Fragment_Repetytorium_z_geografii(1).pdf

Fragment Repetytorium z geografii.

Pełna wersja zawiera 629 opracowanych tematów i 310 testów z odpowiedziami.

Zamów pełną wersję na stronie: http://educentrum.pl/4.htm

Spis tre ś ci:

Atmosfera

Bezrobocie

Chmury

Energetyka w Polsce i na świecie

Jeziora

Klimat

Lodowce i lądolody

Migracje

Okręgi przemysłowe

Obliczanie kąta padania promieni słonecznych

Urbanizacja

Pasowy układ powierzchni Polski

Rozmieszczenie ludności

Rolnictwo Intensywne i ekstensywne

Rzeki i systemy rzeczne

Węzeł transportu GOP

ATMOSFERA

1. Definicja

Atmosfera - to gazowa i zewnętrzną powłoka Ziemi.

ZłoŜona jest z mieszaniny gazów.

2. Skład atmosfery

a) stałe składniki powietrza: azot, tlen, argon, neon, hel, metan, krypton, wodór

b) zmienne składniki powietrza : para wodna, dwutlenek węgla, dwutlenek siarki, dwutlenek azotu,

ozon

Tab.1 NajwaŜniejsze gazy wchodzące w skład powietrza.

rodzaj

obj ę to ść powietrza w %

azot

tlen

20,6

argon

0,93

dwutlenek węgla

0,38

pozostałe

0,1

Do pozostałych składników powietrza w śladowych ilościach

Do pozostałych składników powietrza w śladowych ilościach gazów zaliczamy :

c) Gazy szlachetne - hel, neon, krypton i ksenon

d) Inne gazy - metan, wodór, tlenek i podtlenek azotu, ozon i związki siarki radon jod, amoniak,

pyły gleb, mikroorganizmy oraz substancje powstające w wyniku działalności gospodarczej

człowieka .

3. Rola pary wodnej i aerozoli w atmosferze:

a) para wodna: tworzy warstwy chmur, zapewnia obieg wody w przyrodzie, spada na ziemię w

postaci deszczu lub śniegu a nawet gradu, maksymalna zawartość pary wodnej to 4%

b) aerozole: kropelki wody, kryształki lodu- to chyba jedyne nieszkodliwe aerozole. Pozostałe, to

głównie składniki zanieczyszczeń: cząsteczki dymu, sadzy, popiołu, pyły wulkaniczne, roślinne

oraz pyły pochodzenia przemysłowego.

4. Wykres przez poprzeczn ą budow ę atmosfery

.80 «0 40 .20 0 20 « 60 Hł IDO

5. Warstwy atmosfery i ich charakterystyka:

a) Troposfera - sfera przyziemna, spadki temperatur do -60°C, średnia wysokość 10 km, w

troposferze zachodzą główne procesy kształtujące pogodę i klimat

b) Tropopauza - jest to warstwa przejściowa pomiędzy stratosferą a troposferą. Znajduje się na

wysokości między 10 -17 km. Temperatura wynosi od- 40 o C do - 700 o C

c) S tratosfera - wahania temperatur od -60°C do 0°C, po d koniec s tratosfery- warstwa ozonowa,

powietrze bardzo rozrzedzone, ruchy mas powietrza w dolnej części stratosfery- tropopauzie.

d) Ozonosfera - występuje na wysokości 10–50 km, o podwyŜszonej koncentracji ozon

maksymalna koncentracja ozonu występuje średnio na wysokości. 23 km.

Ozonosfera pochłania całkowicie promieniowanie nadfioletowe - bardzo szkodliwe dla organizmów

Ŝywych.

e) Stratopauza - znajduje się pomiędzy 50 a 55 kilometrem.

Temperatura wynosi w granicach od -10 do 10 o C

f) Mezosfera - od 10 do 80 km, spadek temperatury wraz z wysokością

g) Mezopauza - znajduje się pomiędzy 80 a 90 kilometrem.

Temperatura wynosi około - 900C

h) Jonosfera - występuje powyŜej 50-60 km nad powierzchnią Ziemi do 1000 km. Zawiera duŜe

ilości jonów i swobodnych elektronów, powstających na skutek jonizacji cząsteczek gazu

atmosferycznego pod wpływem promieniowania kosmicznego oraz nadfioletowego promieniowania

słonecznego.

i ) Termosfera - od 80 do 700 km, strefy jonowe (niŜej dodatnie, wyŜej ujemne), zjawisko zorzy

polarnej, wzrost temperatury nawet do 400°C( wy Ŝej do 1500°C), granica atmosfery

meteorologicznej- 2000km

j) Egzosfera - 500 - 2000 km - brak tlenu; słabe oddziaływanie grawitacyjne

6. Zmiany ci ś nienia i składu atmosfery wraz z wysoko ś ci ą :

Ciśnienie w atmosferze spada wraz ze wzrostem wysokości. Temperatury w poszczególnych

warstwach wahają się w następujący sposób:

a) troposfera od 5 do -50°C

b) stratosfera od -50 do 0 °C

c) mezosfera od 0 do -50,-100°C

d) termosfera od -50 do 1500°C

BEZROBOCIE

1. Wst ę p

P ojęcie bezrobocia jest bardzo nieprecyzyjne i istnieje wiele róŜnych metod mierzenia poziomu

bezrobocia. Pierwszy i podstawowy miernik poziomu bezrobocia to podawana w procentach “ stopa

bezrobocia ”.

Wa Ŝ ne!

S topa bezrobocia nie jest szczególnie precyzyjną miarą. MoŜna temu zaradzić na kilka sposobów,

np. ustalając międzynarodowe standardy mierzenia bezrobocia, bądź uŜywając innych mierników

takich jak stosunek ilości zatrudnionych do ludności w wieku ekonomicznie czynnym.

Stopa bezrobocia = Stosunek liczby bezrobotnych do liczby wszystkich ludzi zdolnych do pracy

(aktywni zawodowo). Wynik mnoŜymy razy 100%

Liczba bezrobotnych jest określana na podstawie rejestracji bezrobotnych w urzędach pracy lub na

podstawie BAEL (Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności).

Jej wielkość, jak kaŜdego wskaźniku procentowego, jest uzaleŜniona od definicji wartości

przyjmowanych do obliczeń.

O bliczając stopę bezrobocia rejestrowanego przyjmujemy, jako podstawę oceny liczby

bezrobotnych, wartości uzyskane w trakcie rejestracji osób pozbawionych pracy w warunkach, które

wspomniana na początku ustawa określa jako wymagane i wystarczające do uzyskania uprawnień

osoby bezrobotnej.

S topa bezrobocia to ukazywana w procentach relacja pomiędzy liczbą zarejestrowanych osób

bezrobotnych a liczbą osób czynnych zawodowo (to jest zdolnych w prawnie określonych warunkach

do podjęcia pracy).

Ta ostatnia grupa obejmuje wszystkich zdolnych do pracy w wieku od 15 do 65 (kobiety do 60) roku

Ŝycia – to znaczy takŜe bezrobotnych. Osoby nieosiągające lub przekraczające wymienione granice

wieku stanowią odrębne kategorie, niezwiązane z pojęciami bezrobocia.

2. Wyja ś nienie terminu – bezrobocie

B ezrobocie - jest pojęciem ściśle związanym z zagadnieniem pracy a ściślej mówiąc z rynkiem

pracy. Zjawisko bezrobocia to nic innego jak nadwyŜka podaŜy pracy reprezentowanej przez

pracowników poszukujących pracy nad popytem na pracę reprezentowanym przez pracodawców

poszukujących pracowników.

Bezrobocie jest zjawiskiem polegającym na tym, Ŝe część ludzi zdolnych do pracy i

chcących pracować nie znajduje Ŝadnego zatrudnienia.

3.Fazy bezrobocia

W yróŜniamy 5 faz bezrobocia. KaŜda z faz jest ze sobą ściśle powiązana. Oto najwaŜniejsze fazy

bezrobocia.

Faza 1

Antycypacja bezrobocia – pobudzenie, zmiany nastroju.

Faza 2

Szok po utracie pracy – poczucie klęski, krzywdy, upokorzenie, lęk przed przyszłością,

Przygnębienie

Faza 3

Wchodzenie w sytuację bezrobocia i optymizm – efekt urlopu, traktowanie sytuacji jako

przejściowej, aktywność, wiara w sukces

Faza 4

Pesymizm i rezygnacja – negatywne reakcje emocjonalne, problemy zdrowotne i finansowe

Faza 5

Fatalizm i apatia, dopasowanie do sytuacji – poczucie beznadziejności, dąŜenie do izolacji

społecznej, redukcja oczekiwań Ŝyciowych, zainteresowań

4. Przyczyny bezrobocia

I stnieje wiele powodów, dla których osoby chcące pracować i zdolne do pracy nie pracują:

M iędzy zakończeniem pracy w poprzednim miejscu pracy, a jej podjęciem w nowym mija pewien

czas. Ten typ bezrobocia określa się mianem bezrobocia frykcyjnego, jest ono zazwyczaj niskie a

takŜe nie ma większego wpływu na gospodarkę.

O soby poprzednio pracujące mogły stracić pracę ze względu na przekształcenia gospodarcze,

zmiany technologiczne czy upadek całych gałęzi przemysłu (bezrobocie strukturalne) - o tym tez

napiszę W Polsce jest to bardzo duŜa grupa, co jest spowodowane między innymi nadmiernym

zatrudnieniem w okresie gospodarki planowanej a takŜe restrukturyzacją przemysłu. Do tej grupy

bezrobotnych naleŜą m.in. górnicy, hutnicy, stoczniowcy, pracownicy PGR-ów. DuŜa liczba

bezrobotnych, bez odpowiednich kwalifikacji, na niewielkim obszarze powoduje, Ŝe gospodarka

regionu (często osłabiona upadkiem firm, w których bezrobotni poprzednio pracowali) nie moŜe

stworzyć wystarczająco szybko miejsc pracy i wchłonąć bezrobotnych. Bezrobocie takie utrzymuje

się przez wiele lat na wysokim poziomie.

O soby które zakończyły edukację, ale nie mają jeszcze doświadczenia zawodowego nie są

poszukiwaną grupą zawodową (z wyjątkiem niektórych specjalności). Wymagają one długiego

szkolenia i nabywania doświadczenia, będąc przez ten czas mało produktywnymi. Z tego powodu

absolwenci często nie mogą znaleźć pracy nawet, jeśli istnieje popyt na pracowników w danej

branŜy.

M iejsca pracy mogą znajdować się gdzie indziej, niŜ poszukujący pracy pracownicy. Ze względu

na niewielką mobilność ludności (niechęć do przeprowadzki do miasta i trudności takiej

przeprowadzki) oraz wysokie koszty dojazdu osobom takim trudno znaleźć zatrudnienie.

O soby potrafiące wytworzyć wartość dodaną na poziomie X, a których koszt zatrudnienia (płaca

minimalna, podatki, składki na ubezpieczenie społeczne, koszty przeszkoleń i inne) są większe od

X nie znajdą zatrudnienia. ObniŜenie podatków lub płacy minimalnej moŜe spowodować

zwiększenie zatrudnienia w tej grupie, jest jednak politycznie kontrowersyjne.

P racodawcy mogą obawiać się zatrudniania osób, pomimo, Ŝe aktualnie potrzebują siły roboczej, ze

względu na trudność ich zwolnienia, kiedy popyt będzie mniejszy. Sytuację tą rozwiązać mogą w

pewnym stopniu inne formy zatrudniania, takie jak umowy na czas określony, umowy o dzieło, czy

zlecenia.

Dzisiaj bardzo krótko wymienię tylko najwaŜniejsze rodzaje, jutro dowiesz się dokładnie, na czym

polega dany rodzaj.

5. Rodzaje bezrobocia

1. bezrobocie frykcyjne

2. bezrobocie strukturalne

3. bezrobocie cykliczne

4. bezrobocie sezonowe

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: