MIĘŚNIE SZYJI
POWIERZCHOWNE:
Szeroki szyj: pociąga ku gorze skore szyi,obniza kat ust nadając wściekłość,n.twarzowy
m.m-o-s:skurcz jednostr.przy ustalonej kl.pier-pochylenie glowy w ta sama str z obrotem glowy w str.przeciwna,jednoczesny skurcz zwraca twarz ku gorze i powieksza lordoze szyjna,w poz.lezacej pociąga glowe do przodu,przy ustalonej glowie-unosi mostek,jednostr.skrocenie miesnia-tzw krecz. Galezie zew.n.dodatkowego,g.splotu szyjnego.
ŚRODKOWE: GR.PODGNYKOWA:
m.mostkowo-gnykowy:obniza kosc gnykowa, od c1-c3 za pomoca petli szyjnej
m.mostkowo-tarczowy: pociąga krtan do mostka, petla szyjna
m.tarczowo-gnykowy: obniza k.,gnykowa lub przy jej ust.podnosi krtan, petla szyjna i n.podjezykowy
m.lopatkowo-gnykowy: pociąga k.gnykowa ku dolowi i tylowi i rozszerza z.szyjna wew., petla szyjna
GR.NADGNYKOWA:
m.dwubrzuscowy:przy ust.zuchwie podnosi k.gnykowa i krtan, obniza zuchwe, brzusiec tylny-n.twarzowy,brzusiec przedni-n.zuchwowo-gnykowy
m.rylcowo-gnykowy:pociąga k.gnykowa ku gorze i do tylu, g.n.twarzowego
m.zuchwowo-gnykowy:przy ust.zuchwie podnosci k.gnykowa, napina dno jamy,unosi jezyk, przy ust. K.gnykowej obniza zuchwe, n.zuchwowo-gnykowy
m.brodkowo-gnykowy:pociąga k.gnykowa do przodu i w gore,przy ust.k.gnykowej obniza zuchwe, wlokna splo.szyjnego i n.podjezykowy. GR.GŁEBOKA M.SZYI: MIESNIE POCHYLE-m.pochyly przedni,srodkowy,tylny-czynność-unosza zebra,przy ust.zebrach zginaja odcinek szyjny do boku i obracaja w swoja str. UNERWIENIE:gałązki krotkie nerwow szyjnych c2-c8 M.PRZEDKREGOWE-m.dlugi szyi:skurcz jednostr-obraca kregosl.i zgina do boku,skurcz obustr.-zgina odcinek szyjny.-splot szyjny c2-c6. m.dlugi glowy: zgina glowe, c1-c4, m.prosty glowy przedni:zgina glowe,n.podpotyl.lub g.od petli szyjnej miedzy g.brzusznym,i 1i2n.rdzeniowego..m.miedzypoprzxeczne szyi przednie:wspomagaja dzialanie m.szyi,zginając kreg.bocznie.unerw:g.przednie n.c1-c3.
Tetnice szyi: t.podobojczykowa i TT.szyjne wspolne.
T.PODOBOJCZYKOWA: po str prawej to galaz pnia ramienno-glowowego po lewej luku aorty. Zaopatruje:konczyna gorna z obręczą,gorno-przednia cz.sciany kl.piers,cz.trzew szyi, cz.szyjna rdzenia,cz.mozgowia i ucho wew.. można podzielic na 2 odc.: piersiowy-do szczeliny tylnej m.pochylych, drugi w dole nadobojczykowym i Ti cz.szyjna. GALEZIE: t.kregowa(oddaje g.do m.szyi i g.rdzeniowe do rdzenia i zwojow) t.piers.wew.(zaopatrz.prdzednia sciane kl.piers i jamy przepone) pien tarczowo-szyjny : t.tarczowa dolna-dochodzi do niej t.szyjna wstepujaca.oddaje g.do tchawicy i przełyku,grasicy,tarczycy i t.krtaniowa dolna. T.nadlopatkowa:oddaje g.barkowa. t.poprzeczna szyi: przebija splot ramienny.g.powierz.ku gorze w głębokiej warstwie m.karku i laczy się z g.zstep.t.potyl..unaczynia:m.dzwigacz łopatki,m.platowe i m.czworoboczny g.gleboka-miedzy m.rownolegloboczny i zebaty tylny gorny. PIEN zebrowo-szyjny: t.szyjna gleboka i miedzyzebrowa najwyzsza.
MIESNIE GLOWY:
1gr:m.wyrazowe: sklepienia czaszki:m.podluzny nosa-przesuwa czepiec ścięgnisty ze skora ,brzusiec czolowy unosi brwi,potyliczny-przesuwa zmarszczona skore ku tylowi,marszczy skore nosa. Małżowiny usznej:m.uszny przedni,gorny,tylny-pociaga małżowinę uszna w odp.kier. M.otoczenia szpary powiek: m.okrezny oka-cz.powiekowa-spokojne zamykanie szpary powiekowej,cz.oczodolowa-pociaga brwi ku gładzizny i silnie zaciska powieki,kurze pazurki,cz.lzowa-rozwiera woreczek lzowy.m.marszczacy brwi:powstanie2/3pionowych zmarszczek u podst.nosa”bruzdy mysli”. M.nozdrzy: m.nosowy:zweza nozdrza, M.obnizajacy przegrode: pociąga przegrode ruchoma nosa ku dolowi. M.otoczenia szpary ust: OKREZNE-m.okrezny ust: zwiera szpare ust,przyciska wargi do zębów,wysuwa wargi ku przodowi. M.biegnace promieniście:m.przysieczne i jarzmowy wiekszy-pociaganie kata ust ku gorze i do boku;m.smiechowy-pociaga kat ust ku bokowi,zaglebia policzki;m.dzwigacz wargi gornej i skrzydla nosa-przysr.cz unosi ku gorze skrzydla nosa,rozwiera nozdrza,boczne wlokna unosza warge gorna. M.dzwigacz wargi gornej-unosi warge,bruzda nosowo-wargowa wygina się lukowato ku str.bocznej;M.jarzmowy mniejszy-pociaga warge ku gorze i w bok,poglebia bruzde nowowo-wargowa;m.dzwigacz kata ust-unosi kat ust; m.policzkowy-przyciska policzki do zębów,pociąga kat ust w bok, poszerza szpare ust,chroni bl.sluzowa przed wsuwaniem się miedzy żeby, ironiczny uśmiech,przy placzu pociąga kat ust ku bokom; m.obnizajacy kat ust-obniza kat ust;M.obnizajacy warge dolna-pociaga warge ku dolowi i bokowi wywijając na zew.;m.brodkowy-podnosi wypuklenie brodki i warge dolna-nadasanie i skrzyżowanie przyr..wiazek obu m.brodkowych-doleczki UNERWIENIE: N.TWARZOWY
M.ZWACZOWE:skroniowy –unosi zuchwe zaciskaja żeby,tylne poziome wlokna cofaja zuchwe wysunieta do przodu; m.zwacz-unosi zuchwe,warstwa zew. Współdziała przy wysuwaniu zuchwy;m.skrzydlowy boczny-jednostr.ruch boczny zuchwy w str.przeciwna, równoczesny skurcz to wysuwanie zuchwy do przodu; m.skrzydlowy przyr..-wraz z żwaczowym i skroniowym unosi zuchwe.UNERWIENIE:WLOKNA N.ZWACZOWEGO,G.N.ZUCHWOWEGO,
MIESNIE JEZYKA
Zew:środkowo-jezykowy-wysuwanie jezyka do przodu,odciągają jezyk od podniebienia i wciskaja w dno jamy. M.gnykowo-jezykowy:pociąga jezyk ku tylowi i dolowi obniza brzeg jezyka; m.rylcowo-jezykowy:pociąga jezyk ku tylowi i gorze,czynny przy polykaniu; wew.- m.podluzny gorny i dolny: skracaja jezyk, m.poprzeczny jezyka:zweza i pogrubia jezyk; m.pionowy jezyka:splaszcza poszerza i wydluza
MIESNIE GARDŁA:
DZWIGACZ GARDLA:m.rylcowo-gardlowy i podniebienno-gardlowy. ZWIERACZ GARDLA:m.zwieracz gardla gorny,srodkowy i dolny. CZYNNOŚĆ: przyczep staly do dolnej pow. Podst.czaszki,kurczac się skracaja gardlo i unosza je, zwężają gardlo nieznacznie skracaja je i unosza.
UNACZYNNIENIE:t.gardlowa wstepujaca,g.t.szyjnej zew., g.migdalkowe-migdalki i okol ujscia gardłowego torebki słuchowej. G.t.podniebiennej zstep.-gorna cz.gardla i t.podniebienna wstep. T.tarczowa gorna-cz.krtaniowa gardla. G.t.gardlowej najwyższej-cz.nosowa gardla. UNERWIENIE: w cz.ustnej-n.jezykowo-gardlowy. W cz,krtaniowej:n.krtaniowy gorny. N.czuciowe w bl.sluzowej w cz,nosowej-n.trojdzielny
Miesnie twarzowe glowy:
1.Miesnie nozdrzy: nosowy,obnizajacy przegrode
2.M.otocz szpary ust-okrezny ust,jarzmowy wiek,
smichowy,dzwigacz wargi gornej i skrzydla nosa,
dziwgacz wardi gornej,jarzmowy mniejszy,
dzwigacz kata ust,
3.M.sklepienia czaszki- brzusiec potyliczny, podluz
nosa, sciagnisty, skroniowo-ciem i potyl-czolowy
tworza m.zaczaszny
4.M. malzowiny usznej - uszny przedni, gorny i tylny
5.M.otocz szpary- okrezny oka,marszczacy brwi
6.M. otocz szpary ust-policzkowy,obnizacz kata ust,
obnizacz wargi dolnej,brodkowy
Miesnie zwaczowe glowy - skroniowy,zwacz,skrzydl
boczny i przysrodkowy-___________________________
Miesnie powierz szyi- szeroki szyi,mostk-oboj-sutkowy
Miesnie srodkowe-
1. Podgnykowe - mostkowo-gnykowy,mostk-tarczowy,
lopatkowo-gnykowy,tarczowo-gnykowy
2. Nadgnykowe- dwubrzuscowy(n.zuchowo-gnykowy,twarzowy),
brodkowo-gnykowy(n.podjezykowy), zuchowo-gnykowy(przep)
M.glebokie szyi-
1.M.pochyle- przedni,tylny,srodkowy (galezie krotkie n.szyjn)
2.M.podkregowe - dlugi szyi,dlugi glowy,prosty glowy przedni,
miedzypoprzeczne szyi przednie
Naczynia glowy:
1. T.szyjna wew - oddaje galezie do t.ocznej ktora oddaje galezie:
+ do galki ocznej (srodkowa siatkowki, rzeskowe tylne dl i krot)
+ galezie miesniowe (t.rzeskowa przednia)
+ t. łzowa (do gruczolu lzowego)
+ dojamy nosowej i zatok (t.sitowa tylna i przednia)
+ gałęzie końcowe - T.nadbloczkowa (odd t.grzbiet nosa)
+ T.nadoczodolowa
2. T. szyjna zewne- dzieli sie na 2 tetnice:
+ T.skroniowa powierzch - t.poprzeczna twarzy,jarzmowo-oczod,
skroniowo-srodkowa)
+ T.szczekowa ( t.uszna glebowa,bebenkowa przednia,zebodolowa
dolna, oponowa srodkowa) ||| (t.zwaczowa,galezie skrzydlowe,
T.skroniowe glebokie,przednie i tylne, T.policzkowa) |||
(podoczodlowa,zebodolowa gorna tylna) ||| (klinowo-podniebie,
podniebienna zstepujaca -> t.kanalu skrzydl,podb wiek i mniej)
T.językowa odchodza od niej:
+ gałęzie grzbiet jezyka
+ t.podjezykowa
+ t.twarzowa -> t.podniebienna wstep, podbrodkowa,katowa
+ t.wargowa gorna i dolna
ZYLA TWARZOWA-pol zyl nadbloczkowej i nadoczodolowej.
- z.oczna gorna i dolna
- zyla zuchwowa-pol zyl skron powierz i z.szczekowej
- splot skrzydlowy: w dole podskroniowym. Pol zyl:
klinowo-podniebiennej,skroniowej glebokiej,przyuszniczyh
tylnych, oponowych srodkowych_______________________________
1. T.podobojczykowa - galez pnia ramienno-glowowego,Galezie:
+ T.kregowa - (galezie do m.szyi, galazki rdzeniowe)
+ T.piersiowa wewnetrzna
+ Pien tarczowo-szyjny - (t.tarczowa dolna,nadlopatkowa,pop szyi)
+ Pien zebrowo szyjny ( t.szyjna gleboka,t.miedzyz najwyzsza)
2. T. szyjan wspolna - od pnia ramienno-glowowego)
3. T. szyjna wewnetz (t. tarczowa najnizsza )
4. T. szyjna zewnetrzna:
+ g. prednie: T. tarczowa gorna, T. jezykowa, T.twarzowa ( t.podnieb
wstepujaca, podbrodkowa, wargowa gorna i dolna)
+ g. przysrod-T.gardlowa wstepujaca (g.gardlowe,t.oponowa tylna)
+ g. tylne - g.mostkowo-oboj-sutkowa, T.potyliczna, T.uszna tylna,
+ g. koncowe - skroniowa powierzchowna, t. szczekowa
ZYL SZYJNA ZEW- powst ze splywu z.usznej tylnej i z.zarzuchwowej
Kresomózgowie-2 półkule oddzielone sczeliną podłużną.
Każda z polkul sklada sie z:
kory mozgu-zew.wartstwa;
istota szara, istota biala-wew.; tworza ja wypustki nrwowe
jadro kresomozgowia
komora bocznej-wew.polkuli
w korze wyrozniamy platy: czolowy, skroniowy, ciemieniowy,
potyliczny, wyspa, limbiczny.
Granice platow:bruzda srod., boczna i ciemieniowo-potyliczna.
Osrodki korowe: ruchu-plat czolowy, czuciaplat ciemieniowy,
wzroku-plat potyliczny, sluchu-plat skroniowy.
Miedzymozgowie-wzgorzomozgowie-podkorowy osrodek czucia,
wzroku, sluchu; podwzgorze-lezy tu przysadka mozgowa, Dzieli sie na:
cz.wzrkowa, guzowa, suteczkowa.
Podkorowy osrodek uk.autonomicznego-kieruje termoregulacja, regulacja
pobierania pokarmow i wody, regulacja czynnosci plciowych, emocje,
regulacja snu i czuwania.
Śródmozgowie-dzieli sie na: konary mozgu, blaszka czworacza
(posiada wzgorki dolne, gorne, odociag mozgu).
Tylkomozgowie wtorne-sklada sie z mostu, mozdzku.
Czynnosc-utrzymanie rownowagi, napiecie mm.szkieletowych,
koordynacja ruchow.
Rdzeniomozgowie-utworzone z rdzenia przedluzonego; posiada 2 piramidy.
Pien mozgu-znajduja sie jadra nn czaszkowych3-12, osrodki krazenia
i oddychania, drogi korowo-rdzeniowe, drogi czucia pow.i glebokiego.
Rdzen kregowy-przedluzenie rdzenia przedluzonego, koniec-L2. Czesc szyjna,
piersiowa, ledzwiowa, krzyzowa i guziczna.
Bud.wew.-istota biala(obwodowo)-w niej drogi nerwowe z mozgowia do r
dzenia, istota szara(centralnie).
Nerw rdzeniowy-skalda sie z: korzen tylnykorzen przedni(oba charakter czuciowy).
Łacza sie=nerw rdzeniowy.
Komowy mozgowia-boczna, trzecia, czwarta, wodociag mozgu.
Boczna-kresomozgowie; wyroznia sie-rog przedni(plat czolowy),
cz.srodkowa(plat ciemieniowy), rog tylny(plat potyliczny), rog dolny(plat skroniowy).
Komora 3-szczelinowata przestrzen w miedzymozgowiu.
Komora4-lezy w tylomogowiu wtornym i rdzeniomozgowiu.
Opony mozgowia-ochraniaja mozgowie, ograniczaja przestrzenie wypelnione
plynem mozgowo-rdzeniowym, zawieraja kom.kosciotworcze(opona twarda).
Opona twarda-najbardziej zew., przylega do wew.cz.czaszki; sklada sie z 2
blaszek: zew.(funkcja okostnej), wew. Wytwarza sierp mozgu, namiot mozdzku,
sierp mozdzku.
Miedzy opona twarda a pajecza-wlosowata przestrzen podtwardowkowa.
Opona pajecza-oslania cale mozgowie, brak naczyc krwionosnych, przylega do
opony twardej, wytwarza zaiarnistosci.
Miedzy opona pajecza a miekka-jama podpajeczynowkowa.
Opona miekka-liczne naczynia krwionosne; przylega do mozgowia; wraz
z nerwami tworzy sploty naczyniowkowe komor.
Opony rdzenia kregowego-twarda(sklada sie z baszki zew. i wew.; miedzy
nimi jama nadtwardowkowa); opona pajecza-miedzy nia a balszka wew.oponu
twardej-jama podtwardowkowa; opona miekka(przylega do rdzenia kregowego;
miedzy nia a pajecza-jama podpajeczynowkowa).
Plyn mozgowo-rdzeniowy-prawie nie zawiera bialek, malo skladnikow
upostaciowionych krwi. Miejsce wytworzenia-sploty naczyniowkowe+ultrafiltracja
osocza krwi. Ilosc-130-150 ml. Dobowa obj.550ml. Nadmierna ilosc-wodoglowie.
Krazenie plynu:
Roznica cisnien, z komor bocznych->przez otwory miedzykomorowe->komara3->
przez wodociag mozgu->komora4->mala ilosc-kanal srodkowy rdzenia kregowego,
reszta-otwory parzyste boczne do zbiornika mozdzkowo-rdzeniowego przestrzeni
podpajenowkowej->plyn rozlewa sie po jamie podpajeczynowkowej->do uk.zylnego
Drogi odpywu plynu do uk.zylnego:zairnistosci pajeczynowki, sploty naczyniowe zylne.
Miejsca pobrania plynu-naklucie ledzwiowe-miedzy L3 a L4 od strony grzbietowej,
naklucie podpotyliczne-miedzy k.potyliczna a lukiem kregu szczytowego.
Rola plynu-zabezpiecza mozgowie przed uciskiem, przed przegrzaniem, posrednik
w wymianie roznych substancji miedzy krwia a tkanka nerwowa.
Unaczynienie mozgowia-kolo tetnicze mozgu-polaczenie galezi mozgowia t.szyjnej
wew.i t. podstawowej. Sklad kola-tt.mozgu tylne-galaz t.podstawowej; t.mozgu
srodkowa, t.mozgu przednia-gg.t.szyjnej wew.
Położenie: gruczołowe, lewe podżebrze, wewnątrzotrzewn.
Przednia ściana – przepona, lewy plat watroby, przednia sciana brzucha
Tylna ściana – sledz, przep, okrezn poprz, trzon i ogon trust, l nerka i nadnercze
Krzyw wieksza – okrez poprz i jej krezka, sledziona
Uner.włokna parasympatyczne od pni błędnych(splotów żołądkowych)-włókna przedzwojowe w rdzeniu przedłużonym.Włokna nerwu błednego lewego(splot żoładkowy rpzedni), włokna nerwu błędnego prawego(pien błędny tylny) .Włókna sympatyczne pozazwojowe –splot trzewny.Najw jest splot żoladkowy gorny.
Węzły ch.żołądka :żołądkowe górne- chłonka płynie z krzywizny mniejszej do w.ch. żołądkowych górnych,naczyniami wzdłuż tętnicy żołądkowej lewej do w.ch. trzewnych.-żołądkow dolne:ch. z krzywizny większej do w.ch żołądkowych dolnych naczyniami wzdłuż tętnicy żołądkowo-sieciowej prawej do w.ch.trz.-trzustkowo-śledzionowe:chłonka z dna odprowadzana do w.ch.trzust-śledz. Naczyniami wzdłuż t. Śledz. do w.ch.trz. –odźwiernikowe:ch. z części odźwiern. Do w.ch. odźwiernikowych, wzduż t. Żoładkowej prawej do w.ch.trz
Dwunastnica(j.bezkrezkowe- tylna ściana jamy brzusznej)
Cz gorna – wewnatrzotrzewnowo
Reszta wtornie zaotrzewnowo
Tylko część wstepujaca lezy po lewej stronie kręgoslupa, całość sasiaduje z glowa trzustki
Cz gorna – prawy plat watroby, zyla wrotna
Cz pozioma – zyla Głowna dolna, aorta brzuszna.Wszystkie cz. dwunastnicy sasiad z głową trzustki.
Wewnatrzotrz, p gruczołowe, gl prawe podżebrze,nadbrzusze właściwe, lewe podżebrze
Lewy plat- zoladek,przelyk
Prawy plat – dwunastnica, prawa nerka i nadnercze, z gl dolna,pęcherzyk zołciowy
Ogolnie – przepona. Unerwienie-splot wątrobowy.Jest to splot autonomiczny dochodzący z t.wątrobową właściową.Włókna sympatyczne pzoazwojowe ze splotu trzewnego i parasymptaczne przedzwojowe pni błędnych.
Wtornie zaotrzewnowo, p gruczołowe,
Ogon do śledziony, Glowa do dwunastnicy.Powierz.tylna głowy:przewód żółciowy,ż.g.dolna,ż.wrotna,naczynia krezkowe Powerz.przed trzonnu:aorta brzuszna,żyła nerk lewa.,l.nerka, nadnercze.Unerw:włokna autonomiczna.Włokna sympatyczna pozazwojowe-splot trzewny,w.parasympatyczne przedzwojowe –pni błednych
Wewnątrzotrzewnowo, lewe podżebrze, p gruczołowe
Sąsiad: zoladek, lewa nerka, zgiecie sledz okrezn, ogon trzustki, przepona, l nadnercze,
J. krezkowe(czcze i krete)
Wewnatrzotrzew, czcze- gorna cz p jelitow, lewo, krete – dolna cz p jelitowego, prawo,
Konczy się zastawka kretniczo-katnicza (przy okrez wstępującej)
Unacz – t krezkowa górna( ->t j czczego i t j kretego)
Splot krezkowy od splotu trzewnego
Katnica (j ślepe) z w robaczk. – wewnatrzotrz(chyba ze przytwierdzona)., ...
Elaviel