śnierzka karkonosze.pdf

www.ciekawe-miejsca.net GóryPolski:nie»ka

nie»ka

–karkonoska„królowa±niegu”

Najwy»szyszczytSudetówzim¡naogółniejestprzyjaznydlatu-

rystów.nie»ka„serwuje”imnagłezmianypogody,gł¦boki±nieg

ioblodzonepodej±cienasamwierzchołek.ZimowawyprawawKar-

konoszeoferujewytrwałymniezapomnianewra»enia.

ko±ci góry: według nich, szczyt miał

ponad 2000 m!

Z dzikiej i niezdobytej, nie»ka sta-

ła si¦ w XVIII wieku popularnym ce-

lem wycieczek kuracjuszy z pobliskich

uzdrowisk oraz pielgrzymów, odprawia-

j¡cych nabo»e«stwa w kapliczce ±w.

Wawrzy«ca na szczycie, ufundowanej

w 1681 roku przez hrabiego Leopolda

von Schagotscha . Najwy»szy szczyt

Karkonoszy odwiedził tak»e Goethe.

Drogananie»k¦jestbardzowidokowa

Nasza trasa zaczyna si¦ natomiast

w innym ko±ciele – w ±wi¡tyni Wang

w Karpaczu Górnym. Ten wyj¡tkowy za-

bytek powstał znacznie dalej na pół-

noc, w Norwegii, nad ﬁordem Vang, pod

koniec XII lub na pocz¡tku XIII wieku.

Przeznaczony do rozbiórki ko±ciół ku-

pił, z zamiarem umieszczenia go w Ber-

linie, Fryderyk Wilhelm IV w 1840 roku.

W ci¡gu ostatnich 500 lat nie»ka

„zmalała” o 500 metrów – tak przynaj-

mniej mo»na by wnioskowa¢ z przepro-

wadzanych na przestrzeni stuleci po-

miarów. Najwy»szy szczyt Karkonoszy

dawniej stanowił cel nie do zdobycia:

broniły go g¦ste bory porastaj¡ce zbo-

cza, g¡szcz kosodrzewiny oraz trudne

warunki atmosferyczne. Pierwszy wy-

czynu tego dokonał Czech z Benatek

nad Jizerou w 1465 roku. Sto lat pó¹niej

dokonano pierwszych szacunków wyso-

wi¡tynia nigdy tam jednak nie do-

tarła, stała si¦ natomiast – dzi¦ki wsta-

wiennictwu hrabiny Fryderyki von Re-

den z Bukowca – własno±ci¡ gminy

1 nr2(12),Luty2008

www.ciekawe-miejsca.net GóryPolski:nie»ka

ewangelickiej w Karpaczu, gdzie usta-

wiono j¡ w 1844 roku. Teren pod ±wi¡ty-

ni¦ podarował hrabia Christian Leopold

von Schagotsch z Cieplic. Dobudowa-

no do niej – według projektu znanego

architekta Friedricha Augusta St ulera

– wysok¡ dzwonnic¦ oraz plebani¦.

jedyne w swoim rodzaju rze¹by zdaj¡

si¦ „atakowa¢” zwiedzaj¡cego w całym

wn¦trzu ±wi¡tyni.

Z elementami ±redniowiecznymi do-

brze komponuj¡ si¦ pó¹niejsze elemen-

ty wystroju: chrzcielnica z ok. 1740 roku

(z rozebranego ko±cioła w Dzie¢moro-

wicach koło Wałbrzycha), krzy», wyko-

nany z jednego pnia d¦bowego w 1844

roku przez rze¹biarza Jakuba z Janowic

oraz ambona z sosny norweskiej.

Ten sam architekt zaprojektował rów-

nie» znajduj¡c¡ si¦ obok ko±cioła płyt¦

pami¡tkow¡ hrabiny von Reden.

wi¡tyniaWangwKarpaczuGórnym

Sam ko±ciół, wykonany z niezwy-

kle trwałej sosny norweskiej, ozdobio-

ny jest niezliczonymi rze¹bami (orygi-

nalnymi i rekonstruowanymi). Szcze-

góln¡ uwag¦ zwraca główny portal,

z ro±linno-zwierz¦cymi plecionkami

oraz wyobra»eniami lwów i smoków,

strzeg¡cych wej±cia do ±wi¡tyni. Te

Pielgrzymynazw¦zawdzi¦czaj¡swojemu

kształtowi

Od ±wi¡tyni odchodz¡ niebieskie

znaki – wkraczamy za nimi na teren

utworzonego w 1959 roku Karkonoskie-

go Parku Narodowego. Szlak pocz¡tko-

wo idzie pod gór¦, by potem „wyrów-

na¢” na szerokiej drodze, prowadz¡cej

do Polany. Stało tam niegdy± schroni-

2 nr2(12),Luty2008

www.ciekawe-miejsca.net GóryPolski:nie»ka

sko im. Bronisława Czecha, które nie-

stety spłon¦ło. Na Polanie porzucamy

najkrótsz¡ drog¦, by jedyne w swoim ro-

dzaju formacje skalne. „Łapiemy” wi¦c

»ółty szlak, który kamienist¡ drog¡ po-

±ród drzew prowadzi do Pielgrzymów .

niku (1423 m) , nazywanej te» Diabel-

skim Kamieniem, gdy» jedna z jej cz¦-

±ci przypomina kształtem posta¢ ludzk¡

– według legendy, jest to diabeł, który

chciał zasypa¢ kamieniami Wielki Staw.

Nie zd¡»ył zrobi¢ tego do ±witu, a wtedy

Bóg go zamienił w głaz.

Granitowe osta«ce tworz¡ rodzaj

skalnej twierdzy, której „słoneczna” na-

zwa nie nawi¡zuje bynajmniej do ro±lin,

lecz... zegara słonecznego. Według lo-

kalnej tradycji, gdy sło«ce znajdzie si¦

nad Słonecznikiem, wybija południe.

Granitoweosta«ceskalnes¡jedn¡znajch¦tniej

odwiedzanychatrakcjiKarkonoszy

Ta przypominaj¡ca kształtem posta-

ci ludzkie grupa „w¦druj¡cych” grani-

towych skał niegdy± le»ała w obr¦bie

głównego grzbietu Karkonoszy, a tutaj

znalazła si¦ wskutek działalno±ci kolej-

nych ruchów górotwórczych. Legenda

głosi, »e gdy Pielgrzymy dotr¡ do mo-

rza, nast¡pi koniec ±wiata. Na szcz¦-

±cie, na razie maj¡ jeszcze daleko. Naj-

wy»sza ze skał ma a» 25 m wysoko±ci.

Słonecznikwidzianyzoddali

Bardzo ładny widokowo czerwony

szlak prowadzi od Słonecznika w stro-

n¦ Równi Pod nie»k¡ . Przy dobrej

pogodzie rozci¡ga si¦ z niego pi¦kna

panorama na kotły Wielkiego i Małego

Stawu , w dole wida¢ te» najpi¦kniejsze

– moim zdaniem – schronisko na tym

terenie: Samotni¦.

Według tradycji, w nieckowatych za-

gł¦bieniach w Pielgrzymach poganie

mieli składa¢ oﬁary bogom. Najprawdo-

podobniej jednak niecki te maj¡ znacz-

nie bardziej prozaiczne pochodzenie –

s¡ efektem wietrzenia.

Zim¡ na ogół jest tu bardzo du»o

±niegu, wi¦c na przej±cie tego odcin-

ka potrzeba znacznie wi¦cej czasu ni»

wskazuj¡ tabliczki. Przy załamaniu po-

gody (mgła, ±nie»yca) wiod¡cy po pła-

ółty szlak, poprzez kosodrzewin¦,

pnie si¦ w gór¦, by sko«czy¢ si¦ przy

kolejnej oryginalnej skale – Słonecz-

3 nr2(12),Luty2008

www.ciekawe-miejsca.net GóryPolski:nie»ka

skim szlak staje si¦ trudny orientacyjnie.

Mijamy rozej±cie szlaków przy Spalonej

Stra»nicy i docieramy pod nie»k¦.

logiczne w miejsce starego, istniej¡ce-

go od pocz¡tku XX wieku. Sama za±

tradycja obserwacji pogody ze nie»ki

si¦ga pierwszej ¢wierci XIX stulecia:

wtedy to Karol Siebenhaar zainstalował

w kapliczce pierwsze barometry i ter-

mometry. Jeszcze par¦ lat temu stało tu

te» stare drewniane czeskie schronisko.

Przy dobrej pogodzie mo»na pokusi¢

si¦ o zdobycie nie»ki (1602 m) , któ-

rej sto»ek „wystaje” ponad 200 m znad

Równi Pod nie»k¡: od schroniska l¡-

ski Dom prowadzi na szczyt niezbyt dłu-

ga, wij¡ca si¦ serpentynami stroma i zi-

m¡ oblodzona ±cie»ka (znaki czerwone

lub niebieskie).

Przy dobrej widoczno±ci ze nie»ki

roztacza si¦ niezwykła panorama na:

Karkonosze polskie i czeskie, Kotlin¦

Jeleniogórsk¡, Góry Wałbrzyskie, Ka-

mienne, Sowie, Stołowe i Orlickie a na-

wet Masyw nie»nika. Tzw. „dobra po-

goda” wyst¦puje tu jednak niezbyt cz¦-

sto: nie»ka – jak sama nazwa suge-

ruje – mo»e zaskoczy¢ opadami ±niegu

przez cały rok, jest tu te» stosunkowo

zimno: ±rednia temperatura najcieplej-

szego miesi¡ca (lipiec) wynosi niewiele

ponad 10 st. C. Cz¦sto wieje tu zimny

wiatr i pojawiaj¡ si¦ mgły; nale»y wi¦c

pami¦ta¢ o zabraniu na wycieczk¦ od-

powiedniej ilo±ci ciepłych rzeczy.

Dobrawidoczno±¢nanie»cezdarzasi¦rzadko

Obecnie w rejonie nie»ki znajduje

si¦ wiele schronisk; kiedy± było inaczej.

Pierwotnie to kapliczka ±w. Wawrzy«-

ca (od 1812 roku nieu»ywana jako miej-

sce nabo»e«stw) udzielała schronienia

turystom. W 1850 roku wybudowano

pierwsze schronisko na nie»ce, a po

jego zniszczeniu w po»arze siedem lat

pó¹niej – kolejne, które mie±ciło naj-

wy»ej poło»on¡ na dawnych pruskich

ziemiach stacj¦ pocztow¡.

WidokzRównipodnie»k¡

Działało ono do 1967 roku, kiedy to

postawiono na szczycie nowe „kosmicz-

ne”, w kształcie trzech poł¡czonych ze

sob¡ talerzy, obserwatorium meteoro-

Ze nie»ki wracamy t¡ sam¡ drog¡

do Spalonej Stra»nicy, sk¡d dalej idzie-

my szlakiem niebieskim, koło schroni-

4 nr2(12),Luty2008

www.ciekawe-miejsca.net GóryPolski:nie»ka

ska Strzecha Akademicka, a nast¦pnie

»ółtym, zim¡ nie zawsze przedeptanym,

do Karpacza. Alternatyw¡ na niepogod¦

lub pó¹n¡ por¦ jest i±¢ cały czas za

niebieskimi znakami, koło schroniska

Samotnia, potem przez Polan¦, a dalej

– ju» znanym odcinkiem do ±wi¡tyni

Wang wygodn¡ drog¡ na sam dół.

Tekstizdj¦cia:DanutaMaciejewska

Informacjepraktyczne:

Trasa :KarpaczGórny(Wang)–Polana(1067m)

–Pielgrzymy(1204m)–Słonecznik(1423m)–

SpalonaStra»nica(1430m)–Podnie»k¡(1400

m)–nie»ka(1602m)–Podnie»k¡(1400m)

–SpalonaStra»nica(1430m)–StrzechaAkade-

micka(1252m)–Karpacz.

Znaki :niebieskieodKarpaczadoPolany,dalej

»ółtedoSłonecznikaiczerwonenanie»k¦;nie-

bieskieodnie»kidoStrzechyAkademickiejiod-

t¡d»ółtedoKarpacza.

Trudno±¢trasy :2(łatwa),3(przytrudnychwa-

runkachatmosferycznychkonieczno±¢u»ywania

r¡k).

Czasprzej±cia :zim¡około7h.

Mapy :np. Karkonosze wyd.PLANwskali1:25

000

SchroniskoSamotnia

InternetowyPrzewodnikTurystyczny

www.ciekawe-miejsca.net

5 nr2(12),Luty2008

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: