Polskie motocykle 1918-1939(1).pdf

(2121 KB) Pobierz
CWS M55
Polskie motocykle
1918 - 1939
CWS M55
Pierwszym motocyklem produkowanym seryjnie w naszym kraju był CWS M 55 ,
konstrukcji por. inż. Bolesława Fuksiewicza. (Motocykle ,,Lech" z Opalenicy Wlkp. , których
wytwarzanie - jednakże na mniejszą skalę - rozpoczęto nieco wcześniej, zostaną omówione w
grupie serii informacyjnych i motocykli prototypowych ). Inż. Fuksiewicz, zatrudniony w
Centralnych warsztatach Samochodowych w Warszawie, otrzymał do swych władz polecenie
zaprojektowania ciężkiego motocykla na wzór znanych konstrukcji amerykańskich - Indian
(silnik) i Harley-Davidson (podwozie). W myśl otrzymanych wytycznych prace projektowe
polegały na dokładnym zwymiarowaniu wszystkich elementów wymienionych pojazdów, z
niewielkimi tylko zmianami wymiarów zewnętrznych, co stwarzać miało pozory
oryginalności konstrukcji. Nie przeprowadzono żadnych badań wytrzymałościowych i
technologicznych , tolerancja pasowań miała być dobierana przy montażu.
Prototypowe motocykle zbudowano w 1929 roku (jest to data najbardziej prawdopodobna,
chociaż inne źródła podają rok 1928) i rozpoczęto produkcję pierwszych 50 pojazdów, tzw.
serii S-O.
Tymczasem badania drogowe ujawniły cały szereg wad silnika i podwozia. Najczęstszym
defektem było urywanie się zaworów, wybijanie gniazd zaworowych, ścieranie się
245464292.002.png
powierzchni krzywek rozrządu, pękanie sprężyn przedniego zawieszenia i łącznika
mocującego boczny wózek. Do drobnych, lecz istotnych wad należało także niewłaściwe
umiejscowienie dzwigni rozrusznika nożnego - między wózkiem a motocyklem - co było
przyczyną częstych urazów stopy o łącznik przyczepki i kolana o jej krawędź.
Odbiorcy wojskowi (bowiem motocykle przeznaczone były głownie dla armii ) zaczęli
składać reklamacje, ujawniając nieufność co do dalszej ich produkcji. W Centralnych
Warsztatach Samochodowych zaczęto zastanawiać się nad wstrzymaniem produkcji, a nawet
nad złomowaniem wykonanych już pojazdów. Zrealizowano jednakże inną koncepcję.
Postanowiono usunąć najważniejsze błędy i kontynuować produkcję, aby uzyskać choćby
zwrot zainwestowanych sum. Analizę podatnych na uszkodzenia zwłaszcza detali silnika,
powierzono młodemu pracownikowi z dużą praktyką krajową i zagraniczną - inż.
Stanisławowi Malendowiczowi. Po jej dokonaniu wprowadzono do silnika istotne zmiany,
min. W zespole rozrządu, co usprawniło pracę silnika i zapewniło minimum jego trwałości.
Nowa, zmodernizowana seria (do której zaliczano także poprawione egzemplarze poprzedniej
) nosiła oznaczenie S-III.
Można przypuszczać, że do momentu zakończenia produkcji ( w 1931 r. ) fabrykę opuściło
100 silników CWS M 55 obu serii i 11 kompletów części zamiennych.
Silnik CWS 55 S-III
Motocykle wykonywane były głównie z materiałów krajowych, z importu pochodziły tylko:
instalacja elektryczna, ogumienie, gaźnik oraz łożyska i szybkościomierz. Większość
245464292.003.png 245464292.004.png
elementów produkowano na miejscu w Centralnych Warsztatach Samochodowych, lecz
korzystano także z usług kooperantów. Koła dostarczała Fabryka Rowerów i Motocykli
B.Wahren a zbiorniki paliwa Zakłady przemysłowe „Bielany" S.A.
Motocykle CWS M 55 serii III, wyposażone w wózki boczne o specjalnej konstrukcji
(podobno 50 szt.) zakupiła na przełomie 1931/1932 roku warszawska poczta. Pojazdy z
Centralnych Warsztatów Samochodowych uczestniczyły także w licznych rajdach na terenie
kraju, m.in. w rajdzie „Dookoła Polski" na trasie 1300 km i brały udział w wystawach i
konkursach piękności. Nieliczne egzemplarze przetrwały do dnia dzisiejszego i znajdują się
wyłącznie w rękach prywatnych właścicieli.
Dane techniczne motocykla CWS M 55
·
Silnik czterosuwowy, czterocylindrowy w układzie widlastym, dolnozaworowy:
napędza tylne koło za pomocą łańcucha.
·
Pojemność skokowa 995,4 cm3.
·
Stopień sprężania 4 :1.
·
Moc - 13,2 KM przy 2000 obr./min. (14 KM przy 2500 obr./min.).
·
Sprzęgło mokre, wielotarczowe, sterowane pedałem .
·
Skrzynka biegów o trzech przełożeniach, sterowana ręcznie.
·
Zapłon iskrowy.
·
Rama rurowa, podwójna, zamknięta.
·
Zawieszenie przednie: widelec trapezowy typu H-D.
·
Zawieszenie tylne: sztywne.
·
Ogumienie: 27" x 3,85" (fartuchowe).
·
Masa własna 200 kg (z wózkiem bocznym 260 kg).
·
Prędkość maksymalna 100 km /h (wózkiem bocznym - 75 km /h).
·
Zużycie paliwa - ok. 10 l./ 100 km.
CWS M111 - Sokół 1000
W państwowych Zakładach Inżynierii w Warszawie - jednym w branży motoryzacyjnej
przedsiębiorstwie państwowym II Rzeczpospolitej - budowano na przełomie lat dwudziestych
i trzydziestych ciężkie motocykle CWS M 55. Pojazdy te były jednak nieudane. Jeszcze w
okresie produkcji CWS M 55 rozpoczęto w Biurze Studiów prace projektowe nad nowym
typem motocykla tej samej klasy.
245464292.005.png
Głównym konstruktorem nowego typu motocykla został inż. Zygmunt Okołów, zaś w skład
zespołu konstruktorskiego wchodzili m.in. inżynierowie Mordasewicz i Bidziński oraz
dyplomowani technicy: Poraziński, Raczek i Gebler. Nowy motocykl, nazwany CWS M 111,
tylko zewnętrznie przypominał swego poprzedniego nieudacznika, natomiast konstrukcyjnie i
technologicznie był prawidłowo opracowany. Warto tu dodać, że właściwe opracowanie
charakterystyki rozrządu przyniosło istotny wzrost mocy silnika.
245464292.001.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin