Leszek Kolakowski. Bajki rozne. Opowiesci biblijne. Rozmowy z diablem(1).pdf

LESZEK KOŁAKOWSKI

Bajki różne

Opowieści biblijne

Rozmowy z diabłem

Spis treści

13 bajek z królestwa Lailonii dla dużych i małych

Jak szukaliśmy Lailonii

Garby

Opowiadanie o zabawkach dla dzieci

Piękna twarz

Jak Gyom został starszym panem

O sławnym człowieku

Jak bóg Maior utracił tron

Czerwona łata

Wojna z rzeczami

Jak rozwiązano sprawę długowieczności

Oburzające dropsy

Opowieść o największej kłótni

Opowieść o wielkim wstydzie

Trzy bajki o identyczności

Bajka syryjska o wróblu i łasiczce

Bajka koptyjska o wężu logiku

Bajka perska o sprzedawcy osła

Klucz niebieski albo Opowieści budujące Z historii świętej zebrane ku pouczeniu i przestrodze

Bóg czyli Sprzeczność między motywem i skutkami czynów

Lud Izraela czyli Skutki bezinteresowności

Kain czyli Interpretacja zasady każdemu wedle zasług

Noe czyli Pokusy solidarności

Sara czyli Konflikt ogólnego i jednostkowego w moralności

Abraham czyli Smutek wyższych racji

Ezaw czyli Stosunek filozofii do handlu

Bóg czyli Względność miłosierdzia

Balaam czyli Problem winy obiektywnej

Król Saul czyli Dwa typy konsekwencji życiowej

Rachab czyli Samotność prawdziwa i udawana

Job czyli Antynomie cnoty

Król Herod czyli Nędza moralistów

Ruth czyli Dialog miłości i chleba

Jael czyli Bezdroża bohaterstwa

Salomon czyli Ludzie jak bogowie

Salome czyli Wszyscy ludzie są śmiertelni

Rozmowy z diabłem

Wielkie kazanie księdza Bernarda

Apologia Orfeusza, śpiewaka i błazna, rodem z Tracji, syna królewskiego

Modlitwa Heloizy, kochanki Piotra Abelarda, kanonika i teologa

Spostrzeżenie dialektyczne Artura Schopenhauera, metafizyka, mieszczanina gdańskiego

Stenogram z metafizycznej konferencji prasowej Demona w Warszawie dnia 20 grudnia 1963

Rozmowa z diabłem doktora Lutra w Wartburgu 1521

Kuszenie świętego Piotra apostoła

Demon i płeć

13 bajek

z królestwa Lailonii dla dużych i małych

Jak szukaliśmy Lailonii

Straciliśmy razem z moim bratem mnóstwo czasu na odkrycie, w jakiej stronie świata

leży państwo Lailonia. Najpierw pytaliśmy wszystkich znajomych: gdzie leży Lailonia?

Nikt nam nie umiał powiedzieć. Potem nawet zaczepialiśmy nieznajomych ludzi na ulicy

i zadawaliśmy to samo pytanie. Ale wszyscy wzruszali ramionami i mówili, że nie wiedzą.

Potem zaczęliśmy wysyłać listy do różnych mądrych ludzi, którzy piszą książki, więc

powinni wiedzieć, gdzie jaki kraj leży. Wszyscy odpowiadali nam bardzo grzecznie i

żałowali, że nie mogą nam pomóc, ale naprawdę nikt z nich nie miał pojęcia, gdzie się

znajduje Lailonia. Praca ta zajęła nam dużo czasu, ale postanowiliśmy nie dać za

wygraną. Zaczęliśmy kupować wszystkie globusy i mapy, jakie nam udało się zdobyć:

stare i nowe, piękne i brzydkie, szczegółowe i mniej szczegółowe. Siedzieliśmy po całych

dniach nad mapami, szukając Lailonii, a gdy nie udało się nam znaleźć, wychodziliśmy

na miasto w poszukiwaniu nowych map. W końcu w naszym mieszkaniu było tyle

albumów geograficznych, globusów i map, że nie można było się ruszyć. Mieszkanie

mieliśmy wygodne, ale malutkie i nie starczało miejsca na tyle papierów i globusów.

Zaczęliśmy więc wynosić meble, żeby zrobić miejsce dla nowych map, bo przecież

musieliśmy w końcu dowiedzieć się, gdzie leży naprawdę Lailonia. Wreszcie w

mieszkaniu nie było już nic oprócz map i globusów, między którymi my sami z bratem

przeciskaliśmy się z największym trudem; braliśmy też różne lekarstwa, żeby schudnąć i

zajmować trochę mniej miejsca w mieszkaniu, aby można było sprowadzić więcej map.

Obaj schudliśmy bardzo i jadaliśmy coraz mniej, zarówno dlatego, że musieliśmy mieć

miejsce na mapy, jak i dlatego, że nie mieliśmy pieniędzy na jedzenie, bo wszystko

wydawaliśmy na książki geograficzne, globusy i mapy. Była to naprawdę ciężka praca,

która zajęła nam wiele lat. Nie robiliśmy nic innego, tylko szukaliśmy Lailonii.

Wreszcie, po wielu latach, kiedy obaj zestarzeliśmy się znacznie i byliśmy prawie

całkiem siwi, szczęśliwy traf zdawało się, wynagrodził nam nasze trudy. Na jednej z

wielu tysięcy map znaleźliśmy nazwę: LAILONIA. Ucieszyliśmy się tak bardzo, że

zaczęliśmy obaj tańczyć z radości, podskakiwać i śpiewać, a potem szybko wybiegliśmy

na ulicę i w pobliskiej cukierni zjedliśmy ciastka z herbatą. Rozmawialiśmy długo o

naszym sukcesie i bardzo zadowoleni wróciliśmy do domu, żeby lepiej jeszcze zbadać

swoje odkrycie. I tu znowu spotkało nas straszne nieszczęście. Widocznie w czasie tego

tańca i podskakiwania porozrzucaliśmy nasze książki i papiery, które pomieszały się tak

bardzo, że mimo długich wysiłków nie udało nam się odnaleźć mapy, gdzie była

zaznaczona Lailonia. Szperaliśmy po całym mieszkaniu wiele dni i tygodni,

przetrząsaliśmy każdy papierek - na próżno. Mapa jakby się pod ziemię zapadła.

Zapewniam was, że nie zaniedbaliśmy niczego i poszukiwania prowadziliśmy z

największą skrupulatnością, na jaką było nas stać. Mimo to nie udało się nam powtórnie

odnaleźć naszej mapy.

Byliśmy już bardzo zmęczeni i zniechęceni, bo wszystko przemawiało za tym, że nigdy

nie uda nam się osiągnąć celu. Brat zrobił się siwy jak gołąbek, a ja wyłysiałem prawie

całkowicie. Nie mieliśmy sił na dalsze poszukiwania i skarżyliśmy się na los, co nas tak

marnie oszukał. Już prawie straciliśmy nadzieję, że kiedykolwiek odszukamy Lailonię,

kiedy nowy przypadek przyszedł nam z pomocą. Zjawił się pewnego ranka w naszym

mieszkaniu listonosz i przyniósł małą przesyłkę. Odebraliśmy ją i dopiero po wyjściu

listonosza spojrzeliśmy na nadawcę. Wyobraźcie sobie nasze wrażenie, kiedy na stemplu

pocztowym przeczytaliśmy najwyraźniej: LAILONIA. Stanęliśmy osłupiali i na chwilę

odjęło nam mowę. Ale zaraz mój brat, który jest bardzo roztropnym człowiekiem,

wykrzyknął: „Pędźmy za listonoszem, on musi wiedzieć, gdzie jest Lailonia, skoro dostał

przesyłkę!” Pobiegliśmy bez tchu za listonoszem i udało nam się go złapać jeszcze na

schodach. Nieszczęśliwy człowiek myślał, że chcemy go pobić, tak gwałtownie rzuciliśmy

się na niego. Ale szybko wytłumaczyliśmy mu, o co chodzi.

— Niestety, panowie - powiedział listonosz - nie wiem,

gdzie leży Lailonia. Ja dostaję tylko przesyłki do rozniesienia i znam się tylko na

geografii kilku ulic, a już więcej to nie. Ale może naczelnik poczty będzie wiedział.

— Bardzo trafnie - krzyknął mój brat. — Idziemy do naczelnika poczty!

Do naczelnika poczty dostaliśmy się bez trudu. Przyjął nas miło i przyjaźnie, ale na

nasze pytanie rozłożył bezradnie ręce.

— Nie, proszę panów, nie wiem absolutnie, gdzie leży Lailonia. Znam tylko geografię

swojej dzielnicy. Ale dam wam radę. Idźcie do Jeszcze Większego Naczelnika poczty,

który dostaje listy i paczki z zagranicy. On musi wiedzieć.

Poszliśmy więc do Jeszcze Większego Naczelnika. Tu już nie poszło tak łatwo, ponieważ

Jeszcze Większy Naczelnik miał mnóstwo pracy, był bardzo zajęty i nie mógł nas przyjąć

od razu. Musieliśmy się długo starać, zabiegać i prosić, telefonować, chodzić po różne

przepustki i składać podania. Trwało to długo, wiele tygodni, ale w końcu nasze starania

spotkał sukces. Jeszcze Większy Naczelnik zgodził się nas przyjąć. Wyznaczył nam spot-

kanie o piątej rano, bo był bardzo zajęty. Dlatego, bojąc się zaspać (a nie mieliśmy

zegarków, które zostały sprzedane na zakup map), nie spaliśmy z bratem całą noc i idąc

do urzędu, byliśmy nie wyspani i zmęczeni. Mimo to nadzieja i radość wypełniała nam

serce, bo teraz wiedzieliśmy prawie na pewno, że wreszcie nasze trudy się skończą.

Jeszcze Większy Naczelnik był także bardzo miły i życzliwy. Poczęstował nas herbatą i

piernikiem, a prośby naszej wysłuchał cierpliwie. Potem pokiwał głową.

— Ach, moi panowie - powiedział. — Rozumiem dobrze wasze zmartwienie. Ale widzicie,

panowie, ja mam na głowie tyle pracy, że nie mogę pamiętać o wszystkim. Na świecie

jest bardzo dużo krajów i ja nie mogę wszystkich spamiętać. Nie wiem, niestety, gdzie

leży Lailonia.

Już zaczęła mnie ogarniać rozpacz, że znowu wszystko na nic, kiedy nagle mój brat,

który naprawdę jest bardzo mądry, zawołał:

— Ale w takim razie, szanowny Jeszcze Większy Naczelniku, któryś z pana podwładnych

musi wiedzieć, bo oni przecież mają mniej spraw na głowie i każdy ma tylko kilka krajów

do załatwienia.

— Dobra myśl - powiedział Jeszcze Większy Naczelnik. - Zaraz zadzwonię do swoich

czterech zastępców i zapytam, który z nich ma w swoim resorcie Lailonię.

Potem zdjął słuchawkę telefoniczną i powiedział: „Proszę mnie połączyć z kierownikiem

od spraw Południa”. A kiedy go połączono, zapytał: „Panie kierowniku, czy na Południu

znajduje się państwo Lailonia?” „Stanowczo nie - odpowiedział kierownik — to musi być

gdzie indziej”. Kierownik od spraw Północy odpowiedział po chwili to samo, a to samo

odpowiedział kierownik od spraw Wschodu. Wtedy już byliśmy pewni, że o Lailonii

będzie wiedział kierownik od spraw Zachodu, bo przecież gdzieś musi leżeć Lailonia. Ale

kierownik od spraw Zachodu na pytanie Jeszcze Większego Naczelnika powiedział: „Nie,

stanowczo Lailonia nie leży na Zachodzie. To musi być gdzie indziej”.

Jeszcze Większy Naczelnik rozłożył ręce. „Niestety, widzicie panowie, że o Lailonii nie

może powiedzieć żaden z moich kierowników”.

— Ale skoro dostaliśmy przesyłkę z Lailonii — powiedziałem (bo ja też jestem troszeczkę

mądry, chociaż nie tak mądry, jak brat) — to musiał ktoś tę przesyłkę przywieźć, a więc

ktoś musi wiedzieć, gdzie leży Lailonia.

— Bardzo możliwe - odpowiedział Jeszcze Większy Naczelnik — bardzo możliwe, że ktoś

wie. Ja jednak tego kogoś nie znam.

Bardzo nam było smutno, ale brat spróbował chwycić się jeszcze jednej możliwości.

„Panie Jeszcze Większy Naczelniku -spytał — a może jest jeszcze Bardzo Największy

Naczelnik, który musi wiedzieć o wszystkim?”

— Bardzo Największy Naczelnik — powiedział Jeszcze Większy Naczelnik — na pewno by

wiedział, gdzie leży Lailonia, ale niestety wyjechał.

— A kiedy wróci Bardzo Największy Naczelnik?

— Bardzo Największy Naczelnik już nigdy nie wróci - powiedział ze smutkiem Jeszcze

Większy Naczelnik. — Wyjechał na zawsze.

— Więc już nie ma żadnej rady? - zapytaliśmy z rozpaczą. - Już nikt, absolutnie nikt nie

wie, gdzie leży Lailonia?

— Nie umiem panom pomóc - powiedział Jeszcze Większy Naczelnik i dał znak, że

audiencja się skończyła.

Wyszliśmy zapłakani i nawet nie mieliśmy w kieszeni chusteczek do nosa, bo wszystkie

chusteczki wyrzuciliśmy z domu dawno, aby zrobić więcej miejsca na mapy i globusy.

Szliśmy do domu ocierając łzy rękawem i dopiero przed samymi drzwiami mój brat nagle

przystanął.

— Słuchaj no — powiedział. - Jeszcze Większy Naczelnik pytał po kolei czterech

kierowników. Ale przecież możliwe, że ma pięciu kierowników pod swoją władzą i po

prostu o jednym zapomniał.

— Wzywał kierowników od Południa, Północy, Wschodu i Zachodu — odpowiedziałem na

to. — Czy myślisz, że są jeszcze jakieś strony świata?

— Nie wiem - powiedział brat. - Nie wiem dokładnie. Nie jest wykluczone, że jest pięć

stron świata albo więcej.

— A więc musimy wrócić do Jeszcze Większego Naczelnika i jeszcze raz się upewnić.

Znowu słabiutka nadzieja zaświtała nam w sercu. Szybko pobiegliśmy z powrotem do

urzędu. Ale okazało się, że Jeszcze Większy Naczelnik jest zajęty i nie może nas przyjąć.

Nie było rady, trzeba było od nowa zacząć te same starania o audiencję. Trwało to

bardzo długo, znowu podania, znowu telefony, przepustki, prośby. Ale tym razem się nie

udało. Jeszcze Większy Naczelnik oświadczył, że ma bardzo dużo pracy, że już raz nas

przyjął i zrobił, co mógł, a więcej nie może.

Teraz już naprawdę nie było wyjścia. Wszystkie drogi były zamknięte, wszystko co

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: