Biisaiiiiiaaiiua ZACHARIASZ YKO NAUK! PISMA WITEGO WYDAWNICTWO"ZNAKI CZASU" WARSZAWA . 716 Eschatologia pijany a przeniesiona bdzie jako budka; bo j obciy nieprawo jej, i upadnie, a wicej nie powstanie" (Izaj. 2 f. 1820 BG). Dramatyczn relacj pozostawi rwnie Dawid w jed nym ze swych psalmw: "Zatrzsa si zadraa ziemia, posady gr si przelky, zatrzsy si, bo (Pan) pon gniewem. Wznis si dym z Jego nozdrzy, z ust Jego ogie trawicy, zapaliy si wgle od niego. Nagi niebiosa i zstpi, a chmura czarna bya pod Jego stopami. I wiz Go cherub, i lecia, a skrzyda wiatru Go niosy. Przy wdzia ciemnoci jego zason, ciemn wod, gste chmury jako okrycie. Od blasku Jego obecnoci rozarzyy si w gle ogniste. Pan z nieba odezwa si grzmotem. Najwyszy gos swj da sysze, wypuci swe strzay i rozproszy ich piorunw mnstwo i rozgromi ich. A ukazao si dno morza obnayy si posady krgu ziemskiego od gro nej nagany Pana, od tchnienia wichru Jego gniewu" (Ps. 17 (18), 816 BT). (2) Wnioski. Jak wida z powyszych opisw, powtr ne przyjcie Chrystusa czy si bdzie z jakim zburze niem porzdku w wiecie przyrody, zostanie nasz wiat zdezorganizowany i pozbawiony pikna (estai Kosmos dfcosmos), nie bdzie to jednak zagada kosmosu i naszej ziemi, anihilacja materii. Niektre kierunki konfesyjne gosz, e przy przejciu Pana nastpi cakowita zagada ziemi, a nawet kosmosu. Ideologia ta przejawia si nawet w niektrych wspczesnych przekadach Biblii". Pogld ten, skrajnie pesymistyczny i wrcz katastroficzny, nie jest zgodny z nauk Pisma witego. Biblia stwierdza, e "ziemia na wieki stoi" (Kazn. l, 4 BG). Powtrne przyjcie Chrystusa nie oznacza koca ziemi. Oznacza jedynie koniec doczesnej i przemijalnej po staci ziemi, kres starego porzdku, kocow faz planu zba wienia. Bg mwi: "nie dokonam penej zagady" (Jer, 4, 27 BT). Kataklizm paruzyjny obejmie jedynie atmosfer i powierzchni ziemi, by moe spowoduje pewne zaburze nia i perturbacje w ukadzie sonecznym, lecz nie zagad ziemi jako planety, czy ukadu sonecznego a w adnym wypadku zagad kosmosu. Biblia nie stoi na stanowisku kosmicznego czy planetarnego katastrofizmu. To, co ma by kocem, stanie si wanie pocztkiem gloryfikacji ziemi i wszechwiata. " Por.: "ziemia rozpadnle si w drobne kawaki, ziemia pkajc wybuchnie" Izaj. 24, 19 BT; "gwiazdy si w ogniu rozsy pia" (2 Piotra 3. 10 BT). T Powtrne przyjcie Chrystusa 717 II. BIBLIJNA TERM ADWENTOWA NOLOGIA Natur, czyli sposb przyjcia Paskiego, a tak e towarzyszce temu kosmicznemu zdarzeniu oko licznoci zewntrzne, lepiej mona pozna w wie tle terminologii adwentowej, uywanej przez Nowy Testament w wersji oryginalnej na okrelenie tego najwikszego wydarzenia przyszoci. l. PRZEGLD TERMINW OKRELAJCYCH PRZYJCIE PANA Na okrelenie chwalebnego przyjcia Chrystusa Biblia Nowego Testamentu uywa szeregu terminw. Cho s to okrelenia mniej lub bardziej bliskoznaczne, synonimiczne, w gruncie rzeczy posiadaj odrbne odcienie znaczenio we, ale wzajemnie si uzupeniajce i tworzce niezwykle wyrany pod wzgldem treci i pikna obraz drugiego ad wentu. Jedne z nich wystpuj czciej, inne rzadziej. a) Terminy czstsze. Najczciej wystpuj nastpu jce terminy: paruzja, epifania, apokalipsa i erchomai. Do konajmy Ich szczegowej analizy treciowo-znaczeniowej. (l) Paruzja (parousia). Wyraz "paruzja" w greckiej literaturze klasycznej mia dwa znaczenia: "obecno" i "przybycie", czyli zapocztkowanie tej obecnoci, jako przeciwiestwo nieobecnoci (apousia). Te dwa znaczenia wyrazu "paruzja" przej hellenizm, z tym, e jak podaje J. Stpie Ju od III w. przed Chr. uywa go przewa nie na okrelenie przybycia wzgldnie wizyty monarchy lub jakiego wyszego urzdnika... Mona wic mwi o technicznym aspekcie tego terminu w hellenizmie. Okre" O znaczeniu wyrazu por.: A. Deissmann, Llcht vom Osten. TUbingen, 1923, lOn. 314320; MiUlgan, St. Pauls Eplstles to the Thessalonians, London 1908, 145148; M. Dlbellus, A dle Tessalonicher III, an dle PhiUpper (Handbuch zum N. T., III, Dle Briefe des Apostels Paulus, II) (TUbingen 1911, 12) Exc.,: Der Gebrauch des Wortes parusla; L. Gertaux, Le Christ, dz. cyt. 29, 32; B. Blgaux, Saint Paul, 196 nn; A. FalUet, Parousle, DBS VI (190) 13311419 (paruzla w Ustach Pawiowych, tame, 13611384). " Por. Eurypides, Alcest 209; Sofokles, Elektra, 1104. 718 Eschatologia la on radosny, triumfalny ingres monarchw obejmuj cych w posiadanie swoje stolice" w. W nauce apostolskiej sowo "paruzja" byo terminem technicznym i oznaczao powtrne przyjcie Chrystusa, a wic przyjcie w chwale61. Termin ten w peni oddawa, w myl wczesnych poj, triumfalny powrt Chrystusa jako krla i wadcy obejmujcego ziemi i ustanowiajcego krlestwo Boe. W tym samym eschatologicznym zna czeniu wystpuje sowo "paruzja" w teologii jako termin techniczny na okrelenie drugiego adwentu Pana. W No wym Testamencie wyraz "paruzja" pojawia si 24 razy. Ap. Pawe posuguje si nim 14 razy i to w dwojakim zna czeniu: 6 razy w oglnym, okrelajcym zwykle przybycie lub obecno (l Kor. 16, 17; 2 Kor. 7, 6.7; 10, 10; Filip, l, 26; 2, 12), 7 razy w sensie eschatologiczym na okrelenie przyjcia Pana (l Tes. 2, 19; 3, 13; 4, 15; 5, 23; 2 Tes, 2, 1.8; l Kor. 15, 23) i raz na okrelenie przyjcia antychrysta (2 Tes. 2, 9). W pozostaych ksigach Nowego Testamentu sowo "paruzja" wystpuje 10 razy w sensie eschatologicz nym, okrelajc chwalebne przyjcie Chrystusa (Mat. 24, 3.27.37.39; Jak. 5, 7.8; 2 Piotra l, 16; 3.4.12; l Jana 2, 28). (2) Epifania (epifania), W okresie hellenizmu sowo "epifania", podobnie jak "paruzja", stao si terminem tech nicznym na okrelenie majestatycznego przybycia, wzgld nie okazaej wizyty monarchy, wyszego urzdnika czy armii82. Elementem najwaniejszym, ktry termin ten uwypukla, jest towarzyszca przybyciu okazao i splen dor. Wyraz "epifania" oznacza zjawienie si, przybycie, ukazanie si, zewntrzny blaskM. Sowa pochodne: czasow nik "epifaneo" oznacza pokaza, ukaza si, zjawi si, przyby, wita, janie, zawieci (uk. l, 79; Dz. Ap. 27, 20; Tyt. 2, 11); przymiotnik "epifanes" ukazujcy si, wi doczny, jasny, zwracajcy uwag, znakomity, sawny, zna ny, a take okrelenia przyswkowe otwarcie, wysta wnie, wspaniale (Dz. Ap. 2, 20). W katechezie apostolskiej sowo "epifania" oznaczao pene blasku i chway przyjcie Chrystusa przy kocu wie kw. W Nowym Testamencie sowo "epifania" uyte jest 5 razy w sensie eschatologicznym64 i raz w sensie pierw szego przyjcia Jezusa (2 Tym. l, 10), " Eschatologia w. Pawa (Studia Theologica Varsavlensia, nr 1/63, s. 41.42); por. Podrczna Encyklopedia Biblijna, haslo: "Pa ruzja"; The Interpreter Dictionary of the Bibie, t. 3, s. 65, haslo: "Parousia". 61 Por. Podrczna Encyklopedia Biblijna, haso: "Paruzja". " Por. J. Stpie, dz. cyt., s. 44. " Por. Z. Abramowiczwna, Sownik grecko-polski. Sowo oddane jest nastpujcymi wyraeniami: w 2 Tes. Powtrne przyjcie Chrystusa 719 (3) Apokalipsa (apokalypsis). Wyraz znany by greckim autorom wieckim88. Jego sens literalny by nastpujcy: odkry; przenony za: objawi co, co byo zakryte; nigdzie nie oznacza natomiast objawienia religijnego. Takie zna czenie pojawio si dopiero w Biblii. Sowo "apokalipsa" iapokalipsis) wystpuje w Nowym Testamencie 18 razy w nastpujcych znaczeniach: a) objawienie nadprzyrodzonych tajemnic Boych (uk. 2, 32; Obj. l, l; Rzym. 16, 25; Gal. l, 12; Efez. l, 17; 3, 3; 2 Kor. 12, 1.7); b) objawienie jako charyzmat, czyli proroctwo (l Kor. 14, 6. 26); c) objawienie eschatologiczne, czyli ukazanie si Chrystusa w Jego paruzji, ktrej towarzyszy rado, penia mocy i chway (l Pio tra l, 7.13; Rzym. 8, 19; l Kor. l, 7; 2 Tes. l, 7), oraz na stanie sdu Boego dnia gniewu (Rzym. 2, 5). Apostoowie sowem "apokalipsa" wyraali nadprzyro dzone objawienie Boe, dokonane przez wiato aski lub wizje wyjaniajce prawdy wiary, objawienie si osoby Bo ej i przyszoci; sowem tym okrelali take majestatyczne ukazanie si, ujawnienie, odkrycie i objawienie si Chrys tusa w dzie Jego przyjcia. J. Stpie komentujc escha tologiczny sens sowa "apokalipsa" stwierdza: "Pan Jezus bdzie prawdziwie odkryty (objawiony) i widzialny w sen sie materialnym dopiero w dzie ostateczny. Dlatego s eschatologiczny jest najpeniejszym sensem wyrazw "apokalipsis" i "apokalyptein" M. Czasownik "apokalvptein" zna czy: odkry, odsoni, wyjawi, okaza, zdemaskowa67. (4) Erchomai. Bardzo czsto uywaj apostoowie na okrelenie powtrnego przyjcia Pana czasownika "erchomai" Czasownik ten znaczy; i, kroczy, przybywa, przychodzi, nadchodzi, udawa si w drog68. W Nowym Testamencie sowo "erchomai" wystpuje 631 razy, z tego na okrelenie powtrnego przyjcia Chrystusa 40 razy M. b) Terminy rzadsze. Oprcz ww. terminw na okrele nie chwalebnego przyjcia Pana Nowy Testament uywa 2, 8 (blask NP, BT); l Tym. 6, 14 (przyjcie NP; objawienie si BT); 2 Tym. 4, l (objawienie NP, pojawienie si BT); 4. g (przyjcie NP, pojawienie si BT); Tyt. 2, 13 (objawie nie Np, BT). " Por. J. Stpie, dz. cyt., s. 46. nr J. Stpie, dz. cyt., s. 48; por. B. Eigaux, Saint Paui, 5. 206. " Por. Z. Abramowiczwna, dz. cyt., t. l, s. 270. " Por. Z. Wclewskl, Slownik grecko-polski; Z. Abramowi czwna, dz. cyt. t. 2, s. 312. " Mat. 10, 23; 1S, 27; 24, 39.42.43.44.46; Mar. 8, 38; 9, 1; 12, 9; 13, 26.36; uk. 9, 26; 12, 36.37.38.39.40; 21, 27; Jan 14, 3.28; 21, 22.23; Dz. Ap. 1, 11; 2, 20; l Kor. 11, 26; 1 Tes. 1, 10; 5, 2; 2 Tes. 2, 14); Judy 14; Obj. 1, 7.8; 3, 11; 4, 8; 14, 15; 16, 1S; 22, 7.12.20. 720 Eschatologia szeregu innych terminw. Wystp...
noczesc