06.pdf

KONFLIKTY POLITYCZNE

Pojħcie konfliktu

¡ Konflikt pojawia si ħ wtedy, gdy aspiracje lub d ĢŇ enia ludzi okazuj Ģ si ħ wzajemnie

sprzeczne lub gdy opinie na temat prawdziwo Ļ ci lub słuszno Ļ ci pewnych pogl Ģ dów

wzajemnie si ħ wykluczaj Ģ .

¡ Konflikt potencjalny (sytuacja konfliktowa) i realny . Konflikt potencjalny nie

przekształca si ħ w realny dzi ħ ki: jednostronnym ust ħ pstwom, porozumieniu stron,

współzawodnictwu, arbitra Ň owi i debacie.

¡ Konflikty ukryte i jawne .

¡ Konflikty interpersonalne i mi ħ dzygrupowe .

¡ Konflikty krótkotrwałe i przewlekłe .

¡ Konflikty ograniczone i rozlane (destruktywne)

W polityce konflikt ograniczony mo Ň e dotyczy ę , na przykład, programowego

współzawodnictwa miedzy partiami politycznymi. Zamienia si ħ w destruktywny,

kiedy przeciwnicy zaczynaj Ģ si ħ posługiwa ę werbaln Ģ lub fizyczn Ģ agresj Ģ

(insynuacje, kłamstwa, przemoc fizyczna). W sytuacji kiedy konflikt dotyczy

zderzenia pogl Ģ dów nie chodzi ju Ň o dowiedzenie własnej racji lecz atakowanie

przeciwnika w celu zdeprecjonowania go.

Po co socjo-psychologiczna analiza konfliktw?

¡ PSYCHOSPOŁECZNE ń RÓDŁA KONFLIKTÓW. Mi ħ dzynarodowe i etniczne

konflikty zawieraj Ģ w sobie kombinacj ħ racjonalnych i nieracjonalnych czynników.

Konflikt mi ħ dzynarodowy mo Ň na traktowa ę jako psychospołeczny proces, u którego

Ņ ródeł le ŇĢ kolektywne potrzeby i emocje. Bezpiecze ı stwo, to Ň samo Ļę , uznanie to

psychologicznie racjonalne czynniki.

Z normatywnego punktu widzenia rozwi Ģ zanie konfliktu mo Ň na operacjonalizowa ę

jako przywrócenie poczucia „sprawiedliwo Ļ ci”. Wszystkie interesy psychologiczne

le ŇĢ ce u Ņ ródeł konfliktów nie sumuj Ģ si ħ do zera, cho ę na ogół tak s Ģ spostrzegane.

¡ WEWN ġ TRZSPOŁECZNE ń RÓDŁA KONFLIKTÓW. Mi ħ dzynarodowy konflikt

jest nie tylko mi ħ dzyrz Ģ dowy lub mi ħ dzypa ı stwowy, ale tak Ň e mi ħ dzyspołeczny.

Takie podej Ļ cie zwraca uwag ħ na rol ħ wewn Ģ trzspołecznych podziałów, które cz ħ sto

odgrywaj Ģ podstawow Ģ rol ħ w eskalowaniu a nawet kreowaniu konfliktów pomi ħ dzy

społecze ı stwami.

¡ KONFLIKT TO PROCES WZAJEMNEGO WPŁYWU. Mi ħ dzynarodowy konflikt

jest wielowymiarowym, zło Ň onym procesem wzajemnego wpływu a nie jedynie

zderzeniem dwóch represyjnych i agresywnych sił. W wielu wypadkach polityka jest

form Ģ obrony i promowania własnych interesów poprzez kształtowanie zachowa ı

drugiej strony.

Jak powstajĢ konflikty

¡ RÓ ņ NICE INTERESÓW. Według teorii realnego konfliktu podstawow Ģ przyczyn Ģ

mi ħ dzygrupowych konfliktów jest współzawodnictwo o dost ħ p do ograniczonych

dóbr. Inne grupy s Ģ spostrzegane jako wrogie, poniewa Ň w mniejszym lub wi ħ kszym

stopniu przeszkadzaj Ģ w realizacji celów grupy własnej. Konflikt mo Ň e zosta ę

za Ň egnany je Ļ li uda si ħ zdefiniowa ę CEL NADRZ Ħ DNY, który jest bardzo wa Ň ny dla

skonfliktowanych stron i wymaga poł Ģ czenia sił (Sherif & Sherif, 1953).

¡ ROLA TO ņ SAMO ĺ CI SPOŁECZNEJ. Według teorii to Ň samo Ļ ci społecznej poprzez

identyfikacj ħ z grup Ģ , poł Ģ czon Ģ z pozytywnym ró Ň nicowaniem mi ħ dzy grup Ģ własn Ģ

a grup Ģ zewn ħ trzn Ģ , ludzie poszukuj Ģ pozytywnej to Ň samo Ļ ci W Ļ wietle tej teorii

bardzo wa Ň nym Ņ ródłem konfliktów mi ħ dzygrupowych jest uzyskanie

POZYTYWNIE WARTO ĺ CIOWANEJ RÓ ņ NICY mi ħ dzy grupami własn Ģ i obc Ģ

(Tajfel & Turner, 1971;1979).

¡ ROLA RÓ ņ NIC ĺ WIATOPOGL ġ DOWYCH. Według t eorii „opanowywania trwogi” Ň ycie

człowieka upływa w warunkach niepewno Ļ ci, ci Ģ głego zagro Ň enia cenionych

warto Ļ ci i nieuchronno Ļ ci Ļ mierci. Skutecznym Ļ rodkiem opanowania uczucia trwogi

jest przynale Ň no Ļę do wspólnoty, której trwało Ļę jest znacznie dłu Ň sza ni Ň Ň ycie

jednostki. Taka przynale Ň no Ļę zapewnia jednostce mo Ň liwo Ļę zaspokojenia potrzeby

„przekraczania Ja”. Z perspektywy tej teorii konflikty mi ħ dzygrupowe powstaj Ģ w

obronie KOLEKTYWNEGO SYSTEMU ZNACZE İ , ideologii b ħ d Ģ cej

fundamentem zbiorowej to Ň samo Ļ ci (Greenberg & Pyszczy ı ski, 1991).

Eskalacja konfliktu

¡ Eskalacja konfliktu – w sytuacji otwartego konfliktu pojawiaj Ģ si ħ mechanizmy

działaj Ģ ce na zasadzie dodatniego sprz ħŇ enia zwrotnego.

¡ Eskalacja przejawia si ħ w coraz bardziej destruktywnych formach walki, poszerzaniu

obszaru konfliktu, wzrost wagi spraw b ħ d Ģ cych przedmiotem konfliktu (moralizacja),

przesuwanie coraz wi ħ kszych Ļ rodków na rzecz walki z przeciwnikiem, wzrost liczby

uczestników konfliktu.

¡ Pruitt & Robin (1986) schemat eskalacji konfliktu:

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: