wiosenne_kwiaty.pdf

Hanna Milczewska

Nauczyciel Przedszkola nr 6 we Wrze ni

Naturalna Nauka J zyka –

scenariusz zaj cia „Wiosenne kwiaty”

Na stronach Portalu chciałabym podzieli si swoim do wiadczeniem

pedagogicznym oraz przykładem rozwi za wychowawczo-dydaktycznych,

opracowanym zgodnie z zało eniami Naturalnej Nauki J zyka.

Jestem nauczycielem z ponad dwudziestoletnia praktyk zawodow

w przedszkolu. Od roku 1988 pracuj w Przedszkolu nr 6 we Wrze ni.

W roku 1994, dzi ki po rednictwu Kuratorium O wiaty w Poznaniu, zespół

nauczycieli Przedszkola nr 6 we Wrze ni nawi zał współprac z nowozelandzkim

wydawnictwem APPLECROSS oraz twórc Naturalnej Nauki J zyka – Brianem

Cuttingiem.

Podj to, trudn wówczas decyzj wprowadzenia nowej metody do polskiego

przedszkola. Stworzono zespół autorski, którego byłam członkiem. Zadaniem zespołu

była adaptacja metody naturalnej do warunków i specyfiki przeci tnej placówki

przedszkolnej.

Twórca metody – Brian Cutting odwiedził przedszkole jako jedyne w Polsce

w kwietniu 1994 roku. Przyjechał wraz z on Gillian, autork wi kszej liczby

ksi eczek wchodz cych w skład wielotysi cznego zestawu, stanowi cego

podstaw pracy wg metody naturalnej.

Czym jest Naturalna Nauka J zyka?

Jest to nowe rozwi zanie organizacyjno-metodyczne, które odnosi si do

edukacji j zykowej, sprzyjaj cej procesowi nabywania umiej tno ci samodzielnego

czytania ze zrozumieniem, pisania i mówienia w sposób naturalny.

Podstawy metody zostały opracowane w Nowej Zelandii. Jest tam

z powodzeniem realizowana od kilkudziesi ciu lat. Metoda ta jest uniwersalna

i plastyczna, mo na j w du ym zakresie modyfikowa i przystosowywa . Sprawdziła

si np. w Stanach Zjednoczonych, Francji, Finlandii, Hiszpanii, krajach Azji i Oceanii,

oraz w tak egzotycznych miejscach jak Chiny czy Singapur.

Twórc metody jest Brian Cutting. Zało ył on, e najwa niejszymi procesami w

nauce czytania jest spostrzeganie i pami . W wieku przedszkolnym dzieci cechuje

synkretyzm: to co spostrzegaj , ujmuj globalnie.

W Naturalnej Nauce J zyka dziecko poznaje pełny alfabet wł cznie ze

zmi kczeniami i dwuznakami, poprzez kontakt z celowo dobranym materiałem do

czytania.

W Polsce WSiP opracowało pod k tem Naturalnej Nauki J zyka ksi

eczki

w serii „Słoneczna Biblioteka”. Seria liczy obecnie 40 ksi

eczek. Ka da ksi

eczka to

zestaw trzech krótkich historyjek, których tre jest prosta i bliska dziecku.

W ksi kach druk jest du y, czytelny, wyrazy wyra nie od siebie oddzielone,

a ka de zdanie zaczyna si od nowego wiersza. Teksty s atrakcyjne i przemawiaj

do wyobra ni i emocji dziecka.

W omawianej metodzie wa n rol odgrywa organizacja sali zaj , podział

na ró norodne k ciki zainteresowa , w których dzieci mog pracowa :

indywidualnie, w zespołach czy te cał grup .

W nauce czytania i pisania wyst puj równolegle takie formy organizacyjne

jak:

1. czytanie wspólne – dzi ki któremu dziecko zdobywa istotne informacje na temat

aspektów czytania, poznaje kierunek czytania, zwraca uwag na znaki

interpunkcyjne, rozpoznaje i zapami tuje proste wyrazy, struktury w tek cie, analizuje

ilustracje i jej powi zania z tekstem, przewiduje zako czenie utworu, zapoznaje si

z budow ksi ki (okładka, strona tytułowa, autor, ilustrator itp.);

materiały : np. ksi ki z serii „Słoneczna Biblioteka” (WSiP) o formacie A-3; karty

poetyckie (teksty wierszyków, rymowanek, zagadek, piosenek) format A-3 i wi kszy;

ksi ki (format A-3) tworzone przez dzieci z pomoc nauczyciela na podstawie

ksi ek ze „Słonecznej Biblioteki”; podpisy pod wytworami dzieci (rysunkami,

malowankami, wydzierankami itp.); tablica wiadomo ci.

2. czytanie zespołowe (kierowane) - praca w zespole 3-5 osobowym z udziałem

(z pomoc

) nauczyciela. Dzi ki tym działaniom mo na wspó lnie rozwi

sobie samodzielnie

za problemy

poradzi .

materiały: 3-5 jednakowych egzemplarzy ksi

ek (dla ka dego dziecka w zespole);

3. czytanie samodzielne (indywidualne) - sprawdzanie si w roli samodzielnego

„prawdziwego” czytelnika; dokonywanie niezale nego wyboru materiałó w do

zywanie

problemó w;

materiały : ró norodne ksi

4. czytanie dzieciom - wykorzystanie ró norodnych materiałó w: opowiada , bajek,

ki, wiersze, rymowanki, teksty piosenek, komiksy itp.

legend, wierszy, dzi ki czemu rozwijamy zainteresowanie ksi

jako ró dłem wiedzy

5. czytanie w parach – w tej formie dziecko o wy szym poziomie kompetencji

w zakresie czytania, udziela pomocy dziecku mniej kompetentnemu lub dzieci

o zbli onym poziomie kompetencji, wspó łpracuj

w trakcie rozwi

zywania

problemó w, udzielaj

sobie wzajemnej pomocy;

6. pisanie wspólne – ma na celu motywowanie dzieci do podejmowania pró b

pisania indywidualnego, zach canie do samodzielnego kre lenia liter, udzielanie

7. pisanie samodzielne - motywowanie dzieci do samodzielnego tworzenia tekstó w;

8. pisanie dla dzieci – ma za zadanie pobudzanie i wspieranie aktywno ci dzieci

w zakresie pisania; tworzenie – pisanie tekstó w w obecno ci dzieci; dostarczanie

W swojej pracy wychowawczo-dydaktycznej opieram si na ksi

kach z serii

„Słoneczna Biblioteka” oraz tworz i wykonuj własne ksi

ki, stanowi

uzupełnianie omawianej tematyki, szczegó lnie zwi

zanej za wi tami

Wielkanocnymi, Bo ego Narodzenia itp. Posiadam du y zasó b materiałó w i

propozycji doboru wierszy, piosenek oraz rozwi

za dotycz

cych działa

edukacyjnych zwi

zanych z omawian

ksi

. Ka da ksi

ka omawiana jest i

czytana przez tydzie . Na ka dy dzie tygodnia wybieram tematyk zaj oraz

formy działa z dzie mi. Poni ej przedstawiam jeden dzie – jedno zaj cie

opracowane wg zało e Naturalnej Nauki J zyka.

napotkane w trakcie czytania, z któ rymi dzieci nie potrafi

czytania zgodnie z własnymi zainteresowaniami; samodzielne rozwi

i przyjemno ci.

dzieciom pomocy w przypadku trudno ci;

poprawnych wzoró w pisma (kształt liter, kierunki kre lenia).

Grupa wiekowa: 5,6 latki

Temat kluczowy: Wiosna

Temat przedstawionej sytuacji edukacyjnej: Wiosenne kwiaty

Podczas zabaw i zaj -

DZIECKO:

jest samodzielnym czytelnikiem: rozumie tekst, kojarzy rozpoznawane znaki z

ich znaczeniem, rozpoznaje i nazywa litery pisane i drukowane, małe i wielkie,

ustosunkowuje si do tekstu w kontek cie własnego do wiadczenia, dokonuje

analizy i syntezy wyrazó w, rozpoznaje i zna znaczenie znakó w

interpunkcyjnych: kropka, przecinek, wykrzyknik, znak zapytania;

jest samodzielnym pisarzem: pisze samodzielnie (lub ze wsparciem ) proste

znaki graficzne, litery;

potrafi wyra a swoje my li, swobodnie si wypowiada – przekazuje i odbiera

informacje za pomoc

słó w;

rozpoznaje cyfry od 0 do 9, rozumie ich znaczenie jako odpowiednikó w liczb;

potrafi dodawa i odejmowa w zakresie 10, rozpoznaje i nazywa znak

„+” , „-” i „ = ” ;

czynnie uczestniczy w ró nych formach pracy wspó lnej i indywidualnej;

potrafi stawia sobie cele i d

y do ich osi

gni cia;

poznaje swoje uzdolnienia;

doskonali swoje zmysły;

e typowe zjawiska atmosferyczne oraz zmiany w wiecie ro lin z aktualna

por

roku;

nazywa cz ci ro lin i okre la jej potrzeby zwi

zane ze wzrostem;

rozpoznaje i nazywa pierwsze kwiaty wiosenne, okre la ich wielko oraz kolor;

rozumie konieczno ochrony niektó rych kwiató w przed całkowitym

wygini ciem;

Wykorzystane metody i formy pracy z dzieckiem:

metoda naturalnej nauki j zyka, metoda aktywizuj

co –zadaniowa;

praca wspó lna, praca indywidualna, praca w parach;

czytanie wspó lne, samodzielne;

pisanie z dzie mi, pisanie indywidualne;

Zastosowane rodki dydaktyczne:

WYKONANE PRZEZ NAUCZYCIELA

du a ksi

ka „Wiosenne kwiaty” aut: H. Milczewskiej, karty pracy – do pracy

cik czytania, pisania, matematyczny), karta poetycka, karta

litery, plansza krzy ó wki, karty do pracy w parach z zadaniem

matematycznym;

INNE

pisaki, mazaki, kredki, farby plakatowe;

indywidualnej (k

Przebieg sytuacji edukacyjnej:

1. Rozwi zanie krzy ówki – praca w parach - rozwi

zaniem jest hasło - „Kwiaty

wiosenne”;

w parach za pomoc

tabeli szyfrowej (ka dej cyfrze odpowiada litera),

zanie

zadania matematycznego, któ rego wynik wskazuje miejsce wpisania

wyrazu do głó wnej krzy ó wki;

za do przygotowanych diagramó w, rozwi

wpisanie wyrazó w do głó wnej krzy ó wki, odczytanie hasła;

2. Jakie znacie kwiaty wiosenne?, Jakiego s koloru?, Które s najwi ksze, a

które najmniejsze?, Co potrzebuj kwiaty, aby mogły rosn ? – rozmowa w

kr gu - odwołanie si do wiadomo ci i do wiadcze dzieci;

- odczytanie tabliczki z napisem:

PAMI TAJCIE!

Przebi nieg, sasanka, krokus s pod ochron !

Nie wolno ich zrywa ani kupowa !

3. „ Wiosenne kwiaty” – praca z du ksi k (opracowanie i wykonanie

H. Milczewska);

omawianie ilustracji, nazywanie kwiató w,

czytanie tekstu wspó lnie z dzie mi;

czytanie samodzielne – jedno dziecko czyta jedn stron , jedno z

dzieci czyta tekst dla całej grupy;

4. „Taniec kwiató w” – zabawa z apaszkami

ka de dziecko otrzymuje apaszk . Zadaniem dzieci jest wyobra enie

sobie, e s kwiatami i ta cz na ł ce. N-l wł cza wybran muzyk , a

by dzieci:

- unosiły i opuszczały apaszk ,

- unosiły apaszki i na nie dmuchały,

- zakre lały apaszkami w powietrzu ó semki,

- podrzucały apaszki,

- zgniotły apaszki i zamkn ły w dłoniach, a potem wolno otwierały dłonie

5. Wprowadzenie litery – T,t jak tulipan

(rozkwitaj ce kwiaty);

zapoznanie z kart litery;

omó wienie elementó w litery i zapisu w liniaturze;

pró by samodzielnego pisania litery na tablicy, w powietrzu, na dywanie;

elementy metody I. Majchrzak („ Wprowadzenie dziecka w wiat pisma ” )

– praca z własnym imieniem – odszukiwanie w swoim imieniu napisanym

na kartce, liter z wyrazu tulipan ;

6. „Kwiatki” – karta poetycka (wykorzystano zagadk z ksi ki F.,J.,P.,

Fr tczakowie „ Przyrodnicze zagadki Agatki” )

S doniczkowe, s ci te

w p kach lub rozwini te.

Kolorowe głó wki maj

ka demu si podobaj .

czytanie wiersza wspó lne;

czytanie wiersza indywidualne;

wpisanie rozwi

dzieci ta cz według własnej inwencji. Mo na ró wnie zaproponowa ,

kwiató w, udzielenie odpowiedzi na pytania – Dlaczego kwiaty s kolorowe i

pachn ce?, Co widzi pszczoła?, Do czego słu y tr bk motyla?, Czy ro liny

maj zegar?, Czy ro liny oszukuj ?, Dlaczego hoduje si kwiaty?

Dlaczego kwitn kwiaty?

opr. H. Milczewska

na podstawie ksi ki J. Kura skiego „ Dlaczego sól jest słona, czyli odpowiedzi na głupie

pytania”

Mniej wi cej 130 milionów lat temu w ród gigantycznych paproci, wielkich

skrzypów i widłaków pojawiła si pierwsza ro lina inna ni te, które dookoła rosły.

Ro lina ta dostarczała owadom po ywienia (pyłek lub nektar), natomiast przylatuj ce

owady zapylały j , co powodowało, e bardzo szybko si rozmna ała. Było coraz

wi cej na ł kach takich samych ro lin.

W d ungli tropikalnej na Madagaskarze ro nie przepi kny kwiat o nazwie

orchidea. Ma ona niedu e, biało ółte kwiaty, które na dnie schowka o dł. 20 - 30 cm

ukrywaj nektar. Naukowcy bardzo długo zastanawiali si , jakie zwierz tko mogłoby

wykorzysta nektar tego kwiatka ukryty bardzo gł boko. Znale li jednak m , która

ma 25 cm tr bk i wła nie dzi ki niej mo e wydoby nektar i jednocze nie ten kwiatek

zapyli , dzi ki czemu ju niedługo wyrosn nowe ro liny.

Same kwiatki staraj si wabi okre lone owady do siebie. Robi to np. dzi ki

swoim pi knym kolorom. Wiele owadów wykształciło sobie oczy, nie le rozró niaj ce

barwy. Na przykład pszczoły, doskonale widz kolory, cho nieco inaczej ni ludzie.

Pszczoła nie widzi wiatła o barwie czerwonej, a za to widzi ultrafiolet, którego my ju

nie dostrzegamy. W rezultacie wiat kolorów pszczoły jest du o barwniejszy ni nasz.

Człowiek mniej wi cej jednakowo postrzega białe kwiatki stokrotek, jabłoni, a dla

pszczoły ka dy z nich ma inn barw .

Inny rodzaj „ współpracy” jest mi dzy ro linami i motylami. Motyle nie ywi si

pyłkiem, jak pszczoły, lecz nektarem, do którego wydobywania wykształciły sobie

specjalne ssawki, zwijane podczas lotu w spiralk , dług nieraz na kilka centymetrów.

Tak tr bk motyl si ga do słupka kwiatowego, gdzie ro lina wydziela kropelk

słodkiego nektaru.

Kwiatki te pi knie pachn . Wiele kwiatów wydziela zapachy, czasami nawet

dla naszego nosa nieprzyjemne, ale wiele owadów reaguje na te zapachy doskonale

rozró niaj c poszczególne ro liny. Na Sumatrze s kwiatki, których zapach dla

naszego nosa jest bardzo nieprzyjemny. Podró nicy przywozili z ró nych krajów kwiaty

mało znane i rzadko spotykane. Jeden z nich, który przywieziono wła nie z Sumatry

nazwano „ proboszcz na kazalnicy”, gdy swoi wygl dem przypominał człowieka na

ambonie. Zapach tego kwiatka był bardzo odra aj cy, jej aromat oceniono jako

„ odór wyziewów ze cieków i zgnilizny”. Jednak nale y przypuszcza , e skoro taki

kwiat jest, to jest równie owad, który lubi taki zapach i wła nie tym zapachem ro lina

go wabi i przyci ga.

Wszystkie ro linki maj okre lony czas kwitnienia. Wiemy, e istniej kwiaty

wiosenne i kwiaty letnie, a równie inne charakterystyczne dla pory jesiennej. Ro liny

kwitn nie tylko o ró nych porach roku, ale tak e w ci gu dnia. Wiele kwiatów otwiera

swe kielichy o okre lonych porach dnia, inne o okre lonej porze zaczynaj wydziela

szczególnie du o słodkiego nektaru i intensywniej pachn . Najbardziej znanym

przykładem jest maciejka, która rozwija swe mizerne, ale za to bardzo pachn ce

kwiatuszki dopiero po zmierzchu, wtedy, gdy wiele kwiatów, jak cho by tulipan,

zamyka karmnik z nektarem na noc, bo w nocy owady nie lataj . Czy by ro liny znały

si na zegarku?

W wiecie ro lin s równie gro ne ro liny – owado erne. Łapi one owady w

wymy lone przez siebie zasadzki, by je nast pnie po re . Raz s to błyskawicznie

zamykaj ce si kwiaty-pułapki, innym razem kleista substancja parali uj ca ruchy

owada.

Ale czy tylko kwiatki kwitn dla owadów? Niektóre gatunki kwiatów nie

przetrwały by do dzi , gdyby nie pomoc człowieka. To człowiek zacz ł hodowa

7. Dlaczego kwitn kwiaty? – zapoznanie dzieci z wiadomo ciami dotycz cymi

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: