Raport z polit ekolog państwa 2002_2006.pdf

(956 KB) Pobierz
168715268 UNPDF
RADA MINISTRÓW
RAPORT
Z REALIZACJI POLITYKI EKOLOGICZNEJ PAŃSTWA
W LATACH 2003 – 2006
Lipiec 2008 r.
Spis używanych skrótów
BAT - Najlepsze Dostępne Techniki (od ang. Best Available Techniques),
BOŚ - Bank Ochrony Środowiska S.A,
EIONET - Europejska Sieć Informacji i Obserwacji Środowiska,
EKG ONZ - Europejska Komisja Gospodarcza Narodów Zjednoczonych,
EAŚ - Europejska Agencja Środowiska,
EMAS - Wspólnotowy System Ekozarządzania i Audytu,
GIOŚ - Główny Inspektorat Ochrony Środowiska,
GMO - Organizmy Modyfikowane Genetycznie,
GZWP
- Główny Zbiornik Wód Podziemnych,
KASHUE
- Krajowy Administrator Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji,
KCIE
- Krajowe Centrum Inwentaryzacji Emisji,
KPGO
- Krajowy Plan Gospodarki Odpadami,
KPOŚK - Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych,
KPZL - Krajowy Program Zwiększania Lesistości,
MŚ - Ministerstwo Środowiska,
NFOŚIGW - Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
OZE - Odnawialne Źródła Energii,
PCB - polichlorowane bifenyle,
PCT - polichlorowane trifenyle,
PEP - Polityka Ekologiczna Państwa,
PM - pył zawieszony,
Poś - ustawa - Prawo ochrony środowiska,
POE - Pozarządowe Organizacje Ekologiczne,
PRTR - Europejski Rejestr Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń,
RDW - Ramowa Dyrektywa Wodna,
RP - Rzeczpospolita Polska,
SPIRS
- baza danych o zakładach o dużym i zwiększonym ryzyku wystąpienia poważnej
awarii w rozumieniu przepisów Dyrektywy Seveso II i ustawy -Prawo ochrony
środowiska,
SPO WKP - Sektorowy Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw,
WFOŚIGW - Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
ZDR
- zakłady dużego ryzyka,
ZZR
- zakłady zwiększonego ryzyka.
2
SPIS TREŚCI
WPROWADZENIE.................................................................................................................................5
I. OCENA OPISOWA REALIZACJI POLITYKI EKOLOGICZNEJ PAŃSTWA..............................7
1. Cele i zadania o charakterze systemowym..................................................................................7
1.1 Ocena ogólna...................................................................................................................7
1.2. Ocena szczegółowa..........................................................................................................8
1.2.1. Włączenie aspektów ekologicznych do polityk sektorowych.........................................8
1.2.2. Aktywizacja rynku do działań na rzecz środowiska......................................................9
1.2.3. Mechanizmy ekonomiczne i systemy finansowania.....................................................16
1.2.4. Wzmocnienie instytucjonalne.......................................................................................21
1.2.5. Udział społeczeństwa. Edukacja ekologiczna, dostęp do informacji
i poszerzanie dialogu społecznego................................................................................23
1.2.6. Ekologizacja planowania przestrzennego i użytkowania terenu..................................25
1.2.7. Rozwój badań i postęp techniczny. Stymulowanie innowacji......................................26
1.2.8. Współpraca międzynarodowa.......................................................................................27
2. Ochrona dziedzictwa przyrodniczego i racjonalne użytkowanie zasobów przyrody................29
2.1. Ocena ogólna................................................................................................... ............29
2.2. Ocena szczegółowa.......................................................................................................31
2.2.1. Ochrona przyrody i krajobrazu.....................................................................................31
2.2.2. Ochrona i zrównoważony rozwój lasów.......................................................................36
2.2.3. Ochrona gleb.................................................................................................................38
2.2.4. Ochrona zasobów kopalin i wód podziemnych...........................................................40
2.2.5. Biotechnologie i organizmy zmodyfikowane genetycznie..........................................44
3. Zrównoważone wykorzystanie surowców, materiałów, wody i energii...................................46
3.1. Ocena ogólna.................................................................................................................46
3.2. Ocena szczegółowa.......................................................................................................47
3.2.1. Materiałochłonność, wodochłonność, energochłonność i odpadowość
gospodarki....................................................................................................................47
3.2.2. Wykorzystanie energii odnawialnej.............................................................................48
3.2.3. Kształtowanie stosunków wodnych i ochrona przed powodzią...................................52
3
4. Środowisko i zdrowie. Dalsza poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa
ekologicznego...................................................................................................................................54
4.1. Ocena ogólna.................................................................................................................54
4.2. Ocena szczegółowa........................................................................................................56
4.2.1 Jakość wód....................................................................................................................56
4.2.2 Jakość powietrza..........................................................................................................60
4.2.3 Gospodarka odpadami..................................................................................... ...........63
4.2.4 Chemikalia w środowisku..........................................................................................66
4.2.5 Poważne awarie przemysłowe...................................................................................68
4.2.6 Oddziaływanie hałasu...................................................................................................71
4.2.7 Oddziaływanie pól elektromagnetycznych...................................................................73
5 Przeciwdziałanie zmianom klimatu.................................................................................................74
5.1
Ocena ogólna.................................................................................................... ...........74
5.2
Ocena szczegółowa.......................................................................................................76
6 Monitoring i kontrola realizacji polityki ekologicznej.....................................................................79
6.1
Ocena ogólna................................................................................................................79
6.2
Ocena szczegółowa.......................................................................................................79
7 Nakłady na realizację polityki ekologicznej państwa w latach 2003-2006.....................................82
7.1
Ocena ogólna................................................................................................................82
7.2
Ocena szczegółowa.......................................................................................................82
II. OCENA WSKAŹNIKOWA REALIZACJI POLITYKI EKOLOGICZNEJ PAŃSTWA...............88
III. PODSUMOWANIE......................................................................................................................... 95
1. Ocena realizacji polityki ekologicznej państwa w latach 2003-2006....................................95
2. Ocena efektów wdrażania polityki ekologicznej państwa w latach 2003-2006...................97
3. Wnioski..................................................................................................................................99
4
WPROWADZENIE
Obowiązek przygotowania i przedkładania przez Radę Ministrów Sejmowi RP raportu z
realizacji polityki ekologicznej państwa wynika z art.16 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo
ochrony środowiska (Dz.U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150).
Przyjęty przez Radę Ministrów w grudniu 2002 r., a uchwalony przez Sejm RP w maju 2003 r.
dokument „ Polityka ekologiczna państwa na lata 2003 – 2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata
2007 – 2010 ” jest pierwszym dokumentem spełniającym wymogi ww. ustawy, określające
krótkookresową czteroletnią politykę ekologiczną państwa, z realizacji której Rada Ministrów musi
przedstawić Sejmowi raport.
W „ Polityce ekologicznej państwa na lata 2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata
2007-2010 ” wskazano pięć podstawowych kierunków działań w zakresie ochrony, kształtowania i
zrównoważonego wykorzystania zasobów środowiska:
cele i zadania o charakterze systemowym,
ochrona dziedzictwa przyrodniczego i racjonalne użytkowanie zasobów przyrody,
zrównoważone wykorzystanie surowców, materiałów, wody i energii,
środowisko i zdrowie, dalsza poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego,
przeciwdziałanie zmianom klimatu.
Ponadto, dokument określa cele dotyczące rozwoju systemu oceny realizacji polityki ekologicznej
państwa w latach 2003-2006 oraz oszacowanie niezbędnych do poniesienia nakładów na realizację
zaplanowanych celów i zadań.
W ramach każdego (oprócz przeciwdziałania zmianom klimatu) z tych kierunków wyznaczono
podstawowe obszary priorytetowe (24), a dla osiągnięcia tych priorytetów zdefiniowano działania
(165), które powinny zostać zrealizowane w latach 2003 – 2006.
Raport z realizacji polityki ekologicznej państwa ma za zadanie wskazanie, w jakim zakresie zostały
zrealizowane w latach 2003-2006 cele, działania i zadania planowane w ocenianym dokumencie
Polityka ekologiczna państwa na lata 2003 – 2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007 –
2010 ” , a także dostarczyć obiektywnych informacji na temat potrzeb w zakresie działań mających na
celu zapewnienie właściwego stanu środowiska przyrodniczego i określenie dopuszczalnych ram
korzystania z zasobów tego środowiska, zarówno przez społeczeństwo jak i podmioty gospodarcze.
Aby raport mógł spełnić wyżej wymienione funkcje zaistniała konieczność zastosowania mieszanego
podejścia metodologicznego do oceny realizacji polityki ekologicznej państwa.
Niniejszy Raport składa się z dwóch podstawowych części:
opisowej , w której przedstawiono informacje opisujące stopień wypełnienia działań
przewidzianych do realizacji w latach 2003 – 2006, zawartych w dokumencie „ Polityka
ekologiczna państwa na lata 2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007-2010”
oraz wskazanie podstawowych prac wykonanych dla realizacji założonych celów.
Każdy kolejny podrozdział w tej części rozpoczyna krótkie wprowadzenie połączone z ogólną
oceną realizacji celów polityki ekologicznej w obszarze, do którego odnoszą się zagadnienia
opisywane w rozdziale. Następnie oceniono poziom realizacji zadań i działań, które zgodnie z
polityką ekologiczną państwa miały być zrealizowane w latach 2003 – 2006 (umieszczonych
w tabelach), przy czym wyróżniono realizację działań zrealizowanych w całości (↑), częściowo
(→) oraz działania, których realizacji nie podjęto w latach 2003-2006 ( ↓). Część opisową
kończy podrozdział omawiający finansowanie polityki ekologicznej w analizowanym okresie.
Opisowa ocena realizacji celów polityki ekologicznej określa, które zadania z wymienionych w
dokumencie zostały w analizowanym okresie w pełni osiągnięte, które częściowo, a które nie
zostały w ogóle zrealizowane.
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin