1996.10_Prosty mikrofon bezprzewodowy.pdf

2117

Prosty mikrofon bezprzewodowy

Do czego to służy?

Mikrofon bezprzewodowy jest wy−

godniejszy w eksploatacji w stosunku

do tradycyjnego mikrofonu, ponieważ

nie wymaga długiego przewodu zasilają−

cego. Lecz jest za to bardziej skompliko−

wany − musi się składać z mininadajnika

FM oraz współpracującego z nim odbior−

nika, tworzących niezbędne łącze radio−

we.

Profesjonalne zestawy takich mikro−

fonów są wykorzystywane w studiach

RTV, a ich największe zalety uwidacznia−

ją się podczas pracy reporterskiej w te−

renie. Ich ceny są znaczne (kilkadziesiąt

tys. zł) i nie zachęcają do amatorskich za−

stosowań. Być może jest to jeden z po−

wodów, dla których sprzedaż amators−

kich mininadajników FM w postaci kitów

TSM90, TSM54, TSM354, K1771 cieszy

się niesłabnącym zainteresowaniem.

Poniżej przedstawiamy jeszcze jeden

mininadajnik do współpracy z domowym

radioodbiornikiem UKF−FM, charaktery−

zujący się dobrymi parametrami przy

konstrukcji uproszczonej do granic możli−

wości. Układ ten należy traktować jako

dydaktyczną zabawkę oraz do celów

eksperymentalnych (np. łączność pomię−

dzy pokojami, dozór osoby chorej czy

małych dzieci).

Jak to działa?

Jak każdy foniczny nadajnik w.cz., tak

i nasz mininadajnik składa się ze źródła

sygnału w.cz. (czyli generatora), modula−

tora oraz wzmacniacza m.cz. z dołączo−

rysunku 1.

Sercem układu jest generator na tranzys−

torze polowym FET (T1−BF245) pracują−

cy w układzie Hartleya. Zastosowanie

tranzystora polowego wynikło z dwóch

powodów. Pierwszym jest większa sta−

bilność częstotliwości w porównaniu

z tranzystorami bipolarnymi (większa im−

pedancja wejściowa, a więc mniejsze

tłumienie obwodu rezonansowego), zaś

drugim − uproszczenie konstrukcji po−

przez wyeliminowanie co najmniej

trzech elementów (rezystorów polaryza−

cji i kondensatora wejściowego).

Częstotliwość fali nośnej jest narzu−

cona poprzez elementy obwodu rezo−

nansowego L1 C1 oraz pojemności do−

datkowe (elementy modulatora oraz po−

jemności wejściowe tranzystora i po−

jemności montażowe). Odczep w okoli−

cach połowy uzwojenia cewki to nie−

zbędny punkt dodatniego sprzężenia

zwrotnego generatora oraz punkt dołą−

rysunku 1

czenia anteny. Rezystor R1 ogranicza

prąd drenu tranzystora do około

10...15mA zaś kondensator C2 to ele−

ment filtrujący napięcie zasilania. Do mo−

dulacji częstotliwości zastosowano dio−

dę pojemnościową D1−BB105 dołączoną

do obwodu rezonansowego poprzez

kondensator separujący C3. Od wartości

tego kondensatora w dużym stopniu za−

leży maksymalna dewiacja nadajnika

a także częstotliwość pracy układu.

W układzie zrezygnowano ze wzmacnia−

cza mikrofonowego, ponieważ wewnęt−

rzny wzmacniacz z tranzystorem polo−

wym w zastosowanym mikrofonie elekt−

retowym Me 061 (prod. TONSIL) w zu−

pełności wystarcza do zapewnienia de−

wiacji około 100kHz przy odległości oko−

ło 5cm od ust. Mikrofony takie charakte−

ryzują się wyjściem trójkońcówkowym

o łatwej lokalizacji wyprowadzeń. Koń−

cówka dołączona do obudowy mikrofo−

nu jest biegunem ujemnym łączonym

z masą, wyprowadzenie środkowe to

Rys. 1. Schemat ideowy mikrofonu bezprzewodowego.

E LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 10/96

nym mikrofonem. Schemat elektryczny

urządzenia przedstawiono na rysunku 1

Najciekawsze

artykuły

w bratnich

miesięcznikach:

Rys. 2. Sposób rozmieszczenia

elementów skladowych.

wyjście sygnału m.cz., które polaryzuje

poprzez rezystor R2 katodę diody pojem−

nościowej, trzecie wyprowadzenie

(skrajne) jest biegunem dodatnim, do

którego doprowadza się napięcie zasila−

jące (w niektórych egzemplarzach już od

około 1,5V). Przy napięciu zasilania 12V

moc wyjściowa nadajnika nie przekracza

maksymalnej mocy (20mW) przeznaczo−

nej dla tego typu układów eksperymen−

talnych. Częstotliwość wyjściowa urzą−

dzenia może być ustalana w zakresie

65...75MHz za pośrednictwem rdzenia

w cewce. Chcąc uzyskać wyższy zakres

pracy, czyli 80...108MHz, należy zmniej−

szyć wartość kondensatora C1 do około

4,7pF. Maksymalny zasięg urządzenia

modelowego wynosił 20..50m, w zależ−

ności od napięcia zasilania (użyto nieco

rozładowanej bateryjki oraz przeszkód na

drodze sygnału − największy zasięg jest

w otwartym terenie nad wodą).

