2005-12-42.pdf

BO MBA EKOLOGICZ NA

BAŁTYK

PUSZKA PANDORY

Morze Bałtyckie - niewielki akwen wciśnięty pomiędzy masywy lądowe Euroazji. Wszystkiego 2%

ogólnego areału Wszechoceanu.

Morze niemal słodkowodne - jego za-

solenie wynoszące średnio 4-6‰ nieco

zwiększa się przy Cieśninach Duńskich,

kiedy jesienne sztormy powodują wlewy

bardziej słonych wód z Morza Północ-

nego. Niestety - większość z nich nie

miesza się z wodami powierzchniowymi

i wskutek tego przy dnie powstaje war-

stwa wody skażonej siarkowodorem -

jak w Morzu Czarnym czy w niektó-

rych fiordach Norwegii.

Bałtyk to także „płytki talerz z klus-

kami”, jak określali to podwodniacy III

Rzeszy. Przeciętna głębokość wynosi tylko

55 m, zaś największa - Głębia (Jama)

Landsort - 495 m. Fala tsunami nie mia-

łaby się gdzie rozpędzić i jej wysokość

wyniosłaby tylko jakieś 2 m, nie więcej.

Jednym słowem, mały basen o wielkim

znaczeniu historycznym i

gospodarczym - wszak jest

to nasze okno na świat!

jowych, takich jak iperyt, sarin, tabun,

adamsyt. BŚT zatapiano w rejonie, który

rozciąga się na południe od Gotlandii, a

przede wszystkim w głębi dookoła Born-

holmu, na głębokości 70-100 m. Tego

rejonu rosyjsko-niemiecki gazociąg nie

mógłby ominąć. Poza tym BŚT topiono w

okolicach Dziwnowa na głębokości 10-12

m - jest tam iperyt, luizyt, Clark I i Clark

II; opodal Kołobrzegu - na 65 m spoczy-

wa amunicja artyleryjska, miny plus po-

jemniki z iperytem, luizytem, Clark I i II

oraz chloroacetofenolem; koło Darłowa

- bomby z iperytem na głębokości 90

m i w okolicach Helu - na 105 m

bomby, amunicja, miny plus pojemniki

z iperytem, luizytem, chloroacetofeno-

lem, Clark I i Clark II (M. & J. Beł-

dowscy - Chemia Bałtyku w Wiedza

rzących i zapalających bomb lotniczych,

które beztrosko topiono na akwenach woj-

skowych. Szczególnie niebezpieczne są

bomby zawierające biały fosfor, który nie

dość, że na wolnym powietrzu ulega sa-

mozapłonowi, to jeszcze jest silnie tok-

syczny. Słona woda z łatwością przeżera

lekkie, aluminiowe korpusy bomb i fosfor

uwalnia się do wody, która wyrzuca go na

brzeg. Wystarczy, by dopadły go dzieci,

które biorą go za bursztyn, i bieda gotowa.

Na początku lat 90. ub. stulecia taki przy-

padek miał miejsce w okolicach Królewca,

gdzie zatruciu i poparzeniom III stopnia

uległo kilkanaście osób ( Polska Zbrojna,

wrzesień 1991 r.).

Do tego należy doliczyć jeszcze wraki

zawierające substancje niebezpieczne i ro-

popochodne. Obraz wyjątkowo ponury, bo

wynika z tego, że Bałtyk

jest najbrudniejszym, naj-

bardziej skażonym morzem

świata!

Niestety, Bałtyk to jest

także potężna puszka Pan-

dory, która raz tknię-

ta, może spowodować

fatalne dla tego morza

i dla nas wszystkich skutki.

Sprawa depozytów w jego

wodach bojowych środ-

ków trujących (BŚT) sta-

nęła ponownie na porządku

dziennym w związku z

planowaną budową dru-

giej nitki Gazociągu Jamal-

skiego, który ma wieść od

Wyborga w Rosji do Greifswaldu w Niem-

czech, z pominięciem krajów bałtyckich

i Polski, ale przez polską strefę ekono-

miczną Bałtyku. Z jednej strony bardzo

dobrze, budowa bowiem tego rurociągu

poprzez Polskę byłaby kolejnym proble-

mem ekologicznym, aliści położenie go

na dnie Bałtyku sprawia kolejny problem

- możliwość uwolnienia się BŚT z zato-

pionych tam zapasów tej broni C. Istnieją

różne szacunki, ale oscylują one wokół nas-

tępujących danych: 150 tys. ton amunicji

chemicznej i konwencjonalnej w wodach

Skagerraku na głębokości 200-600 m;

80-90 tys. ton amunicji zawierającej ok.

16 tys. ton różnego rodzaju gazów bo-

i Życie nr 7/2005). Ujawniono tylko część

map rejonów, w których miała być zata-

piana BŚT. Faktycznie może się znajdo-

wać gdzie indziej, bo załogi statków nieraz

chciały się jak najszybciej pozbyć takiego

ładunku - jak twierdzą specjaliści. Ale to

jeszcze nie wszystko, bo według nich na

dnie Bałtyku może kryć się dużo więcej

niespodzianek, bowiem według nieoficjal-

nych informacji broń C zatapiano tu już

po pierwszej wojnie światowej (E. Andru-

lewicz - wypowiedź dla Gazety Wyborczej

z 14.09.2005).

I to jeszcze nie wszystko, gdyż wzdłuż

dawnych radzieckich wybrzeży Bałtyku

znajdują się zatopione składowiska bu-

No, a teraz w tę puszkę

Pandory zamierza się

wprowadzić gazociąg. Nie

wyobrażam sobie przecią-

gnięcia długiej na 1 200

km rury bez likwidacji cho-

ciaż części z tych zagrożeń!

Niemcy nie wydają się być

zaniepokojeni, Rosjanie -

tym bardziej. Oczywiście

- największe koszty tego

przedsięwzięcia, w razie

wpadki z BŚT, poniosą

Polacy, bo to paskudztwo pójdzie w naszą

strefę ekonomiczną i to będzie głównie

naszym zmartwieniem. Czy nowe władze

naszego kraju uporają się z tym proble-

mem? Czy w ogóle jesteśmy przygotowani

na odparcie takiego chemicznego zagro-

żenia ze strony tysięcy ton zatopionych

w Bałtyku BŚT? Obawiam się, że jeżeli

nawet są jakieś plany, to tylko na papie-

rze, bo już tak jest, że zagrożenie - chociaż

tak piekielnie realne - jest zawsze lekce-

ważone, a podnosi się alarm wtedy, gdy

jest już na wszystko za późno.

Oby nie tym razem.

R. K. L.

GRUDZIEŃ 2005

NR 12 (149)

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: