Patofizjologia zaburzeń immunologicznych.
Nadwrażliwość – wystąpienie swoistej odpowiedzi w formie nadmiernej lub zaburzonej w odpowiedzi za powtórne zetknięcie z autogenez z czasem doprowadza do zapalenia i uszkodzenia tkanek.
Typy reakcji nadwrażliwości:
1. Anafilaktyczna (natychmiastowa),
2. Cytotoksyczna,
3. Kompleksów immunologicznych,
4. Komórkowa.
Nadwrażliwość typu 1 – anafilaksja – nadmierna reakcja antygenu z przeciwciałami.
Alergia – zmienna odporność immunologiczna na powtórne wprowadzenie antygenu na obecnie synonim reakcji.
W reakcji uczestniczą komórki: tłuczne i bazofile.
Immunoglobina – IgE.
Mediatory:
· Preformowane przez reakcję komórkową: histamina,
· Syntezowanie po aktywacji komórek: Leukotrieny, Prostaglandyna, PAF.
Komórki przyciągane do reakcji:
· Eozynofile,
· Neutrofile.
Wpływ mediatorów na mięśnie gładkie naczyń krwionośnych, oskrzeli, nabłonek:
· Poszerzenie światła naczyń krwionośnych i wzrost ich przepuszczalności,
· Wzmożenie wydzieliny ślinowej,
· Naciek z komórek głównie limfocytów, eozynofile,
· Skurcz mięśni gładkich oskrzeli,
· Uszkodzenie i złuszczanie nabłonka dróg oddechowych.
Kliniczne przykłady reakcji typu 1:
· Atiopia – dziedziczna skłonność do nadmiernej produkcji przeciwciał IgE w stosunku do powszechnie występujących w środowisku antygenów (katar sienny, astma),
· Anafilaksja – zespół objawów klinicznych, w których różne mechanizmy prowadzą do aktywacji komórek tłucznych, bazofilów, uwalnianie z nich mediatorów oraz odpowiedź narządów docelowych.
Nadwrażliwość typu 2 – uszkodzenie tkanek (narządów) związane z uśmierceniem komórek obcych lub własnych posiadających nowe antygeny w procesach:
· Cytotoksyczności komórkowej,
· Cytotoksyczności przeciwciał przy udziale dopełniacza,
· Zależne od przeciwciał, zmiana funkcji (tkanki) narządów.
W reakcji nadwrażliwości uczestniczą:
· Komórki: Monocyty, Makrofagi, NK.
· Ig: IgG1, IgG3, IgM,
· Mediatory – składowe dopełniacza.
Kliniczne przykłady reakcji typu 2:
· ADCC – infekcja wirusowa, nowotwory,
· Cytotoksyczne przeciwciała przy udziale dopełniacza:
o Reakcje potransfuzyjne,
o Konflikt serologiczny,
o Cytopenia polekowa,
· Zależne od przeciwciał zmiana funkcji narządu.
Nadwrażliwość typu 3 – reakcja pomiędzy swoistymi przeciwciałami typu IgG, IgM a antygenami, które przyczyniły się do powstania tych przeciwciał.
W reakcji uczestniczą:
· Komórki: niespecyficzne,
· Ig: IgG, IgM,
· Mediatory: składowe dopełniacza w kompleksach.
Kliniczne przykłady reakcji typu 3:
· Kompleksy tworzą się In situ – odczyn Antychusa, zewnątrzpochodne alergiczne, zapalenie pęcherzyków płucnych,
· Kompleksy w krążeniu – choroba posurowicza, układowa, toczeń trzewny.
Nadwrażliwość typu 4 – odmienna reakcja na eliminatory antygen ze swoiście uczulonymi limfocytami CD4+limfocytami.
W reakcjach uczestniczą:
· Komórki prezentujące antygen – monocyty, makrofagi,
· Limfocyty T,
· Immunoglobiny nie uczestniczą,
· Mediatory: cytokiny.
Kliniczne reakcje typu 4:
· Guzełek gruźlicy,
· Śródskórny odczyn tuberkulinowy.
Niedobory immunologiczne:
· Pierwotne – uwarunkowane genetycznie, defekt mechanizmów,
· Wtórne: wirusy, polekowe, niedożywienie.
Niedobory immunologiczne mogą dotyczyć:
· Limfocytów T lub B,
· Funkcji makrocytów,
· Granulocytów obojętnochłonnych,
· Układu dopełniacza.
Pierwotny niedobór immunoglobin:
· Niedobory immunoglobin z upośledzenia odpowiedzi komórkowej i humoralnej,
· Niedobory immunoglobin związane z zaburzeniem dojrzewania limfocytów B,
· Niedobory immunoglobin związane z przewagą zaburzeń czynnościowych limfocytów T,
· Zaburzenia czynności komórek żernych,
· Niedobór składników końcowej drogi aktywacji dopełniacza: Niedobór C3, Niedobór składników końcowej drogi dopełniacza.
Wtórne niedobory immunoglobin:
· Zespół nabytego niedoboru odporności (AIDS),
· Niedożywienie,
· Terapia środkami immunosupresyjnymi i cytostatykami,
· Niewydolność nerek,
· Choroby autoimmunologiczne,
· Obniżenie funkcji układu odpornościowego związanego z procesami starzenia organizmu.
Zjawiska autoimmunologiczne:
· Tolerancja immunoglobin – brak odpowiedzi komórkowej i humoralnej na określone antygeny,
· Autotolerancja,
· Mechanizmy zapewniające autotolerancję: Mechanizmy klonalne, Energia klonalna, Aktywna supresja.
Przyczyny:
· Czynniki immunologiczne:
o Zaburzenie supresji,
o Zaburzenie zależne od linfokin,
o Aktywacja poliklonalna limfocytów B,
o Zmieniona czynność limfocytów T,
· Czynniki genetyczne,
· Czynniki infekcyjne,
· Czynniki hormonalne (estrogeny).
Podział chorób immunologicznych:
· Choroby narządowo – swoiste: autoantygen – występuje w danym narządzie lub tkance,
· Choroby układowe:
o Autoantygen występujący powszechnie w ustroju w wielu narządach,
o
· Współistnienie różnych jednostek chorobowych tzw. Zespół nakładania.
Nina_nevermind