Montaż i uruchomienie

Układ modelowy − ze względu na nie−

wielką liczbę elementów składowych

oraz chęć zapakowania konstrukcji do

obudowy po zużytym grubym flamastrze

− zmontowano sposobem przestrzen−

nym bez użycia płytki drukowanej.

Jako konstrukcję wsporczą a jedno−

cześnie ekran zastosowano pasek bla−

chy pobielanej (np. z puszki po konser−

wach) wygiętej w kształt rynienki o śred−

nicy dopasowanej do średnicy aluminio−

wej obudowy mikrofonu. Sposób roz−

mieszczenia poszczególnych elementów

składowych przedstawiono na rysunku

wspornika. W środkowej części zamon−

towano baterię alkaliczną typu L 1028/

12V, której średnica jest porównywalna

ze średnicą mikrofonu. W drugim końcu

konstrukcji zamontowano cewkę L1 po−

przez przylutowanie zimnego końca

cewki do blaszanego wspornika. Cewka

składa się z 5 zwojów drutu srebrzonego

o średnicy 1mm (CuAg1) nawiniętych na

plastikowy korpus z rdzeniem ferryto−

wym o średnicy 4mm. Drugi koniec

uzwojenia połączono bezpośrednio

z bramką tranzystora, zaś do środka

uzwojenia (czyli na 2,5 zwoju) dołączono

źródło tranzystora oraz odcinek przewo−

du o długości 20mm stanowiącej ante−

nę. Pozostałe elementy składowe są

przylutowane w bliskim sąsiedztwie

tranzystora i cewki.

Po zmontowaniu układu należy prze−

prowadzić kontrolę częstotliwości pracy

generatora za pośrednictwem miernika

częstotliwości dołączonego poprzez kon−

densator kilku pF dołączony do wyjścia

układu lub “na słuch” za pośrednictwem

posiadanego odbiornika radiowego.

W tym drugim przypadku (zapewne

możliwym dla każdego) poprzez pokrę−

cenie rdzeniem w cewce staramy się

znaleźć taki punkt, w którym w głośniku

zniknie charakterystyczny szum FM. Aby

upewnić się, że uzyskaliśmy zgodność

częstotliwości generatora z częstotli−

wością odbiornika, należy dmuchnąć do

mikrofonu lub wypowiedzieć jakieś sło−

wo z bliskiej odległości. Jeżeli usłyszymy

w głośniku nasz głos lub wzbudzenie się

głośnika (charakterystyczny gwizd wy−

wołany sprzężeniem mikrofonu z głośni−

kiem), możemy uznać, że nasz układ jest

zestrojony. Jeżeli w żadnym położeniu

rdzenia nie uzyskamy sygnału wyjścio−

wego, należy dobrać wartość kondensa−

tora C1 (przy zmniejszaniu częstotliwość

rośnie). W końcowej fazie można dobrać

wartość kondensatora C3 na najbardziej

przyjemną modulację bez zauważalnych

większych zniekształceń sygnału i ca−

łość zapakować w obudowę (np. po zu−

żytym grubym flamastrze). Jako obudo−

wy można użyć także jednej z atrakcyj−

nych plastikowych obudów od autoalar−

mów np. KM12.

EP 10/96

Elektroniczna kość do gry

Tester pilotów RC5, część 1

Inteligentny sterownik

oświetlenia samochodu

Chorus gitarowy

Wskaźnik wysterowania

z funkcją peak hold

Modułowe wyświetlacze LED,

część 1

Programator mikrokontrolerów,

część 2

Miniaturowa centrala

alarmowa, część 2

Detektor wylanej wody

Miniaturowy wykrywacz metali

oraz

Potencjometry

półprzewodnikowe

EE 9/96

Wzmacniacz mocy HiFi

z tranzystorami MOSFET

Wskaźnik stereo

Iluminofonia domowa

rysunku

2. W jednym końcu rynienki zamontowa−

no mikrofon Me061 poprzez przylutowa−

nie wyprowadzenia masy do blaszanego

rysunku

Ochrona głośnika

wysokotonowego

WYKAZ ELEMENTÓW

Rezystory

R1: 220 W

R2: 10k W

Kondensatory

Przystawka do pomiaru

poziomu zniekształceń

nieliniowych

Moduł serwisowy do silników

samochodowych

Generator sygnałów

testujących

Zasilacz napięć symetrycznych

Kondensatory

C1: 15pF

C2, C3: 4,7nF, ceramiczny

Półprzewodniki

T1: BF245

D1: BB105

Różne

Układ regulacji ładowania

akumulatora z baterii

słonecznej

oraz

Andrzej Janeczek

Różne

M: MeO61, mikrofon elektretowy

trzykońcówkowy

L1: patrz tekst

Komplet podzespołów jest dostępny

w sieci handlowej AVT jako

"kit szkolny" AVT−2117.

Magnetowidy cyfrowe

"kit szkolny" AVT−2117.

E LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 10/96

WYKAZ ELEMENTÓW

Rezystory

Kondensatory

Półprzewodniki

Różne

Komplet podzespołów jest dostępny

w sieci handlowej AVT jako

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: