analizazarzadzaniaprzezjakosc(1).pdf

e-bookartykułynaukowe

NLIZZRZĄDZNIPRZEZJKOD

WDUŻYCHPRZEDIĘBIORSTWACH PRODUKCYJNYCHWWOJEWÓDZTWIE

PODKARPACKIM

Gregor Wróbel

ródło publikacji

arądanie organiacjami gopodarcymi w pryłoci, red Jery Lewandowki, Politechnika Łódka, Łód

2002

1.Wtęp

WciąguotatniejdekadywielepredibiortwwPolce(chodwporównaniucharakterytykami

innychkrajóweuropejkichciąglemało)podjłodiałaniaprojakociwe,główniepoprzez zaadoptowanie

ytemujakocigodnegonormamiIOPreprowadającanalipoobówarądaniaytemamijakoci

tychpredibiortwmożnawkaadwielebłdów,pojawiającychiproblemów,cywrcignorancjipre

menedżerówpodtawowychaadichunkcjonowaniaOberwowanepotawykadrymenedżerkiejmogą

wkaywad,żewniektórychprypadkachdiałanianieąukierunkowanenaoiągnicietrategicnychcelów

jakociowychaleormalnegoceluwpotacidokumentucertyikatuytemuOnacato w praktyce

utożamianieaktucertyikacjidoranymikoryciamimarketingowymiwiąanymiocekiwaniamina

rynku 1 Nieąwyjątkamiytuacje„kupowaniacertyikatów”„Zdecydowanieactoiaprdko,pry

akceptacjiwielupieniądetająimiarąwytkiego”atymcaemniemogąbydonewyłącnymkryterium

ekonomicznego sukcesu 2 .

Panujepowechneakceptacjaaktu,iżtocojetalecaneprenormyiaadyytemowe,aleniejet

wymaganeabyuykadormalnepotwierdenieytemu,jetbagatelizowane. U podstaw takiego stanu

recy leży wiele prycyn Wiele nich otaje prypianych pre irmy twórcom unormowao O

pootałych,mającychwojeródłowewnątrorganiacjiniemówiilubniepodejmujeigłbych

badaomającychnaceluichwyodrbnienie,gdyżmogąakodidreputacjipocególnychorganiacji,

wkaadichobojtnodlubbrakaangażowaniawkomplekoweiretelnediałaniaprojakociowe

NależywróciduwagnajednonajpoważniejychuchybieoWieleirmaiujei posiadaniem

ytemu jakoci podca gdy błdnie interpretuje arądanie pre jakod Prowadi to do bardo

niebepiecnego płycenia wartoci tej ormy arądania a w reultacie do padku jej nacenia

Nieodpowiednipoóbtraktowaniaagadnieojakociwpredibiortwachwpłynąłnato,iżytemjakoci

tałiwegorodajumodą,wktórąmożnaybkowejdpełniającjedynieto,cegowymaganorma

Preprowadane okreowo audity ewntrne dokonują jedynie weryikacji godnoci ytemu

unormowaniami,podcagdyitniejenikawiadomodtego,żenormyjakocipowinnybydjedynie

podtawą,podaniemgłównejideijakąjetkomplekowearądaniejakocią(TQM)

ZarądanieprejakodwpredibiortwachwPolcełącyiproblememdodogólnego stopnia

aintereowania,aakceptowaniaiwdrażaniatejkoncepcjiPomimoiżniektórepreprowadonewPolce

badania(npdrKaraewkiego)dowodądoddużegoaintereowaniatąkoncepcją,trebapowiedied,że

w skali kraju istnieje niewielkie zaangażowaniewrecywitejejwdrażaniePredpodjciemdecyjio

wprowadaniu TQM należałoby preprowadid tudia prypadków innych organiacji, które wceniej

prytąpiłydotegoprediwicia,abywyculidinacyhającepułapkiiutreciodewentualnych

Targosz -Wrona E., Problemy realiacją ytemów apewnienia jakoci ,ProblemyJakoci2000,nr2

Lisiecka K., Filooia jakoci życia a metody arądania predibiortwem ,ProblemyJakoci2001,nr1

e-bookartykułynaukowe

błdówZnacnalicbapredibiortwutożamiatkoncepcjorganiacjąitniejącychytemówjakoci

woparciuoIOInneadowalająijużwprowadonymiytememjakocichodcdnichudokonalaje,

wikającichelatycnod

W dalsejcciartykułuapreentowanowniokibadaopreprowadonychwdwudietutrech

dużychakładachprodukcyjnychwwojewódtwiepodkarpackim,dotycącychpoobówiuwarunkowao

wdrażaniakoncepcjiTotalQualityManagement

2. Analiza funkcjonowania zarządzaniaprzezjakoć

Z preprowadonych pree mnie badao wynika, że najwyże kierownictwa bliko połowy

predibiortwroumiały,żeniewytarcajużuporądkowanieiprawnearądaniedokumentacją

ytemową,lecnależywmiarmożliwocikapitałowychnieutannierowijadiiucyd,odchodąc

jednocenieodachowaniatatuquoorganiacjipopreprawodopodejmowaniaryykagopodarcego

Ważnymadaniemtojącympredkierownictwemirmwojewódtwapodkarpackiegojetwrócenie

szczególnejuwaginakapitałludki,wikenieauaniadopracownikówiodtąpienieodałożeniaich

lenitwaiobojtnociJelibowiemIObdiejedynymnardiemarądania,doprowadidtomożedo

uktałtowaniailubumocnieniaworganiacjikultury mechanitycnejniepryjającejuceniuii

dokonaleniu,którejodgórneregulaminyiproceduryekalowadbdąichprekracanie 3 .

JednąkonklujiwpaneludykuyjnymnaForumEFQM2000wIntambulebyłotwierdenie,że

miana,jelidotycykogo, traktowanajetpreniegojakoagrożenieJelitomyjądokonujemy,tojet

onadlanaaną 4 Tpolaryacjodbiorumiandokonującychiwpredibiortwieunaocniły

preprowadonebadaniairomowypracownikamiDlategopłacanietruktury organizacyjnej, otwarta

komunikacja,wajemnyacunekidocenianiewyiłkówpryjaybejakceptacjiidotoowywaniuido

preprowadanychmianwłanociowych,reorganiacyjnychcypoobówarądania

Badania nie dały jednonacnej odpowiedi jaka licba dużych predibiortw w wojewódtwie

podkarpackimjedyniedeklaruje„wdrażanie”TQMailenichtoujeaadydokonałociwpraktyce,na

trwałe wpiując je w unkcjonowanie organiacji Klarowniejy obra akreu wdrażania TQM w

poszczególnychakładachrealiatoryprojektubadawcegouykaliwmodeluocenyBadaniawróciły

jednakuwagnapewneobaryproblemowewiąanepocególnymiałożeniamikoncepcji,których

poprawaiudrowienieąniebdnebyowewdrażanietałoirecywitącodiennąpracąanietylkoową

deklaracjąPodcapreprowadanychwywiadówpracownikamibadanychirmkoncepcjaTQMbudiła

wielekontrowerjichociażbyewgldunanacnetrudnociwprełożeniuna„jykorganiacji”i

roumieniejejałożeogłoonychpreteoretykówarądaniaPojawiłyirównieżgłoyotrudnociach

wpomiarachwynikówdiałaniaimonitorowaniapotpówWielupraktykówgóryakładałowoparciuo

wiedotaniewojejirmy,porażktegotypuarądania,żywiło wielkie obawy co do poniesienia

ogromnychkotów(nietyleinanowychcocau)bepewnociotrymaniapoytywnychiwidocnych

reultatówprediwiciaTrudnoijednakdiwidtympoglądom,wobecnatawieniawikoci

menedżerównietylenaybki, wysoki zysk i odniesienie spektakularnego sukcesu rynkowego co w

prypadkudużychpredibiortwwpodkarpackimnautabiliowanieikutecnąichobronwnailającej

i walce konkurencyjnej, arówno krajowej jak i agranicnej Wprowadanie TQM traktują jako

długookreowyekperyment,naktóryniemogą(alboniechcą)obiepowolid

Predibiortwawwojewódtwiepodkarpackimpoiadającecertyikatytemujakocioradeklarujące

poóbarądaniaopartynajakociproduktów(uług)iproceów, podwpływemwieluniekorytnych

cynnikówwewntrnychiewntrnychąnawtpnymetapieprojektowaniaplanówdiałaolubw

niewielkimtopniurealiująkoncepcjTQMWwieluprypadkachpredibiortwatebłdnieinterpretują

procewdrażaniaTQMoranierealiująpocególnychpodtawtejkoncepcjiDlategoteżpodjte

diałania,ąctoniekutecneaicheektyprowadądoybkiegoniechceniaideaprobatyałogi

Lisiecka K., Filooia jakoci życia a metody arądania predibiortwem ,ProblemyJakoci2001,nr1

Buchacz T., Różnorodnod – ana cy agrożenie w arądaniu , Problemy Jakoci2001,nr1

e-bookartykułynaukowe

Predewytkimbadanepodmiotyniedoceniająnaceniabudowaniakulturyjakociwoparciuopełne

aangażowaniewytkichpracowników,prywódtwo,pracepołowąDotychcatepodtawypiramidy

TQMąwwieluprypadkachignorowaneDlategoteżeektypodejmowanychdiałaoąniekutecneimało

dotregalne Wynika to midy innymi aktu, że polkie predibiortwa dążąc do dokonalenia

arądaniatartujądodnikiegopoiomukulturyarądaniaipracy 5 Trudnoidiwidblikopołowie

badanych irm, które wdrażając ytem jakoci orientowane były głównie na ma rketing tego

prediwicia,korowelkieinnedotpnewynikianalikrajowychjakiagranicnychrównieżpodająt

najctącharakterytykwprowadanychytemówjakociCdotałaobligowanadodiałaopro

jakociowych pre kontrahentów i odbiorców jako warunku dalej wpółpracy Zanaca i, że

predmiotempreprowadanejanaliyniebyłytemjakocilecprediwiciacharakterytycnedla

rowojuarądaniaprejakodWwikocibadanychpredibiortwwprowadonyytemarądania

jakocią unkcjonuje w dobre organiowany i eektywny poób prynoąc wymierne koryci

ekonomicneGeneralnywnioekpreprowadonychbadaojetnatpującyKoncepcjaTQMwbadanych

predibiortwachwwojewódtwiepodkarpackimnieotałapowechniewprowadonaWkaująnato

predewytkimnatpującewynikibadao

1. Jedenaciedwudietutrechpredibiortwniepodjłodecyjioarądaniuirmąprejakoda

kolejnychoiemniedawnopodjłotakądecyj,dlategodiałaniawtymakreieąnaraieplanowane

Powyży akt wpływa na charakter deiniowanej polityki i trategii diałania, która w wietle

powyżegonieodwierciedlaałożeoTQM

2. Dladiewiciupredibiortwwktórychpodjtodecyjowdrażaniutejkoncepcji determinantem

wprowadaniaTQMniebyłakulturajakociaw8nich,TQMniewyrażałiprejejktałtowanie

wiadcytoobagateliowaniupodłożahumanitycnegotejkoncepcjiijejitoty

3. enaciepredibiortwmanacącelubdoddużeproblemyprełamaniemoporupracowników

wobecmianuktórychauważainacnykonerwatym,dodnikipoiomkreatywnocioraobawyi

niechddoprejmowaniaodpowiedialnociEektemtegojetnikakulturajakoci,bowiemnie

pełnione jet w dotatecnym topniu ałożenie ciągłego dokonalenia ora powechnego

uczestnictwa. TeaelementynależądoilarówTQM

4. Itniejełabalubdotatecnawiedanatematarądaniaprejakodwewytkichbadanych

predibiortwachpotwierdonabrakiemlubniewielkąjejnajomociąpreponadtrycwarte

ankietowanychpracownikówdieiciuakładówPodtawąrowojuidokonaleniapracywTQMjet

dowiadcenieiwieda,którejeregowympracownikombrakujecególniejelichodiometody

pomiarówjakociiinterpretacjiwynikóworatoowaniecykluPDC(plan-do-check-act).

5. Ponad jedna trecia badanych predibiortw oddiałuje na popraw jakoci jedynie popre

wykrywanieipoprawpowtałychbłdówTymcaemilooiapotpowaniawarądaniuprez

jakodopierainapreciwdiałaniuiabepiecaniubłdówjeceniepowtałychtądaadera

deektówniewprowadiłolubtoujemiernymkutkiemblikopołowabadanychirm

6. ktywnodperoneluwgłaaniuuprawnieojetporadycnaawsiedemnastu z dwudziestu trzech

predibiortwjegoudiałwugadnianiuiweryikowaniuadaojetniewielkitądlicbagłoonych

uprawnieojetnikomaaachowaniepracownikówcytoodtwórceimechanicne

7. TrynaciepredibiortwniemonitorujepoiomuobługiklientaNiemaatempodtawdopracynad

jegodokonaleniemipomiaróweektówtychpracatymamymweryikacjirealiowaniawpraktyce

ałożeniaorientacjinaklienta

Napodtawieniektórychnegatywnychwynikówpreprowadonychbadaorealiatoryprojektudokonali

próby wyodrbnienia podtawowych błdów, które udało i wyranie identyikowad, np popre

etawieniekilkuanaliowanychelementówMogłyonemiedbeporedniwpływnaniepowodeniapry

wdrażaniukoncepcjiTQMGłówne uchybieniapredtawionoponiżej

1. Wcternatupredibiortwacharądanieprejakodnieobejmujecałegoakładu,lecjet

wprowadane w wybranych jednotkach, bąd diałania te ą wyrywkowe i poradycne lub

Pawlak W.R., Midynarodowa Skoła Jakoci ,ProblemyJakoci2001,nr4

e-bookartykułynaukowe

niekontrolowaneDotycytoarównopredibiortw,którepodjłydecyjowprowadaniuTQM,jaki

tych,któretegoormalnienierobiłyJettoitotnybłądnaturykoncepcyjnejitrategicnejTQM

obejmujebowiemkażdąerdiałalnociorganiacjiNawetkutecnewprowadaniegowwybrane

diały i jednotki powoduje ubotymaliacj całego ytemu a wyrywkowod, pontanicnod i

niekontrolowanoddeorganiujearądanieinieprynoiwymiernycheektów

2. BrakretelnegoprowadeniarachunkukotówjakociUchybienietouniemożliwialub co najmniej

utrudniaoacowanietopniarealiacjiiunkcjonowaniaytemuterowaniajakociąoraeektywnoci

podejmowanychdiałao

3. Mocnouwidocniającaiarbitralnodałożeniakierownictw,codoobojtnociachowaoinikiej

kreatywnoci ałóg Założenie to góry dykwaliikowało koncepcj TQM pry wybore trategii

arądaniapredibiortwemNawet,jeliałożenietobyłoprawdiwe,byłoonopredtawianebe

wnikliwejanaliyprycyntegojawikalubpróbdokonaniamianwtymakreiePonieważdla

kierownictwbyłytoprediwiciatrudneocharaktereocjologicnymikulturowymaeektytych

mian odunite w caie i niepewne, właciwie ich nie podejmowano, kupiając woje wyiłki

projakociowebardiejnaobarachorganiacyjnotechnologicnych,uprawniającychunkcjonowanie

wdrożonego wceniej ytemu jakoci Takie podejcie kierownictw akładów góry tawiało

pracownikawpoycjijedyniedokładnegowykonawcylecanychdiałaoinacnieutrudniałolubwrc

uniemożliwiało procejegoaangażowaniawpoprawjakoci

4. Ocekiwanie ybkich reultatów wprowadanych diałao i poprawy ytuacji ekonomicnej irmy

Motywami diałao projakociowych były prede wytkim prełanki wiąane ukceem

marketingowym i rynkowym. TQM jetkoncepcjąwymagającąjednakcau,cególniewprypadku

dużychpredibiortw,którejeektynajpierwąwidocnewewnątrorganiacji,póniejwwikym

topniu prekładają i na produkt inalny Brak widocnych reultatów wprowadanych mian,

powodujebytybkieniechcenie,„odpucanieobie”prekonaniemowłanejłabocicy

beradnoci

5. Incydentalnewykorytywaniemetodinardidlajakoci,połąconebłdamiinterpretacyjnymi

wyników ich toowania W cególnoci bagateliowanie tatytycnej analiy proceów bąd

paywnodwjejwykorytywaniuprawia,żemiennodproceówniejetwdotatecnymtopniu

opanowana i monitorowana.

6. Brakytematycnegopomiaruatyakcjiiadowoleniapracownikówewejpracywdwóchtrecich

badanych predibiortw Brak takich pomiarów nie powala monitorowad poiomu natrojów

połecnych,determinującychwłaciwiekażdediałanieworganiacjiTylkoadowolonypracownik

możedadiebiewicejniżtegoocekujeprełożonyNatomiatkierunekiintenywnodmian

natrojów ałogi tanowi ygnał o poytywnych lub negatywnych kutkach podejmowanych

prediwid

3. Podsumowanie

Preprowadonawbadaniachanaliapowoliłanaormułowaniewnioku,odnoącegoidoakreui

stanu funkcjonowania koncepcji TQM w dużych predibiortwach produkcyjnych w wojewódtwie

podkarpackim Ów wnioek jet natpujący W badanych predibiortwach w wojewódtwie

podkarpackim,poiadającychytemjakoci,poóbarądanianieodpowiadawpełni filozofii TQM.

KoncepcjataniejetpowechniewprowadonaPryjejwdrażaniupodtawowąprekodąąproblemy

natury ludkiej, wiąane ktałtowaniem kultury jakociowej ora prełamywaniem tereotypów

konerwatywnychachowao

Wyniki modelu oceny potwierdiłyhipoteyormułowanepredpodjciemproblemubadawcego

Ryunek1predtawiarokładocenuykanychprebadaneirmyUnaocniaonpredewytkimdod

dużąpolaryacjwakreieunkcjonowaniaarądaniaprejakodwpocególnychpredibiortwach

Wródbadanychpodmiotów,tryirmywniedalekiejpryłocimająanbydprawnieieektywnie

e-bookartykułynaukowe

arądanewoparciuowytkieałożeniailooiiTQMwiadcyotymwmiarwyranakulturajakoci

uwidacniającaiwpoiomiewiadomociprojakociowejkierownictwaiałogi,rednialenacąco

wyżyodpootałychtopieoaangażowaniaikreatywnoci,wyżyodprecitnegotopieoiakre

wykorytywaniametodinardidlajakocioraorientowanieiwrównymtopniu na podnoszenie nie

tylkojakociproduktówalerodowikaichwytwaraniaiwarunkówpracyorarodowikanaturalnego

Poatymwwpomnianychpodmiotachpracująodważniipełniaangażowaniamenadżerowie,który

zrozumieli zasady wprowadzania TQM a jednocenieuniknlipułapekwiąanychybkimocekiwaniem

reultatów,kierowaniemopartymnaocenachanienaanaliiemiennocicyrowiąaniemproblemów

jakociowychmetodąpienidyaniepracynadobąZauważaiponadtoilnąmotywacjucynienia z

ytemujakocieektywnegonardiadorealiacjicelówbineowych

Rysunek 1. Ogólnyrokładumydobytychpunktówprebadanepredibiortwawmodeluoceny

ródło Opracowanie włane na podtawie wyników projektu badawcego nr 5H02D 035 21 inanowanego pre Komitet Badao

Naukowych w latach 2001 - 2002]

Koncepcja TQM, pomimo jej kilkudieicioletniej hitorii unkcjonowania nadal wbuda wiele

kontrowerji,głównieewgldunakomplekowyorahumanitycnykierunekorakulturowąjapooką

kolebk powtania Wydaje i, że dopóki menedżerowie poukiwad bdą optymalnego (w enie

ekonomicnymipołecnym)aaraemelatycnego(dotoowującegoidomian)poobuprowadenia

bineu,dopótyitniedbdieciągłapotrebaopracowywaniaobiektywnychanaliiocenytemów

arądania,najdowanieichłabychtroniproponowaniarowiąaowytycającychdrogpoprawyDla

organiacji produkcyjnych, predtawiony problem punktu widenia poprawnoci i eektywnoci

arądaniaoraponoonychanieidentyikowanychkotówjakociwydajeibydważnyDotycytow

cególnocipredibiortw,wktórychprowadoneąprediwiciaoptymaliująceytemyjakoci,

bądwprowadającearądanieprejakodProblematykatanabieranaczenia przede wszystkim w

apekcie beporedniej konkurencji na rynku europejkim i poaeuropejkim poób arądania

podmiotamigopodarcymiwPolce,pomimoauważalnychcechnarodowychiregionalnychorapoiomu

proejonalnoci i kultury pracy, wykauje tendencj podobieotwa do poobu arądania w

predibiortwachachodnichTejednakwopiniiPeteraDruckera,praktykaiteoretykaarądania,w

kontekciewykorytywaniaTQMąweektachdominowaneprepredibiortwajapookieGłówną

prycynąjetwedługDruckeraniedocenianiepreachodniepredibiortwawyiłkówintenyikujących

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: