Jak osiągnąć moce nadprzyrodzone.docx

Jak osiągnąć moce nadprzyrodzone?

Wstęp

Istnieją dwie drogi do zdobycia mocy nadprzyrodzonych. Pierwsza prowadzi przez praktykę, zmierzającą do wyzwolenia z samsary, to jest z koła narodzin i śmierci. Celem jest tutaj nie osiągnięcie abhidżni, czyli wielkich umiejętności lecz wstąpienie do stanu nieuwarunkowanego, do nirwany. W ostatnim etapie medytacji, zwanej samjamą pojawiają się mimo woli te właśnie umiejętności, do których należą 1. Siły nadnaturalne (siddhi); 2. Jasnowidzenie, czyli "boskie oko" (diwjacaksus); 3. Słyszenie głosów niebiańskich i ludzkich, czyli "boskie ucho" (diwjaśrota); 4. Poznanie myśli drugich ludzi (paracittadżniana); 5. Poznanie poprzednich żywotów (purwanirwasanusmriti). Paradoksalnie im mniej pożąda się tych umjejętności tym łatwiej one przychodzą i szybciej się je zdobywa. Trzeba jednak wiedzieć, że nie pomagają one w osiągnięciu wyzwolenia, lecz stanowią wyraźną przeszkodę w drodze do nirwany. Są one jednak oznaką zbliżania się do stanu wyzwolenia i osiągania stanu arhata. Przed pierwszym soborem buddyjskim w Wajsiali jeden z najbliższych uczniów Buddy, Ananda, nie dostąpił jeszcze stanu arhata i nie chciano go dopuścić do obrad. Wtedy on pośpiesznie przeprowadził praktykę medytacyjną i uzyskał jednocześnie zdolności abhidźnia. Wykazał je, przechodząc przez ścianę skalną jaskini, w której odbywały się obrady.

Druga droga do zdobycia mocy nadprzyrodzonych prowadzi poprzez praktykę jogiczno--tantryczną, zwaną też sadhaną. Stosuje się tutaj takie metody jak powtarzanie mantr czy dharani. Innym środkiem do zdobycia tych zdolności są ćwiczenia pranajamy, czyli ćwiczeń oddechowych, polegających na ograniczaniu ilości oddechów a nawet ich całkowitym powstrzymywaniu. Opowiadania o 84 siddhach zawierają przykłady niektórych joginów, którzy najpierw osiągnęli umiejętności nadnaturalne a potem dopiero stan buddy. Droga ta jednak jest dużo trudniejsza i dłuższa. Im bardziej się ich pożąda tym trudniej jest je zdobyć. Wadżrajana, czyli tantryczna odmiana buddyzmu rozwinęła wiele takich metod "na skróty" poprzez praktyki tantryczne, opisane językiem symboli seksualnych, zwanym sandhjabasza, czyli językiem "półcieni" lub jak chce tego M. Eliade sandhabasza, czyli językiem "intencjonalnym".

Joga i tantra

Jeżeli weźmiemy pod uwagę czwartą szlachetną prawdę, zawierająca opis ośmiostopniowej drogi prowadzącej do wyzwolenia, to stwierdzimy, że po pominięciu pierwszego i drugiego stopnia (słuszny pogląd i słuszne postępowanie), które właściwie pasują do każdej nauki religijnej, wszystkie pozostałe jej stopnie mieszczą się całkowicie w ramach radżajogi. Tak więc słuszna mowa (nie kłamać) i słuszne postępowanie (nie zabijać, nie cudzołożyć, nie kraść) oraz słuszny sposób życia (skromne ubranie, prosty posiłek i brak majątku) można utożsamić z niektórymi zakazami (jama) i nakazami (nijama) jogi opisanej przez Patańdżalego w Jogasutrze. Jest jednak istotna różnica między nimi, gdyż hinduska joga ma charakter teistyczny, podczas gdy w buddyjskiej nie znajdziemy wzmianki o bogu. Ostatnie trzy stopnie jak słuszne dążenie (ochranianie zmysłów), słuszne skupienie oraz słuszna medytacja można utożsamić z pratjaharą, dharaną, dhjaną i samadhi, pamiętać tylko trzeba, że medytacja buddyjska dzieli się na cztery dżhany. Mianowicie: (1) uwolnienie od bodźców zewnętrznych i pokus, (2) opanowanie i uspokojenie umysłu, (3) izolacja od świata zewnętrznego i pamięci, (4) osiągnięcie czystego stanu świadomości, w którym nie ma ani zadowolenia, ani niezadowolenia, gdy zanikło uczucie przyjemności i nieprzyjemności.

Joga buddyjska różni się jednak od jogi hinduskiej tym, że jej celem jest zawsze osiągnięcie wyzwolenia z kręgu narodzin i śmierci, podczas gdy w innych jogach celem może być samo uwielbianie boga lub zjednoczenie się z absolutem, jak również osiąganie mocy nadprzyrodzonych. I tu właśnie wkraczamy na teren jogi tantrycznej, zresztą jogę tę charakteryzuje przede wszystkim metoda, a więc wykorzystywanie sadhany, operowanie wiedzą z zakresu fizjologii i psychologii, co jest specjalnością hathajogi, a nawet sięganie do arsenału środków alchemicznych.

Wracając jeszcze do jogi buddyjskiej trzeba wiedzieć, że na najwyższych stopniach dhjany zawsze pojawiają się moce nadprzyrodzone (siddhi) niezależnie od woli jogina, ale ich stosowanie było zabronione przez Buddę.  

Zdolności nadprzyrodzone (riddhiprabheda) podzielić można na umiejętności postrzegania nadzmysłowego (abhidźnia) i moce nadprzyrodzone (siddhi). Do umiejętności nadzmysłowych należą: boskie oko (diwjaczaksur), boskie ucho (diwjaśrotam), czytanie w myślach (cetahparjaja), zrozumienie cudów (riddhiwidhi), wiedza o poprzednich wcieleniach (purwanirwasanusmriti) i wiedza o sposobach niszczenia namiętności.

Za moce nadprzyrodzone uważa się: władanie mieczem świadomości, przechodzenie przez materię, tworzenie i niszczenie, wytwarzanie środków do widzenia trzecim okiem, opanowanie wszechwiedzy, szybkie chodzenie i umiejętności alchemiczne. Zdobycie abhidźni i siddhi to cel jogi tantrycznej.

Hathajoga

Zakres jej obejmuje przede wszystkim ćwiczenia zmierzające do opanowania ciała, wśród których bardzo ważną rolę odgrywają czynności czyszczące (kriya) organy ciała oraz ćwiczenia oddechowe (pranajama). Za twórcę tej jogi uchodzi mahasiddha Goraknath (XII w.), będący autorem dwóch prac: Hathajoga i Gorakszasiataka, niestety zachowała się tylko ta druga. Oprócz tych tekstów istnieją jeszcze Hathajogapradipika, Gherandasamhita i Siwasamhita. Poza tym Goraknath był założycielem sekty kanphatów.

Czynności oczyszczające składają się z dhauti, obejmującego np. mycie zębów, basti, którego celem jest czyszczenie jelita grubego i odbytnicy poprzez pompowanie analne, neti to czyszczenie nosa za pomocą nitek, nauli polega na wykonywaniu energicznych ruchów żołądka i jelit, trataka to czyszczenie oczu przez koncentrację wzroku na jednym punkcie, np. na płomieniu świecy, aż ukażą się łzy w oczach i kapalabhati polegające na czyszczeniu nosa przez wciąganie wody nozdrzami i wypluwanie ustami.

Ćwiczenia oddechowe zwane pranajama mają na celu oczyszczenie kanałów psychicznych i polegają na powstrzymywaniu oddechu, tzn. na przedłużaniu przerw między oddechami. Przez opanowanie rytmu oddychania można uzyskać pewne umiejętności polegające na kontrolowaniu układu neuro-wegetatywnego. Jogini wierzą, że opanowanie pranajamy usuwa złą karmę i obdarza mocami czarodziejskimi.

Fizjologia tantryczna

Nadi - kanały psychiczne. Są to kanały ciała subtelnego, którymi przepływa energia psychiczna (prana) . Dokładna liczba tych kanałów nie jest znana, najczęściej można spotkać liczbę 72, ale podaje się również, że jest ich 72 000 a nawet 300 000. Po imieniu wymienia się jedynie kilkanaście, tak więc mamy: pingala-nadi, który biegnie do prawego nozdrza, ida do lewej dziurki od nosa, suszumna - kanał środkowy prowadzi do czakry sahasrary, gandhari zmierza do lewego oka, hastidziwa do prawego oka, pusa do lewego ucha, jaśaswini do prawego ucha, alambusa biegnie do ust, kuhuś do narządów płciowych a śamkini do odbytu. Buddyjska tantra ma swoje nazwy i tak suszumna nazywa się awadhuti, ida to lalana, pingala zaś nosi nazwę rasana. Celem praktyki tantrycznej jest skierowanie prany, czyli energii psychicznej z dwóch bocznych nadi, tj. z lalany i rasany do kanału środkowego awadhuti, wtedy, jak mówią przekazy tantryczne osiąga się cel, którym może być mahamudra, "wielki znak", czyli stan czystej świadomości. Na zakończenie trzeba dodać, że nadi istnieją wyłącznie w wyobraźni i świadomości jogina.

Czakry. Inaczej czakramy. Są to szczególne miejsca, w których skupia się energia psychiczna w ciele człowieka. Na ogół wymienia się siedem głównych czakr, chociaż spotyka się i inne liczby. Położone są one wzdłuż kręgosłupa, od splotu krzyżowego do czaszki (sutura frontalis). Najniższą czakrą jest muladhara znajdująca się u podstawy kręgosłupa (plexus crucis), między odbytem i narządami płciowymi. Ma ona szczególne znaczenie, gdyż właśnie tutaj śpi energia wężowa - kundalini. W okolicach splotu sterczowego znajduje się czakra swadhisztana związana ze zmysłem smaku i oddechem. Trzecią czakrą, licząc od dołu jest, manipura (plexus solaris), siedlisko zmysłu wzroku i oddechu samana, następnie położona jest czakra anahata, związana ze zmysłem dotyku i z falusem. Wisiudhi czakra znajduje się w pobliżu splotu krtaniowego i ma związek z dźwiękiem i oddechem udaną. Szósta czakra to adźna leżąca pomiędzy brwiami (splot jamisty) i będąca siedliskiem umysłu. Ostatnia czakra to sahasrara położona najwyżej, zwana też brahmarandrą - cel energii wężowej. Oczywiście każda z tych czakr ma swoje symbole, niezwykle bogate i urozmaicone. Np. muladhara ma kształt czerwonego lotosu, w którego środku znajduje się żółty kwadrat, a w nim trójkąt z wierzchołkiem skierowanym ku dołowi będący symbolem jak już wiadomo joni, to tu właśnie śpi zwinięta w osiem zwojów energia wężowa, zamykając w ten sposób swymi ustami otwór lingi.

Buddyjska tantra uznaje tylko cztery czakry, mianowicie w okolicy pępka, w której zamieszkuje nirmanakaja - ciało pozorne, w pobliżu splotu słonecznego znajduje się sambhogakaja, w splocie krtaniowym mieści się dharmakaja i wreszcie pod czaszką znajduje się uszniszakamala, do której zmierza boska energia kundalini.

Kundalini. Energia psychiczna, niekiedy zwana kosmiczną, zazwyczaj spoczywająca u podstawy kręgosłupa i będąca obiektem tantrycznych manipulacji, celem uzyskania nadnaturalnych zdolności. Do obudzenia kundalini posiadającej kształt węża służą ćwiczenia jogiczne, takie jak asany, czyli postawy oraz pranajama, ćwiczenia oddechu, zwane też kumbhaka - oddechem wazy. Gdy na skutek usiłowań jogina prana zostanie skierowana z idy i pingali do suszumny, wówczas kundalini się budzi i powoli zaczyna się wspinać do wyższych czakr, by w końcu osiągnąć sahasrarę. Ta przebudzona energia powoduje, że jogin wpada w samadhi lub może posiąść inne moce jak uczucie wewnętrznego gorąca. Jednym ze sposobów osiągnięcia tego jest stosowanie kheczarimudry, która polega na zamknięciu językiem otworu prowadzącego do mózgu. Towarzyszy temu często praktyka seksualna polegająca na wstrzymaniu ejakulacji.

Prana. "Pięć wiatrów ciała", czyli oddechów, do których należą prana - oddech, apana - usuwająca wszystkie wydzieliny ciała, samana - równomiernie rozprowadzająca sok pokarmowy (rasa), wjana - rozdzielająca ów sok, udana sprawiająca, że sok ten płynie do góry. W rzeczywistości istnieje tylko jeden oddech prana, a wszystkie pozostałe są jego przejawami.

Rasajana, dosłownie "spożywanie esencji", rodzaj alchemii tantrycznej, praktykowanej razem z hathajogą, w celu osiągnięcia kontroli nad ciałem i zdobycia mocy nadprzyrodzonych oraz uzyskania niższych celów, np. potencji seksualnej, zdrowia, bogactwa itp. Rasajana uczy w jaki sposób używać ziół i minerałów w celach leczniczych. Nathsiddhowie (alchemicy) zyskali sławę dzięki procesowi alchemicznego oczyszczania, które odmładza ciało i zapewnia długowieczność.

Mahasiddhowie

Mahasiddha Nagardżuna. Wielki czarodziej i jogin buddyjski, prawdopodobnie żył w IX w. i był uczniem słynnego mahasiddhy i poety Sarahy, który udzielił mu tantrycznej inicjacji Guhjasamadży, zarówno rytuału prawej jak i lewej ręki.

Tradycja buddyjska uważa, że słynny filozof mahajany, twórca madhjamaki, Nagardżuna żyjący w II w. i wielki czarodziej z IX w. oraz alchemik z XI wieku, to była ta sama osoba. Jednakże dzisiaj sądzi się, że żyło przynajmniej trzech Nagardżunów, a może więcej. Przyjmuje się, że Nagardżuna był autorem komentarza Pańczatrama do pięciu sto...