ćwiczenie 5(2).pdf

Ćwiczenie 5.

PATOMORFOLOGIA UKŁADU POKARMOWEGO

1. Hepatitis chronica activa (progrediens seu aggressiva) (325) - przewlekłe aktywne

zapalenie wątroby, barwienie hematoksyliną i eozyną.

Wycinek pobrany metodą biopsji gruboigłowej od 40 – letniego chorego, który został

przyjęty do Kliniki Internistycznej z powodu postępującego osłabienia, niestrawności, stanów

podgorączkowych oraz nieznacznego stopnia zażółcenia powłok skórnych. Badaniem

fizykalnym między innymi stwierdzono wątrobę nieznacznie powiększoną, o nieco

wzmożonej konsystencji. W badaniu ultrasonograficznym wątroby nie znaleziono zmian

ogniskowych. We krwi wykryto obecność antygenu HBs. Dla ustalenia rozpoznania

klinicznego, w szczególności dla oceny aktywności procesu, oraz stopnia uszkodzenia

wątroby pobrano wycinek za pomocą punkcj i gruboigłowej. Wycinek utrwalono w 10%

roztworze zobojętnionej formaliny i przesłano do Zakładu Patomorfologii. 1 . Zwróć uwagę na

wykładniki morfologiczne przewlekłego aktywnego zapalenia wątroby, do których należą:

• naciek z komórek limfoidalnych i plazmatycznych w przestrzeniach wrotnych

(bramnożółciowych)

• nierówna granica między naciekiem zapalnym a miąższem zrazików (następstwo

martwicy kęsowej - ang. piece meal necrosis )

• martwica pojedynczych hepatocytów z cechami regeneracji (beleczki wątrobowe o

szerokosci dwu lub kilku komórek)

Może również występować tzw. martwica pomostowa (pas martwicy między żyłami

środkowymi lub przestrzeniami wrotnymi) z naciekiem zapalnym w całym miąższu wątroby.

1 Do oceny morfologicznej wycinka wątroby jest niezbędna szczegółowa znajomość

przebiegu klinicznego oraz wyników badań dodatkowych, które musi przekazać lekarz

prowadzący wraz z przesłanym wycinkiem. W badaniu patomorfologicznym wycinków z

wątroby rutynowo wykonuje się barwienie HE razem z innymi barwieniami i odczynami

histochemicznymi (impreganacja srebrem włokien siateczki, reakcja paS, barwienie na

amyloid, HBs-orceina oraz odczyn na żelazo). W oparciu o całokształt badań rozpoznano:

Hepatitis chronica activa .

2. Cirrhosis hepatis (250) - marskość wątroby, barwienie hematoksyliną i eozyną.

Wycinek wątroby mężczyzny 60 letniego, zmarłego z powodu żylaków przełyku. W czasie

autopsji stwierdzono powiększenie wątroby. Powierzchnia wątroby drobnoguzkowa, na

przekroju lekko zażółcona z widocznymi, różnej wielkości guzkami. Praktycznie nie

znaleziono prawidłowego utkania wątroby. Ponadto stwierdzono wykładniki morfologiczne

nadciśnienia w dorzeczu żyły wrotnej: splenomegalia , ascites , gastroenterocolitis catarrhalis ,

varices oesophagi , caput Medusae . W świetle przełyku i żołądka stwierdzono

ciemnowiśniowe skrzepy krwi.

Do wykładników morfologicznych marskości wątroby należą:

• przebudowa (fragmentacja) miąższu wątroby pod postacią różnej: wielkości,

nieregularnie utkanych fragmentów miąższu wątroby, otoczonych pasmem tkanki łącznej

(guzki regeneracyjne)

• część guzków zawiera jedną lub więcej przestrzeni wrotnych lub żył centralnych (guzki

osiowe) natomiast inne guzki nie zawierają ani żył centralnych, ani przestrzeni wrolnyeh

(guzki bezosiowe)

• rozplem przewodów żółciowych w poszerzonych niekiedy przestrzeniach wrotnych

• martwica z różnorodnymi zmianami zwyrodnieniowymi hepatocytów

• nacieki z komórek limfoida1nych zlokalizowane w przestrzeniach wrotnych.

3. Carcinoma hepatocellulare (251) - rak z komórek wątrobowych (barwienie

hematoksylina i eozyną)

Wycinek z guza wątroby mężczyzny 67 letniego, zmarłego wśród objawów śpiączki

wątrobowej. Klinicznie stwierdzono w wątrobie guz wielkości pięści (na podstawie badania

ultrasonograficznego wątroby oraz biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej 2 ) i wodobrzusze.

Badaniem sekcyjnym rozpoznano marskość wątroby, w obrębie której ponadto stwierdzono

guz szarobiaławy, dobrze odgraniczony, o średnicy 8 cm. Wycinek pochodzi z tego guza. Do

wykładników morfologicznych raka z komórek wątrobowych należy:

• utkanie z wielobocznych komórek o centralnie zlokalizowanych, pęcherzylcowatych

jądrach, odtwarzające niekiedy układy beleczkopodobne,

• ziarnistą cytoplazmę, przeważnie zasadochłonną, zawierająca niekiedy żółć

• drobnoogniskowe naciekanie otaczającego miąższu

• podziały komórkowe i martwica w centralnych częściach nowotworu

• rozplem tkanki łącznej i nacieki przewlekłego zapalenia.

2 W diagnostyce zmian ogniskowych wątroby decydującą rolę odgrywa ocena mikroskopowa

biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej (bac), wykonanej pod kontrolą USG lub TK. Należy

zaznaczyć, że często lepszy materiał do badania morfologicznego uzyskuje się wprawdzie

drogą biopsji gruboigłowej (jest większy), ale jest to badanie obarczone wiekszym ryzykiem.

W niektórych przypadkach istnieje nawet konieczność pobrania wycinka podczas

lapararoskopii aby ostatecznie ocenić zmianę w wątrobie.

4. Pancreatitis acuta haemorrhagica (209) - ostre krwotoczne zapalenie trzustki, barwienie

hematoksyliną i eozyną

Wycinek trzustki kobiety 50 letniej, zmarłej z powodu zapalenia otrzewnej, powstałego

wskutek kamiczego przewlekłego zapalenia dróg żółciowych, powikłanego ostrym

zapaleniem trzuski.

Do wykładników morfologicznych ostrego zapalenia trzustki należą:

• martwica miąższu trzustki i tkanki tłuszczowej okołotrzustkowej (lac. necrosis Balser )

• wylewy krwi j naciek granulocytamy wokół ognisk martwiczych które są wykładnikami

przyżyciowości zmian 3 ,

• jednorodne, różowo-niebieskie ogniska wśród martwiezo zmienionych tkanek (mydła

wapniowe)

3 Trzustka jest narządem który w zwłokach szybko ulega samoistnym zmianom

autolitycznym, symulujacych wygladem mydła. Stąd dla odróznienia zmian posmiertnych od

przyżyciowych w materiale sekcyjnym, konieczne jest stwierdzenie powyższych cech

mikroskopowych.

5. Morbus fibroso-cysticus pancreatis (mucoviscidosis ) (254) - zwyrodnienie włóknisto-

torbielowate trzustki (mukowiscydoza), barwienie hematoksyliną i eozyną

Wycinek z trzustki dziecka 2 letniego, zmarłego z powodu zapalenia płuc. W klinice

stwierdzono znacznego stopnia wychudzenie, stolce tłuszczowate (wykładniki zespołu złego

wchłaniania, towarzyszącego zwykle mukowiscydozie) oraz podwyższoną zawartość Na + i

C ++ w pocie. Badaniem autopsyjnym stwierdzono między innymi obfite masy śluzowe w

drzewie oskrzelowym, rozstrzenie oskrzeli oraz ogniska odoskrzelowego zapalenia płuc.

Trzustka posiadała wzmożoną spoistość, na przekrojach obok pomnożenia elementów

wlóknistych obserwowano torbielowate twory. Do wykładników morfologicznyoh

zwyrodnienia włóknisto - torbielowatego trzustki należy:

• rozszerzenie światła przewodów i pęcherzyków, których światło wypełniają

kwasochłonne masy

• pomnożone elementy fibroblastyczne wokół poszerzonych przewodów oraz w obrębie

zrazików, w miejscu zaniklego utkania trzustki

• rozproszony naciek z komórek limfoidalnych, głównie w obszarach zwłóknienia.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: