Wielcy Malarze 033 - Paolo Uccello.pdf

(21221 KB) Pobierz
819527000.028.png
Nr33
..
PAOLO UCCELLO
SPIS RZECZY
KOLEKCJA
Co tydzień nowy numer przedstawia na 32 stro-
nach artystę, który odcisnął piętno na epoce,
w której żył. Każdy zeszyt serii zawiera doskonałe
reprodukcje, biografię, wyjaśnienia dotyczące
najważniejszych dzieł i komentarze pozwalające
zrozumieć ich genezę. Tydzień po tygodniu,
zeszyt po zeszycie, sam tworzysz prawdziwą
bibliotekę sztuki.
ŻYCIE UCCELLA str. 3
DZIEŁA str. 6
Epizody z Księgi Rodzaju - ok. 1424- 1425
Predella z Quaraty- ok. 1433
Narodziny - 1435-1440
Pomnik konny sir Johna Hawkwooda -
str. 6
str. 8
str. lO
str. 12
str. 14
st r. 16
str. 18
str. 20
str. 22
str. 24
st r. 26
1436
Bitwa pod San Romano (l)- 1435- 1436
Bitwa pod San Romano (11 )- 1435-1436
Bitwa pod San Romano (III )- 1440
Sceny z życia Noego - 144 7
Święty Jerzy ze smokiem -
Kolekcja obejmuje największe prądy w dziejach
sztuki- impresjonizm, romantyzm, barok
i współczesność.
1455- 1460
Profanacja hostii -
146 7- 1468
Polowanie -
14 70
UCCELLO l JEMU WSPÓŁCZEŚNI str. 28
GDZIE MOŻNA ZOBACZYĆ DZIEŁA UCCELLA str. 31
AUTORZY FOTOGRAFII:
Okładka: AKG , str. 3: AKG ; str. 4: na środku po prawej: S<:ala, na dole po lewej: Bridgeman Art
Ub rary. po prawej: S<:ala; str. 5 do l t: S<:ala; str. 12: AKG; str. t 3: Bridgeman Art Ubrary; str. t 4:
AKG ; str. 17: S<:ala; str. 18: RMN ; str. 20 i 2 t: Bridgeman Art Ubrary; str. 22: S<:ala: str. 23: Bridgeman
Art Ubrary; str. 24 i 25: S<:ala; str. 27: Bridgeman Art Ubrary; str. 28: S<:ala, str. 29: na górze po lewej:
AKG . po prawej: Bridgeman Art Ubrary, w środku po prawej: S<:ala; str. 30: na górze: Scala,
w środku: Seata, na dole: Bri dgeman Art Ubrary; str. 3 t: S<:ala; str. 32: Bridgeman Art Ubrary.
W NASTĘPNYM NUMERZE:
BELLINI (ok. 1430-1516)
Zafascynowany światłem i kolorem, Bellini
prowadzi do odrodzenia szkoły weneckiej i otwiera
drogę malarzom
XVI wieku.
KOLPORT AŻ:
C.P. MEDIA ; ut. Władkowica 2 t ; 50-072 Wrocław
Prenume rata - teł.: (07 t ) 78 1 70 75
Zamawianie brakujących numerów:
Brakujące numery tygodnika ,W ielcy Malarze" można zamówić w cenie 3,99 za egzemplarz.
W tym celu należy dokonać wpłaty odpow iedniej kwoty na konto kolportera:
C.P. MEDIA s p. z o .o . Kredyt Bank PBł SA IV Oddział we Wrocławiu
t 5001 793-603214-ł 2 1790026747
Proszę nie zapomnieć o zaznaczeni u na odwrocie części przekazu przeznaczonej dla posiada·
cza rachunku, które numery pisma .Wielcy Malarze" Państwo zamawiają. Koszty wysyłki
pokrywa Wydawnictwo . W przypadku zamówienia segregatora(ów) w cenie 5,90
za egzemplarz do kwoty przekazu należy dodać 6 zł. na pokrycie kosztów przesyłki.
"WIELCY MALARZE":
W ydawca: Eag le moss Polska sp. z o .o ., ut. O siedl owa 25; 55-0 l t Siechnice
Red akto r naczelny: Wojciech Król. Artykuły: Augustin de Butler. Konsultant: Chiara Donn.
Red aguje zespół w składzie: Joanna Bo nis , C hristine Gau din , Wo jciech Siko ra.
Cytaty z: Giorgio Vasari- .. Żywoty najsławniejszych malarzy, rzeźbiarzy i architektów"
w tłumaczeniu Karola Estreichera (PIW, Warszawa t 980).
Adres redakcji : ut. Kredytowa l N 2;
00- t 56 Warszawa
teł.: (022) 8 27-20 -85; fax: (022) 827-98-91
Skład i łamanie: MacW ire Diffussion, Paryż
Naświetlanie: Edilog, Paryż
Druk: Donnelley Pol ish American Printi ng Company, Kraków
© Eaglemoss Pols ka s p. z o .o . t 999
N A OKŁADCE:
B ITWA POD S AN R OM ANO
NI CCO LO DATOLENTIN O
NA CZ ELE FLOR E NTCZYKÓ W
- FRAGM ENT
14J5• 14JÓ; 182 XJ20 (III
Na tional Calltry, Londyn
819527000.029.png 819527000.030.png 819527000.031.png 819527000.001.png 819527000.002.png 819527000.003.png 819527000.004.png 819527000.005.png 819527000.006.png 819527000.007.png 819527000.008.png 819527000.009.png 819527000.010.png 819527000.011.png 819527000.012.png
ŻYCIE UCCELLA
Paolo
Decello
Zbuntowany i zagadkowy, Paolo Uccello
pozostaje najbardziej nieodgadnionym
malarzem toskańskiego quattrocenta
(XV wiek) . Nie posiadamy wielu infor-
macji na temat jego życia, zaś jego dzie-
ło, przez długi czas zapomniane, uległo
częściowemu zniszczeniu. Uccello to za-
równo jeden z przedstawic ieli sztuki no-
woczesnej , królującej we Florencji na po-
czątku XV wieku, jak i artysta całkowicie
nie przystający do jemu współczesnych.
P ao lo di Dono, nazywa ny Ucce ll o, przyc ho dzi na
świat w I 397 roku we Florencj i.Jego ojci ec, Dono di
Pao lo, pochodzący z Prato chi rurg-cy ru lik jest od
I 37 3 roku obywa telem fl orenckim. Jego matka, Anto nia di
Gi ova nii del Castello del Beceuno pochodzi ze starej fl o-
rencki ej rodziny. a temat młodości artys ty ni e wiemy nic
oprócz tego, że bardzo wcześnie przejawi a swój malarski _. PIĘĆ PORTRETÓW
ta lent. Już w wieku dziesięciu lat jes t jednym z pomocników
WENECKIE DOŚWIADCZENIE
astępnego roku Uccello przy bywa do Wenecji, gdzie
pozos tani e przez pięć lat. Staje się to prawdopodobni e za
sprawą Gh ibert iego; być może to on proponuje Uccell o
pracę na budow ie Bazyliki Świętego Marka .
Brak inform acji na temat po bytu Uccell a w Wenecji. Czy
pozostawał tylko wWenecji, czy też wykorzystał swój pobyt,
aby zwiedzić północ Włoch? ie wiadomo. Dwie rzeczy
natomi ast pewne: młody malarz wy konuj e szereg projektów
moza ik do Bazyliki Świętego Marka, a bogata pod względem
kulturalnym atmosfe ra tego mi as ta wywrze na ni ego znaczny
wpływ. Wenecja, która powstała w di alogu z Bi za ncjum jest
mi as tem kolorys tów (w przeciwieństwie do Flore ncji -
mi as ta artys tów preferujących rys unek) . Ze względu na swe
położenie geogra fi czne ulega także prądom artystycznym
z północy: w Wenecji żaden ar tys ta ni e pozos taje obojętny
na sztukę późnego go tyku . Uccella zachwycają dzieła Ge ntil e
da Fabr iano (ok. I 370-I 427) , entuzjaz mem napawają
-; FRAGMENT
O<. 1450; 4J X 2 10 ffll
rzeźbiarza Ghi bertiego ( I 378- I 4 55) , który w I40 I ro ku
olejnadesu
wygrywa z Brun elleschim ( I 377-I446) konkurs na wy ko-
Lu wr, Paryż
c
Autopo rtret (?) ten jest
nani e rel ierów na północnych drzwiac h baptys terium we
fragmentem obrazu
Fl ore ncji. Z myślą o tej pracy Ghiberr1 rworzy dużą pracow-
zloż,oncgo z p_i~ciu po r-
nię. Kilka lat później znajdzie się w niej Ucce ll o w towa rzy-
~~~~~~~przyp 15 rvany
srw ie malarza Maso lini ego (ok. 13 83- I 440) i rzeźbiarza
,
T PIĘC PORT RE-
D
11
8
(
)
ona te O
I 3 6- I466 ·
T ÓW ( ALBO : PIĘ-
W I4I5 roku arrys ta zostaje przyjęry do Stowarzyszenia
CIU SŁAWNYCH
.
ka
(
d. .
. l.) d k , LUDZI )
Leka
rzy 1Apte rzy me 1c1e speCi a 1 , o torego przy na- ok. , 450 ; 43 x 210 ""
leżą również malarze. Od roku I4I8 odbywa liczne podróże; olej"" desu
wiemy, Że w Piz ie i Sieni e studiuj e rwórczość Sassetty (ok. Lu wr, Paryż
G iotto reprezentuj e
I 400-I 450) i Lore nze tti ego (ok . I 290-ok. I 348) . Od malarstwo , Uccell o za-
I 424 roku należy do cec hu malarzy świętego Łukasza. sady perspe ktywy i ma-
lars two zwierząt 1 Do-
Przyp uszcza się, Że tego sa mego roku realizuj e freski za insp i- narcli o rzeźbę, Ma-
rowa ne Księgą Stworzeni a w zielonym krużganku (Chios tro
nemi matematykę,
a Bru nell eschi
Verde) klasz toru Sa nta Maria Novella we Florencji .
architekturę.
819527000.013.png 819527000.014.png 819527000.015.png 819527000.016.png 819527000.017.png 819527000.018.png 819527000.019.png
" AI·tysta o różnorodnym
talencie . .. Wielki malarz
pierwsze prace współczesnego mu Pi sanell a
(?I 395-ok. I455) .
W styczniu I43 I roku wraca do Fl orencji ,
a trzy lata później kupuj e dom, co świadczyć
może o jego dobre j sy ru ac ji materi aln ej.
Będzie jednak musiał poczekać jeszcze kil ka
!ar, aby uznano go za mi strza . W I436 roku ,
we wstępie do swego słynnego dzieła "0 Ma-
larstwie" (" Delia Pirrura") Alberri ( I404-
I472) ni e wy mi eni a jego nazw iska wśród
nym porralem, po wewnętrznej stroni e fasad y.
Z rej epo ki pochodzą również fres ki Sceny
z życia klasz tor nego, dekorujące wiry darz
kościoła Sa n M ini aro al Monte. (N ies rery,
zostaną one w XVII wieku pokry te warsrwą
tynku i obec ni e w bardzo złym stani e.)
z"\<vierząt i pejzaży ...
Swobodnie posługujący się
skróta1ni, ponieważ dobrze
zna zasady perspektywy. "
Od początków lar czterdziestyc h Uccell o
i rzeźbiarz Donarel lo ściśle ze sobą współ­
pracują. W I445 roku , ki edy rzeźbiarz udaje
C . LAN DI NO, 1481
się do Padwy, aby zrealizować statuę konną
ko nd oti era Ga rramda ry sp rowadza do pomocy swego przy-
jac iela malarza. Mim o krótki ego po bytu w Padwie Uccello
znajdzie dość czas u na ro , aby namalować w Casa Virali ani
Olbrzymów, słynne, dzisiaj zag ini one dzieło.
Około I447 ro ku , po powroc ie do Flo rencji malarz rea li -
wielk ich malarzy. Ale już następnego ro ku ten sa m Alberri
ni e będzie mógł dłużej ignorować isrni eni a arrys ry, króry na-
malował właśnie Pomnik konny si1· Joh na Hawkwoo da. Fresk
został za mów iony przez Radę Bud owy Karedry we Fl orencji
i odniósł ogro mny sukces.
Po pienvszym su kces ie Uccello odnos i wkrótce następny.
Między I43 5 a I 440 rok iem maluj e trzy obrazy na remar
bi twy pod Sa n Romano. Dzieło spotyka się z uznani em za -
mawiającego - Cosim y Medi ci, później zaś wz bud za
zac hwy r Wawrzyńca Wspaniałego, który każe umieścić je
w Sali H onorów Pałacu Medyce uszy.
DZWONN ICA ....
l ZJELONY
KRUŻGANEK
KOŚCIOŁA
SANTA MARIA
NOVELLA
WE FLORENCJI
Uc cello zrealizuje
dwukrotnie fre ski do
wi rydarza kościola
Santa Maria Nov ella
we Flore ncji.
TAJ EM N l CZY PRZYDOMEK
Pao lo di Dono używa po raz pierwszy przydomku
Uccell o (co znaczy po włosku "ptak"), podpisując się pod
Pom ni kiem sir J ohna H awkwoo da. Zdani em G iorgio
Vasa ri ego ( I 5 ll-I574) , auro ra "Zywo rów najsławniej-
szyc h malarzy, rzeźbiarzy i architektów" ( I 550 r.) przy-
domek ten wynika z jego miłości do zwierząt w ogóle, a do
pta ków w szczególności. Jednak inrerpreracja ta budzi
wątpliwości.
W I443 roku Uccello bierze po nownie udział w pracac h
dekoracyjnyc h we fl orenck iej ka tedrze. Projektuj e witraże
i maluj e fres k wokół tarczy zegara, umi eszczonego nad głów- .... K ATEDRA
W PRATO -
FAS A DA l
DZWONNICA
W romańskiej katedrze
w Prato znajdują się
fr es ki Ucce lla.
T RZY DECYDUJĄCE PODRÓŻE
Twórczość Uccella naz naczo na jest przez trzy podróże. Pi envsza , w 1425 roku do Wene-
cji, zbi ega się z pojawieniem się we Florencji Masaccia. Po powrocie Ucce llo z trudem
rozpozna artystycz ny pejzaż florencki, ta k został on przeobrażony przez zaledwie
kilkuletnią, genialną działalność malarską Masaccia. Podróż do Padwy w 1445 roku okaże
się nie mniej istotna. Malarz zreali zuj e wtedy Olbrzymów, obraz który wywrze duże wraże­
nie na młodym Man-
tegnie . Z kolei pobyt
w Urbino po 1465
roku daje Uccello
okazję do nama-
lowania arcydzieła:
Proja11acji hostii.
MOZAIKA
W KOSTCE
POSADZKIOD
STRONY DRZWI
SAN P IETRO
142J·14JO;
śmłnira 88 ma
Bazylika Świrtego Marka ,
Wetruja
819527000.020.png 819527000.021.png 819527000.022.png 819527000.023.png
KALENDARIUM
1397 - Paolo di Dano, zwany Paolo Ucal/o
przychodzi na świat we Florencji
14 24 - Ucal/o realizuje striF fresków do
zielonego knożganku klasZlano Santa
Maria Novella we Florencji
(Epizody z Ksitgi Rodzaju)
1425 - Zamieszkuje w Wmuji,gdzie tWOP2J
mozaiki do Bazyliki ŚwiFtego Marka
1431- Powraca definitywnie do Florencji
1435- Do roku 1440 maluje tl2) Bitwy
pod San Romano
1436 - We wnFlrzu katedry florenckiej
Uuello tWOP2J fresk Pomnik na koniu
sir Johna Hawkwooda
1445- Ucal/o dolqcza Jo Danatella
w Padwie
1447- Realizuje nowe freski w zielonym
krużganku Santa Maria Novella
(Sceny z życia oego)
.. l
J
1452 - Pos1ubia TommasFdi Bmedetto
"1f
Malifici
1465- Artysta przebywa w Urbino ,
\ l
gdzie realizuje prtdei/F Profanacja
hostii
. . , . . • NIEZNANY ARTYS - T TARCZA ZEGARA
ZUJ e drug1 zes taw freskow do w1rydarza Sama Mart a ovel - TA z F LORENCJ I : , 443 ; 4 6ox 4 6o m•
la: Pot op i Cojnitcie sit wód oraz Ojiaq i Opilstwo Noego. MĘCZEŃSTWO San ta Maria Jt!Fiorl
Koni ec lat czterdzies tyc h wydaje się być okrese m bardzo ~.~~~~R~~~:.
1470- Maluje Polowanie
1475- Paolo Um /lo umiera 10 grudnia
i zostaje pochowany w raJzinnym
groboww "'kościele Santa Spirito
we Florencji
(Kalcdra ), Flortnrja
twórczy m, J. ed nak ni ew iel e o nim wiemy. Wyda·e się, że M11sco Ji San Marro ,
Wokół tarczy zegara
.
d
d
k.
d d
b
.
Fh>rmr}n
Uccello namalował
U
li
cce o praCUJe wre y prze e wszys r 1m na
.. ro nym1
a wzgórzu z prawej
głowy czcerech Aposco-
rzecza mi " dla osó b prywa tnyc h. Va ari napisze: ,W wielu
stron y Kościół San
lów. Inspirował się
. ..
1 fi
d
1
·d · ' ·
b
Miniato al Monte
·
dziełem Masacc ia
omac 1
orenc 1c 1 mozna w1 Zlec jego l o raz l
k ,
·d · ' ·
· Donat·lła.
W to rym ZDaJ Ują Się
,
malowa ne na oparciac h loży, skrzy t1 czy w ogóle mebli".
fre ski Uccella.
"SŁODKA PERSPEKTYWA !"
W 1452 roku Uccel lo poślubia dziewiętnastoletnią
Tommasę di Benedeno Malifl ci. Będą mieli dwoj e dziec i:
Donaro, który przyjdzie na świat w rok później i Anronię,
urodzoną w 1456 rok u. Według anegdoty przy roczonej
przez Vasar iego .. Zona wspominała, że Paweł ca lymi noca mi
studiował w swej pracown i pra wa perspektywy, a )eśli go
wołała, aby szedł spać, odpowiadał: «0, jakże pełną słodyczy
naukąjest perspekrywa! >>". Poczynając od kot1 ca lat pięćdzie­
siątych, Ucce ll o skon frontowany z młodym poko leni em
malarzy, sp raw ia coraz ba rd ziej wrażenie ni edobitka mini o-
nej epok i. Aby zarobić na życie, zmu szony jes t realizować
modele dl a ar tys tów wyrabiających witraże i stolarzy zaj-
mujących się markieterią.
Około 1465 roku jego sy tu acja ul ega pop rawie. ' wieck ie
towarzys rwo .. orpus Domini" z Urbino za maw ia dzido
przeznaczone do olrarza Świętego Sakramentu ich kapli cy.
Uccello rea li zu je wówczas słynną predellę zatytułowaną
Profana cja hostii . Dziwi jedn ak fakt, Że stary Ucce ll o
przebywa ! przez prawie dwa lata (od 1467 do 1469 roku)
w rym mieście i ni e namalował ni czego oprócz predelli
ołtarza, który zos tani e os tatecz ni e ukot1czony w 1473 roku
przez Jusrusa z Gandawy. Kilka lat przed śmiercią, Uccello
maluje osra tni e arcydzieło, obraz Polo wa ni e, króre wówczas
przejdzie nie zauważone.
Um iera we Florencji lO grudnia 1473 roku.
819527000.024.png 819527000.025.png 819527000.026.png 819527000.027.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin