Żołądek jest narządem wydzielniczym.
Gastroskopia pozwala na sprawdzenie żołądka.
Stan zapalny błony śluzowej żołądka (każdy z nas to przeszedł):
· Przyczyna:
o To, co trafia do żołądka:
ü Pokarm,
ü Leki: NLPZ, aspiryna,
o Infekcja bakteryjna, wirusowa,
o Alkohol,
· Odczyn zapalny – obrzęknięta błona śluzowa; objawy:
o Nudności,
o Bóle nadbrzusza,
o Brak apetytu,
o Wymioty,
o Bóle po posiłku,
· Stan zapalny - rodzaje
o Ostry,
o Przewlekły,
Krwotoczne zapalenie błony śluzowej żołądka – może być bardzo często reakcją na leki, ale też w przebiegu innych chorób np. hematologicznych, mogą być efektem skaz krwotocznych, małopłytkowości; śluzówka jest w wybroczynach, mogą pojawić się krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego
Nadżerkowe zap. Bł. śluz żoł. – zaczerwienienie błony śluzowej, ubytek, trochę krwi; najczęściej gdy jest długotrwały czynnik drażniący np. leki; dotyczy tylko śluzówki – ubytek płaski, wklęsły, może być pokryty włóknikiem.
Owrzodzenie – głębszy ubytek błony. Zmiany w błonie śluzowej mogą dotyczyć każdego miejsca.
Perystaltyka przesuwa pokarm do żołądka.
Gdy dolny zwieracz przełyku otwarty to odźwiernik zamknięty i odwrotnie.
· Faza głowowa – czucie, zapach widzenie jedzenia powodują wydzielanie żołądkowe
· Wzmaganie wydzielania, gdy pokarm dostanie się do żołądka – wówczas zaczyna się wydzielanie trzustkowe
· Kofeina – wzmaga wydzielanie
Wrzód – ubytek w błonie śluzowej obejmujący wszystkie warstwy ściany żołądka
Choroba wrzodowa:
· Żołądka,
· XII – cy,
Przyczyny:
· Złe odżywianie (nieregularne, na czczo, duże przerwy w posiłkach) bardzo ważne śniadanie,
· Czynniki genetyczne,
· Papierosy,
· Czynniki bakteryjne m.in. helicobacter pylori – świetnie rozwija się też w przeziębienia, dlatego rozpoznanie stawia się tylko na podstawie wycinka, (bo hp nie tylko w żołądku),
· Leki: NLPZ (niszczą błonę śluzową żołądka), aspiryna,
· Wrzody mogą się uaktywnić pod wpływem stresu,
Objawy:
· Wrzody żołądka: zwykle objawy po posiłkach – im wyżej wrzód tym szybciej bóle po posiłkach (wysoko w trzonie – 10-15 min, przed odźwiernikiem, 1 godz.),
· Wrzody XII – cy: bóle na czczo,
Wrzody żołądka mogą powodować nowotwory (wrzód przewlekły w nowotwór), a wrzody XII – cy nie.
Powikłania choroby wrzodowej żołądka i XII – cy:
· Krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego może być:
o ostre – nagle wymioty krwią i skrzepami, czarne stolce, spadek RR, blady, spocony, kiepska morfologia, łatwe do rozpoznania
o przewlekłe – chory powoli słabnie
· Objawy:
o Fusowate wymioty,
o Smolisty stolec – częściej niż wymioty (smolisty stolec fizjologicznie: po preparatach z żelazem, jagodach),
o Ubytek wagi,
o Anemia,
o Bóle,
o Perforacja: albo oklei się siecią, albo wytworzy się przetoka, albo dojdzie do ostrego zapalenia otrzewnej,
o Wrzody głębokie mogą drążyć np. do trzustki, wątroby, dróg żółciowych,
o Stenoza (niedrożność) np. zamknięcie wrzodem odźwiernika:
o Łagodna,
o Nowotwór,
o Wówczas,
o Obfite wymioty po posiłkach,
o Chudnięcie,
o Leczenie operacyjne (trudności rehabilitacyjne u osób bardzo wyniszczonych),
Wymioty krwią i skrzepami przy zdrowym przełyku żołądku i XII-cy – nadciśnienie (krwawienie z nosa i połykanie tej krwi)
Zwykle był domeną mężczyzn, ale to się zmienia, bo kobiety palą i są bardziej wrażliwe na NLPZ. Każde owrzodzenie może prowadzić do nowotworu.
Przyczyna:
· Bardzo często wrzody,
· Bardzo złe postępowanie lekarskie – leczenie bez gastroskopii,
o Inhibitory pompy protonowej,
o Omeprazol,
o ...,
· Lek zagoi wrzód a nowotwór będzie się nadal rozwijał,
· Rodzaj żywienia,
· Kiedyś b dużo w Japonii ze względu no wędzone ryby,
· Japonia – autobus ze sprzętem do gastroskopii – spadek 30 % zachorowalności na raka żołądka,
Profilaktyka: np. Japonia
Pierwotne umiejscowienie nowotworu:
· Chłoniak,
· Mięsak,
Gdy polipy żołądka – weryfikacja histopatologiczna – resekcja: gastro lub operacyjnie
Choroba wrzodowa jest chorobą nawrotową, jest także chorobą sezonową (jesień, wiosna)
Gdy nawrót – eradykacja. Oznaczenie antybiogramu (po pobraniu bakterii), – na co bakteria jest wrażliwa (część wrażliwa na bizmut a część na sulbaktam część na inne leki).
60 – 80 % populacji w Polsce ma, hp, ale nie wszyscy mają chorobę wrzodową we wrzodach XII – cy hp często a wrzodach żołądka hp niezbyt często leczenie: amoksycyklina + metronidazol (klamytromycyna + bloker pompy protonowej), gdy ktoś ma hp to nie leczymy, leczymy dopiero, gdy hp doprowadzi do choroby wrzodowej.
Drogi zakażenia:
· Droga pokarmowa,
· Od drugiego człowieka (lokalizacja pozażołądkowa) np.: dentysta, pocałunki,
Może się wygoić, lub spowodować w ciągu 48 godzin perforację wrzodu.
U poparzonych, z uszkodzeniem wielonarządowym, z sepsą – leczenie w OIT; jako profilaktyka – omeprazol.
Gdy leczenie jest nieskuteczne – inny styl odżywiania, zakaz alkoholu, papierosów, leki i to nie pomaga to przy powikłaniach:
· Leczenie operacyjne (perforacja – zaszycie lub resekcja) – sporadycznie,
· Leczenie farmakologiczne – większa skuteczność,
3
betty11