Kurs pisania skrypt+-w w pow+éoce BASH.pdf

KurspisaniaskryptówwpowłoceBASH

Skryptshellowytonicinnegojakbardziejrozbudowanawersjalistypewnychpoleceń,które

mają zostać wykonane przez system. Zgodnie z ogólnie przyjętą konwencją, każdy

powstającyskrypt(działającywBASHu)powiniensięzaczynaćodnastępującejlinijki:

#!/bin/bash

Linia ta jest o tyle istotnie, że przy jej pomocy definiujemy powłokę, która będzie

odpowiedzialnazawykonanieciąguinstrukcjiumieszczonychwewnątrzskryptu.

Pomimo tego, że pominiecie tej linii spowoduje, że skrypt będzie działał, zaleca się jej

stosowanie, ponieważ składnia rozmaitych powłok może się nieznacznie różnić, a w

rezultacieuruchomiony skryptmożewyświetlać różnewyniki(będzierazdziałać,araznie)

wzależnościodtego,podjakąpowłokązostanieuruchomiony.

Wstęp

Jak to zazwyczaj bywa podczas nauki pisania programów, pierwszym wykonanym

programemprzezosobępragnącązgłębićtajnikidanegojeżykaprogramowaniajestprogram

wyświetlający krótki tekst na monitorze. Aby nie odstępować od tych „powszechnie

przyjętychnorm”,takżewBashupierwszymskryptem,któryzostanienapisanywtymkursie

będzieskrypt,którywyświetlinaekraniemonitorakróciutkitekst.

Skrypt,którytowykonajestniezwykleprostyiskładasięzdwóchlinijekkodu:

#!/bin/bash

echo”Mojpierwszyskrypt”

Uruchomienietegoskryptuspowodujewyświetlenienaekraniemonitorakomunikatuotreści:

Mojpierwszyskrypt

a następnie przejście do następnej linii (aby pozostać w tej samej linii należałoby po słowie

echowstawićparametr–ncowyglądałobytak:echo–n”Mójpierwszyskrypt”).

Jak się można łatwo domyśleć polecenie echo odpowiada za wyświetlenie tekstu na ekranie

monitora.

Bardzo często stosowaną praktyką wśród programistów jest komentowanie poszczególnych

liniipowstającegokodu.TakżeiwBASHujesttomożliwe,adokonujesiętegoprzyużyciu

znaku#cowrezultaciewyglądanastępująco:

#!/bin/bash

echo”Mojpierwszyskrypt”#wyświetlenietekstunamonitorze

Pewnie dla większości osób czytających ten tekst, a które miały już wcześniej styczność z

programowaniem(chociażbywPascalu)odrazurzucasięwoczy,żeciąginstrukcjiniejest

zakończony znakiem średnika, a same źródło skryptu nie znajduje się pomiędzy słowami

kluczowymi begin i end. Są to jedne z wielu różnic, które występują pomiędzy „zwykłym

programowaniem”,apisaniemskryptówpowłoceBASH.

Pierwszyskrypt.

UWAGA

Pozapisaniuskryptudoplikunależypamiętaćonadaniutemuplikowiodpowiednichprawdo

jegowykonywaniawprzeciwnymprzypadkuskryptniezadziała.

Zmienne.

W każdym języku programowania potrzebne są zmienne, aby przy ich pomocy wykonać

pewne operacje. Także w skryptach bashaa można używać zmiennych, a definiuje się je w

następującysposób:

ZMIENNA=witam#jeżeliwwartościzmiennejniemaspacjinietrzebaużywaćznaku

cudzysłowie

lub

ZMIENNA=12345#jeżeliprzypisujemyliczbylubcyfrynieużywamyznakucudzysłowie

lub

ZMIENNA=”witamwas”#jeżeliwwartościzmiennejznajdujesięznakspacji,towartośćtą

trzeba umieścić w cudzysłowie w przeciwnym wypadku będzie to zinterpretowane jako

błędnyzapis.

Zmiennemożnazadeklarowaćwdowolnymdlaprogramistymomencie,aponadtonietrzeba

nadawać im odpowiedniego typu tak jak to ma miejsce w innych językach programowania

(np. pascal, c , c++ ). Podczas deklarowania zmiennych i przypisywania im pewnych wartości

należy zwrócić uwagę na jedną bardzo istotną rzecz, a mianowicie po obu stronach znaku =

(który służy do przypisania wartości do zmiennej) nie mogą znajdować się spacje ponieważ

spowoduje to powstanie błędu.

ZMIENNA = witam #błędny zapis !!!

Powyższy zapis jest błędny, ponieważ shell interpretuje linię poleceń jako komendę i jej

argumenty, które są rozdzielone znakiem spacji, zatem zapis ZMIENNA = witaj zostanie

zinterpretowany w ten sposób, że słowo ZMIENNA będzie uważane za polecenie, natomiast

znak ‘=‘ i słowo ‘witaj’ będą uważane za parametry do tego polecenia. Zapis

ZMIENNA=witaj zostanie zinterpretowane jako polecenie, co jest jak najbardziej poprawne.

Kolejną istotną rzeczą, o której należy wspomnieć przy omawianiu zmiennych, jest fakt, że

ich nazwy pisze się dużymi literami (oczywiście jak ktoś nazwę zmiennej napisze małymi

literami to się nic nie stanie i skrypt będzie działał poprawnie, ale przy programowaniu

skryptów przyjęło się, że nazwy zmiennych są pisane dużymi literami).

Bardzo istotny jest również fakt, że BASH rozróżnia duże i małe litery, zatem odwoływanie

się do zmiennej odbywa się przez użycie dokładnie takiej samej nazwy zmiennej przy

pomocy jakiej ta zmienna została zadeklarowana (jeżeli nazwa zadeklarowanej zmiennej jest

napisana dużymi literami, a odwołanie do niej odbywa się poprzez podanie jej nazwy z

małych liter to oczywiście odwołanie to nie przyniesie oczekiwanego rezultatu, ponieważ taka

zmienna nie istnieje).

Odwołanie się do wartości zadeklarowanej wcześniej zmiennej odbywa się w następujący

sposób:

ZMIENNA=witaj #deklaracja zmiennej

$ZMIENNA #odwołanie się do zmiennej w sposób prawidłowy

$zmienna #odwołanie się do zmiennej w sposób nieprawidłowy, ponieważ nazwa wcześniej

zadeklarowanej zmiennej została podana z dużych liter, a podczas odwołania się do niej jej

nazwa jest podana małymi literami, w rezultacie zostanie to zinterpretowane jako odwołanie

się do nowej zmiennej, której nazwa jest napisana małymi literami.

W Bashu podczas wyświetlania teksu na ekranie monitora można się spotkać z dwoma

konstrukcjami:

echo ”Mój pierwszy skrypt”

echo ‘Mój pierwszy skrypt’

w obu, przedstawionych powyżej przypadkach efekt będzie taki sam – na ekranie monitora

pokaże się napis:

Mój pierwszy skrypt

jednakże różnicę w tych konstrukcjach zobaczymy na przykładzie prostego skryptu:

#!bin/bash

ZMIENNA=”Mójpierwszyskrypt”

echo”$ZMIENNA”

echo‘$ZMIENNA’

Po uruchomieniu powyższego skryptu na ekranie monitora ukaże się następujący rezultat:

Mój pierwszy skrypt

$ZMIENNA

zatem zasada jest bardzo prosta: wewnątrz cudzysłowie nazwy zmiennych które są

poprzedzone znakiem $ są zastępowane przez przypisaną im wartość, natomiast wewnątrz

apostrofów nie.

Niekiedy zachodzi potrzeba, aby nazwy zmiennych ująć w cudzysłowy. Jest to istotne, gdy

wartość zmiennej zawiera spacje lub jest pustym ciągiem. Aby to zobrazować należy

prześledzić działanie następującego skryptu:

#!bin/bash

ZMIENNA=””

if[n$ZMIENNA];then#nsprawdzaczyargumentniejestpusty

echo”ZmiennaonazwieZMIENNAniejestpusta”;

else

echo”ZmiennaonazwieZMIENNAjestpusta”;

Uruchomienie powyższego skryptu spowoduje, że na ekranie monitora pojawi się napis:

Zmienna o nazwie ZMIENNA nie jest pusta

Zdziwieni ? Dzieje się tak dlatego, że shell zamienił $ZMIENNA na wartość zmiennej czyli

na ciąg pusty co nie jest argumentem, zatem jeżeli nie ma argumentu to skrypt zwraca

prawdę.

Aby skrypt działał poprawnie to musiałby wyglądać w następujący sposób:

#!bin/bash

ZMIENNA=””

if[n”$ZMIENNA”];then

echo”ZmiennaonazwieZMIENNAniejestpusta”

else

echo”ZmiennaonazwieZMIENNAjestpusta”

W rezultacie na ekranie monitora wyświetli się wynik:

Zmienna o nazwie ZMIENNA jest pusta.

Będzie się tak działo ponieważ shell zinterpretuje warunek w następujący sposób: [ -n ””]

(wcześniej interpretacja wyglądała tak [ -n ]).

Podoba sytuacja jest w następującym przypadku:

ZMIENNA=”Alamakota”

if[n$ZMIENNA];then

…

Shell zinterpretuje warunek jako [ -n Ala ma kota ] co jest zapisem błędnym. Aby zapis był

poprawny należy go wykonać w następujący sposób

ZMIENNA=”Alamakota”

if[n”$ZMIENNA”];then

…

W tym przypadku shell zinterpretuje warunek jako: [ -n ”Ala ma kota” ] co jest zapisem

poprawnym.

Mówiąc o zmiennych należy rozważyć jeszcze jeden przypadek, a mianowicie jak wypisać na

ekranie monitora wartość danej zmiennej, a bezpośrednio za tą wartością (bez znaku spacji)

wyświetlić jakiś tekst, np. wyświetlić wartość ZMIENNA, a bezpośrednio za tą wartością

słowo ‘stopni’. Sprawa może wydaje się prosta i na pierwszy rzut oka pewnie większość osób

napisałaby taki skrypt w następujący sposób:

#!/bin/bash

ZMIENNA=49

echo”$ZMIENNAstopni”

Niestety po uruchomieniu powyższego skryptu ekran monitora pozostanie pusty. Dlaczego ?

ano dlatego, że shell zinterpretował ten skrypt jako próbę wyświetlenia wartości zmiennej o

nazwie ZMIENNAstopni, która przecież nie została zadeklarowana czyli nie istnieje. Aby

skrypt dał poprawny rezultat to nazwę zmiennej trzeba oddzielić od tekstu nawiasami

klamrowymi {}. Poprawny skrypt powinien więc wyglądać następująco:

#!/bin/bash

ZMIENNA=49

echo”${ZMIENNA}stopni”

Po jego wywołaniu na ekranie monitora pojawi się napis:

49stopni

Przy pomocy zmiennych możemy również wywoływać polecenia linux’a. Dzieje się tak

dlatego, że shell rozwija zmienne. Aby to zrozumieć należy prześledzić działanie poniższego

skryptu.

#!/bin/bash

Z1=”ls”

Z2=”l”

$Z1$Z2

Wywołanie tego skryptu spowoduje wykonanie przez shella następującego polecenia:

ls –l

Do tej pory nie został jeszcze omówiony sposób przekazywania do zmiennej wartości, która

została wprowadzone przez użytkownika przy pomocy klawiatury. Aby tego dokonać należy

użyć polecenia read, a jego działanie ilustruje poniższy skrypt:

#!/bin/bash

echo”Podajswojeimie:”

readIMIE

echo”Naimiemasz:$IMIE”

Powyższy skrypt działa następująco: na ekranie monitora pojawi się napis o treści ‘Podaj

swoje imie:’ po czym skrypt będzie oczekiwał aż użytkownik wpisze z klawiatury swoje imię

(np. Krzysiek) i przyciśnie klawisz ENTER, a następnie na ekranie monitora pojawi się napis

o treści ‘Na imie masz: Krzysiek’ co zakończy działanie uruchomionego skryptu.

Na zmiennych można wykonywać również proste operacje matematyczne. Odbywa się to w

następujący sposób:

#!/bin/bash

echo”Podajpierwszaliczbe:”

readL1

echo”Podajdrugaliczbe:”

readL2

SUMA=$(($L1+$L2))

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: