WWW.RatownictwoMedyczne.Friko.p1
Stany Zagrożenia Życia - Śmierć
ŚMIERĆ – ustanie podstawowych czynności życiowych; proces umierania jest rozciągnięty w czasie, wyróżniamy śmierć:
· kliniczną – do 3-4 minut w zależności od temperatury otoczenia;
· obywatelską – śmierć kory mózgowej;
· osobniczą – śmierć pnia mózgu (mogą być dawcami);
· biologiczną – zmiany w tkankach spowodowane niedotlenieniem;
Prawidłowe funkcjonowanie układów:
Þ ODDECHOWEGO - zapewniają życie, warunkują prawidłowe funkcjonowanie
Þ KRĄŻENIA organizmu; są to układy podstawowe; triada;
Þ NERWOWEGO
– zastosowanie skutecznych zabiegów reanimacyjnych w początkowym okresie śmierci klinicznej daje duże szanse na reanimację; uszkodzenia tkanek są bowiem odwracalne; szanse powrotu do życia gwałtownie maleją w miarę upływu czasu;
REANIMACJA – ożywianie, postępowanie lecznicze, które ma na celu przywracanie do życia chorego będącego w stanie śmierci klinicznej, kiedy nie nastąpiły jeszcze nieodwracalne zmiany w mózgu; polega na wykonaniu działań pobudzających czynności układu krążenia krwi i oddychania;
– główną metodą reanimacji jest masaż serca, czyli rytmiczne uciskanie mostka z jednoczesnym stosowaniem sztucznego oddychania oraz leków pobudzających krążenie i oddychanie;
– reanimacja jest skuteczna, jeżeli po przywróceniu choremu czynności serca i oddychania następuje powrót świadomości; brak świadomości po przywróceniu funkcji krążenia i oddychania świadczy o ciężkim uszkodzeniu mózgu (resuscytacja);
REANIMACJI nie podejmujemy:
à przy nowotworach i u ludzi terminalnie chorych;
à u dzieci urodzonych z wadami, przez które nie mają szans na przeżycie;
RESUSCYTACJA - przywrócenie, u osób znajdujących się w stanie śmierci klinicznej, funkcji układu krążenia i oddychania przy braku powrotu świadomości chorego; świadczy o uszkodzeniu funkcji mózgu na skutek jego niedotlenienia; osoba skutecznie resuscytowana może powrócić do przytomności, a u osoby reanimowanej może ponownie dojść do jej utraty wskutek nasilenia się zaburzeń – dlatego też powszechne znaczenie terminów resuscytacja i reanimacja jest utożsamiane;
· procesem bezpośrednio poprzedzającym śmierć jest – AGONIA – która polega na powolnym i stopniowym lub też szybkim zanikaniu istotnych dla życia czynności;
- w pierwszym stadium agonii – dochodzi do upośledzenia czynności układów podstawowych: oddechowego, krążenia, centralnego układu nerwowego;
- w drugiej fazie – zanikają już wszystkie przejawy życia, a czynności triady są na tak niskim poziomie, że często lekarze zwykłymi badaniami nie potrafią stwierdzić czy serce pacjenta jeszcze bije – tzw. OKRES ŻYCIA MINIMALNEGO;
· w okresie agonalnym długo trwającym zachodzą zmiany biochemiczne w organizmie:
- wzrasta poziom glukozy w wyniku glikogenolizy (rozkładu);
- wzrasta ilość kwasu mlekowego w wyniku beztlenowej przemiany glukozy;
- wzrost fosfolipidów i katecholamin (adrenalina, noradrenalina), acetylocholiny, serotoniny i histaminy;
· stan AGONII kończy się, jeżeli nie uratowano chorego, śmiercią kliniczną, która charakteryzuje się całkowitym ustaniem czynności oddychania, krążenia i utratą świadomości; najbardziej wrażliwe na niedotlenienie są komórki CUN;
· nieodwracalne ustanie czynności kory mózgowej – ODKOROWANIE – jest równoznaczne ze ŚMIERCIĄ OBYWATELSKĄ; ŚMIERĆ KLINICZNA – jest kilkuminutowym dramatycznym okresem, w którym istnieją szanse przywrócenia człowieka do życia, czyli przywrócenia czynności i funkcji podstawowym, ważnym układom; jeśli to się uda, mówimy, że pacjent został ZREANIMOWANY – skuteczna reanimacja ma miejsce wówczas, gdy po upływie pewnego czasu mózg podejmuje samodzielnie pracę;
OBJAWY ŚMIERCI OSOBNICZEJ (przyżyciowa śmierć mózgu):
Þ szerokie, sztywne źrenice - wczesne rozpoznanie śmierci osobniczej ma
Þ brak czynności życiowych; znaczenie dla TRANSPLANTOLOGII;
Þ brak zmian w zapisie EKG;
Þ brak zapisu EEG po stosowaniu silnych bodźców;
Þ arteriografia mózgowa – nie wykaże przepływu krwi przez mózg;
OKRES INTERLETALNY (MIĘDZYŚMIERTELNY) – okres między śmiercią kliniczną a ostateczną śmiercią organizmu, jest różnie długi i zależy od :
- temperatury i wilgotności środowiska;
- przyczyny zgonu;
W ZALEŻNOŚCI OD PRZYCZYNY ŚMIERĆ DZIELIMY NA :
· NATURALNĄ – całkowite wyeksploatowanie organizmu;
· Z PRZYCZYN CHOROBOWYCH:
- w toku długotrwałej choroby np. nowotwór – wybitnie zaznaczony okres agonalny;
- nagła np. zawał – RESUSCYTACJA:
· Z PRZYCZYN URAZU: śmierć gwałtowna;
ZNAMIONA ŚMIERCI BIOLOGICZNEJ – objawy wykształcają się w pierwszych 12 godzinach:
Þ plamy opadowe – powstają w wyniku ustania czynności krążenia i spływania krwi pod wpływem siły ciężkości; znajdują się w miejscach zetknięcia się ciała z podłożem, mogą mieć różny kolor:
- zatrucie tlenkiem węgla: malinowo – czerwony;
- zatrucie cyjankami: różowo – brunatny;
- azotany, azotyny: czekoladowo – brunatny;
Plamy te mogą też być różnie zaznaczone (u osób starszych są mniej zaznaczone).
Þ stężenie pośmiertne – pojawia się szybciej w wyższej temperaturze, a także wtedy gdy śmierć poprzedzona została wysiłkiem; bardziej intensywne jest przy dużej masie mięśniowej; po 30 – 60 minutach następuje stężenie mięśnia sercowego (serce przybiera obraz skurczu);
Þ oziębienie pośmiertne - 1ºC / 1 h; zależy od temperatury otoczenia, wilgotności środowiska, grubości tkanki tłuszczowej i rodzaju ubrania;
Þ bladość powłok skórnych – tzw. „trupia bladość”, ma odcień szarożółty;
Þ wysychanie pośmiertne – najszybciej (2h) wysycha rogówka; wysychają wszystkie te części ciała, które są cienkie i pozbawione zrogowaciałego naskórka (opuszki palców, czerwień ust, skrzydełka nosa);
2
szara_dama