Aktywa składają się z majątku trwałego (składniki majątkowe używane w dłuższym okresie, charakteryzujące się większa wartością jednostkowa) uczestniczącego w wielu powtarzających się cyklach obrotu, stopniowo się zużywając.
Do aktywów zaliczamy majątek obrotowy czyli posiadane przez przedsiębiorstwo: *środki pieniężne na rachunku bankowym i w kasie; *należności od dostawców; *zapasy czy inne należności.
Majatek ten wchodzi bezpośrednio do procesu gospodarczego ,podlega stałym przemianom, dokonując obrotu i wraca do postaci wyjściowej- środków pieniężnych
Pasywa: *kapitał własny (wkład finansowy właściciela) oraz *kapitał obcy, który obejmuje: kapitały obce –długoterminowe (np. kredyty, pożyczki i zobowiązania do spłaty powyżej 1 roku) –krótko terminowe (zobowiązania z tytułu dostaw, wynagrodzeń czy wobec budżetów).
Aktywa i pasywa w bilansie wyrażają wiec ten sam zespól środków, zestawiony według różnych kryteriów podziału. Łączna wartość składników majątku musi być równa wszystkim składnikom źródeł ich pochodzenia, ponieważ każdy składnik majątku powinien być finansowany z określonego źródła. Ogólna suma aktywów równa się wiec w bilansie ogólnej sumie pasywów.
Bilans- podstawowe sprawozdanie finansowe wykonywane przez jednostki gospodarcze, odzwierciedlające wartościowe zestawienie stanu majątku i kapitałów w określonym momencie czasowym
Bilans przedsiębiorstwa
Aktywa Pasywa
-majątek trwały -kapitał własny
-majątek obrotowy -kapitał obcy
Badanie struktury bilansu *ma na celu ocenę przesunięć jakie nastąpiły w środkach gospodarczych źródłach ich pokrycia *analiza porównawcza danych polega na ustaleniu i ogólnej ocenie wzrostu lub zmniejszenia poszczególnych składników bilansu *analiza struktury danych- na ustaleniu i ocenie udziału poszczególnych pozycji w ogólnych kwotach aktywów i pasywów.
bilans czytanie u w układzie poziomym polega na porównaniu poszczególnych pozycji aktywów i pasywów za minimum dwa kolejne okresy obrachunkowe. Ułatwia ona wnioskowanie na temat prawidłowości funkcjonowania przedsiębiorstwa w przeszłości oraz przewidywania tendencji jego rozwoju w przyszłości.
bilans czytanie u w układzie pionowym polega na analizie struktury aktywów i pasywów poprzez obliczanie udziału poszczególnych składników majątku i kapitałów w łącznej sumie bilansowej.
W pasywach, wskaźnik struktury kapitału SK, SK=kapital własny/ kapitał obcy przedstawia relacje kapitału własnego do wszystkich jego zobowiązań. Wysoki stpien tego wskaźnika świadczy o dobrej kondycji firmy i korzystnej syt. Finansowej oraz wskazuje na możliwości rozwoju przedsiębiorstwa.
W aktywach, wskaźnik struktury majatku SM, SM=majatek trway/ majątek obrotowy jest wskaźnikiem mówiącym nam o zdolnościach dostosowania się przedsiębiorstwa do zmian rynkowych. Jest on nazywany wskaźnikiem stopnia unieruchomienia majątku lub stopniem elastyczności. Wartość wskaźnika powyżej jedności oznacza mała elastyczność, a poniżej jedności wyższa elastyczność dostosowania się przedsiębiorstwa do zmian.
bilans analiza robiona jest przede wszystkim przy ubieganiu się o kredyty, podczas poszukiwania wspólników czy przekształcania firmy np. w SA., do wejścia na Giełdę Papierów Wartościowych, dla potrzeb emisji akcji, a także jako podstawowa analiza dla potrzeb wewnętrznych firmy
Cash flow jest dodatkowym sprawozdaniem z przepływów finansowych; przedstawia wykorzystanie osiągniętej w danym okresie nadwyżki finansowej oraz dopływu finansowania z innych źródeł.
Cele decyzji finansowych: 1długookresowy zysk zadowalający ze względu na ocenę ryzyka i przyjęty na tej podstawie portfel opcji inwestycyjnych.2maksymalizacja wartości rynkowej firmy.
Czynniki makro:1polityka finansowa, 2polityka fiskalna.
Czynniki specyficzne dla przemysłu: 1dynamika innowacyjna (informatyka, radiologia, punkt kosmetyczny, elektroniczny).2Zależność od energii. 3Możliwość wyjścia z danego przemysłu. Wnioski: Im większa mobilność charakteru technologii, tym większa elastyczność produktowa –rynkowa to redukcja ryzyka takiej działalności gospodarczej.
Czynniki specyficzne dla przedsiębiorstwa: 1ryzyko operacyjne- wpływ na sprzedaż, koszty, ceny, poziom konkurencji, sprawność i ciągłość zarządzania, siłę przetargową, dostawców, związków zawodowych. 2Ryzyko finansowe- struktura kapitałowa, wzrost kapitałów obcych podwyższa ryzyko działania na rynku. Wnioski: *im przedsiębiorstwo bardziej i silniej uwrażliwione na czynniki makro tym działalność bardziej ryzykowna. *im przedsiębiorstwo i jego projekty rozwojowe maja silniejszą wrażliwość na czynniki makro to rosną możliwości zmiany i ryzyko obniża się. *Systematyczna analiza ryzyka i ustalanie spodziewanej efektywności dają podstawowy do celowości danej decyzji rozwojowej
Decyzje finansowe-oprócz czynnika czasu (wartość pieniądza w czasie) uwzględniają stopień ryzyka /stopa realna uwzględnia inflacje/Ryzyko jest jednym z czynników wpływających na decyzje finansowe.
Decyzje inwestycyjne
-Służące odrzuceniu lub akceptacji konkretnego projektu,
- Dotyczące wyboru określonego wariantu inwestycyjnego,
-Odnoszące się do wyboru najkorzystniejszego programu rozwoju przedsiębiorstwa
Kryterium wyboru
-Nadwyżka efektów nad nakładami,
-inne:
-Aspekty pozaekonomiczne.
-Ryzyko nie uzyskania planowanych efektów lub przekroczenia wydatków,
-Czas w jakim uzyska się planowane efekty,
-Inflacja itp..
Długi okres zwrotu oznacza:
-przedsięwzięcie mało płynne( zamrożenie środków na długi czas);
-korzyści netto generowane w długim okresie niosą większe ryzyko niż w krótszym okresie.
Zalety metod statycznych
-Prostota,
-Komunikatywność,
-Przystępność dla szerokiego grona praktyków,
-Jasność formuł,
-Łatwość interpretacji uzyskanych wyników.
efektywność gospodarczą przedsiębiorstwa ma wpły :
*wszelkie ich poczynania zmierzające do zwiększania zakresu działalności
*rozwiązania zasileniowo regulacyjne oraz motywacyjne. Wśród nich najważniejsze znaczenie maja podatki. podatki regulują wielkość funduszu nabywczych podmiotow gospodarczych.
Efekt niekeynesowski polityka zacieśnienia fiskalnego może spowodować pozytywny efekt dla wzrostu gospodarczego. Ponieważ polityka rządu polegająca na ograniczaniu wydatków, tym samym zmniejszaniu deficytu i długu jest postrzegana przez społeczeństwo (również przedsiębiorców) jako wiarygodna. Dlaczego? Bo skala redukcji wydatków jest duża i trwała (tzn. 2-3 pkt % PKB w skali kilku lat 3-5). W tej syt. Konsumenci oczekują zmniejszenia podatków w przyszłości i decydują się na konsumpcję w okresie bieżącym. Opisany mechanizm nazywamy. Okazuje się, że teoria Keynesa była błędna. Przykład kryzysu finansowego w USA, gdzie wydawano ponad miare.
Finanse dotyczą zjawisk podziału i wymiany.
-zjawiska finansowe dotyczą zjawisk podziału i wymiany (ruch pieniądza)
Finanse obejmują te zjawiska które maja ze sobą rzeczywisty przepływ strumieni pieniężnych i tworzą przesłanki powodujące ich przepływ w przyszłości
Finanse obejmują dwa główne obszary:
1 Finansowanie które jest skutkiem zarządzania źródłami kapitału
2 inwestowanie będące rezultatem zarządzania sposobami wykorzystywania kapitału
Finanse to procesy gromadzenia podziału i wydatkowania środków pieniężnych
Finanse przedsiębiorstwa Czym są?
-sa to zjawiska finansowe(przychody i wydatki materialne, redystrybucyjne ,kredytowe) zachodzące w przedsiębiorstwie
-zjawiska ekonomiczne związane z gromadzeniem wydawaniem środków pieniężnych na cele działalności gospodarczej firmy
Finanse zajmują się zjawiskami: - podziału – wymiany
1 Podział- jest przepływem jednostronnym środków pieniężnych, jego cecha jest nie ekwiwalentność np. podatek renta emerytura dotacja z funduszy UE
2 Wymiana- cecha jest ekwiwalentność (cos za cos) w jednakowym czasie np. transakcja kupna i sprzedaży (towar- usługa)
Funkcje menedżera wiąże się:
•Analiza finansowa- dostarcza narzędzi do podejmowania elastycznych i właściwych decyzji inwestycyjnych w optymalnym czasie.
•Planowanie finansowe-kluczowy element zarządzania finansami, obejmuje decyzje w zakresie zapotrzebowania na gotówkę, śledzenie średnioterminowych zmian w aktywności gospodarczej, analiza cyklu koniunkturalnego, unikając nadwyżek zapasów i mocy produkcyjnych, niski poziom kosztów
Grupy zainteresowane są to grupy lub osoby, które mogą wywierać wpływ na decyzje przedsiębiorstw albo być uzależnione od tych decyzji. Wniosek: właściwa diagnoza- prawidłowe rozpoznanie zmian w aktywności gospodarczej.
Gospodarka finansowa przedsiębiorstwa- reguluje płynność finansowa(zdolność do regulowania zobowiązań terminowo) operując w 3 obszarach decyzyjnych:
1) zarządzanie kapitałem- osiąganie nadwyżki dochodów nad wydatkami, utrzymanie płynności krotko i długo terminowej
2) zaopatrzenia w kapitał(finansowanie)- wprowadzenie do przedsiębiorstwa niezbędnych środków finansowych
3) inwestycyjne (zastosowanie kapitału)- wykorzystanie wprowadzonych Śródków
Kierunek działania podatkow zależy od:
*stopy obciążeń
*zakresow i struktury preferencji podatkow w postaci ulg i zwolnien
*regulacji dotyczących odpisow amortyzacyjnych
*miejsca i trybu poboru podatku
Kapitał przedsiębiorstwa może się składać z kapitałów własnych (KW) i obcych (KO).
Kapitały własne to decydująca podstawa finansowa działalności firmy. Wysokość KW to ważna wiadomość dla wierzycieli => do jakiej kwoty firma jest zdolna konsekwencje finansowe strat.
Wielkość Kapitałów własnych-KW decyduje o stopniu utrzymania płynności finansowej. Największa pewność utrzymania pełnej płynności finansowej jest, gdy całość posiadanego majątku majątku pokryta jest kapitałami własnymi.
konsolidacja fiskalna- naprawa finansów publicznych, która jest planem chroniącym państwo przed załamaniem finansów publicznych, przed syt. w której państwo nie będzie w stanie wypełnić swoich zobowiązań i swoich zadań wobec obywateli.
Należy pamiętać ze nie każde zacieśnienie fiskalne wywołuje tzw. Efekty niekeynesowskie. Należy spełnić warunek skali- zmiany znaczącej i trwalej w wydatkach publicznych (2-3 pkt % PKB poprawy w średnim okresie). Gdy skala jest duża to taka naprawa finansów państwa nazywa się konsolidacja fiskalna.
Konsolidacja budżetowa to działania rządu, które stanowią konkretną i rzeczową odp. Na pytania: co zrobić aby wzrosły dochody publiczne? Co zrobić aby ograniczyć wydatki publiczne? Co zrobić aby lepiej gospodarować pieniędzmi publicznymi?
Kryteria najkorzystniejszej struktury kapitału:
- maksymalizacja korzyści udziałów firmy tzn. maksymalizacja stopy zyskowności z kapitałów własnych
- zapewnienie właściwego stopnia bieżącej i perspektywicznej płynności płatniczej tj. ograniczenie ryzyka straty płynności do granic uznanych za rozsądne
Linia rynkowego bezpieczeństwa inwestycji (LRBI)
Wyznacza minimalną efektywność dla projektów inwestycyjnych przedsiębiorstwa. Projekt powyżej linii LRBI-realizacja, projekt na linii LRBI –alternatywne opcje inwestycyjne, Projekt poniżej linii LRBI –odrzucenie, zbyt niska premia za ryzyko.
Majątek trwały obejmuje: *wartości niematerialne i prawne (np. koszty organizacyjne, patenty, prawa wydawnicze) *rzeczowy majątek trwały (grunty, budynki i budowle, maszyny, urządzenia, inwestycje); *finansowy majątek trwały (środki pieniężne ulokowane na dłuższy okres).
Metody statyczne
-/Stopa zwrotu nakładów inwestycyjnych-informuje jaka część nakładu stanowi roczny dochód (wstępna ocena)
-Stopa zwrotu= dochód roczny/całkowity nakład inwestycyjny
-ZN+A/I inaczej Nf/I
-Gdy dochód = Zn+A = nadwyżka finansowa Jest to tzw prosta stopa zwrotu
Okres zwrotu (payback period) informuje w ciągu jakiego okresu inwestycja się zwróci
Okres zwrotu= 1 / stopa zwrotu = nakłady inwest. / zysknetto+amortyzacja=I / Nf
Wady metod statycznych
- Nieuwzględnianie rozkładu płatności w czasie,
- Niepewność, co do uzyskania przyszłych dochodów, które są jedynie wielkościami oczekiwanymi,
- Koszty niewykorzystania możliwością mm związanych z wygenerowaniem przyszłych
dochodów,
-Nieuwzględnianie inflacji, która wpływa na zmniejszenie dochodów realnych
Metody dynamiczne
Wykorzystują technikę zwaną; dyskontowaniem, która umożliwia porównanie wielkości ekonomicznych pojawiających się w różnych momentach czasu
Technika dyskontowania stosuje dwa narzędzia
/Współczynnik oprocentowujący ( przyszłej wartości)
(1+r)^n
Wielkość współczynnika w momencie n=0 wynosi 1,0 i wzrasta wraz z liczbą lat okresu obliczeniowego. Wzrost ten jest tym szybszy 5 im wyższą stopę procentową uwzględnimy w obliczeniach wartości).
Współczynnik dyskontujący (teraźniejszej wartości)
1/(1+r)^n
Jego maksymalny poziom wynosi 1. Wraz z wydłużaniem okresu obliczeniowego poziom jego ulega obniżeniu zmierzając do zera, nigdy go nie osiągając. Im wyższa stopa
procentowa, tym niższy współczynnik, a więc tym mniejsza obecna wartość ocenianego strumienia pieniężnego.
Do metod dynamicznych zalicza się:
/Wartość zaktualizowaną netto (NPV) --polega na dyskontowaniu przyszłych strumieni pieniężnych do ich wartości obecnych
NPV= Różnica sumy zdyskontowanych nadwyżek finansowych i nakładów inwestycyjnych
NPV<0 inwestycja nieopłacalna,
NPV=0 na granicy opłacalności,
NPV > 0 opłacalna, tym bardziej im większa wartość współczynnika.
Spośród alternatywnych rozwiązań należy wybrać to dla którego NPV jest największe
Wady NPV
-Przyjęcie stałej stopy dyskontowej w analizowanym czasie,
- Założenie, że dodatnie przepływy pieniężne są reinwestowane według tej samej niezmniennej stopy procentowej Wewnętrzną stopę zwrotu (IRR)--jest stopą dyskontową, przy której wskaźnik NPV=0. Obliczenie wartości IRR polega więc na znalezieniu takiej wartości stopy dyskontowej , która spełnia warunek: NPV=0
. - Powyższa formuła ma zastosowanie przy stałej stopie dyskonta w rozpatrywanym okresie W przypadku ogólnym, gdy stopa ta nie jest stała? saldo przepływów finansowych należy dyskontować odrębnie dla każdego okresu z daną stopą dyskonta
Wady metody
- Odrzuca lub aproKfe tylko pojedyncze
projekty. * Trudności w hierarchizowaniu
przedsięwzięć o różnej skali.
Nie może być stosowana do oceny
inwestycji o niekonwencjonalnym
przepływie pieniędzy
Otoczenia przedsiębiorstwa: 1) Makrootoczenie i otoczenie konkurencji 2) Ogólne (dalsze) i rynkowe (bliższe, konkurencyjne) 3) Zmienne niezależne i zależne (rynkowe).
Otoczenie, podstawowe elementy w ujęciu: przedmiotowym i podmiotowym. Ujęcie przedmiotowe polega na koncentracji, na procesach i zjawiskach ekonomicznych, prawnych, społecznych, technologicznych zachodzących w otoczeniu. Ujęcie podmiotowe koncentruje uwagę konsumentów i podmioty gospodarcze na rynku.
Otoczenie konkurencyjne to wszystkie podmioty mające z firmą powiązania kooperacyjne lub konkurencyjne. Cecha sprzężenie zwrotne: *pozytywne: klienci, pracownicy; *negatywne: dostawcy podnoszą ceny, opóźniają dostawy.
Przedsiębiorstwo
-wszystkie samodzielne pod względem prawnym i gospodarczym jednostki w obrębie całej gospodarki
-jednostki których celem jest uzyskanie nadwyżki nad kosztami
-inaczej zakład-planowo zorganizowana jednostka gospodarcza, której celem jest wytwarzanie, sprzedaż wyrobów bądź usług
Przedsiębiorstwa mogą prowadzić strategie podatkowa w wielu obszarach decyzyjnych dotyczących:
*form organizacyjno prawnej dzialanosci gospodarczej
*miejsca rodzaju przedmiotu działalności gospodarczej
*zarzadzania kosztami (obniżenie kosztow- wzrost dochodow albo wysokie koszty i male dochody)
*kształtowania i podzialu dochodów-odliczenia od podstawy opodatkowania, preferencyjne opodatkowanie dochodow lokalnych w inwestycje kapitałowe
*źródeł finansowania wybor może dotyczyc problemu:kapital własny czy obcy
przedmiotem podatku z ekonomicznego pkt widzenia jest dochód w toku jego tworzenia o podziału. Wyróżnia się:
*2 fazy tworzenia dochodu/przychod-ryczalt/bez kosztu uzyskania przychdo/i dochod CIT, PIT/ z kosztami
*2 fazy jego podzialu/ wydatkowane na konsumpcje(VAT,akcyza) w postaci majatku”zakrzepnieta forma”(opodatkowania majatku-podatek od nieruchomości)
Przedmiotem nauki o finansach jest: zastosowanie szeregu reguł finansowych i ekonomicznych w celu maksymalizacji bogactwa lub całkowitej wartości firmy. Maksymalizacja bogactwa oznacza dążenie do osiągania najniższym ryzyku. Jednym ze sposobów pomiarów bogactwa jest pomiar wartości jej akcji zwykłych. Gdy cena rośnie mówi się ze bogactwo akcjonariuszy wzrasta
Procesy ekonomiczne: *inflacja, deflacja: zakres, wpływ; *dewaluacja walut; *polityka fiskalna: wydatki, podatki, ulgi podatkowe, kredyty; *polityka monetarna; *bilans przychodów przychodów wydatków, kontrola płac i cen
proces decyzyjny podstawowy problemem jest niepewność i ryzyko inwestycyjne. Firma powinna się starać utrzymać jak najlepsza kombinacje aktywów
Podatki, które obciążają przedsiębiorców
*stanowią bezpośredni element podziału-VAT
*odnoszą się do dochodow - PIT,CIT
*obciążają koszty działalności przedsiębiorstw-podatek od nieruchomości, podatek od środków transportu. nie opodatkowane np. składki na ubezpieczenie społeczne
Na ile państwo jest w stanie skutecznie obciążyć podatnika nie zależy tylko od konstrukcji podatku lecz od reakcji podatnika na obciążenie
Podmioty gospodarcze w obrębie branży działania: *typ konkurencji: w zakresie potrzeb, w zakresie produktu; *konkurenci: liczba i wielkość potencjału, atuty i słabości, stosowane strategie, stopień integracji.
Polityka fiskalna: to nie tylko polityka podatkowa (niskie, wysokie podatki), ale również równowaga budżetowa (to % niskie, gdy deficyt wzrasta, większe potrzeby pożyczkowe, gdy nadmierny deficyt to wzrasta % bo maleje wiarygodność danego kraju); zarządzanie długiem publicznym.
Polityka restrykcyjna zacieśnienie- cięcia wydatków publicznych- ograniczanie deficytu, a tym samym długu publicznego, wzrost podatków- już mało popularny.
Polityka ekspansywna- wzrost wydatków publicznych, wzrost deficytu, długu, wzrost % bo coraz więcej pożyczamy, nie jesteśmy wiarygodni.
Reakcje przedsiębiorstwa na obciążenie:
*zapłacenie należnego podatku
*ucieczka przed podatkiem
*stosowanie odpowiedniej strategii
Rola menedżera finansowego
*organizuje i nadzoruje obieg informacji wew w celu wykrycia zagrożeń i nieprawidłowości
*przekłada zarządowi inf o sytuacji finansowej firmy bieżącej i konsekwencjach na przyszłość
*podejmuje decyzje o dopływie kapitału z zew przy minimalnych kosztach finansowych dba o zachowanie płynności finansowej
*utrzymuje kontakty z zew partnerami| dłużnicy ,wierzyciele, organy skarbowe -podatki, podpisuje umowy
*podejmuje decyzje bieżące- bez szczególnych zmian w kapitale oraz decyzje strategiczne(inwestycyjne) w których efekty sa długookresowe: kosztowne prace badawcze, zmienna skala ryzyka
Rachunek wyników jest uzupełnienie bilansu, zawiera elementy składające się na łączny zysk lub stratę (przychody wg źródeł ich powstawania, koszty przychodu, odsetki od kredytów, podatki)
Sprawozdania finansowe: *sporządzane sa na podstawie ksiąg rachunkowych; *sa podstawowym źródłem syntetycznej informacji ekonomiczno- finansowej o firmie (bilans i rachunek wynikow oraz cash flow); *sa podstawa do przeprowadzenia analizy i oceny działalności firmy przez jej zarząd właścicieli i podmioty.
Strategia podatkowa zmierza do ponoszenie nie minimalnego minimalnego optymalnego obciążenia podatkowego
System finansowy przedsiębiorstwa obejmuje wszystkie formy związane z:
-przygotowaniem różnego rodzaju operacji pieniężnych
-faktyczna realizacja tych operacji
-z ewidencja i analiza przebiegu operacji pieniężnych
-z ich prognozowaniem i planowaniem
Inne wyjaśnienie systemu finansowego przed:
-gospodarką finansowa
-zasady bilansowania
-organizacje rachunkowości
-zbiór zasad i form organizacyjnych regulujących mechanizmy finansowe i zabezpieczające sprawność przepływów pieniężnych w przedsiębiorstwie
System podatkowy-może ułatwić i wspomagać wzrost efektywności przedsiębiorstw ale może tez utrudnić.
Ryzyko- to sytuacja gdy co najmniej jeden z elementów składających się na nią nie jest znany, ale znane jest prawdopodobieństwo jego wystąpienia. Prawdopodobieństwo może być wymierne lub odczuwalne przez decydenta.
Ryzyko jest funkcją ...
michal.stalowa