Glikozydy nasercowe
• najcenniejsze leki w leczeniu niewydolności mięśnia sercowego- bezpośrednio działają na mięsień sercowy
• po raz pierwszy zostały wykryte w naparstnicy purpurowej Digitalis purpurea
• stanowią połączenia geniny o charakterze steroidowym z różnymi cukrami (1- 5 cząsteczek cukru)
• glikozydy sercowe dzielimy na 2 grupy: kardenolidowe (kardenolidy) i bufadienolidowe (bufadienolidy)
• wykazują działanie inotropowo dodatnie, tj. wzmagają siłę skurczu mięśnia sercowego
• wykazują działanie chronotropowo ujemne, tj. przedłużają fazę diastoliczną między skurczami
• zwiększają objętość wyrzutową, zwalniają tętno
• Folium Digitalis purpureae- liść naparstnicy purpurowej:
- Digitalis purpurea należy do rodziny Trędownikowatych (Scrophulariaceae), jest dwuletnią lub wieloletnią rośliną zielną, rzadko spotykana w Polsce wśród zrębów leśnych na bezwapiennej glebie w Karkonoszach, Beskidzie Śląskim, sporadycznie w Tatrach
- surowiec zawiera kardenolidowe glikozydy nasercowe, saponiny steroidowe, flawonoidy (luteolina, apigenina), śluzy, kwas kawowy i chlorogenowy
- działanie: inotropowo dodatnie, tj. wzmacnia siłę skurczu mięśnia sercowego; chronotropowo ujemne, tj. przedłuża fazę diastoliczną między skurczami i zwalnia tętno
• Folium Digitalis lanatae- liść naparstnicy wełnistej:
- Digitalis lanata to dwuletnia roślina zielna z rodziny Trędownikowatych (Scrophulariaceae), występuje w Grecji, Turcji, Bułgarii i południowej Ukrainie
- surowiec zawiera glikozydy kardenolidowe, flawonoidy (luteolina), związki azotowe (cholina i acetylocholina)
- działanie: stosowana w leczeniu niedomóg mięśnia sercowego
• Herba Adonidis vernalis- ziele miłka wiosennego:
- Adonis vernalis należy do rodziny Jaskrowatych (Ranunculaceae), wieloletnia roślina zielna rosnąca na glebach południowej Rosji, Rumunii, Bułgarii, w Polsce występuje na terenie województwa kieleckiego i lubelskiego, objęty gatunkową ochroną
- surowiec zawiera kardenolidowe glikozydy nasercowe, flawonoidy (luteolina), alkohol cukrowy adonitol
- działanie: działa na mięsień sercowy, moczopędne, uspokajające
• Herba Convallariae- ziele konwalii majowej:
- Convallaria majalis należy do rodziny Liliowatych (Liliaceae), bylina z podziemnym czołgającym się kłączem, występuje powszechnie w całej Europie, Ameryce Północnej, zachodniej Azji, w Polsce objęta częściową ochroną
- surowiec zawiera kardenolidowe glikozydy nasercowe, saponiny steroidowe, flawonoidy
- działanie: w niedomogach serca, wykazuje działanie diuretyczne
- preparaty: Convafort
• Semen Strophanti- nasiona strofantusa
- liany afrykańskie
- Strophantus gratus należy do rodziny Toinowatych (Apocynaceae), pochodzi z wilgotnych lasów zachodniej Afryki Środkowej
- Strophantus kombe należy do rodziny Toinowatych (Apocynaceae), pochodzi znad rzeki Zambezi i wschodnio- afrykańskich jezior
- surowiec zawiera kardenolidowe glikozydy nasercowe
- działanie: oddziaływuje na mięsień sercowy
• Folium Nerii- liść oleandra pospolitego:
- Nerium oleander należy do rodziny Toinowatych (Apocynaceae), pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego
- surowiec zawiera kardenolidowe glikozydy nasercowe i flawonoidy
- działanie: nasercowe i moczopędne
• Bulbus Scillae- Cebula morska (ckliwica, oszloch morski):
- Urginea maritima należy do rodziny Liliowatych (Liliaceae), pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego
- występują dwie odmiany cebuli morskiej: biała i czerwona
- surowiec zawiera glikozydy nasercowe typu bufadienolidów
- preparaty: Proscillaridin, Talusin