USTAWA
z dnia 27 października 1994 r.
o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym
(tekst jednolity)
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1. 1. Ustawa określa warunki przygotowania budowy, finansowania budowy, zasady przeprowadzania postępowania przetargowego na budowę i eksploatację albo wyłącznie eksploatację autostrad płatnych, zwanych dalej "autostradami", zasady zawierania umów o budowę i eksploatację albo wyłącznie eksploatację autostrad, a także organy właściwe w tych sprawach.
1a. Ustawa określa także zasady finansowania dróg krajowych, w tym autostrad, ze środków Krajowego Funduszu Drogowego, zwanego dalej "Funduszem", z wyłączeniem dróg krajowych w miastach na prawach powiatu, finansowanych z budżetów tych miast.
2. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, autostrady lub ich odcinki, które będą budowane i eksploatowane albo wyłącznie eksploatowane jako płatne.
3. Na zasadach określonych w ustawie mogą być budowane i eksploatowane albo wyłącznie eksploatowane, jako płatne, drogi ekspresowe.
4. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, drogi ekspresowe, które mogą być budowane i eksploatowane albo wyłącznie eksploatowane jako płatne.
5. Określenie autostrad i dróg ekspresowych w przepisach, o których mowa w ust. 2 i 4, może nastąpić, jeżeli będzie możliwość korzystania z innej, ogólnodostępnej drogi publicznej.
Art. 2. 1. Minister właściwy do spraw transportu jest naczelnym organem administracji państwowej właściwym w sprawach przygotowania budowy i eksploatacji autostrad działającym przy pomocy Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad. Przepis ten nie narusza uprawnień ministra właściwego do spraw architektury i budownictwa(1), określonych przepisami prawa budowlanego.
2. Minister właściwy do spraw transportu określi, w drodze rozporządzenia, przepisy techniczno-budowlane dotyczące autostrad, uwzględniając w szczególności warunki projektowania i budowy autostrad, ich połączeń z innymi drogami, wyposażenia technicznego autostrad, nośności i stateczności budowli ziemnych oraz konstrukcji nawierzchni autostrad, bezpieczeństwa użytkowania, a także ochrony środowiska.
Art. 3. (uchylony).
Art. 4. Przepisy rozdziałów 4 i 5 stosuje się odpowiednio do budowy autostrad niepłatnych.
Rozdział 2
(uchylony).
Rozdział 3
Rada do Spraw Autostrad
Art. 17. 1. Organem opiniodawczym ministra właściwego do spraw transportu jest Rada do Spraw Autostrad, zwana dalej "Radą".
2. Członków Rady powołuje i odwołuje minister właściwy do spraw transportu.
3. Przewodniczącego Rady wybiera i odwołuje Rada spośród swoich członków.
4. Minister właściwy do spraw transportu, na wniosek Rady, określi, w drodze rozporządzenia, regulamin działania Rady do Spraw Autostrad, jej organizację i tryb pracy oraz skład, zapewniając w jej składzie uczestnictwo przedstawicieli zainteresowanych organów administracji publicznej.
Art. 18. Do zakresu działania Rady należy w szczególności opiniowanie:
1) projektów wniosków o ustalenie lokalizacji;
2) kryteriów oceny dokumentacji wstępnej i ofert w postępowaniu przetargowym;
3) wyników kwalifikacji wstępnej;
4) (uchylony);
5) projektu rozporządzenia w sprawie ustalania opłat za przejazdy autostradami;
6) planów ratowniczych oraz planów dotyczących infrastruktury mającej wpływ na stan bezpieczeństwa ruchu drogowego;
7) innych spraw dotyczących autostrad, na wniosek ministra właściwego do spraw transportu.
Rozdział 4
Lokalizacja autostrad
Art. 19. (uchylony).
Art. 20. (uchylony).
Art. 21. 1. Decyzję o ustaleniu lokalizacji autostrady, na wniosek Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad, wydaje wojewoda.
2. Wniosek o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji powinien zawierać:
1) mapę w skali 1:5.000, przedstawiającą istniejące uzbrojenie terenu, proponowany przebieg autostrady, z zaznaczeniem terenu niezbędnego dla obiektów budowlanych i ustanowienia stref ochronnych;
2) wymagane odrębnymi przepisami zezwolenia i stanowiska właściwych organów.
3. O wszczęciu postępowania o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji wojewoda zawiadamia w drodze obwieszczeń w urzędach gmin i w prasie lokalnej.
Art. 22. 1. Decyzja o ustaleniu lokalizacji autostrady powinna zawierać w szczególności:
1) wymagania dotyczące powiązania z innymi drogami publicznymi;
2) linie rozgraniczające teren;
3) warunki techniczne realizacji;
4) warunki wynikające z potrzeb ochrony środowiska i ochrony zabytków;
5) wymagania dotyczące ochrony interesów osób trzecich.
2. Wojewoda doręcza decyzję o ustaleniu lokalizacji autostrady wnioskodawcy oraz zawiadamia o jej wydaniu i treści pozostałe strony w drodze obwieszczeń w urzędach gmin i w prasie lokalnej.
Art. 23. 1. W uzasadnionym przypadku, na wniosek Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad, wojewoda może nadać decyzji o ustaleniu lokalizacji rygor natychmiastowej wykonalności.
2. Odwołanie strony od decyzji o ustaleniu lokalizacji powinno być rozpatrzone w terminie 14 dni, a skarga do sądu administracyjnego w terminie dwóch miesięcy.
Art. 24. (uchylony).
Art. 25. 1. Przepisy o zagospodarowaniu przestrzennym nie mają zastosowania w sprawach określonych w niniejszym rozdziale.
2. Wojewoda wydaje pozwolenia na budowę autostrady na zasadach i w trybie przepisów prawa budowlanego, z zastrzeżeniem ust. 3, oraz doręcza je wnioskodawcy, a pozostałe strony zawiadamia o jego wydaniu i treści w drodze obwieszczeń w urzędach gmin i w prasie lokalnej.
3. Ilekroć w przepisach prawa budowlanego mowa jest o decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, rozumie się przez to także decyzję o ustaleniu lokalizacji autostrady.
Rozdział 5
Nabywanie nieruchomości pod autostrady
Art. 26. 1. Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad nabywa, w drodze umowy, na rzecz Skarbu Państwa nieruchomości położone w pasie drogowym autostrady.
2. Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad może nabywać na rzecz Skarbu Państwa nieruchomości poza pasem drogowym autostrady w celu dokonania ich zamiany na nieruchomości położone w pasie drogowym autostrady.
Art. 27. 1. Nieruchomości przeznaczone na pasy drogowe autostrad, stanowiące własność jednostek samorządu terytorialnego, stają się, z mocy prawa, własnością Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji dotycząca tych nieruchomości stała się ostateczna.
2. Za nieruchomości, o których mowa w ust. 1, jednostkom samorządu terytorialnego przysługuje odszkodowanie, ustalone według zasad obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości.
3. Wojewoda, w drodze decyzji, stwierdza nabycie nieruchomości przez Skarb Państwa oraz ustala odszkodowanie.
4. (uchylony).
Art. 28. (uchylony).
Art. 29. 1. Wszczęcie postępowania wywłaszczeniowego w odniesieniu do nieruchomości przeznaczonych na pasy drogowe autostrad następuje na wniosek Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad, po bezskutecznym upływie terminu do zawarcia umowy, o której mowa w art. 26, wyznaczonego przez wojewodę na piśmie właścicielowi, użytkownikowi wieczystemu lub osobie, której przysługuje inne prawo rzeczowe do nieruchomości. Termin ten nie może być krótszy niż 2 miesiące od dnia otrzymania przez właściciela, użytkownika wieczystego lub osobę, której przysługuje inne prawo rzeczowe do nieruchomości, pisemnej oferty Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad dotyczącej zawarcia umowy.
2. W przypadku gdy nieruchomości przeznaczone na pasy drogowe autostrad mają nieuregulowany stan prawny, wszczęcie postępowania następuje na wniosek Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad, bez konieczności zachowania warunków określonych w ust. 1.
Art. 30. Postępowanie wywłaszczeniowe wszczyna i decyzje w jego toku wydaje wojewoda.
Art. 31. 1. Po wszczęciu postępowania wywłaszczeniowego wojewoda, na wniosek Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad, udziela w uzasadnionych przypadkach, w drodze decyzji, zezwolenia na niezwłoczne zajęcie nieruchomości przeznaczonych na pasy drogowe autostrad.
2. Decyzji, o której mowa w ust. 1, może być nadany rygor natychmiastowej wykonalności, z uwzględnieniem stanu przygotowania inwestycji oraz możliwości zbioru ziemiopłodów.
3. Decyzja, o której mowa w ust. 1, uprawnia do dysponowania nieruchomością na cele budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego.
Art. 32. 1. Odszkodowanie za wywłaszczoną nieruchomość powinno odpowiadać jej wartości rynkowej, ustalonej według stanu na dzień wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji autostrady.
2. Wartość nieruchomości określają rzeczoznawcy majątkowi, o których mowa w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2000 r. Nr 46, poz. 543, z późn. zm.1)).
3. Odszkodowanie, o którym mowa w ust. 1, podlega waloryzacji na dzień wypłaty, według zasad obowiązujących w razie zwrotu wywłaszczonych nieruchomości.
4. Odszkodowanie za wywłaszczone nieruchomości jest wypłacane ze środków budżetu państwa, których dysponentem jest Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad.
Art. 33. 1. Decyzja o ustaleniu lokalizacji autostrady stanowi podstawę do wydania decyzji o wygaśnięciu zarządu ustanowionego na nieruchomości przeznaczonej na pasy drogowe autostrad, stanowiącej własność Skarbu Państwa, z wyjątkiem przypadków, gdy trwały zarząd jest ustanowiony na rzecz Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. Przepis art. 31 stosuje się odpowiednio.
2. Jeżeli przeznaczona na pasy drogowe autostrad nieruchomość stanowiąca własność Skarbu Państwa została wydzierżawiona lub wynajęta, decyzja o ustaleniu lokalizacji autostrady stanowi podstawę do wypowiedzenia umowy dzierżawy lub najmu ze skutkiem natychmiastowym. Za straty poniesione na skutek rozwiązania umowy przysługuje odszkodowanie wypłacane ze środków budżetu państwa, których dysponentem jest Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad.
3. Do rozwiązania użytkowania ustanowionego w drodze decyzji lub umowy stosuje się odpowiednio przepisy ust. 1 i 2.
Art. 34. 1. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad otrzymuje, z mocy prawa, nieodpłatnie w trwały zarząd, od dnia nabycia na rzecz Skarbu Państwa, nieruchomości przeznaczone na cele budowy autostrad oraz nieruchomości, o których mowa w art. 26 ust. 2.
2. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad otrzymuje, z mocy prawa, nieodpłatnie w trwały zarząd nieruchomości, o których mowa w art. 33, z dniem wygaśnięcia zarządu lub rozwiązania umów dzierżawy lub najmu.
3. Ustanowienie trwałego zarządu, o którym mowa w ust. 1 i 2, stwierdza wojewoda w drodze decyzji.
Art. 35. (uchylony).
Art. 36. 1. Do gruntów rolnych i leśnych objętych decyzjami o ustaleniu lokalizacji autostrady nie stosuje się przepisów o ochronie gruntów rolnych i leśnych, z tym że określone w tych przepisach należności oraz jednorazowe odszkodowania w razie dokonania przedwczesnego wyrębu drzewostanu w odniesieniu do gruntów leśnych i zadrzewionych przeznacza się na Fundusz Leśny w Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych - z tytułu wyłączenia gruntów Skarbu Państwa, zarządzanych przez Państwowe Gospodarstwo Leśne "Lasy Państwowe".
2. Należności oraz jednorazowe odszkodowania w wysokości ustalonej przez organy właściwe w sprawach ochrony gruntów leśnych Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad przekazuje na rachunek bankowy funduszu, o którym mowa w ust. 1, po nabyciu przez Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad wszystkich gruntów w danym obrębie ewidencji gruntów, w terminie do dnia 30 czerwca każdego roku.
Art. 37. ...
Sergio3