INTERNA
Prof. dr hab. med. Krzysztof Sładek
Interna
• Cele:
• Nabycie wiedzy na temat opieki nad pacjentem ze schorzeniami internistycznymi z uwzględnieniem dokumentacji procesu pielęgnowania w poszczególnych jednostkach chorobowych.
• Umiejętności: Po zrealizowaniu materiału student:
• Opisze nowoczesne metody diagnostyki chorób internistycznych oraz udział pielęgniarki w przygotowaniu psychicznym i fizycznym pacjenta do badań.
• Scharakteryzuje zasady objęcia opieką pacjenta w trakcie i po badaniu oraz zasady interpretacji wyników badań diagnostycznych.
• Omówi czynniki ryzyka chorób wewnętrznych, objawy i ich następstwa.
• Rozpozna problemy zdrowotne i pielęgnacyjne chorych w różnych jednostkach chorobowych, określi cel i plan opieki pielęgniarskiej.
• Oceni efekty procesu pielęgnowania w kontekście prowadzonego leczenia farmakologicznego, dietetycznego i rehabilitacyjnego.
• Przedstawi zasady opieki nad pacjentem leczonym w oddziale internistycznym.
• Wyjaśni zasady prowadzenia dokumentacji procesu pielęgnowania oraz innych dokumentów mających zastosowanie w oddziale internistycznym
Literatura przedmiotu:
• Dniluk J., Jurkowska G.(red): Zarys chorób wewnętrznych dla studentów pielęgniarstwa. Czelej, Lublin 2007.
• Szczeklik A.(red): Choroby wewnętrzne. T. I-II. Medycyna Praktyczna, Kraków 2010.
• Szczeklik A., Gajewski P.(red): Choroby wewnętrzne. Kompendium. Medycyna Praktyczna, Kraków, 2009.
• Kokot F.: Choroby wewnętrzne. PZWL, Warszawa 2002.
• Pączek L.(red): Choroby wewnętrzne – podręcznik dla studentów pielęgniarstwa i położnictwa. PZWL, Warszawa 2004.
Postępowanie lekarskie
• Rozpoznanie choroby
• Leczenie choroby
• Profilaktyka chorób
Świadoma zgoda chorego na badanie i leczenie
• Warunkiem uzyskania zgody chorego na leczenie, zabieg lub operację jest pewność, że
– chory rozumie istotę choroby, z powodu której proponuje się mu dany rodzaj diagnostyki i leczenia,
– zna rokowanie,
– możliwe następstwa oraz
– ryzyko zaniechania takiego leczenia,
– jak również możliwe alternatywne sposoby postępowania.
• Należy omówić z chorym wszelkie zagadnienia budzące jego wątpliwości.
Diagnostyka kliniczna
• Dział medycyny zajmujący się metodami badania chorych w celu ustalenia rozpoznania
• Badanie chorych
wywiad
badanie fizykalne
badania dodatkowe
• Diagnostyka ogólna
nauka o podmiotowych i przedmiotowych objawach choroby (symptomatologia)
i metodyka badania podmiotowego i przedmiotowego,
• obejmuje ogólne zasady rozpoznawania chorób, rozpoznawania różnicowego oraz zasad pisania historii choroby, prowadzenia karty gorączkowej.
• Diagnostyka szczegółowa
dotyczy poszczególnych chorób i zespołów chorobowych, obejmuje np. działy:
- etiologia
- patogeneza
- objawy choroby
- wyniki badań dodatkowych
- przebieg kliniczny
• Diagnostyka specjalistyczna:
diagnostyka internistyczna, kardiologiczna, endokrynologiczna, nefrologiczna, chirurgiczna, ginekologiczna itp.
• Diagnostyka różnicowa:
odróżnienie od siebie chorób o podobnym obrazie klinicznym
• Diagnostyka fizyczna (fizykalna)
dla ustalenia rozpoznania posługuje się metodami fizycznymi (fizykalnymi): oglądanie, badanie palpacyjne, opukiwanie, osłuchiwanie
• Rozpoznanie przy łóżku chorego
w oparciu o wywiad i badanie fizykalne
• Diagnostyka laboratoryjna
W oparciu o wyniki badań dodatkowych
• Rozpoznanie anatomopatologiczne
w oparciu o badanie anatomopatologiczne (sekcje zwłok)
• Diagnoza = rozpoznanie
końcowy wniosek (ustalenie rozpoznania i nazwanie choroby) po zebranym wywiadzie, badaniu fizykalnym i wynikach badań dodatkowych.
Podstawowe elementy właściwego rozpoznania:
• Znajomość technik badania
• Symptomatologia (semiologia) – nauka o podmiotowych i przedmiotowych objawach chorób
• Nozologia – nauka o zespołach objawów charakterystycznych dla określonych jednostek chorobowych.
• Umiejętność logicznego wnioskowania
Rozpoznanie – udział procentowy poszczególnych składowych
• 55% rozpoznań na podstawie wywiadu
+ oglądanie
• 20% j.w. + badanie przedmiotowe
• 20% j.w. + badanie dodatkowe
• 5% nie udaje się ustalić rozpoznania
• Rozpoznanie na podstawie zastosowanego leczenia –
- ex juvantibus
• Rozpoznanie poprzez wykluczenie innych chorób o podobnym obrazie klinicznym – per exclusionem
• Rozpoznanie po zakończeniu choroby – sposób ustępowania zmian lub pojawienie się nowych charakterystycznych dla danej choroby
• Nierozdzielność podstawowych metod badania chorych. (badania podmiotowego i przedmiotowego)
– oglądaniem chorego stwierdza się objawy, które mogą ukierunkowywać wywiad
– rozpoznanie przypadkowe – objawy towarzyszą innym dolegliwościom, z którymi chory zgłosił się do badania
Symptomatologia
• Objawy podmiotowe (subiektywne)
podawane przez chorego w czasie wywiadu
(odczuwanie przez chorych dolegliwości, np. bóle brzucha, bóle za mostkiem, świąd skóry)
• Objawy przedmiotowe (obiektywne)
objawy, które stwierdza lekarz w czasie badania chorego oglądaniem, badaniem palpacyjnym, osłuchiwaniem, np.: powiększenie śledziony, tarcie opłucnej, trzeszczenia, itp.
• Objawy podmiotowo-przedmiotowe – objawy przedmiotowe, odczuwane przez chorych, np.: żółtaczka, obrzęki, głośne świsty i furczenia itp.
Wartość diagnostyczna objawów
• Objawy patognomoniczne:
jeden z objawów wystarcza do rozpoznania,
np.: plamki Koplika – odra, guzki dnawe, język malinowy – płonica, ewolucja zawału serca w EKG,
• Objawy wiodące (kardynalne, charakterystyczne lub podstawowe):
np.: krwawe wymioty, krew w stolcu, wytrzeszcz gałek ocznych, sinica, napady duszności
• Objawy wieloznaczne (przygodne, niecharakterystyczne)
występują w wielu chorobach, mała wartość diagnostyczna, np.: osłabienie, bóle brzucha, gorączka
• Objawy towarzyszące
gdy objawy patognomoniczne i wiodące występują razem, np.: żółtaczce towarzyszy odbarwienie stolca, ciemny mocz, świąd skóry.
napadowi bólów wieńcowych uczucie leku przed śmiercią, poty
Objawy chorobowe
• Z pozycji patologa:
obiektywne stwierdzone morfologiczne i czynnościowe zaburzenia w narządach lub
w tkankach
• Z pozycji lekarza
objawy subiektywne i obiektywne oraz wyniki badań dodatkowych wraz z przyczynami wystąpienia danego zespołu objawów.
• Z pozycji chorego.
objawy subiektywne, ograniczające aktywność chorego.
Badanie lekarskie
• Wywiad – anamneza (badanie podmiotowe)
• Badanie przedmiotowe
• Badania dodatkowe
Błędy w czasie badania lekarskiego
• Niedostrzegania zmian w powodu nieuwagi lub nieumiejętności lub niedokładności badań
• Spostrzeganie nieistniejących zmian
• Stwierdzenie zmian, lecz przypisywanie im innego znaczenia.
Wywiad- badanie podmiotowe
Przekazywanie informacji przez chorego zależy od:
• inteligencji chorego
• umiejętności samoobserwacji
• środowiska z którego pochodzi
• stanu psychicznego chorego
Przesadne dolegliwości lub dodawane celowo lub nie (konfabulacja,)
Pomniejszające dolegliwości (dysymulacja)
Nieprawdziwe – (chorzy, szczególnie starsi mogą zapominać)
Badanie przedmiotowe
Z wykorzystaniem zmysłu wzroku, dotyku, słuchu, węchu
• Wzrok obserwuje chorego jego zachowanie: wygląd, wyraz twarzy, chód, postawa, zmiany skórne, itp.
• Słuch – pomocny w osłuchiwaniu, np. płuc i serca
• Dotyk – ocena zmiany kształtu, wielkości
• Węch – pomaga w rozpoznaniu, np.: zapach acetonu w cukrzycy
Historia choroby...
m.k.jurecka