Zaniewski Andrzej - Szczur.pdf - Zaniewski Andrzej - ssaaggaa

Aby rozpocząć

lekturę,

kliknij na taki przycisk ,

który da ci pełny dostęp do spisu treści ksiąŜki.

Jeśli chcesz połączyć się z Portem

Wydawniczym LITERATURA.NET.PL

kliknij na logo

poniŜej.

ANDRZEJ ZANIEWSKI

SZCZUR

POWIEŚ

Tower Press 2000

I think we are in rat’s alley

Where the dead men lost their

bones Thomas

Stearns Eliot The

Wasteland

Myślę, Ŝe krąŜymy uliczkami

szczurów, wśród kości porzuconych

przez umarłych.

przełoŜył Andrzej Zaniewski

Szanowny Czytelniku,

SZCZUR jest moją pierwszą powieścią o zwierzętach, powieścią poświęconą

istotom nie- zwykłym i słabo poznanym, bo wiedza człowieka o gryzoniach dotyczy

bardziej metod zwal- czania niŜ zrozumienia ich zachowań, psychiki i

uczuciowości. Jest to jednocześnie powieść sensacyjna i tajemnicza, wokół

szczurzych nor i gniazd rozgrywa się bowiem niejedna trage- dia, dramat i

przygoda... Wyprawy Heraklesa, klęska Edypa, podróŜe Odyseusza, rozpacz

Niobe, śmierć Antygony, losy bogów, tytanów i ludzi zderzają się, przeplatają,

łączą, wypeł- niając świadomość stworzenia wielkości i wagi naszego serca.

Nie chcemy o tym pamiętać w naszym pozornie czystym, ludzkim świecie.

Szczury budzą przecieŜ odrazę i lęk, strach przed chorobami, które niekiedy

roznoszą, i zabobonną wprost obawę przed potęgą ich stale rosnących zębów.

Podziemne społeczeństwo szczurów, ich umiejętność przystosowania i

bezustanna walka o przetrwanie, masowe wędrówki i indywi- dualne skłonności

podróŜnicze, przykłady niezwykłej inteligencji, legendy i opowieści, któ- rych

słuchałem od dzieciństwa, wszystko to sprawiło, Ŝe szczury zafascynowały mnie,

wzbu- dziły nie tylko ciekawość, lecz równieŜ pewien rodzaj zachwytu-szacunku

dla przyrody, two- rzącej istoty tak doskonale współegzystujące z człowiekiem.

Rattus norvegicus i rattus rattus, szczur wędrowny i szczur śniady – dwa

podstawowe ga- tunki z wielkiej rodziny szczurów, towarzyszą ludzkości od

początku jej istnienia, a ich los wiąŜe się ściśle z naszym losem i jest w znaczącej

mierze odbiciem naszej własnej cywiliza- cyjnej i ekologicznej sytuacji. Wydaje się

to dziwne, lecz dopiero przy ludziach, którzy prze- cieŜ od początku

wypowiedzieli szczurom wojnę, gryzonie te znalazły najlepsze dla siebie

warunki Ŝycia. Zamieszkujące groty, lasy i stepy słabe stworzenie, będące łatwym

łupem pta- ków, węŜy i drapieŜnych ssaków, z chwilą zetknięcia z

człowiekiem przeistoczyło się, na- brało sił, ruszyło do gromadnego ataku.

Wbrew powszechnym opiniom właśnie ludzie sprzy- jają szczurom i tylko dzięki

naszej cywilizacji szczury zdołały opanować wszystkie konty- nenty i osiągnąć

tak wysoki stopień organizacji Ŝycia społecznego. Nasze piwnice, magazyny,

spichrze, śmietniki, zsypy, wysypiska, stajnie, koszary, więzienia, fermy, kanały,

tamy, kuch- nie i garaŜe stały się domami szczurów, ich królestwem, a być moŜe

miejscem narodzin przy- szłej nadchodzącej cywilizacji, niezwykle silnej i płodnej,

drapieŜnej i odpornej na wszelkie zachodzące wokół przeobraŜenia.

Zawsze intrygowały mnie przyczyny i mechanizmy takiej, a nie innej szczurzej

egzysten- cji, struktury społeczne i zaleŜności między poszczególnymi

osobnikami, róŜnorodne cha- raktery i skłonności, niemal identyczne z

ludzkimi. W doświadczalnych labiryntach kaŜdy szczur zachowuje się inaczej,

wykazując zdolności i ułomności, niekiedy rezygnując, ucieka- jąc, wycofując się, a

niekiedy, chyba częściej, poszukując wyjścia, dokonując wyboru – prze- gryzając

cienkie ściany, by stworzyć lub odkryć nowe labirynty.

Usiłowałem zbliŜyć się do szczurów, poznać je moŜliwie najpełniej i najlepiej.

Hodowa- łem, podpatrywałem, starałem się zrozumieć i zaprzyjaźnić.

Widziałem szczury zamieszkujące ruiny Gdańska i powojenne, próchniejące

domy Nowe- go Portu, szczury usiłujące dostać się na statki, schodzące i

wspinające się po cumowniczych linach, obserwowałem szczury w zaułkach

Sajgonu, Stambułu, Berlina, Bukaresztu, Warsza- wy i wielu, wielu miast.

Zbierałem teŜ wszelkie informacje i plotki o ich Ŝyciu i obyczajach, wychodząc z

załoŜenia, Ŝe przyjmując nawet to, co nieprawdziwe w poszczególnych legen- dach

i baśniach, poznaję w ten sposób nie tylko szczury, ale i ludzi, którzy te opowieści

stwo- rzyli, z odrazy czy nienawiści lub odwrotnie – z podziwu, przyjaźni czy

wiary.

Buddyzm stawia, na przykład, szczura dość wysoko w hierarchii Ŝyjących

stworzeń... To właśnie chytry, przebiegły szczur pierwszy zjawia się przed obliczem

umierającego Buddy, zeskakując z grzbietu wołu. Dopiero za szczurem –

najinteligentniejszym, i wołem – najbar- dziej pracowitym, zjawiają się pozostałe

zwierzęta buddyjskiego kalendarza: tygrys, królik, smok, wąŜ, koń, kogut, owca,

małpa, pies i dzik.

Inna legenda opowiada o tysiącach szczurów ze świątyni Karai Ma w Bihanerze

Zaniewski Andrzej - Szczur.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: