1993'5(1).pdf

Instytut, który powstał w marcu 1941 na

bazie szeregu laboratoriów i oddziałów Cen-

tralnego Instytutu Aerohydrodynamicznego,

miał za zadanie prowadzenie wstępnych ba-

dań w locie statków powietrznych, silników,

wyposażenia, uzbrojenia, badania nowych

zjawisk fizycznych i charakterystyk lotu. Zada-

nie te pozostają aktualne i dziś, a Instytut

dysponuje unikatową bazą doświadczalną i

naukową oraz największym w Europie lotnis-

kiem doświadczalnym o trzech drogach star-

towych, z których najdłuższa liczy 5500 m.

Na lotnisku w Żukowskim, które było

głównym miejscem ekspozycji, zademonstro-

wano samoloty, śmigłowce, bezpilotowe apa-

raty latające, szybowce, lotnie, konstrukcje

ultralekkie, systemy i wyposażenie pokłado-

we, systemy ratownictwa i zabezpieczenia za-

łóg, uzbrojenie lotnicze, rakiety przeciwlotni-

cze, a także technologie i materiały lotnicze.

Tu odbywały się także pokazy w locie z udzia-

łem najlepszych pilotów przemysłu lotnicze-

go, lotnictwa wojskowego, cywilnego i sporto-

wego.

Drugim pod względem wielkości miej-

scem prezentacji było Centrum Wystawowe

„Krasnaja Priesnia", gdzie demonstrowano

przede wszystkim technikę rakietowo-kos-

miczną oraz systemy samolotowe, awionikę,

osprzęty lotniskowy, napędy i technologie lot-

nicze. Znalazły tu swoje miejsce przedstawi-

cielstwa linii lotniczych, których bardzo wiele

powstało w ostatnim czasie na terenie WNP.

Uzupełnieniem głównych wystaw była

ekspozycja na najstarszym w Rosji - Central-

nym Lotnisku im. Frunzego na Chodynce

Przeciwokrętowy pocisk

manewrujący H-65SE

przedstawiająca konstrukcje ultra-

lekkie, autożyra i konstrukcje ama-

torskie. Dominowały tu jednak eks-

ponaty z miejscowego muzeum, w

tym samoloty spod znaku Jak:

Jak-17W,

Jak-38

Jak-141.

Wskutek absencji zaproszo-

nych firm zachodnich, Awiasalon'93

okazał się głównie pokazem możli-

wości rosyjskiego przemysłu lotni-

czego. Większość prezentowanego

sprzętu stanowiły konstrukcje woj-

skowe. Zabrakło jednak najnow-

Silnik startowo-marszowy R-79

samolotu Jak-141

Aeroballstyczny przeciwokrętowy pocisk kierowa-

ny H-1SS

szych, w tym Su-27IB, Su-27M, Su-27K i Mi-

Ga-31M. Wiele wskazuje na to, że konstruk-

cje te zostały „utajnione", co sugeruje zamó-

wienie ich przez lotnictwo wojskowe WNP. Dla

odmiany, samolot MiG-29M był prezentowa-

ny na lotnisku wraz z uzbrojeniem, a przedsta-

wiciele producenta nie kryli faktu, że z tego

samolotu siły powietrzne Rosji oficjalnie zre-

zygnowały. W podobnej sytuacji znalazł się

producent śmigłowca Mi-28, który kilka lat

• temu przegrał z Ka-50 konkurs na śmigło-

wiec szturmowy dla lotnictwa sił lądowych.

Konstruktorzy jednak nie rezygnują. Według

ich słów, obecnie jest przygotowywany

zmodernizowany wariant tej maszyny -

Mi-28N (Nocznoj), zdolny do działań bojo-

wych w każdych warunkach atmosferycznych,

dniem i nocą (odpowiednik AH-64D Longbow

Apache).

Jak-32,

Z prawej strony stacja radiolokacyjna 9S15MT ob-

serwacji okrężnej, obok wielofunkcyjna stacja

9S32-1 kompleksu S-300W

Obok samolotów i śmigłowców zaprezen-

towano niemal wszystkie wzory uzbrojenia ra-

kietowego. Z nowości zwracała uwagę makie-

ta kierowanego pocisku rakietowego klasy

powietrze-powietrze bardzo dalekiego zasię-

gu (400 km) - KS-172. Obok niego prezento-

wana była makieta przeciwokrętowego pocis-

ku manewrującego „Alfa". Pocisk powstał ja-

ko uzbrojenie do zwalczania obiektów nawod-

nych przez zanurzone okręty podwodne (od-

palane z wyrzutni torpedowych). Lot do celu

pocisk kontynuuje z prędkością Ma 0,9,

zwiększając ją w fazie ataku do naddźwięko-

wej. Na pokazie pocisk oferowano jako uzbro-

jenie samolotów uderzeniowych.

W innym miejscu można było zobaczyć

przeciwokrętowe pociski: manewrujący H-65SE

i aerobalistyczny H-15S. Wraz z nimi pokazano

pocisk o analogicznym przeznaczeniu 3M80

„Moskit", znany z ubiegłorocznego salonu pod

umownym oznaczeniem ASM-SS. Producent

kierowanego pocisku rakietowego powie-

trze-powietrze R-77 (RWW-AE) przedstawił in-

formacje o jego wersji rozwojowej RWW-AE-PD

z mieszanym napędem rakietowo-strumienio-

wym, o zasięgu zwiększonym do 150 km. Ten

sam pocisk jest też podstawą projektu nowej ra-

kiety przeciwlotniczej dla sił lądowych.

W grupie przeciwlotniczych zestawów rakie-

towych pokazano: S-300P, S-300W, Tor-M i

Tungusk. Wraz z zestawami S-300 zaprezento-

wano zautomatyzowany system dowodzenia

Bajkał-1E. Brak zestawu Buk (Gang) rekompen-

sowała w pewnym sensie informacja producen-

ta o możliwości zbudowania jego następcy na-

zwanego Ural.

Samobieżna wyrzutnia 9A83-1 przeciwlotniczych ra-

kiet kierowanych 9M83 kompleksu S-300W w poło-

żeniu marszowym. Zwraca uwagę stacja podświetla-

nia celu znajdująca się pod kontenerem z rakietami

Na moskiewskim salonie miał swoją pre-

mierę skrzydlaty przeciwokrętowy pocisk

manewrujący, nieoficjalnie nazywany "Alfa"

(na kadłubie umieszczono napis AFM-L). Je-

go zewnętrzny wygląd wskazuje na zastoso-

wanie w jego konstrukcji technologii stealth

- świadczy o tym m. in. całkowicie zagłębio-

ny w kadłubie wlot powietrza do silnika o

specyficznym kształcie. Niedzielony płat

nośny, bez skosu, chowany jest obrotowo w

górnej części kadłuba. Zastosowanie w

przedniej części pocisku osłony radioprze-

zroczystej wskazuje na możliwość aktywne-

go samonaprowadzania na cel w końcowej

fazie lotu.

Pocisk "Alfa" wywodzi się z uzbrojenia okrę-

tów podwodnych, o czym szerzej piszemy w

sprawozdaniu z Awiasalonu. ;|

Wiktor Druszliakow

Zdjęcie: Wiktor Druszliakow

Kierowany pocisk rakietowy H-22 pod kadłubem sa-

molotu bombowego Tu-22M3

Na salonie nie zabrakło przeciwpancernych

pocisków kierowanych, będących na uzbrojeniu

sił lądowych. Obok znanych zestawów Metys-M

i Konkurs-M zademonstrowano pociski wystrze-

liwane z armat kalibru 100,115 i 125 mm (m.

in. Bastion, Kastet, Szeksna i Refleks).

Salon zwieńczyła 5 września wielka para-

da powietrzna. W ciągu przeszło czterech go-

dzin pokazano kilkadziesiąt statków powie-

trznych - od konstrukcji ultralekkich po bom-

bowce strategiczne. Na niebie królowały

przede wszystkim zespoły akrobacyjne: Russki-

je Witjazi (na Su-27), Niebiesnyje Guzary (na

Su-25), Ruś (na L-39), Berkuty (Mi-24) do-

wodząc, że rosyjska technika lotnicza i piloci,

niezależnie od sytuacji politycznej i ekonomicz-

nej, ciągle pozostają w światowej czołówce.

Tekst: JERZY GRUSZCZYŃSKI

Zdjęcia: TADEUSZ MIKUTEL

Przeciwokrętowy pocisk rakietowy z mieszanym na-

pędem rakletowo-strumlenlowym 3M80 "Moskit"

niem na twardą walutę. Ale chyba nie wszystko

jest na sprzedaż.

Zespól akrobacyjny Ruskije Witjazi podczas wystę-

pu. Widoczne wystrzelone flary

samolotami komunikacyjnymi Tu-204 i Ił—96 lub

Ił—114. Szereg nowych projektów jest bezpośred-

nio adresowanych na eksport, np. Ił-103 lub

Jak-112. Oferowano również rosyjski wahadło-

wiec - Buran i klasyczne rakiety. W dziedzinie prze-

mysłu kosmicznego Rosja ma nadal ogromne moż-

liwości i jest bardzo poważnym partnerem dla po-

tencjalnych inwestorów z Zachodu.

Wiele dzieje się w dziedzinie współpracy nau-

kowo-technicznej. Dzięki możliwościom jakie ofero-

wała gospodarka socjalistyczna (w której olbrzymie

środki przeznaczano na zbrojenia) w ZSRR mogły

powstać ośrodki badawcze nie mające sobie rów-

nych na Zachodzie. Wystarczy wspomnieć, że w Ro-

sji jest kilkanaście dużych tuneli transsonicznych,

podczas gdy w zachodniej Europie tylko jeden.

Dla wszystkich jedno stało się oczywiste:

wszystkie rosyjskie działania

są aktywizowane wręcz dra-

matycznym

Mimo ciężkiego kryzysu ekonomicznego

prace nad nowymi typami uzbrojenia są prowadzo-

ne intensywnie. Wiadomo, iż kolejne typy samolo-

tów, rakiet i radarów zostaną już wkrótce wprowa-

dzone do wyposażenie lotnictwa wojskowego Fe-

deracji Rosyjskiej. Wszystkie one są ściśle tajne i

pilnie strzeżone. Natomiast intensywnie prowadzi

się działania mające na celu zdobycie nowych

technologii wszelkimi dostępnymi metodami. Pań-

stwa zachodnie, oskarżają rosyjskie służby spe-

cjalne o prowadzenie coraz szerszego szpiegostwa

gospodarczego.

W ub. r. czołowi przedstawiciele przemysłu

wojskowego obiecywali, że będą walczyć o prze-

trwanie produkując nowe, coraz lepsze modele uz-

brojenia i wyposażenia - w pełni dorównujące

światowej czołówce oraz że będą starali się pozos-

tać na światowym rynku. I rzeczywiście słowa do-

trzymują. Decydenci otwarcie atakują rządy za-

chodnie, za to że starają się wywrzeć na Rosję pre-

sję aby ograniczyła produkcję zbrojeniową, a jed-

nocześnie przejmują rosyjskie rynki zbytu.

Dla polityków sektor wojskowy jest poważ-

nym problemem politycznym. W okręgu moskiew-

Międzynarodowy Salon Lotniczy Awiasa-

lon'93 był trzecią imprezą tego typu, ale pod wielo-

ma względami był pierwszym nowoczesnym rosyj-

skim salonem lotniczym. W stosunku do poprzed-

nich pokazów zmieniło się bardzo wiele. Jednak

najważniejsze zmiany zaszły w tym co salon ota-

czało czyli: w koncepcjach, strategii i metodach

działania.

Wszystko co zaprezentowano na Żukowskim

lub pawilonach Krasnoj Presni było na sprzedaż.

Nie wystawiono nowości, zrezygnowano z taniej

reklamy na korzyść realnej oferty handlowej. Na-

dzieje na zobaczenie Su-35 lub Su-27IB, nowego

wariantu MiGa i innych konstrukcji rozwiały się

pierwszego dnia pokazów. Znane już z poprzednich

salonów Su-27, Su-30MK z OKB Suchoja oraz no-

we wersje eksportowe MiGów-29 S i E stanowią

solidną ofertę handlową. Tak samo ma się rzecz z

zapotrzebowa-

Ił-96M wyposażony w silniki

Pratt & Whitney. Pierwsze

samoloty tego typu już zo-

stały zamówione

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: