BENZEN.pdf

Przedsi ę biorstwo EKOS

KARTA CHARAKTERYSTYKI NIEBEZPIECZNEJ SUBSTANCJI

Zgodnie z rozporz ą dzeniem MZ z dnia 14 grudnia 2004 r.

BENZEN

Data wydania: 21.08.2006

Data aktualizacji:

Strona/stron 1/9

1. IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI, PRODUCENTA I DYSTRYBUTORA

Nazwa produktu:

Benzen

Wzór chemiczny:

C6H6

Producent:

Dystrybutor:

2. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH

Składnik stwarzaj ą cy zagro Ŝ enie:

Nazwa chemiczna

% wag. Nr CAS

Nr WE

Symbol

ostrzegawczy

Zwroty zagro Ŝ enia

(R)*

benzen

100

71-43-2

200-753-7

Rak. Kat.1

Muta. Kat.

Nota E

F, T

11-48/23/24/25-45

Obja ś nienie: T + = bardzo toksyczny, T= toksyczny, C= Ŝ r ą cy, Xn= szkodliwy, Xi= dra Ŝ ni ą cy, E= wybuchowy, O= utleniaj ą cy, F + =

skrajnie łatwopalny, F= wysoce łatwopalny, N= niebezpieczny dla ś rodowiska

*Pełne znaczenie zwrotów zagro Ŝ enia R z punktu 2 uj ę to w punkcie 16

3. IDENTYFIKACJA ZAGRO ś E Ń

F T

Zagro Ŝ enie po Ŝ arowe: Ciecz wysoce łatwopalna . Pary tworz ą z powietrzem mieszaniny

wybuchowe. Pary s ą ci ęŜ sze do powietrza - gromadz ą si ę przy powierzchni i

w dolnych partiach pomieszcze ń .

Zagro Ŝ enie

toksykologiczne:

Mo Ŝ e powodowa ć raka. Równie Ŝ działa toksycznie przez drogi

oddechowe, w kontakcie ze skór ą i po połkni ę ciu; stwarza powa Ŝ ne

zagro Ŝ enie zdrowia w nast ę pstwie długotrwałego nara Ŝ enia.

Benzen jest substancj ą toksyczn ą . Szczególnie gro ź ny przy długotrwałym

wdychaniu. Pocz ą tkowa działa narkotycznie. Nast ę pnie powoduje

uszkodzenie krwi (m.in. leukomi ę ).

Zagro Ŝ enie

ekotoksykologiczne:

Benzen działa toksycznie na organizmy Ŝ ywe, w szczególno ś ci na organizmy

wodne. W ś rodowisku stopniowo ulega biologicznej degradacji.

4. PIERWSZA POMOC

Uwaga: W pierwszej kolejno ś ci nale Ŝ y wyprowadzi ć poszkodowan ą osob ę ze ska Ŝ onego benzenem

ś rodowiska. Uło Ŝ y ć na lewym boku z głow ą skierowan ą w dół. Skontaktowa ć si ę z lekarzem lub

centrum toksykologicznym.

Nast ę pstwa wdychania:

1. W przypadku wyst ą pienia takiej potrzeby, wykona ć sztuczne oddychanie lub poda ć tlen - najlepiej

je ś li tego dokona osoba przeszkolona.

2. Zapewni ć pomoc lekarsk ą .

Nast ę pstwa połkni ę cia:

1. W razie połkni ę cia, przepłuka ć usta wod ą , da ć do wypicia 2-3 szklanki wody i skontaktowa ć si ę z

lekarzem lub centrum toksykologicznym. Poda ć osobie przytomnej ś rodki wymiotne o ile nie

upłyn ę ło zbyt wiele czasu od momentu zatrucia. Natychmiast przepłuka ć Ŝ oł ą dek wod ą .

2. Do chwili odtransportowania do szpitala choremu zapewni ć spokój, miejsce le Ŝą ce i ciepło.

Kontakt z oczami:

1. Przemy ć ska Ŝ one oczy strumieniem letniej wody przez 15-20 minut, przy wywini ę tych powiekach.

Substancja została zaklasyfikowana jako niebezpieczna zgodnie z

obowi ą zuj ą cym prawem.

Przedsi ę biorstwo EKOS

KARTA CHARAKTERYSTYKI NIEBEZPIECZNEJ SUBSTANCJI

Zgodnie z rozporz ą dzeniem MZ z dnia 14 grudnia 2004 r.

BENZEN

Data wydania: 21.08.2006

Data aktualizacji:

Strona/stron 2/9

2. Zapewni ć pomoc okulisty.

Kontakt ze skór ą :

1. Zdj ąć ska Ŝ one ubranie. Oczy ś ci ć mechanicznie ska Ŝ on ą skór ę , przemy ć du Ŝą ilo ś ci ą wody,

nast ę pnie alkoholem oraz wod ą z łagodnym mydłem.

2. W przypadku gdy podra Ŝ nienie skóry nie przemija, skonsultowa ć si ę z lekarzem dermatologiem.

5. POST Ę POWANIE W PRZYPADKU PO ś ARU

Szczególne zagro Ŝ enia: Substancja wysoce łatwopalna. Pary z powietrzem tworz ą mieszany

wybuchowe. Zbiorniki nara Ŝ one na działanie ognia lub wysokiej temperatury

mog ą eksplodowa ć .

Ś rodki ga ś nicze:

ga ś nice pianowe, ga ś nice płynowe z dodatkowym wodnym roztworem

ś rodka,

ga ś nice proszkowe z proszkiem gasz ą cym ABC lub BC,

ga ś nice CO2,

rozproszone strumienie wody.

Zalecenia szczegółowe: Mały po Ŝ ar gasi ć ga ś nic ą proszkow ą (ABC lub BC), lub pianowa, du Ŝ y po Ŝ ar

gasi ć rozproszonymi pr ą dami wody.

Uwaga: Nie stosowa ć zwartych strumieni wody na powierzchni ę pal ą cej si ę

cieczy. Powoduje to rozrzucanie pal ą cego si ę benzenu, a tym samym

rozprzestrzenianie ognisk po Ŝ aru. Pojemniki nara Ŝ one na działania lub

wysokiej temperatury chłodzi ć wod ą , a w miar ę mo Ŝ liwo ś ci usun ąć z

zagro Ŝ onego obszaru.

6. POST Ę POWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA

DO Ś RODOWISKA

Zalecenia ogólne:

W przypadku niezamierzonego wydostania si ę wi ę kszej ilo ś ci benzenu do

ś rodowiska, ska Ŝ ony teren nale Ŝ y wyizolowa ć z otoczenia, a poza jego obr ę b

wyprowadzi ć osoby postronne. W pierwszej kolejno ś ci odci ąć ź ródło

ska Ŝ ania ś rodowiska. W razie potrzeby wezwa ć ekipy ratownicze.

Unika ć kontaktu z uwalniaj ą cym si ę benzenem. Stosowa ć ubrania ochronne z

tkanin powlekanych – odpornych na działanie benzenu, r ę kawice ochronne –

odporne na działanie benzenu, okulary ochronne w szczelnej obudowie –

odporne na działanie benzenu, a w przypadku wyra ź nie wyczuwalnego

słodkawego zapachu benzenu - ochrony dróg oddechowych. Nale Ŝ y pami ę ta ć

o ograniczonym czasie działania ochronnego filtrów cz ą steczkowych i

gazowych (filtr cz ą steczkowy oznaczony kolorem białym i symbolem P 2,

filtr par organicznych i rozpuszczalników oznaczony kolorem br ą zowym i

liter ą A).

Zalecenia szczegółowe: Usun ąć ź ródło zapłonu (ugasi ć otwarty ogie ń , ogłosi ć zakaz palenia i

u Ŝ ywania narz ę dzi iskrz ą cych) zabezpieczy ć zbiorniki przed nagrzaniem,

pary rozcie ń cza ć rozproszonym strumieniem wody, stara ć si ę odci ąć ź ródło

ska Ŝ enia ś rodowiska (zamkn ąć dopływ benzenu, uszczelni ć uszkodzone

opakowanie i umie ś ci ć w opakowaniu awaryjnym), miejsce gromadzenia si ę

cieczy obwałowa ć , zebrane du Ŝ e ilo ś ci benzenu odpompowa ć , małe ilo ś ci

rozlanej cieczy przysypa ć niepalnym materiałem chłonnym, zebra ć ,

skierowa ć do ewentualnego zagospodarowania lub zniszczenia.

Zabezpieczenie

ś rodowiska:

Zabezpieczy ć studzienki ś ciekowe. W przypadku ska Ŝ enia wód powiadomi ć

odpowiednie władze. Ska Ŝ ony grunt podlega wymianie.

7. POST Ę POWANIE Z SUBSTANCJ Ą I JEJ MAGAZYNOWANIE

Ś rodki ochrony

osobistej:

Przedsi ę biorstwo EKOS

KARTA CHARAKTERYSTYKI NIEBEZPIECZNEJ SUBSTANCJI

Zgodnie z rozporz ą dzeniem MZ z dnia 14 grudnia 2004 r.

BENZEN

Data wydania: 21.08.2006

Data aktualizacji:

Strona/stron 3/9

Zapobieganie

zatruciom:

Podczas stosowania benzenu nie je ść , nie pi ć , unika ć kontaktów z benzenem,

unika ć wdychania par i aerozoli, przestrzega ć zasad higieny osobistej,

stosowa ć odzie Ŝ i sprz ę t ochrony osobistej, pracowa ć w wentylowanym

pomieszczeniu. Przechowywa ć w zamkni ę ciu, poza zasi ę giem dzieci.

Zapobieganie

po Ŝ arom / wybuchom:

Wyeliminowa ć ź ródła zapłonu - nie wykonywa ć prac z otwartym ogniem, nie

pali ć , nie u Ŝ ywa ć narz ę dzi iskrz ą cych i odzie Ŝ y z tkanin podatnych na

elektryzacj ę , chroni ć zbiorniki przed nagrzaniem, instalowa ć urz ą dzenia

elektryczne w wykonaniu przeciwwybuchowym.

Magazynowanie:

W oryginalnych, wła ś ciwie oznakowanych opakowaniach w magazynie

cieczy palnych, toksycznych, wyposa Ŝ onych w instalacj ę wentylacyjn ą i

elektryczn ą w wykonaniu przeciwwybuchowym, na twardym podło Ŝ u, w

mo Ŝ liwie niskiej temperaturze. Opakowania napełnia ć do 90% ich obj ę to ś ci.

Na terenie magazynu przestrzega ć zakazu palenia, spo Ŝ ywania posiłków,

otwartego ognia i narz ę dzi iskrz ą cych. Magazyn musi by ć zamkni ę ty i

strze Ŝ ony. Zasady magazynowania okre ś la norma PN-89/C-81400.

Zapobieganie

zatruciom:

Podczas stosowania benzenu nie je ść , nie pi ć , unika ć kontaktów z ciecz ą ,

unika ć wdychania par i aerozoli, przestrzega ć zasad higieny osobistej,

stosowa ć odzie Ŝ i sprz ę t ochrony osobistej, pracowa ć w wentylowanym

pomieszczeniu. Przechowywa ć w zamkni ę ciu, w warunkach jak dla

materiałów łatwopalnych, poza zasi ę giem dzieci.

8. KONTROLA NARA ś ENIA I Ś RODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ

Rozwi ą zania techniczne: Ogólne - niezb ę dne do prawidłowego przewozu, magazynowania i stosowania

benzenu. Sprawna wentylacja.

Osobiste wyposa Ŝ enie ochronne:

R ę ce:

R ę kawice z tworzywa odpornego na działanie w ę glowodorów

aromatycznych.

Oczy:

Okulary ochronne w szczelnej obudowie (oprawa z tworzywa sztucznego

odpornego na działanie w ę glowodorów aromatycznych.

Drogi oddechowe:

Ochrony dróg oddechowych w przypadku pracy w atmosferze z parami

benzenu (z filtrem cz ą steczkowym oznaczonym kolorem białym i symbolem

P2 oraz filtrem par oznaczonym kolorem br ą zowy i liter ą A).

Skóra i ciało:

Ubrania ochronne ze zwartej tkaniny. Fartuchy ochronne.

Ogólne ś rodki ochrony:

Ochrony zbiorowe: Wentylacja na stanowiskach pracy w obiektach zamkni ę tych. Zdroiki w

pobli Ŝ u stanowisk pracy.

Higiena pracy: Obowi ą zuj ą przepisy ogólne przemysłowej higieny pracy. Zanieczyszczone

ubranie wymieni ć . Po pracy wymy ć powierzchni ę ciała oraz oczy ś ci ć

ochrony osobiste. Nie je ść , nie pi ć , nie pali ć , nie za Ŝ ywa ć leków podczas

pracy.

Zapobieganie zagro Ŝ eniom: Tam gdzie wyst ę puje mo Ŝ liwo ść pojawienia

si ę niebezpiecznych st ęŜ e ń par lub aerozoli benzenu, wprowadzi ć zraszanie

rozproszon ą wod ą .

Obowi ą zuj ą ce w Polsce najwy Ŝ sze dopuszczalne st ęŜ enie (mg/m 3 ) w ś rodowisku pracy:

Rozporz ą dzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.11.2002 r. (Dz.U. Nr 217, poz. 1833) w sprawie

najwy Ŝ szych dopuszczalnych st ęŜ e ń i nat ęŜ e ń czynników szkodliwych dla zdrowia w ś rodowisku pracy ze zmian ą z

dnia 1.10.2005 r. (Dz.U. 212 poz.1769)

CAS

Składnik

NDS (mg/m 3 )

NDSCh (mg/m 3 )

71-43-2

benzen

1,6

Przedsi ę biorstwo EKOS

KARTA CHARAKTERYSTYKI NIEBEZPIECZNEJ SUBSTANCJI

Zgodnie z rozporz ą dzeniem MZ z dnia 14 grudnia 2004 r.

BENZEN

Data wydania: 21.08.2006

Data aktualizacji:

Strona/stron 4/9

9. WŁA Ś CIWO Ś CI FIZYKOCHEMICZNE

Masa cz ą steczkowa: 78,11 g/mol

Posta ć fizyczna, barwa, zapach: Benzen w warunkach normalnych jest bezbarwn ą ciecz ą o swoistym

zapachu.

Temperatura topnienia: 5,5˚C

Temperatura wrzenia: 80,1oC

G ę sto ść : 0,8737 g/cm3 (25oC)

G ę sto ść par wzgl ę dem powietrza: 2,70

Pr ęŜ no ść par w 20oC (hPa): 99,7

St ęŜ enie nasycenia w 20oC: 319 g/m3

Rozpuszczalno ść w wodzie i innych rozpuszczalnikach: Jest on prawie nierozpuszczalny w wodzie

(w 20oC 1,77 g/l), miesza si ę w ka Ŝ dym stosunku z alkoholem, eterem, disiarczkiem w ę gla i innymi

rozpuszczalnikami organicznymi.

Ciepło parowania (w 80oC): 550 KJ/kg

Temperatura zapłonu: -11,1˚C

Temperatura samozapalenia: 540˚C

Zakres tworzenia mieszanin wybuchowych z powietrzem: 1,2 - 8,0% obj.

(39 mg/m3 - 270 mg/m3)

Współczynnik załamania ś wiatła n20o/D: 1,5011

Lepko ść w 20 ˚ C: 0,66 mPas

Stała dielektryczna/20oC: 0,23

Stopie ń zagro Ŝ enia wód: Skrajny

Temperatura przechowywania: +15 ... +25˚C

Próg zapachu: 1,5 – 900 mg/m3

Inne: Benzen jest jednym z podstawowych produktów przemysłu chemicznego. Posiada wielorakie

zastosowania. Znajduje zastosowanie w produkcji fenoli, nitropochodnych, aniliny, wyrobów

gumowych, kleju, linoleum, do impregnacji materiałów i papierów. Jest wa Ŝ nym surowcem w syntezie

farmaceutyków, tworzyw sztucznych, barwników organicznych i materiałów wybuchowych. Atomy

wodoru w pier ś cieniu benzenowym łatwo podstawi ć chlorowcami z wytworzeniem odpowiednich

chlorowcopochodnych. Benzen słu Ŝ y do oczyszczania metali ze smarów, odtłuszczania wełny,

wywabiania plam itp. W przemy ś le benzen u Ŝ ywany jest jako rozpuszczalnik farb, lakierów, tłuszczów,

Ŝ ywic, gumy itp. Do tego celu u Ŝ ywany jest przewa Ŝ nie benzen techniczny o temperaturze wrzenia 80-

100˚C wyst ę puj ą cy pod nazw ą Benzol . Jest to mieszanina głównie w ę glowodorów aromatycznych, w

tym ok. 70-80% benzenu, reszta to toluen, ksyleny, etylobenzen i inne w ę glowodory. Powszechnie

stosuje si ę go jako składnik farb, lakierów i emalii ogólnego stosowania, gdzie pełni funkcj ę jednego z

rozpuszczalników. T ą drog ą trafia praktycznie do wszystkich gospodarstw domowych.

Benzen jest składnikiem ropy naftowej, sk ą d otrzymywany jest na drodze destylacji frakcjonowanej

oraz w procesach aromatyzowania ropy naftowej. Otrzymywany jest w koksowniach na drodze suchej

destylacji w ę gla kamiennego. Wyst ę puje w gazie ś wietlnym wytwarzanym w lokalnych gazowniach, w

gazie krakowym, itp.

10. STABILNO ŚĆ I REAKTYWNO ŚĆ

Stabilno ść i reaktywno ść : W warunkach normalnych benzen jest chemicznie stabilny. Benzen

wybucha w kontakcie z diboranem, pentafluorkiem bromu, kwasem

nadmanganowy i in. Reaguje gwałtownie z utleniaczami (np. chlorem,

tritlenkiem chromu, ozonem, nadchloranami, nadtlenkami metali

alkalicznych.

Wła ś ciwo ś ci korozyjne:

Brak

11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE

Przedsi ę biorstwo EKOS

KARTA CHARAKTERYSTYKI NIEBEZPIECZNEJ SUBSTANCJI

Zgodnie z rozporz ą dzeniem MZ z dnia 14 grudnia 2004 r.

BENZEN

Data wydania: 21.08.2006

Data aktualizacji:

Strona/stron 5/9

Drogi nara Ŝ enia człowieka: Wdychanie, spo Ŝ ycie, kontakt ze skór ą , kontakt z oczami.

Informacja ogólna: Zatrucia benzenem nie s ą rzadko ś ci ą i zdarzaj ą si ę zarówno w ró Ŝ nych gał ę ziach

przemysłu, jak i w warsztatach, przedsi ę biorstwach drobnej wytwórczo ś ci, podczas malowania

powierzchni na otwartej przestrzeni i w gospodarstwach domowych. Zatrucia maj ą miejsce podczas

oczyszczania cystern kolejowych i drogowych, aparatury destylacyjnej, ró Ŝ nego rodzaju reaktorów, w

s ą siedztwie nieszczelnych urz ą dze ń przemysłowych (np. w koksowniach), podczas pracy w

pomieszczeniach zamkni ę tych lub ź le przewietrzanych - ładownie, wagony, pomieszczenia piwniczne.

Szczególnie du Ŝ o zatru ć przewlekłych zdarzyło si ę podczas malowania za pomoc ą pistoletów

natryskowych, przygotowywania farb i lakierów kryj ą cych, w drukarniach wkl ę słodrukowych, w

przemy ś le gdzie nie zastosowano hermetyzacji procesów produkcyjnych. Opisano przypadki ś mierci

zatrucia benzenem, wskutek zasysania cieczy ustami podczas przelewania benzenu za pomoc ą syfonu.

Długotrwałe wdychanie par nawet o niewielkim st ęŜ eniu mo Ŝ e by ć przyczyn ą ci ęŜ kich nawet schorze ń .

Ocena działania rakotwórczego:

IARC – Mi ę dzynarodowa Agencja Bada ń nad Rakiem

Dowód działania u zwierz ą t do ś wiadczalnych – wystarczaj ą cy.

Dowód działania u ludzi – wystarczaj ą cy.

Ocena ogólna - czynnik rakotwórczy dla ludzi (grupa 1).

Umiejscowienie nowotworów - układ krwiotwórczy (głównie białaczka).

Francja - substancja rakotwórcza.

Polska - substancja rakotwórcza kategorii 1.

WYKAZ SUBSTANCJI RAKOTWÓRCZYCH, MUTAGENNYCH I DZIAŁAJ Ą CYCH

SZKODLIWIE NA ROZRODCZO ŚĆ , DLA KTÓRYCH USTANOWIONO ZAKAZ

WPROWADZANIA DO OBROTU DOST Ę PNEGO DLA KONSUMENTÓW

Wykaz 1A: substancje rakotwórcze kategorii 1

Zał ą cznik 1 - WYKAZ SUBSTANCJI, PREPARATÓW, CZYNNIKÓW LUB PROCESÓW

TECHNOLOGICZNYCH O DZIAŁANIU RAKOTWÓRCZYM LUB MUTAGENNYM

Dane toksykologiczne:

LCLO (inhal. człowiek) 2% (5 min.)

LDLO (p.o. człowiek) = 130 mg/kg

LCLO (inhal. człowiek) = 65 mg/m3 (5 lat)

LD50 (p.o. szczur) = 3400 mg/kg

Działanie miejscowe:

Wdychanie par i aerozoli: Benzen jest substancj ą toksyczn ą . Szczególnie gro ź ny przy długotrwałym

wdychaniu. Pocz ą tkowa działa podniecaj ą co na układ centralny, a nast ę pnie narkotycznie. Powoduje

uszkodzenie krwi (m.in. leukomi ę ). Nast ę pstwem jest utrata łaknienia, nudno ś ci, bóle głowy, senno ść ,

pobudliwo ść , blado ść powiek, szybkie m ę czenie si ę , zadyszka, wyczerpanie, bóle i zawroty głowy, cz ę ste

oddawanie moczu, uporczywe krwawienie z błon ś luzowych z jamy ustnej, a zwłaszcza dzi ą seł, nosa.

St ęŜ enia wi ę ksze od 1% s ą ś miertelne.

Spo Ŝ ycie: Doustne przyj ę cie benzenu wywołuje działanie dra Ŝ ni ą ce na błony ś luzowe. Po krótkotrwałym

okresie oszołomienia i euforii nast ę puje gł ę bokie znieczulenie ogólne. Dochodzi do zapa ś ci, objawów

zapalenia oskrzeli, zapalenia płuc. Nast ę pstwami ci ęŜ kiego zatrucia s ą bóle i zawroty głowy,

podra Ŝ nienie błon ś luzowych i przewodu pokarmowego, krwawienia w miejscach kontaktu, obrz ę k płuc.

Mog ą wyst ą pi ć drgawki mi ęś ni, które przechodz ą w skurcze toniczne i kloniczne.

Kontakt ze skór ą : Benzen wchłania si ę do organizmu przez skór ę bez specjalnej przeszkody. Nast ę puje

odtłuszczenie skóry, jej wysuszenie, p ę kanie, owrzodzenie.

Kontakt z oczami: Nast ę puje podra Ŝ nienie oczu, pieczenie, ból, łzawienie.

Zatrucia ostre: Wyst ę puj ą najcz ęś ciej wskutek wdychania par podczas oczyszczania zbiorników

paliwowych bez urz ą dze ń chroni ą cych drogi oddechowe. Nast ę pstwami ci ęŜ kiego zatrucia s ą bóle i

zawroty głowy, podra Ŝ nienie błon ś luzowych i przewodu pokarmowego, krwawienia w miejscach

kontaktu, obrz ę k płuc. Mog ą wyst ą pi ć drgawki mi ęś ni, które przechodz ą w skurcze toniczne i kloniczne.

Ź renice cz ę sto rozszerzone nie reaguj ą na ś wiatło. Oddech pocz ą tkowo przyspieszony, nast ę pnie

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: