ćwiczenie 4.pdf

Ćwiczenie 4.

PATOMORFOLOGIA PRZEWODU POKARMOWEGO.

1. Ulcus chronicum pepticum ventriculi (48 a) - wrzód trawienny przewlekły żołądka

(barwienie hematoksyliną i eozyną).

Chory lat 35 został przyjęty do Kliniki z powodu krwotoku z żołądka. Do chwili przyjęcia uskarżał

się na bóle w nadbrzuszu, przeważnie ustępujące po posiłkach oraz zgagę. W badaniu

gastrofiberoskopowym stwierdzono ubytek błony śluzowej o wałowatych brzegach, wypełniony

masami martwiczymi, przemieszanymi ze skrzepami krwi. Do badania patormorfologicznego

pobrano biopunktaty z brzegów owrzodzenia oraz z miejsc reprezentatywnych części

przedodźwiernikowej i trzonu. Wycinki utrwalono w 10% roztworze zobojętnionej formaliny

natychmiast po wyjęciu szczypczyków fiberoskopowych i przesłano do badania

patomorfologicznego. Badaniem histopatologicznym rozpoznano: Gastritis chronica antralis cum

metaplasia intestinalis et dysplasia glandularis mucosae ventriculi. Gastritis chronica superficialis

corporis . Chorego zakwalifikowano do zabiegu operacyjnego, w trakcie którego wykonano

częściowe wycięcie żołądka metodą Bilirotha II. Preparat pooperacyjny rozcieto i utrwalono w

10% roztworze zobojętnionej formaliny zachowując niezbędne wymogi. Prezentowany wycinek

pochodzi z wrzodu żołądka.

Do wykładników morfologicznych wrzodu trawiennego przewlekłego należą:

• głęboki sięgający błony mięśniowej ubytek zmienionej zapalnie błony śluzowej. Błona

mięśniowa jest zanikła, zastąpiona tkanką ziarninową i tłuszczową.

• w dnie ubytku masy martwicze przemieszane ze skrzepami krwi oraz z włóknikiem

• martwica ścian naczyń krwionośnych w dnie owrzodzenia (źródło krwawienia z

przewodu pokarmowego !) oraz zmiany zarostowe w naczyniach krwionośnych

otoczenia owrzodzenia

• nacieki przewlekłego zapalenia w błonie śluzowej i mięśniowej w sąsiedztwie

owrzodzenia.

2. Gastritis chronica (247) - przewlekłe zapalenie błony śluzowej żołądka (barwienie

hematoksyliną i eozyną).

Chory lat 30 uskarżał się na bóle w nadbrzuszu, nudności wymioty, utratę łaknienia oraz ubytek

wagi ciała. W badaniu gastrofiberoskopowym, endoskopowo rozpoznano: gastritis endoscopica

erythematoso – exsudativa , oraz pobrano po dwa wycinki z części antralnej i trzonu do badania

histopatologicznego (247a). Badaniem histopatologicznym rozpoznano: Gastritis chronica activa

partim atrophica antralis cum dysplasia et metaplasia intestinali s completa .

Wycinki utrwalono w 10% roztworze zobojętnionej formaliny, przy czym wycinki z antrum i

trzonu umieszczono w oddzielnych naczyniach (jest to minimalna liczba pobieranych rutynowo

wycinków w przypadku zmian uogólnionych, w przypadku współistnienia zmian ogniskowych

pobiera się dodatkowo wycinki z tych zmian - inne zasady pobierania wycinków podczas badania

gastrofiberoskopowego nie znajdują uzasadnienia w postępowaniu lekarskim). Przed utrwaleniem

należy umocować wycinek na bibule filtracyjnej, przeciwległą do jego powierzchni stroną, celem

ułatwienia orientacji topograficznej wycinków w dalszej obróbce histologicznej. W opisie i

rozpoznaniu histopatologicznym zastosowano się do zasad ujętych w tzw. protokole z Sydney.

Do wykładników przewlekłego zapalenia błony śluzowej żołądka należą:

• naciek z komórek plazmatycznych i limfoidalnych, obejmujący całą błonę śluzową i

mięśniówkę śluzówki (muscularis mucosae).

• obecność granulocytów kwasochłonnych, rzadziej obojętnochłonnych co świadczy o

aktywności procesu

• zanik gruczołów właściwych trzonu i/lub antrum, z zastąpieniem ich gruczołami typu

jelitowego lub gruczołami warstwy dołeczkowej

• ponadto można obserwować: ogniska limfo- oraz limfadenoplazji, nadżerki, zwiększenie

liczby komórek migrujących (głównie limfocytów) przez nabłonek warstwy dołeczkowej

oraz mikroropnie śródnabłonkowe.

3 . Carcinoidum coeci (248) - rakowiak kątnicy (barwienie hematoksyliną i eozyną).

Chora lat 50 została przyjęta do Oddziału Chirurgicznego z powodu uporczywych wzdęć brzucha,

nudności i wymiotów. Ostatnio dołączyły się napady duszności, kołatania serca i krwiste stolce.

Badaniem klinicznym stwierdzono guz w prawym podbrzuszu, który badaniem radiologicznym

zlokalizowano w kątnicy. Chorą zakwalifikowano do zabiegu operacyjnego, w czasie którego

wykonano hemikolektomię prawostronną. Materiał operacyjny utrwalono w 10% roztworze

zobojętnionej formaliny 1 , a w badaniu histopatologicznym rozpoznano: „Carcinoidum coeci.

Infiltratio neoplasmatica partis muscularis et membranae serosae (pT1,N0, Mx). Appendicitis

chronica atrophica. Brzegi odcięcia wolne od rozrostu nowotworowego.”

Do wykładników morfologicznych rakowiaką należą:

• komórki owalne lub okrągłe o jasnej cytoplazmie i centralnie ułożonym jądrze, z

nierównomiernie rozmieszczoną chromatyną, tworzące ogniska w warstwie podśluzowej

ograniczone od otoczenia mięśniówką gładką

• skupiska komórek nowotworowych w błonie mięśniowej i głębiej, świadczą o agresywnosci

nowotworu, pogarszając rokowanie

1 Uwaga : Jeśli materiał operacyjny może być przesłany natychmiast do pracowni patomorfolo-

gicznej należy przesłac go bez utrwalenia, uprzedzajac telefonicznie o tym fakcie. Gdy trzeba

przesłać materiał operacyjny na dłuższą odległość, należy możliwie szybko rozciąć jelito, jeżeli

potrzeba przepłukać jego swiatło roztworem izotonicznym i utrwalić w 10% roztworze

zobojętnionej formaliny w ilości 10- krotnie większej od objętości materiału operacyjnego.

4. Carcinoma planoepitheliale oesophagi (249) - rak płaskonabłonkówy przełyku (barwienie

hematoksyliną i eozyną).

Chory 48-letni został przyjęty do Kliniki Chirurgicznej z powodu trudności w potykaniu (nawet

półpłynnych pokarmów), wymiotów, utraty łaknienia, znacznego ubytku wagi ciała oraz znacznego

osłabienia ogólnego. W klinice wykonano badanie fiberoskopowe przełyku, podczas którego

stwierdzono znacznego stopnia zwężenie światła w 1/3 dolnej jego części. W celu ustalenia

przyczyny tego zwężenia i ostatecznego rozpoznania klinicznego pobrano oligobiopunktaty do

badania histopatologicznego (można również pobierać do badania cytologicznego materiał przy

użyciu specjalnej szczotki fiberoskopu). Dla lepszej orientacji przestrzennej umocowano wycinki

na bibule filtracyjnej oraz utrwalono tak szybko jak to możliwe w 10% roztworze zobojętnionej

formaliny ( nie wolno dopuszczać do wysuszenia materiału tkankowego ! ). Badaniem

patomorfologicznym biopunktatów rozpoznano: Carcinoma planoepitheliale (G 2).

Po ustaleniu rozpoznania chorego zakwalifikowano do zabiegu operacyjnego, w trakcie którego

usunięto guz przełyku. Materiał operacyjny utrwalony w 10% roztworze zobojętnionej formaliny

przesłano do badania patomorfologicznego. Badaniem patomorfologicznym rozpoznano:

Carcinoma planoepitheliale spinocellulare fungosum et exulcerans oesophagi (pT2, N0, Mx, G2).

Wycinek pochodzi z obrzeża rozrostu nowotworowego. Należy odnotować:

- prawidłową kolejność badań diagnostycznych w trakcie ustalania rozpoznania i sposobu leczenia

- decydującą rolę badania oligobiopsyjnego dla ustalenia ostatecznego rozpoznania

- prawidłowe sformułowanie rozpoznania histopatologicznego badania materiału operacyjnego i

jego znaczenie dla ustalenie rokowania.

Do wykładników histopatologicznych raka należą:

• atypowe komórki pochodzenia nabłonkowego tworzące lite utkanie z zachowaną niekiedy

warstwowością

• obecność komórek wielobocznych z zachowanymi tzw. mostkami międzykomórkowymi

• mogą ponadto występować perły rogowe rakowe

• nieswoiście, w przypadku dużej dynamiki rozrostu może powstać martwica i wylewy krwi.

HASŁA I ZAGADNIENIA DO OPRACOWANIA:

defecti congenitales

rozszczepienie warg

labium leporinum

warga zajęcza

palatoschisis

rozszczep podniebienia

faux lupina

wilcza paszcza

sialoadenitis

zapalenie ślinianek

sialolithiasis

kamica ślinianki

parotitis epidemica (mumps)

nagminne zapalenie przyusznicy (świnka)

morbus Mikulicz

choroba Mikulicza

syndroma Sjogren

zespół Sjogrena

mucocele

torbiel gruczołu ślinowego

ranula (cystis sublingualis)

żabka (torbiel podjęzykowa)

uveoparotitis (syndroma Heerfordt)

zapalenie naczyniówki oka i ślinianki

przyusznej (zespól Heerfordta)

herpes simplex

opryszezka zwyczajna

adenoma pleomorphicum (tumor mixtus)

gruczolak wielopostaciowy (guz mieszany)

cystadenoma lymphomatosum papillomatosum

(tumor Warthin)

gruczolako-torbielak limfatyczny (guz

Warthina)

carcinoma muco-epidermale

rak śluzowo-naskórkowy

adenocarcinoma glandulae salivariae

gruczolakorak ślinianki

carcinoma adenoides cysticum (cylindroma)

oblak

anodontia

niewytworzenie się zębów

oligodontia

zmniejszona liczba zębów

hypodontia

brak niektórych zębów

hyperdontia (polydontia)

zwiększona liczba zębów

microdontia

zmniejszenie wielkości zębów

macrodontia

powiększenie zębów

caries dentium

próchnica zębów

pulpitis

zapalenie miazgi zęba

parodontopathie

choroby przyzębia

cystis radicularis

torbiel korzeniowa

adamantinoma (ameloblastoma)

szkliwiak

megaloglossia

język olbrzymi

hypertrophia lingue congenita

wrodzony przerost języka

lingua plicata (scrotalis, sulcata, dissecata)

język pofałdowany

lingua saburalis

język obłożony

lingua villosa

język włochaty

lingua areata (geographica)

język mapiasty (geograficzny)

glossitis

zapalenie języka

stomatitis

zapalenie błony śluzowej jamy ustnej

stomatitis herpetica

zapalenie opryszczkowe

stomatitis aphtosa

zapalenie pryszczkowe

stomatitis gangraenosa

zapalenie zgorzelinowe

noma

rak wodny

gingivitis

zapalenie dziąsła

tonsillitis

zapalenie migdałków

pharyngitis

zapalenie błony śluzowej gardła

cheiloschisis

wady rozwojowe

lichen planus (lichen ruber Wilson)

liszaj płaski (liszaj czerwony Wilsona)

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: