Wykład 1
Produkcja – linia technologiczna produkcji dobra X
Podzial – ruch jednostronny
Wymiana- 2 strony: kupno-sprzedaz
D=P-K
Konsumpcja- nia ma ruchu pieniadza
Finanse zajmuja się zjawiskami: - podzialu – wymiany
Podzial- jest przepływem jednostronnym Sr. Pieniężnych, jego cecha jest nieekwiwaletnosc np. podatek renta emerytura dotacja z funduszy UE
Wymiana- cecha jest ekwiwaletnosc(cos za cos) w jednakowym czasie np. transakcja kupna i sprzedazy(towar-usluga)
Finanse dotycza zjawisk podzialu i wymiany.
-zjawiska finansowe dotycza zjawisk podizalu i wymiany (ruch peniadza)
Finanse obejmuja te zjawiska które maja ze soba rzeczywisty przeplyw strumieni pieniężnych i tworza przeslanki powodujące ich przeplyw w przyszłości
Finanse to procesy gromadzenia podzialu i wydatkowania Sr pieniężnych
Co to sa finanse przedsiębiorstwa?
-sa to zjawiska finansowe(przychody i wydatki materialne, redystrybucyjne,kredytowe) zachodzące w przedsiębiorstwie
-zjawiska ekonomiczne związane z gromadzeniem wydawaniem srodkow pieniężnych na cele działalności gospodarczej firmy
Przedsiebiorstwo
-wszystkie samodzielne pod względem prawnym i gospodarczym jednostki w obrebie calej gospodarki
-jednostki których celem jest uzyskanie nadwyzki nad kosztami
-inaczej zakład-planowo zorganizowana jednostka gospodarcza, ktorej celem jest wytwarzabnie, sprzedaz wyrobow bądź usług
Bilans przedsiębiorstwa
Aktywa Pasywa
-majatek trwaly -kapital wlasny
-majatek obrotowy -kapital obcy
Finanse obejmuja dwa glowne obszary:
1 Finansowanie które jest skutkiem zarzadznia źródłami kapitalu
2 inwestowanie bedace rezultatem zarzadzania sposobami wykorzystywania kapitalu
Rola menedżera finansowego
*organizuje i nadzoruje obieg inf wew w celu wykrycia zagrożeń i nieprawidłowości
*przeklada zarządowi inf o sytuacji finansowej firmy bieżącej i konsekwencjach na przyszłość
*podejmuje decyzje o dopływie kapitalu z zew przy minim kosztach finansowych dba o zachowanie plynnosci finansowej
*utrzymuje kontakty z zew partnerami|dłużnicy,wierzycile, organy skarbowe-podatki,podpisuje umowy
*podejmuje decyzje biezace- bez szczególnych zmian w kapitale oraz decyzje strategiczne(inwestycyjne) w ktorcyh efekty sa dlugookresowe: kosztowne prace badawcze, zmienna skala ryzyka
Podstawowym problemem w procesie decyzyjnym jest niepewność i ryzyko inwestycyjne. Forma pwonna się starac utrzymac jak najlepsza kombinacje aktywow
Przedmiotem nauki o finansach jest:
*zastosowanie szeregu regul finansowych i ekonomicznych w celu maksymalizacji bogactwa lub całkowitej wartości firmy. Maksymalizacja bogactwa oznacza dazenie do osiągania najniższym ryzyku. Jednym ze sposobow pomiarow bogactwa jest pomiar wartości jej akcji zwykłych. Gdy cena rosnie mowi się ze bogactwo akcjonariuszy wzrasta
Z Funkcjami menedżera wiaze się:
*Analiza finansowa- dostarcza narzedzi do podejmowania elastycznych i właściwych decyzji inwestycyjnych w optymalnym czasie.
*Planowanie finansowe-kluczowy element zarzadznia finansami, obejmuje decyzje w zakresie zapotrzebaowabia na gotowke.Sledzenie:średnioterminowych zmian w aktywności gospodarczej, analiza cyklu koninkturalnego, unikac nadwyżek zapasow i mocy produkcyjnych, niski poziom kosztow
System finansowy przedsiębiorstwa obejmuje wszystkie formy związane z:
-przygotowaniem roznego rodzaju operacji pieniężnych
-faktyczna realizacja tych operacji
-z ewidencja i analiza przebiegu operacji pieniężnych
-z ich prognozowaniem i planowaniem
Inne wyjaśnienie sys fin przed:
-gosp finansowa
-zasady bilansowania
-organizacje rachunkowości
-zbior zasad i form orga regulujących mechanizmy finansowe i zabezpieczające sprawność przeplywowpienieznych w przedsiębiorstwie
Gospodarka finansowa przedsiębiorstwa- reguluje płynność finansowa(zdolność do regulowania zobowiązań terminowo) operujac w 3 obszarach decyzyjnych:
1) zarzadzanie kapitalem- osiaganie nadwyżki dochodow bnad wydatkami, utrzymanie płynności krotko i dlugo terminowej
2) zaopatrzenia w kapital(finansowanie)- wprowadzenie do przedsiębiorstwa niezbędnych srodkow finansowych
3) inwestycyjne (zastosowanie kapitalu)- wykorzystanie wprowadzonych srodkow
Wykład 2 i 3
Otoczenia przedsiębiorstwa: 1) Makrootoczenie i otoczenie konkurencji 2) Ogólne (dalsze) i rynkowe (bliższe, konkurencyjne) 3) Zmienne niezależne i zależne (rynkowe).
Podstawowe elementy otoczenia w ujęciu: przedmiotowym i podmiotowym. Ujęcie przedmiotowe polega na koncentracji, na procesach i zjawiskach ekonomicznych, prawnych, społecznych, technologicznych zachodzących w otoczeniu. Ujęcie podmiotowe koncentruje uwagę konsumentów i podmioty gospodarcze na rynku.
Ujęcie podmiotowe: Konsumenci: *potrzeby i oczekiwania; *segmenty: status materialny, opinie i oczekiwania, wzorce konsumpcji, postrzeganie korzyści użytkowania produktu; *cechy charakterystyczne: demograficzne, społeczne, psychologiczne, ekonomiczne.
Podmioty gospodarcze w obrębie branży działania: *typ konkurencji: w zakresie potrzeb, w zakresie produktu; *konkurenci: liczba i wielkość potencjału, atuty i słabości, stosowane strategie, stopień integracji.
Ujęcie przedmiotowe: Technologie: *zmiany: rodzaj, zakres; *nowe zastosowania: istniejące, a nowe technologie; *opóźnienia, dezaktualizacja (starzenie się). Procesy społeczne: *wartości i priorytety; *środowisko, ekologia, styl życia, struktura zatrudnienia; *odpowiedzialność społeczna, standardy produktów; *grupy nacisku. Działalność regulacyjna państwa: *tworzenia prawa: grupy nacisku; *regulacje prawne: nakładanie się i konflikt, praktyki narzucania własnej woli; *ustawodawstwo podatkowe; *bodźce o specjalnym charakterze: motywacje wytwarzania, gwarancje finansowe. Procesy ekonomiczne: *inflacja, deflacja: zakres, wpływ; *dewaluacja walut; *polityka fiskalna: wydatki, podatki, ulgi podatkowe, kredyty; *polityka monetarna; *bilans przychodów przychodów wydatków, kontrola płac i cen.
Otoczenie konkurencyjne to wszystkie podmioty mające z firmą powiązania kooperacyjne lub konkurencyjne. Cecha sprzężenie zwrotne: *pozytywne: klienci, pracownicy; *negatywne: dostawcy podnoszą ceny, opóźniają dostawy.
Grupy zainteresowane są to grupy lub osoby, które mogą wywierać wpływ na decyzje przedsiębiorstw albo być uzależnione od tych decyzji. Wniosek: właściwa diagnoza- prawidłowe rozpoznanie zmian w aktywności gospodarczej.
Polityka fiskalna: to nie tylko polityka podatkowa (niskie, wysokie podatki), ale również równowaga budżetowa (to % niskie, gdy deficyt wzrasta, większe potrzeby pożyczkowe, gdy nadmierny deficyt to wzrasta % bo maleje wiarygodność danego kraju); zarządzanie długiem publicznym.
Polityka restrukcyjna zacieśnienie- cięcia wydatków publicznych- ograniczanie deficytu, a tym samym długu publicznego, wzrost podatków- już mało popularny.
Polityka ekspansywna- wzrost wydatków publicznych, wzrost deficytu, długu, wzrost % bo coraz więcej pożyczamy, nie jesteśmy wiarygodni.
Okazuje się, że polityka zacieśnienia fiskalnego może spowodować pozytywny efekt dla wzrostu gospodarczego. Ponieważ polityka rządu polegająca na ograniczaniu wydatków, wydatków tym samym zmniejszaniu deficytu i długu jest postrzegana przez społeczeństwo (również przedsiębiorców) jako wiarygodna. Dlaczego? Bo skala redukcji wydatków jest duża i trwała (tzn. 2-3 pkt % PKB w skali kilku lat 3-5). W tej syt. Konsumenci oczekują zmniejszenia podatków w przyszłości i decydują się na konsumpcję w okresie bieżącym. Opisany mechanizm nazywamy efektami niekeynesowskimi. Okazuje się, że teoria Keynesa była błędna. Przykład kryzysu finansowego w USA, gdzie wydawano ponad miare.
Przedsiębiorcy powinni mieć umiejętność odczytywania sygnałów ostrzegawczych płynących z zachowań rządu.
Stan finansów publicznych powinien być wykorzystywany do: *planowania wzrostu lub spadku przychodów ze sprzedaży towarów lub usług; *uwzględnianie niższych odsetek od kredytów kredytów niższych stóp podatkowych, a tym samym wyższych zysków lub odwrotnie.
Najprościej można określić konsolidację fiskalną jako naprawę finansów publicznych, która jest planem chroniącym państwo przed załamaniem finansów publicznych, przed syt. W której państwo nie będzie w stanie wypełnić swoich zobowiązań i swoich zadań wobec obywateli. Konsolidacja budżetowa to działania rządu, które stanowią konkretną i rzeczową odp. Na pytania: co zrobić aby wzrosły dochody publiczne? Co zrobic aby ograniczyc wydatki publiczne? Co zrobic aby lepiej gospodarowac pieniędzmi publicznymi?
Należy pamiętać ze nie kazde zaciesnienie fiskalne wywoluje tzw. Efekty niekeynesowskie. Należy spełnić warunek skali- zmiany znaczącej i trwalej w wydatkach publicznych (2-3 pkt % PKB poprawy w średnim okresie). Gdy skala jest duza to taka naprawa finansow panstwa nazywa się konsolidacja fiskalna.
Sprawozdania finansowe: *sporządzane sa na podstawie ksiag rachunkowych; *sa podstawowym źródłem syntetycznej informacji ekonomiczno- finansowej o firmie (bilans i rachunek wynikow oraz cash flow); *sa podstawa do przeprowadzenia analizy i oceny działalności firmy przez jej zarząd właścicieli i podmioty.
Bilans- podstawowe sprawozdanie finansowe wykonywane przez jednostki gospodarcze, odzwierciedlające wartościowe zestawienie stanu majatku i kapitałów w określonym momencie czasowym.
Rachunek wyników jest uzupełnienie bilansu, zawiera elementy składające się na laczny zysk lub strate (przychody wg źródeł ich powstawania, koszty przychodu, odsetki od kredytow, podatki)
Cash flow jest dodatkowym sprawozdaniem z przepływów finansowych; przedstawia wykorzystanie osiągniętej w danym okresie nadwyżki finansowej oraz dopływu finansowania z innych źródeł.
Aktywa składają się z majatku trwałego (składniki majatkowe uzywane w dłuższym okresie, charakteryzujące się wieksza wartością jednostkowa) uczestniczącego uczestniczącego wielu powtarzających się cyklach obrotu, stopniowo się zużywając.
Majatek trwaly obejmuje: *wartości niematerialne i prawne (np. koszty organizacyjne, patenty, prawa wydawnicze) *rzeczowy majatek trwaly (grunty, budynki i budowle, maszyny, urzadzenia, inwestycje); *finansowy majatek trwaly (srodki pieniężne ulokowane na dłuższy okres).
Do aktywów zaliczamy także: majatek obrotowy czyli posiadane przez przedsiębiorstwo: *srodki pieniężne na rachunku bankowym i w kasie; *nalezosci od dostawcow; *zapasy czy inne należności.
Majatek ten wchodzi bezpośrednio do procesu gospodarczego gospodarczego podlega stalym przemianom, dokoujac obrotu i wraca do postaci wyjściowej- środków pieniężnych.
Pasywa: *kapital wlasny (wkład finansowy właściciela) oraz *kapital obcy, który obejmuje: kapitaly obce –dlugoterminowe (np. kredyty, ozyczki i zobowiązania do splaty powyżej 1 roku) –krotkoteminowe (zobowiązania z tytulu dostaw, wynagrodzen czy wobec budżetów). Aktywa i pasywa w bilansie wyrażają wiec ten sam zespol środków, zestawiony według roznych kryteriow podzialu. Łączna wartość składników majatku musi być rowna wszystkim składnikom źródeł ich pochodzenia, ponieważ każdy składnik majatku powinien być finansowany z określonego źródła. Ogolna suma aktywow rowna się wiec w bilansie ogolnej sumie pasywow.
Dla przedsiębiorców wiarygodna polityka panstwa jest sygnalem o utrzymaniu przez rzad stabilności gospodarczej w danym kraju. Przedsiębiorcy zwiększają swoje wydatki na inwestycje i konsumpcje bo zaoszczedza na niższych podatkach. Ruch okrężny jest szybszy, wiecej transakcji kupna- sprzedazy, wiecej kredytow itd. Wzrost konsumpcji i inwestycji to wzrost zatrudnienia, wzrost dochodow publicznych publicznych rownowaga budzetowa zamienia się w nadwyżkę budzetowa, wzrost gospodarczy wzrasta, wyższy standard zycia. Przedsiębiorcy wiecej produkuja bo wzrasta popyt, mniej martwia się o popyt na swoje dobra.
Należy zadbac o konkurencyjność towarow i usług aby maksymalnie wykorzystac efekty niekeynesowskie. Wpływ faz cyklu koniunkturalnego może zmniejszyc sile efektu wzrostu gospodarczego np. recesja. Jednak przy wiarygodnej polityce fiskalnej łagodniejsze i mniejsze sa spadki wzrostu.
Badanie struktury bilansu *ma na celu ocene przesuniec jakie nastąpiły w srodkach gospodarczych gospodarczych źródłach ich pokrycia *analiza porownawcza danych polega na ustaleniu i ogolnej ocenie wzrostu lub zmniejszenia poszczególnych składników bilansu *analiza struktuy danych- na ustaleniu i ocenie udzialu poszczególnych pozycji w ogolnych kwotach aktywow i paywow.
Czytanie bilansu w układzie poziomym polega na porównaniu poszczególnych pozycji aktywow i pasywow za minimum dwa kolejne okresy obrachunkowe. Ulatwia ona wnioskowanie na temat prawidłowości funkcjonowania przedsiębiorstwa w przeszłości oraz przewidywania tendencji jego rozwoju w przyszłości.
Wsakaznik badania poziomego bilansu –wskaznik zastosowania kapitalu wlasnego (ZKW)
ZKW=kapital wlasny/majatek trwaly.
Wskaźnik ZKW powinien przekraczac wartość jedności i wykazywac tendencje rosnące tzn. wartość kapitalu wlasnego winna przekraczac wartość majatku trwałego trwałego niskim stopniu płynności, gdzie kapital wlasny pokrywa tez czesc majatku obrotowego.
Wskaźnik zastosowania kapitalu obcego ZKO ZKO=kapital obcy/ majatek obrotowy.
Wskazani ten ustala relacje miedzy kapitalemobcym, a majatkiem obrotowym. Okresla stopien sfinansowania majatku obrotowego ze zobowiązań długo i krótkoterminowych. Wskaźnik ZKO powinien przyjmowac wartości mniejsze od jedności i wykazywac tendencje malejące, co świadczy o dobrej kondycji przedsiębiorstwa.
Czytanie bilansu w układzie pionowym polega na analizie struktury aktywow i pasywow poprzez obliczanie udzialu poszczególnych składników majatku i kapitałów w lacznej sumie bilansowej.
W pasywach, wskaźnik struktury kapitalu SK, SK=kapital wlasny/ kapital obcy przedstawia relacje kapitalu wlasnego do wszystkich jego zobowiązań. Wysoki stpien tego wskaźnika świadczy o dobrej kondycji firmy i korzystnej syt. Finansowej oraz wskazuje na możliwości rozwoju przedsiębiorstwa.
W aktywach, wskaźnik struktury majatku SM, SM=majatek trway/ majatek obrotowy jest wskaźnikiem mówiącym nam o zdolnościach dostosowania się przedsiębiorstwa do zmian rynkowych. Jest on nazywany wskazniekiem stopnia unieruchomienia majatku lub stopniem elastyczności. Wartość wskaźnika powyżej jedności oznacza mala elastyczność, a poniżej jedności wyzsza elastyczność dostosowania się przedsiębiorstwa do zmian.
Wskaźnik ogolnej syt. Finansowej firmy- WSF na podstawie powyższych wskaźników możemy wyznaczyc WSF=SK/SM WSF=ZKW/ZKO. We wskaźniku tym znajduje odzwierciedlenie struktura majatku i kapitalu przedsiębiorstwa, jak i sposób finansowania majatku. Wskaźnik można porównywać w czasie jak i w przestrzeni. Zmniejszenie wartości tego wskaźnika świadczy o pogorszeniu się syt. Finansowej przedsiębiorstwa, a jego wzrost o poprawie.
Analiza bilansu robiona jest przede wszystkim przy ubieganiu się o kredyty, podczas poszukiwania wspólników czy przksztalcania firmy np. w SA., do wejścia na Giełdę Papierów Wartościowych, dla potrzeb emisji akcji, a także jako podstawowa analiza dla potrzeb wewnętrznych firmy.
Wykład 4
Temat: Wpływ struktury kapitału na zyskowność firmy.
Różnica między dochodami a zyskami: można mieć dochody, ale nie mieć zysków.
Kapitał własny
Kapitał obcy ?
↓
Zysk z KW
Zysk z majątku ogółem
Dlaczego udział kredytów w strukturze kapitałów może korzystnie wpłynąć na wyniki finansowe przedsiębiorstwa?
Kapitał przedsiębiorstwa może się składać z kapitałów własnych (KW) i obcych (KO).
Kapitały własne to decydująca podstawa finansowa działalności firmy. Wysokość KW to ważna wiadomość dla wierzycieli => do jakiej kwoty firma jest zdolna konsekwencje finansowe strat.
Wielkość Kapitałów własnych-KW decyduje o stopniu utrzymania płynności finansowej. Największa pewność utrzymania pełnej płynności finansowej jest, gdy całość posiadanego majątku majątku pokryta jest kapitałami własnymi.
Zobowiązania długo terminowe wraz z kapitałem własnym zostały określone kapitałem stałym.
Zobowiązania dzieli się na:
- długoterminowe - wykorzystywane dłużej niż jeden rok, kilka lat, więcej niż 10 lat
- średnioterminowe - o okresie spłaty od 1-5 lat
- krótkoterminowe inaczej bieżące – o okresie spłaty nie przekraczającym roku
Kryteria najkorzystniejszej struktury kapitału:
- maksymalizacja korzyści udziałów firmy tzn. maksymalizacja stopy zyskowności z kapitałów własnych
- zapewnienie właściwego stopnia bieżącej i perspektywicznej płynności płatniczej tj. ograniczenie ryzyka straty płynności do granic uznanych za rozsądne
WSKAŹNIKI:
- Return on assets (ROA) zyskowność majątku = zysk netto/majątek ogółem
- Return on equity (ROE) zyskowność z kapitałów własnych = zysk netto/kapitały własne
Zysk przed odsetkami odsetkami opodatkowaniem – EBIT.
Wnioski:
- Stopa zyskowności z własnych kapitałów wzrasta w miarę zwiększania się udziału kapitałów obcych w finansowaniu majątku, jeżeli stopa odsetek płaconych jest niższa od zyskowności majątku osiąganej przez przedsiębiorstwo
r<ROA
r=20% ROA=21,6%
Odpowiednio ukształtowana kompozycja kapitałów własnych i obcych może dodatnio wpływać na korzyści dla udziałowców. Zjawisko to zostało nazwane dźwignią finansową.
- Gdy zyskowność majątku ukształtuje się na poziomie niższym niż stopa odsetek płaconych kredytodawcom od wykorzystywanego kapitału obcego
r>ROA
to korzystanie z obcych kapitałów powoduje obniżenie efektywności ekonomicznej funkcjonowania firmy. Brak pozytywnych efektów (brak dźwigni finansowej), bo kompozycja kapitału nie wpływa dodatnio na korzyści dla udziałowców.
- najlepsza struktura KW i KO to kompromis pomiędzy: dążeniem do maksymalizacji ROE z zachowaniem skali rozsądnego ryzyka finansowego.
GŁÓWNE WNIOSKI TEORII DŹWIGNI FINANSOWEJ
1. Efekty jej mogą być pozytywne jak i negatywne.
2. Pozytywne gdy ROA> stopa oprocentowania kredytów (ROA>r)
3. Im bardziej ROA przewyższa r to , EDF są wyższe.
4.W warunkach występowania pozytywnych EDF, każdy wzrost zadłużenia przy ROA const powoduje wzrost stopy rentowności kapitału równy ROE.
5. kiedy ROA równa się r to wzrost zadłużenia nie ma wpływu na zmianę ROE.
6. Efekty dźwigni finansowej są negatywne gdy ROA jest mniejszy od r.
7. Im bardziej ROA jest niższy od r tym każde zwiększenie udziału zadłużenia spowoduje coraz większy spadek ROE.
EDF – efekt dźwigni finansowej
EBT – zysk brutto
EBIT – zysk operacyjny przed spłatą odsetek i opodatkowaniem
ROA – wskaźnik rentowności aktywów
ROE – stopa wzrostu kapitału własnego
r – stopa
Ćwiczenie
Czy zysk umożliwia pokrycie stanowiącej skutek inflacji deprecjacji kapitałów własnych?
KW=200000 euro
Inflacja = 3%
Zmniejszenie KW na koniec roku o 3% od 200000 to 6000euro, taka kwota zysku umożliwiałaby pokrycie skutków deprecjacji kapitałów własnych
Wykład 5
Ryzyko przy podejmowaniu decyzji finansowych
Decyzje finansowe-oprócz czynnika czasu (wartość pieniądza w czasie) uwzględniają stopień ryzyka /stopa realna uwzględnia inflacje/Ryzyko jest jednym z czynników wpływających na decyzje finansowe.
Ryzyko- to sytuacja gdy co najmniej jeden z elementów składających się na nią nie jest znany, ale znane jest prawdopodobieństwo jego wystąpienia. Prawdopodobieństwo może być wymierne lub odczuwalne przez decydenta.
Ryzyko jest funkcją ilości i jakości dysponowanych informacji o procesach gospodarczych, społeczn...
michal.stalowa