HISTORIA POLSKI - DATY

            MIESZKO I (960-992)

960-967  walki z Pomorzanami i Wolinianami ,podporządkowanie części ziem    

pomorskich

965 sojusz z Czechami ,małżeństwo Mieszka z Dąbrówką

966  chrzest Mieszka I ,następnie początki organizacji kościelnej w Polsce ,utworzenie w Poznaniu biskupstwa misyjnego

968-979  wojny z Wieletami i margrabiami niemieckimi (klęska margrabiego Hodona w bitwie pod Cedynią w 972 r.) zakończone układem z cesarstwem.

990-992  oddanie Polski pod opiekę papiestwa (DAGOME IUDEX)

     BOLESŁAW CHROBRY (992-1025)

992 przejęcie władzy w Polsce , wypędzenie braci przyłączenie Krakowa i Małopolski do państwa Piastów

997    wyprawa misyjna św. Wojciecha do Prus i jego męczeńska śmierć

1000  zjazd w Gnieźnie z pielgrzymującym do grobu św. Wojciecha cesarzem Ottonem III utworzenie metropolii (arcybiskupstwa) w Gnieźnie , biskupstw w Krakowie , Kołobrzegu i Wrocławiu

1002-1018               interwencja w Czechach i przejściowe ich opanowanie wraz z Morawami wojny z Niemcami

zakończone pokojem w Budziszynie ( Milsko i Łużyce włączone do Polski)

1018  wyprawa na Kijów , przyłączenie Grodów Czerwieńskich

1025  koronacja Bolesława Chrobrego i jego następcy Mieszka II

     MIESZKO II (1025-1034)

1029-1030  wojny z Niemcami

1031  wojna domowa poparcie Bezpryma przez cesarza i ks. kijowskiego , wygnanie Mieszka

1032 powrót Mieszka do władzy , zrzeczenie się korony i oddanie Łużyc

     KAZIMIERZ ODNOWICIEL (1034-1058)

1035-1039  załamanie się władzy Piastów , wygnanie Kazimierza , utworzenie przez Miecława państwa na

Mazowszu , powstanie ludowe w Wielkopolsce , utrata Pomorza  najazd na Wielkopolskę ks. czeskiego Brzetysława przyłączenie Śląska do Czech

1040               sojusz Kazimierza z władcą Niemiec Henrykiem III i ks. kijowskim Jarosławem Mądrym

1040-1047  pokonanie Miecława i odzyskanie władzy przez Kazimierza nad Polską (stolica w Krakowie)

1050                odzyskanie Śląska za cenę płacenia z niego trybutu Czechom

     BOLESŁAW SZCZODRY [ŚMIAŁY] (1058-1079)

lata 60. i 70.  utrata Pomorza Nadwiślańskiego , interwencje zbrojne w walki wewnętrzne na Węgrzech i na Rusi , ponowne przyłączenie Grodów Czerwieńskich (utraconych w 1031 r.) odbudowa metropolii w Gnieźnie

1076  koronacja Bolesława Szczodrego na króla

1079 spisek przeciwko władzy króla , skazanie na śmierć biskupa krakowskiego Stanisława , wygnanie króla

z kraju

     WŁADYSŁAW I HERMAN (1079-1102)

1097  podział kraju na dzielnice pomiędzy synów Bolesława i Zbigniewa zachowanie przez Hermana władzy

zwierzchniej

BOLESŁAW KRZYWOUSTY (1102-1138)

1106-1112  walki Bolesława ze Zbigniewem o władzę nad Polską zakończone oślepieniem i śmiercią

              Zbigniewa

1109  interwencja zbrojna cesarza w obronie Zbigniewa , najazd na Śląsk i odparcie wyprawy niemieckiej

1119-1125  podbój Pomorza Zachodniego (uzyskanie władzy zwierzchniej nad lokalnym księciem) ponowna

chrystianizacja Pomorza , opanowanie i włączenie do Polski Pomorza Gdańskiego

1135 zjazd w Merseburgu z cesarzem , potwierdzenie praw metropolitarnych Gniezna

1138  podział kraju między synów(TESTAMENT BOLESŁAWA KRZYWOUSTEGO)

PRAWDOPODOBNY PODZIAŁ NA DZIELNICE DZIEDZICZNE I DZIELNICĘ SENIORALNĄ

DZIELNICA SENIORALNA - ziemia krakowska ziemia sieradzka wschodnia Wielkopolska z Gnieznem część Kujaw Pomorze jako lenno

WŁADYSŁAW - Śląsk

BOLESŁAW KĘDZIERZAWY - Mazowsze i część Kujaw

MIESZKO - zachodnia Wielkopolska z Poznaniem

HENRYK - ziemia sandomierska

SALOMEA (WDOWA PO BOLESŁAWIE) - ziemia łęczycka jako oprawa wdowia

Główne wydarzenia polit. w Polsce w okresie rozbicia dzielnicowego

1138-1146  seniorat Władysława

1142-1146  wojna domowa zakończona wygnaniem Władysława (nazwanego w związku z tym Wygnańcem)

1146-1173  seniorat Bolesława Kędzierzawego

1146,1157  interwencje władców Niemiec w obronie praw Władysława

1157  po klęsce Bolesława hołd złożony w Krzyszkowie cesarzowi Fryderykowi Barbarossie

1173-1177  seniorat Mieszka III zakończony wypędzeniem go po raz pierwszy z Krakowa w 1177

1177-1194  władza Kazimierza Sprawiedliwego w Krakowie i zwierzchnia w Polsce

1180  zjazd w Łęczycy: za poparcie władzy Kazimierza i jego praw do tronu krakowskiego ograniczenie

prerogatyw urzędników wolne dziedziczenie nadanych majątków szeroki przywilej dla Kościoła

1194  elekcja na tron krakowski małoletniego Leszka Białego i w następstwie wojna Leszka z Mieszkiem

Starym a po jego śmierci w 1202 z Władysławem Laskonogim o tron krakowski

XII/XIII  upadek władzy zwierzchniej księcia krakowskiego

1226  nadanie przez Konrada Mazowieckiego ziemi chełmińskiej zakonowi krzyżackiemu za obronę

              Mazowsza przed najazdami Prusów

1227  zjazd książąt polskich w Gąsawie dla ułożenia stosunków między nimi napad Władysława Odonica i

Świętopełka pomorskiego zabójstwo Leszka Białego i zranienie Henryka Brodatego

1228  przywilej Władysława Laskonogiego w Cieni: potwierdzenie odrębności poszczególnych dzielnic

przyznanie możnym szerokich prerogatyw w stanowieniu prawa

1232-1241  panowanie książąt śląskich Henryka Brodatego a po nim Henryka pobożnego w Krakowie

1241 najazd Tatarów na Polskę zniszczenie Krakowa bitwa pod Legnicą śmierć Henryka Pobożnego

1249  sprzedaż ziemi lubuskiej przez księcia  śląskiego Bolesława Rogatkę arcybiskupowi magdeburskiemu

1259  najazd Tatarów na południową Polskę

1230-1286  podbój Prus i budowa państwa krzyżackiego nad Bałtykiem

ODBUDOWA KRÓLESTWA POLSKIEGO

1291  zdobycie (układ z Przemysłem II) władzy nad Krakowem i Małopolską przez króla Czech Wacława II wydanie przywileju dla duchowieństwa rycerstwa i mieszczaństwa

1295  przyłączenie Pomorza Gdańskiego do Wielkopolski koronacja Przemysła II  w Gnieźnie

1296-1300  panowanie Łokietka w Wielkopolsce i na Pomorzu Gdańskim

1300  wygnanie Łokietka z Wielkopolski powołanie na władcę tej dzielnicy Wacława II i jego koronacja na króla Polski unia personalna z Czechami

1305-1306  śmierć Wacława II następnie Wacława III powrót Łokietka do Polski

1306-1314  walka Łokietka o władzę w Polsce i przywrócenie jedności politycznej

1308  najazd Brandenburgii na Pomorze Gdańskie odparcie go przez Krzyżaków i zagarnięcie go przez nich zniszczenie Gdańska

   1311-1312  bunt Krakowa pod wodzą wójta Alberta i z poparciem biskupa Muskaty pacyfikacja miasta przez

Łokietka

1314  zdobycie przez Łokietka Wielkopolski

1315-1317  walki z Brandenburgią

1320 koronacja Łokietka

1321   proces kościelny w Inowrocławiu    przeciwko Krzyżakom nakaz zwrotu Pomorza i wypłacenia Polsce odszkodowania

1325  sojusz Łokietka z Litwą (małżeństwo Kazimierza Wielkiego z Aldoną Giedyminówną)

od 1326  walki z Brandenburgią

1327  sojusz Brandenburgii Czach i Zakonu i najazd na Polskę

1327-1331  zhołdowanie przez Jana Luksemburskiego księstw śląskich i części Mazowsza l

1327-1332  wojny z Czechami i Krzyżakami zagarnięcie przez Zakon Kujaw

1331  bitwa pod Płowcami

  PANOWANIE KAZIMIERZA WIELKIEGO (1333-1370)

1335  Zjazd w Wyszehradzie zrzeczenie się przez Jana Luksemburskiego pretensji do tronu polskiego

1337 częściowy zwrot Kujaw przez Krzyżaków

1339 drugi Zjazd w Wyszehradzie potwierdzenie pierwszego układ z Andegawenami o ich sukcesji na tronie polskim zrzeczenie się przez Kazimierza pretensji do zhołdowanych przez Jana Luksemburskiego księstw śląskich

1339  proces warszawski przeciwko Krzyżakom :przyznanie Polsce Pomorza i ziemi chełmińskiej

1343  pokój wieczysty w Kaliszu z Krzyżakami    :zwrot całych Kujaw , ziemi dobrzyńskiej , Pomorze Gdańskie i ziem. chełm. -wieczysta jałmużna Zakonu

1340-1366  podbój Rusi Halickiej , którą książę Bolesław Jerzy Trojdenowic przyznał Kazimierzowi jako swemu następcy

1348  inkorporacja księstw śląskich do Korony Królestwa Czech

1352  konfederacja Maćka Borkowica w Wielkopolsce przeciwko polityce Kazimierza

1355  układ w Budzie między szlachtą polską a królem Węgier

1364  akt fundacyjny uniwersytetu w Krakowie

PANOWANIE LUDWIKA WĘGIERSKIEGO (1370-1382)

1372 oderwanie Rusi od Polski przez Ludwika

1374  przywilej koszycki

   PANOWANIE JADWIGI (1384-1399) I WŁADYSŁAWA JAGIEŁŁY (1386-1434)

1384  koronacja Jadwigi na królową Polski

1385  układ w Krewie z Władysławem Jagiełłą : małżeństwo Jadwigi z Jagiełłą chrystianizacja Litwy zapowiedź przyłączenia Litwy do Polski unia personalna

1387  wyprawa Jadwigi na Ruś Halicką i podporządkowanie jej Polsce

1392-1400  rządy Witolda na Litwie

1399  śmierć Jadwigi

1400  odnowienie uniwersytetu w Krakowie

1401  unia z Litwą w Wilnie i Radomiu

1409-1411  wojna Polski z Zakonem Krzyżackim

15 VII 1410  bitwa pod Grunwaldem

1411  pokój w Toruniu : zwrot Litwie Żmudzi rezygnacja Zakonu z pretensji do ziemi dobrzyńskiej

1413  unia z Litwą w Horodle

1414,        wojny z Zakonem zakończone pokojem w Mielniku zatwierdzenie przy Litwie 

1419-1422 Żmudzi  drobne nabytki terytorialne Polski

1420-1423  propozycje husytów objęcia przez Jagiełłę a następnie Witolda tronu czeskiego

1431-1435   wojna z księciem litewskim Świdrygiełłą i sprzymierzonym z nim Zakonem

   PANOWANIE WŁADYSŁAWA III WARNEŃCZYKA (1434-1444)

1440 objęcie władzy na Węgrzech przez Władysława III unia personalna

1440  opozycja miast krzyżackich przeciwko władzy i polityce wielkiego mistrza powstanie Związku Pruskiego

1440 wybór Kazimierza Jagiellończyka na wielkiego księcia Litwy

1444  wyprawa antyturecka Władysława .bitwa pod Warną- śmierć króla

     PANOWANIE KAZIMIERZA JAGIELLOŃCZYKA (1447-1492)

1447  koronacja Kazimierza na króla Polski przywrócenie unii personalnej z Litwą

1454-1466  wojna trzynastoletnia z Zakonem

1454 inkorporacja Prus i zagwarantowanie im autonomii przywileje cerkwicko-nieszawskie bitwa pod Chojnicami i klęska pospolitego ruszenia

1466  pokój w Toruniu :podział państwa krzyżackiego :Pomorze Gdańskie ,ziemia chełmińska i michałowska Malbork i Elbląg (zwane Prusami Królewskimi) oraz Warmia przypadły Polsce pozostała część (tzw. Prusy Krzyżackie) stały się lennem Polski

1460-1463  konflikt z papiestwem o obsadę biskupstw w Polsce

1471 Władysław Jagiellończyk królem Czech

1490  Władysław Jagiellończyk królem Węgier unia personalna Czech i Węgier

1492  śmierć Kazimierza Jagiellończyka

JAN OLBRACHT (1492-1501)

1493  Sejm piotrkowski obraduje w dwóch izbach

1497  wyprawa mołdawska zakończona klęską

       PRZYWILEJE SZLACHECKIE