Chmielewska Joanna - Duch.pdf - Chmielewska Joanna - ssaaggaa

Joanna Chmielewska

Duch

I. Rzeczka skarbów

Wieść, całkowicie nieoczekiwana i brzemienna w skutki została przyniesiona

przez trzynastoletniego młodzieńca o odstających uszach i obliczu wdzięcznie

usianym piegami. Niekoniecznie może podobny wysłańcom bogów, prawie dorównał

im szybkością.

Obarczony nowiną Januszek pędził do domu, chcąc czym prędzej podzielić się

ciężarem swojej wiedzy ze starszą siostrą, Tereska, ewentualnie także z jej

przyjaciółką, Okrętką. Sytuacja była wyjątkowa, wieści sam wykorzystać nie mógł i

te dwie dziewczyny, bardzo stare, starsze od niego o całe cztery lata, traktowane na

ogół dość obojętnie, teraz stanowiły jedyną nadzieję.

Tereska i Okrętka siedziały właśnie w ogródku za domem, ukończywszy przed

chwilą podlewanie, poprzedzone usuwaniem zielska. Odpoczywały. Całodzienny upał

zelżał nieco, słońce zniżało się ku zachodowi, zwilżone wodą rośliny odzyskały

odrobinę świeżości i zaczynały wydzielać z siebie coś w rodzaju miłego, wonnego

chłodu. Można było nieco odetchnąć.

Skracający sobie drogę Januszek pośpiesznie przełazi przez ogrodzenie i pojawił

się znienacka wśród krzaków porzeczek.

— Hej, słuchajcie! — wołał już z daleka, z wielkim przejęciem i tajemniczo. —

Coś wam powiem! Dowiedziałem się czegoś! Mówię wam, galaktyczna bomba!

Tereska i Okrętka spojrzały na niego bez żadnego zainteresowania. Nie zdążyły

jeszcze odżyć po upale i wysiłkach. Zaledwie przed kilkoma minutami wypuściły z

rąk narzędzia ogrodnicze i osunęły się bez sił, jedna na stołeczek pod drzewem, a

druga na niski pieniek, zamierzały wreszcie trochę odpocząć i warstwa przyjemnego

odrętwienia odgradzała je od wszelkich sensacji.

Januszek wyplątał się z krzaków.

— Słuchajcie, jeden mój kumpel mówi, że w jednej takiej rzeczce, niedaleko,

słuchajcie, mówi, że są raki!

Dwie pary oczu patrzyły na niego obojętnie i bezmyślnie.

— No to co? — spytała po chwili Tereska apatycznie.

— Jak to co? Raki są, mówię przecież! Prawdziwe raki! Mój kumpel mówi, że

można ich nałowić!

Przyjaciółki nadal patrzyły na niego bez emocji, w milczeniu, najwyraźniej nie

doceniając wagi informacji. Januszek się zdenerwował.

— No co tak siedzicie jak zmurszałe pnie! Głuche jesteście? Mówię wam, że są

raki! Mój kumpel widział na własne oczy! Można ich nałowić! Jeszcze jak żyję nie

łowiłem raków! Co wy na to? Ta rzeczka jest dosyć blisko… No, co wy na to? Raki

podobno można jadać, nałapiemy i zjemy! No? Co wy na to…?

Do Tereski treść komunikatu zaczęła z wolna docierać. Raki… Stwory nieomal

egzotyczne… Z rybami miała do czynienia, ostatnio nawet dość dużo, z rakami nigdy.

Rzeczywiście, a gdyby tak pojechać na raki…?

— Gdzie ta rzeczka? — spytała z odrobiną ożywienia. Januszek pojął od razu, że

ziarno zapału pada na żyzny grunt.

Sapnął triumfująco, usunął ze ścieżki przewróconą konewkę i podnóżek leżaka i

usadowił się na zwiniętym szlauchu.

— Za Lublinem. W lesie. Będzie ze sto pięćdziesiąt kilometrów, nic takiego.

Wiem jak tam jechać, bo on mi narysował drogę.

— Kto?

— Co kto?

— Kto ci narysował drogę?

— No jak to kto, ten mój kumpel!

— A on co? Nie chce jechać?

— Chce, ale nie może, bo go wloką do Gdańska. Rodzina. Myślałem, że znajdę

paru innych kumpli, ale jeszcze nikogo nie ma, nie wrócili z wakacji. Tylko wy mi

zostajecie. No? Co wy na to?…

Nieobecność kumpli Januszka od razu wzmogła zainteresowanie Tereski

proponowaną wyprawą. Wyjazd w towarzystwie bandy nieznośnych smarkaczy byłby

w ogóle nie do strawienia, w tej sytuacji jednakże owe niezwykłe łowy mogły mieć

pewien urok. Ona też nigdy w życiu nie łapała i nie jadła raków, nigdy w życiu nie

widziała nawet z bliska żywego raka…

— No? — powtórzył Januszek niecierpliwie. — Jedziemy? Tereska nie namyślała

się już ani chwili.

— No pewnie, że jedziemy. Możemy zaraz jutro. Okrętka, co ty na to?

Wsparta plecami o pień jabłoni Okrętka wydała z siebie ciężkie westchnienie.

Zajęta była właśnie porządkowaniem własnych skomplikowanych uczuć, z których

jedna część kłóciła się z drugą. Z jednej strony napawała się błogim

przeświadczeniem, że po wszystkich wakacyjnych przeżyciach i wstrząsach te

ostatnie dni lata upłyną łagodnie, bez emocji i okropnych niespodzianek. Aż do

rozpoczęcia roku szkolnego będzie miała święty, anielski, upragniony spokój Z

drugiej jednakże, po siedmiu tygodniach włóczęgi po jeziorach mazurskich, po tej

wodzie, lasach, świeżości i przestrzeni, miasto wydawało się beznadziejnie

obrzydliwe i duszne, ulice w ogóle nie do zniesienia, plaże i baseny wstrętne i nawet

ten ogródek Tereski robił wrażenie przykurzonego, ciasnego i ograniczonego. W

głębi duszy tęskniła do tamtego czystego, rozległego pleneru. Propozycja Januszka

przestraszyła ją, zarazem zwiększając tęsknotę. Zawahała się.

— Bo ja wiem… — powiedziała niepewnie.

— Co to znaczy, bo ja wiem! — oburzył się Januszek. — Raki to jest rzadka

rzecz! Jedyna okazja!

— No właśnie! — poparła go Tereska. — On ma rację. Jadłaś kiedy raki?

Okrętka pokręciła głową.

— Nie jadłam, ale… Ale myślałam, że już do końca wakacji będzie spokój…

— No pewnie, że będzie, czy tu ktoś mówi, że nie będzie spokoju? — zdziwiła się

Tereska. — Mamy te raki łowić nerwowo, czy co? A to jest rzeczywiście jedyna

okazja, żeby tego spróbować, możliwe, że ostatnia. Raków jest coraz mniej,

przypominam ci, że one żyją tylko w czystej wodzie. Jeszcze trochę i na raki będziesz

musiała jechać do Kanady albo do tajgi ussuryjskiej…

Całkowicie pomijając wątpliwości, czy istotnie w tajdze ussuryjskiej można

znaleźć urodzaj na raki, na samą myśl o wyprawie w wymienione przez Tereskę

rejony, Okrętka poczuła dreszcz paniki. Nieuchronność podróży do tajgi ussuryjskiej,

względnie w dziewicze puszcze Kanady w celu łowienia raków od razu przygniotła ją

nieznośnym ciężarem. Z dwojga złego wolała już okolice Lublina, spróbowała jednak

jeszcze się bronić.

— A czy ja muszę jadać raki? — spytała tonem rozpaczliwego protestu.

— Oczywiście, że musisz! — wykrzyknęła Tereska. — Przynajmniej raz!

— No pewnie! — przyświadczył gorąco Januszek. — Kto to widział, nigdy w

życiu nie zjeść raka! I nie złapać! Takie życie jest w ogóle zmarnowane!

Okrętka chciała zaprzeczyć tej ocenie sposobów marnowania życia, ale nagle

tknęła ją nowa myśl.

— Czy one są podobne do węgorzy? — spytała z nikłym ożywieniem.

— Z wyglądu? — zdziwił się podejrzliwie Januszek.

— Nie, w smaku…

Januszek już otworzył usta, żeby udzielić wyczerpującej odpowiedzi, ale Tereska

uciszyła go stanowczym gestem. Namiętność Okrętki do węgorzy, wędzonych i

smażonych, przekraczała wszelkie granice i Tereska znała ją doskonale. Oczywiście,

że jedyne, co mogło skłonić jej przyjaciółkę do wyprawy na raki, to nadzieja na smak

węgorzy. Tereska nie miała zielonego pojęcia, jak smakują raki, ale to było bez

znaczenia.

— Bardzo podobne — oświadczyła z przekonaniem. — Prawie zupełnie takie

same.

Zaskoczony Januszek z otwartymi ustami spojrzał na siostrę, nie pojmując

przyczyn tego dziwnego stwierdzenia. Według jego wiadomości raki z węgorzami nie

miały nic wspólnego. Uznał, że coś w tym musi być i na wszelki wypadek

przyświadczył. Tak jest, węgorze i raki to prawie jedno i to samo, z całą pewnością,

wszyscy kumple mówili…

Okrętka poczuła w sobie wyraźniejszy cień ożywienia, a pragnienie świętego

spokoju zdecydowanie przywiędło.

— No dobrze — zgodziła się. — Ale to jest podobno bardzo skomplikowane.

Potrzeba mnóstwa rzeczy… I w ogóle czym pojedziemy?

— Autobusem oczywiście…

— Od autobusu to jest kawałek — przerwał mężnie Januszek. — Najmarniej trzy

kilometry.

Teresce pomysł już się zaczął podobać i głupie drobiazgi nie miały na nią wpływu.

— No i co z tego? Nie przejdziesz trzech kilometrów? Wyjedziemy jutro w

południe i będziemy na miejscu akurat przed wieczorem. Raki łapie się w nocy.

Okrętka niespokojnie pokręciła głową, odczepiła włosy od pnia jabłoni i

wyprostowała się na stołku.

— Ale chyba musimy mieć wiaderko. Coś słyszałam, że raki łapie się do wiaderka.

One muszą mieć wodę…

— Nie wiaderko, tylko worek — poprawił Januszek. — Raki łapie się do worka.

— Nic nam nie przeszkadza zabrać jedno i drugie — zdecydowała energicznie

Tereska. — Nie ma zakazu wożenia wiaderek autobusami. Trzeba zapytać babcię, co

wie o rakach, jak to się wozi i tak dalej, bo może trzeba je mordować na miejscu…?

— Ja nie morduję! — krzyknęła Okrętka nieco histerycznie.

— Jakby co, to ja mogę — zaofiarował się Januszek.

— A może trzeba je trzymać w wodzie — ciągnęła Tereska — jak ryby na

przykład. Albo w soli. Babcia miała do czynienia z rakami i powinna takie rzeczy

wiedzieć. Wiem na pewno, że trzeba mieć latarki albo pochodnie. Poza tym

weźmiemy namiot, bo może zostaniemy tam dwa albo trzy dni, możemy nie znaleźć

od razu właściwego miejsca. Jeżeli jedziemy na raki, ja bez raków nie wracam!

— Fajnie! — ucieszył się Januszek. — Jak nie będzie raków, zostaniesz tam na

zawsze i ja zajmę twój pokój. Ale mój kumpel mówi, że to się łapie na żaby. Na

haczyk. Warto by wziąć wędki…

— Jakie żaby, coś ty? To się łapie ręką!

— Ale co wy mówicie, jaką ręką, podobno to się łowi siatką…

— Ale żaby muszą być na wabia!…

Nagle okazało się, że w kwestii połowu raków wszyscy mają mnóstwo

wiadomości. Fakt, że wiadomości te były sprzeczne ze sobą, nie przeszkadzał w

najmniejszym stopniu. Nie ulegało wątpliwości, że raki żyją w wodzie i że łowi się je

nocą, i w zasadzie ta pewność wystarczała.

Narada z babcią uzupełniła wiedzę. Wprawdzie w pierwszej chwili jako artykuł

podstawowy i niezbędny babcia wymieniła koper, szybko jednak okazało się, iż koper

dotyczy drugiej fazy kontaktu z rakami, a mianowicie gotowania. W fazie pierwszej,

połowu, można go pominąć. W kwestii metod łowienia babcia nie miała żadnego

zdania, co do transportu natomiast wypowiedziała się bardzo stanowczo. Wyszło na

jaw, że raki muszą przyjechać w wiaderku z wodą, żywe, inaczej bowiem zaśmierdną

się i będą nie do użytku. W wodzie powinno znajdować się jakieś zielsko, najlepiej

pokrzywy. Łapie się tylko duże, długości co najmniej dwudziestu centymetrów i musi

ich być kilka tuzinów, bo inaczej w ogóle nie ma o czym mówić. Przyrządzić je

babcia potrafi. Dwie kuchnie zostały zubożone o dwa wiaderka na śmieci,

plastykowe, z przykrywami. Ojciec Tereski bez oporu pożyczył dwie wędki i

mnóstwo haczyków. Namiot był w porządku, materace również, cały biwakowy

sprzęt, używany tak niedawno, znajdował się pod ręką. Do towarzystwa przyłączył

się Zygmunt, starszy brat Okrętki, który, dowiedziawszy się o planowanej wyprawie,

natychmiast z wielkim zapałem zgłosił chęć uczestnictwa. On również nigdy w życiu

nie łowił raków.

— Niech jedzie, co? — powiedziała zachęcająco Okrętka do Tereski. — Będzie

nosił te ciężkie rzeczy i w ogóle może się przydać. Ma drugi namiot. I ma taką siatkę,

mówi, że odpowiednia, chociaż nie wiem jak ją weźmiemy, bo jest na drągu.

— Mnie raczej ciekawi, jak będziemy wracać z połowem — odparła Tereska

trochę niespokojnie. — Tani to nic, ale z powrotem w tych wiaderkach powinna być

woda…

— Teraz się o to martwisz? Żeby zauroczyć?

— Rzeczywiście, masz rację. Później się pomartwimy, a na wszelki wypadek nie

zapomnijmy o przykrywkach. Przynajmniej nie będzie chlapało.

— Widzę, że masz wielkie nadzieje. Osobiście byłabym pewniejsza, gdyby ktoś z

nas już kiedyś to łapał. Szkoda, że nie ma…

— Czego? — spytała niecierpliwie Tereska, bo Okrętka urwała zdanie,

najwyraźniej nie zamierzając go kończyć.

— Nie czego, tylko kogo — odparła Okrętka sucho i znów zamilkła, całą uwagę

poświęcając starannemu wycieraniu umytego wiaderka.

Tereska nie musiała już dalej pytać. Bez najmniejszego wahania odgadła, jaką to

ludzką jednostkę jej przyjaciółka może mieć na myśli. Gdzieś, w środku, odczuła

delikatne piknięcie, które sprawiło, że cicha błogość zalała jej duszę. Istniał ktoś

taki… Ktoś taki, w kim, oczywiście, wcale nie była zakochana, broń Boże, ani też,

tym bardziej, on w niej, cóż znowu, nic z tych rzeczy… Ale jednak ktoś taki istniał…

— Nie wiem po co — powiedziała po chwili milczenia. — Wcale nie szkoda.

Jestem pewna, że on doskonale umie łowić raki, sama mówiłaś, że jest za dobry i jak

już umie, to umie. Wszystko byłoby proste i łatwe i nic by nas niezwykłego nie

spotkało…

— No wiesz…! — wykrzyknęła ze śmiertelnym oburzeniem Okrętka, na moment

aż nieruchomiejąc. — Mało ci było…?! Przecież mnie właśnie o to chodzi! Jeszcze ci

nie dosyć tych niezwykłości przez całe wakacje?! Chociaż jeden raz mogłoby się

obyć, na rakach mi zależy, a nie na niezwykłościach i jeżeli sobie wyobrażasz, że

znów dam się wpędzić w coś takiego…!

— Dobrze już, dobrze — powiedziała Tereska pośpiesznie i ugodowo. — Nie

wiem, jakie niezwykłości chcesz znaleźć nad zwyczajną rzeczką z rakami…

— Żadnych nie chcę! To ty chcesz!

— Ja też nie chcę, wystarczą mi raki. Zostaw to naczynie, przetrzesz je na wylot.

Raki same w sobie są dostateczną niezwykłością i niczego więcej możesz się nie

spodziewać. Już dobrze, niech ci będzie, szkoda, że go nie ma…

Okrętka odstawiła wiaderko, zdjęła z suszarki pokrywę i mechanicznie zaczęła ją

wycierać, zatroskanym wzrokiem patrząc gdzieś w dal.

— Zmieniłam zdanie — oznajmiła nagle z lekkim rozgoryczeniem. — Nie szkoda.

Chmielewska Joanna - Duch.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: