Andersen Hans Christian - Pasterka I Kominiarczyk.pdf

(63 KB) Pobierz
4197828 UNPDF
Hans Christian Andersen
Pasterka i Kominiarczyk
Czy widziałeś kiedy taką prawdziwą starą szafę,
sczerniałą ze starości, ozdobioną rzeźbami i girlandami?
Taka szafa stała właśnie w pewnym salonie, odziedziczona
po prababce, i była od góry do dołu rzeźbiona w róże i
tulipany, miała mnóstwo najosobliwszych ozdób, a pośród
nich małe jelenie głowy wysuwały rogi. Pośrodku stał
wyrzeźbiony w całej postaci człowiek, wyglądał zabawnie i
szczerzył zęby, bo trudno to było nazwać śmiechem, miał
koźle nogi, małe różki na czole i długą brodę.
Dzieci w pokoju nazywały go zawsze
koźlonogimnadipodgłównodowodzącymgenerałsierżantem,
gdyż była to nazwa trudna do wymówienia i nie każdy mógł
się poszczycić podobnym tytułem, a wyrzeźbić takiego pana
było zadaniem nie byle jakim. No, więc sobie stał. Z miejsca
swego spoglądał bezustannie na stolik pod lustrem, gdyż
tam sterczała mała, urocza pastereczka z porcelany; miała
pozłacane trzewiczki, sukienkę zgrabnie podpiętą czerwoną
różą, do tego złoty kapelusik i kij pasterski – była
prześliczna! Tuż obok niej stał mały kominiarz, czarny jak
węgiel, zresztą także z porcelany; był tak samo czysty i
wytworny jak każdy inny, wyobrażał tylko kominiarza; ten,
kto go zrobił z porcelany, mógł równie dobrze zrobić z niego
księcia, było mu wszystko jedno.
Stał zgrabnie ze swą drabiną, a twarz miał białą i różową
jak dziewczyna, co było może niewłaściwe, gdyż twarz
kominiarza powinna być choć trochę czarna. Stał całkiem
blisko pasterki; stali oboje tam, gdzie ich postawiono, a że
ich tak właśnie postawiono obok siebie – zaręczyli się, bo
byli dla siebie bardzo odpowiedni – oboje młodzi, oboje z
jednakowej porcelany i on tak samo kruchy jak ona.
Tuż obok nich stała jeszcze jedna figurka, trzy razy
większa od nich; był to stary Chińczyk, również z porcelany,
który potrafił kiwać głową i utrzymywał, że jest dziadkiem
małej pasterki, tylko że nie potrafił tego dowieść. Mówił, że
ma nad nią władzę, i dlatego kiwał w stronę
koźlonogiegonadipodgłównodowodzącegogenerałsierżanta,
który starał się o małą pasterkę.
– Będziesz miała męża – mówił stary Chińczyk. – Męża,
który, jak mi się zdaje, zrobiony jest cały z mahoniu, on
może z ciebie uczynić
koźlonogąnadipodgłównodowodzącągenerałsierżantową, do
niego należy cała szafa pełna srebra, nie licząc tego, co jest
ukryte w tajnych schowkach.
– Ja nie chcę iść do ciemnej szafy — mówiła mała
pastereczka. – Słyszałam, że on tam ma jedenaście
porcelanowych żon.
– Więc ty możesz być dwunastą – zdecydował Chińczyk.
– Tej nocy, gdy stara szafa zatrzeszczy, odbędzie się wasze
wesele. Jest to tak pewne jak to, że jestem Chińczykiem. –
To mówiąc kiwnął głową i zasnął.
Ale mała pasterka płakała i patrzyła na swego
ukochanego, porcelanowego kominiarza.
– Chcę cię o coś prosić – powiedziała. – Chodź ze mną w
szeroki świat, bo tutaj nie możemy zostać.
– Zrobię wszystko, czego chcesz – odrzekł kominiarczyk.
– Idziemy natychmiast. Zdaje mi się, że mój zawód zapewni
nam utrzymanie.
– Gdyby się nam tylko udało szczęśliwie zejść ze stołu –
mówiła. – Nie będę szczęśliwa, dopóki nie wyruszę w szeroki
świat.
Kominiarczyk pocieszył ją i pokazywał, jak ma stawiać
małe nóżki na wyrzeźbionych rogach i pozłacanych
girlandach, zdobiących nogę stołu; wziął także swą drabinę
do pomocy i tak udało im się zejść na podłogę; ale kiedy
zwrócili wzrok na starą szafę, ujrzeli tam wielkie poruszenie,
wszystkie wyrzeźbione jelenie wysunęły głowy, podnosiły
rogi i wykręcały szyje;
koźlonoginadipodgłównodowodzącygenerałsierżant skakał do
góry i wołał do starego Chińczyka:
– Uciekają! Uciekają!
Przestraszyli się więc trochę i schowali czym prędzej w
szufladzie komody. Leżały w niej trzy albo cztery niepełne
talie kart i mały teatrzyk marionetek, sklecony, jak się dało;
grano w nim właśnie komedię i wszystkie damy karo czy
kier, trefl czy pik siedziały w pierwszym rzędzie i wachlowały
się tulipanami, a za nimi stali waleci i pokazywali głowy od
góry i od dołu tak, jak to bywa w kartach. Treścią sztuki były
losy dwojga kochanków, którzy nie mogli się połączyć, i mała
pasterka płakała, gdyż były to jakby jej własne dzieje.
– Nie wytrzymam – mówiła. – Muszę się wydostać z
szuflady. – Ale gdy stanęli na podłodze i spojrzeli na stół,
zobaczyli, że Chińczyk obudził się i trząsł się całym ciałem,
od dołu był przecież nieruchomą kłodą.
– Stary Chińczyk nas goni! – krzyknęła pastereczka i
padła na swe porcelanowe kolana, tak była zmartwiona.
– Mam myśl – rzekł kominiarz. – Ukryjmy się w wielkiej
wazie, która stoi w rogu. Tam położymy się na różach i
lawendzie i sypniemy mu soli w oczy, jak się tylko zbliży.
– To nie pomoże – powiedziała. – Zresztą wiem, że
wielka waza i Chińczyk byli niegdyś zaręczeni, a taki
stosunek pozostawia zawsze pewną zażyłość; nie, nie
możemy zrobić nic innego, tylko wyruszyć w daleki świat.
– Czy masz rzeczywiście odwagę iść ze mną w daleki
świat? – zapytał kominiarz. – Czy pomyślałaś o tym, jaki ten
świat jest wielki, i że nigdy nie będziemy mogli tutaj
powrócić?
– Pomyślałam – odrzekła.
Więc kominiarz spojrzał na nią wymownie, a potem
powiedział:
– Droga moja prowadzi przez komin, czy naprawdę masz
odwagę przeleźć ze mną przez piec, przez żelazne ruszty i
rury? Dopiero wtedy przedostaniemy się do komina, a tam ja
potrafię się ruszać. Wejdziemy tak wysoko, że nie będą
mogli się do nas dostać, a w górze znajdziemy otwór, który
nas wyprowadzi w daleki świat.
I poprowadził ją do drzwiczek od pieca.
– Jak tam czarno! – powiedziała, ale poszła za nim
zarówno przez ruszt, jak i przez rury, gdzie było ciemno jak
w grobie.
– Teraz jesteśmy w kominie! – powiedział. – Patrz! Patrz!
Tam w górze świeci najpiękniejsza gwiazda.
Była to prawdziwa gwiazda na niebie, która świeciła nad
nimi, jak gdyby chciała im wskazać drogę. Wspinali się więc
w górę; była to okropna droga, pod górę, wciąż pod górę, ale
on podtrzymywał ją i pomagał jej, i pokazywał jej
najwygodniejsze miejsca, gdzie mogła stawiać swe małe
porcelanowe nóżki, i tak dostali się wreszcie na brzeg
komina, gdzie usiedli, bo byli bardzo zmęczeni, a co prawda
mieli od czego być zmęczeni.
Niebo ze wszystkimi gwiazdami było wysoko nad nimi; a
wszystkie dachy miasta nisko pod nimi; mogli spoglądać
daleko wokoło siebie, daleko przed siebie, w szeroki świat.
Biedna pasterka nie wyobrażała sobie tego nigdy; oparła
główkę o swego kominiarza i płakała tak, że złoto na jej
pasku poodpadało.
– To za wiele dla mnie – mówiła. – Tego nie zniosę.
Świat jest za duży. Chciałabym wrócić na stolik pod lustro.
Nie będę nigdy szczęśliwa, dopóki tam nie wrócę. Poszłam za
tobą w szeroki świat, więc możesz mnie teraz poprowadzić z
powrotem, jeśli choć trochę mnie kochasz.
Kominiarz na próżno próbował pomówić z nią rozsądnie,
mówił o starym Chińczyku i o
koźlonogimnadipodgłównodowodzącymgenerał-sierżancie,
szlochała tak strasznie i całowała swego kominiarczyka tak,
że musiał jej ulec, choć to było czystym szaleństwem.
Więc poszli z największymi trudnościami z powrotem
przez komin i leźli przez wszystkie rury i ruszty, gdzie wcale
nie było rozkosznie, aż znaleźli się w ciemnym piecu; teraz
nasłuchiwali przy drzwiach, co się dzieje w pokoju. Ale w
pokoju było zupełnie cicho; wyjrzeli... ach, stary Chińczyk
leżał na podłodze, spadł ze stołu, kiedy chciał ich gonić, i
stłukł się na trzy części; całe plecy rozpadły się, a głowa
potoczyła się w kąt;
koźlonoginadipodgłównodowodzącygenerałsierżant stał tam,
gdzie zwykle, i rozmyślał.
– To straszne! – powiedziała pastereczka. – Dziadunio
rozbił się na kawałki z naszej winy. Nie przeżyję tego! – I
załamała swe maleńkie rączki.
– Można go będzie skleić – powiedział kominiarz. –
Można go będzie doskonale skleić. Nie rozpaczaj tak, jak mu
skleja grzbiet i przylepią głowę, będzie znów jak nowy i
jeszcze powie nam niejedno przykre słowo.
– Naprawdę? – zapytała.
A potem wdrapali się z powrotem na stół, gdzie
poprzednio stali.
– Dalekośmy zaszli – rzekł kominiarz. – Mogliśmy sobie
zaoszczędzić tych wszystkich trudów.
– Gdyby tylko skleili już starego dziadunia. Czy to będzie
bardzo drogo kosztowało?
Dziadunia sklejono; rodzina kazała mu zlepić plecy, w
szyję wprawiono nowy kołek, był jak nowy, tylko głową
kiwać już nie potrafił.
– Pan bardzo zhardział od czasu, kiedy się pan rozbił na
kawałki – powiedział
koźlonoginadipodgłównodowodzącygenerałsierżant – nie
wydaje mi się, żeby to był powód do dumy. Czy mam ją
dostać, czy też jej nie dostanę?
Komisarz i pasterka spoglądali tak wzruszająco na
starego Chińczyka; tak się bali, że kiwnie głową, ale nie
mógł kiwnąć, a było mu nieprzyjemnie opowiadać obcemu,
że ma wstawiony kołek w kark, wobec tego porcelanowi
kochankowie połączyli się i błogosławili kołek dziadunia, i
kochali się dotąd, dopóki się sami nie potłukli na kawałki.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin