BADANIE CHOREGO NIEPRZYTOMNEGO

                OSTRA NIEDOMOGA PNIA MÓZGU (ITC)

1.       B. Książkiewicz  „Badanie chorego nieprzytomnego – seminarium Klinika Neurologii AMB

2.       R. Mazur i wsp.  „Podstawy kliniczne neurologii”

3.       R. Mazur i wsp.  „Stan zagrożenia życia w chorobach układu nerwowego”

4.       A. Prusiński  „Neurologia praktyczna”

ETIOPATOGENEZA :

· przytomność, czyli stan czuwania zależy od aktywności tworu siatkowatego pnia mózgu (części wstępującej)

· twór siatkowaty warunkuje gotowość czynnościową obszarów kory mózgu niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania okolic projekcyjnych, asocjacyjnych i ruchowych

· spadek aktywności tworu siatkowatego niezależnie od przyczyny powoduje zaburzenia przytonmości

PRZYCZYNY ZABURZEŃ PRZYTOMNOŚCI :

1

· pierwotnie mózgowe :

-          udar krwotoczny i niedokrwienny

-          neuroinfekcje

-          urazy czaszkowo – mózgowe

-          guzy mózgu

-          atak padaczki typu grand mal

· pierwotnie pozamózgowe :

-          niewydolość krążeniowo – oddechowa

-          zaburzenia metaboliczne :

®     śpiączka hipo i hiperglikemiczna

®     śpiączka mocznicowa

®     śpiączka wątrobowa

-          zaburzenia endorynologiczne :

®     przełom nadnerczowy

®     przełom tarczycowy

®     niektóre choroby przysadki

-          zatrucia :

®     alkohol

®     leki

®     tlenek węgla

PODZIAŁ ZABURZEŃ PRZYTOMNOŚCI :

                                         zaburzenia przytomności

       piorunujące                 krótkotrwałe                  długotrwałe

              (przemijające)

w krótkim czasie                chory wraca do               konieczne jest leczenie

  następuje zejście              przytomności samoistnie                 przyczynowe

śmiertelne, konieczne

zabiegi reanimacyjne

ciężki uraz głowy                       omdlenia              zatrucia zewnątrzpochodne

uraz wielonarządowy              zespół zatoki t. szyjnej              zatrucia wewnątrzpochodne

rażenie prądem              zaburzenia rytmu serca              wstrząs

gwałtowne zatrucia                napad padaczkowy                            choroby układu nerwowego

zatrzymanie AS              wstrząśnienie mózgu              (np. udary, urazy, guzy,

krwotok śródczaszkowy              neuroinfekcje)

KRÓTKOTRWAŁE ZABURZENIA PRZYTOMNOŚCI :

· zaburzenia w układzie nerwowym (pierwotne) :

-          padaczka :

®     zwykle stawiana na pierwszym miejscu w rozważaniach diagnostycznych

-          narkolepsja :

®     może naśladować zaburzenia przytomności

· zaburzenia w układzie krążenia :

-          omdlenia :

®     najczęściej omdlenia wazowagalne

-          zespół zatoki tętnicy szyjnej

-          zaburzenia rytmu :

®     np. zespół wydłużonego odcinka QT (rodzinne, dotyczy młodych)

-          napady MAS (Morgagniego – Adamsa – Stokesa) :

®     chwilowe zatrzymanie czynności serca

®     kolejny incydent może zakończyć się zgonem

-          kardiomiopatia przerostowa :

®     dochodzi do zwężenia drogi odpływu z LK i niedokrwienia mózgu

-          przejściowe ataki ischemiczne (TIA)

· zaburzenia metabolizmu i czynniki toksyczne :

-          hipoglikemia

-          tężyczka

-          encefalopatia wrotna

-          encefalopatia oddechowa

-          objawy uboczne niektórych leków :

®     naparstnica

®     chinidyna i inne leki antyarytmiczne

®     leki ¯RR

®     neuroleptyki

®     leki uspokajające

®     lewodopa

®     bromokryptyna

®     narkotyki

· napady psychogenne :

-          napady histeryczne

-          zespół hiperwentylacyjny

-          napady zatrzymania oddechu u dzieci

ZASADY DIAGNOSTYCZNE :

-          u młodych ludzi należy głównie różnicować między omdleniami, a napadem padaczkowym, choć nie można wykluczyć innych przyczyn

-          u ludzi starszych rozpatruje się przede wszystkim możliwość wystąpienia TIA, lub MAS i innych zaburzeń rytmu serca

-          w każdym przypadku rozwazyc możliwość napadów psychogennych (po wykluczeniu wszystkich innych spraw)

DŁUGOTRWAŁE ZABURZENIA PRZYTOMNOŚCI :

· wtórne :

-          zatrucia :

®     CO

®     barbiturany

®     leki uspokajające i nasenne

-          czynniki fizyczne :

®     hipotermia

®     przegrzanie

®     rażenie prądem elektrycznym

-          zakażenia ogólne (toksyny bakteryjne)

-          wstrząs anafilaktyczny

-          zaburzenia krązenia ogólnrgo

-          zaburzenia metaboliczne :

®     śpiączka mocznicowa

®     śpiączka cukrzycowa

®     spiaczka wątrobowa

®     hipoglikemia

-          zaburzenia endokrynologiczne :

®     śpiączka tarczycowa

®     śpiączka nadnerczowa

®     śpiączka przysadkowa

-          choroby wyniszczające

-          zaburzenia gospodarki wodno – elektrolitowej i RKZ

· pierwotne zaburzenia mózgowe :

-          udary

-          neuroinfekcje

-          urazy czaszkowo – mózgowe

-          guz mózgu

-          padaczka

-          histeria (rzekome zaburzenia przytomności)

SZCZEGÓLNE FORMY ZABURZEŃ ŚWIADOMOŚCI :

· stan odmóżdżeniowy :

-          występuje  uszkodzeniu pnia mózgu i tworu siatkowatego na wysokości wzgórków blaszki pokrywy

-          charakteryzuje się sztywnością odmóżdżeniową

-          przeważnie niepomyślne rokowanie

· śpiączka alfa :

-          w niektórych przypadkach uszkodzenia mostu (zmiany naczyniowe, guz, uraz)

-          stan śpiączkowy z zachowaniem w EEG fal alfa (normalnie w śpiączce wysokonapięciowe fale wolne)

-          źle rokuje

· mutyzm akinetyczny (zespół apaliczny) :

-          w uszkodzeniu tworu siatkowatego i przyśrodkowej częci wzgórza, lub obustronnego uszkodzenia zakrętu obręczy (ukł. limbiczny)

-          chorzy pozostają stale z otwartymi oczami, nie wykonują żadnych ruchów (mogą wodzić oczami) i nie nawiązują kontaktów z otoczeniem

-          nie ma żadnych reakcji somatycznych na bodźce, można jedynie zauważyć reakcje uatonomiczne (­HR, zmiana rytmu oddechowego)

-          może się utrzymywać długi czas

· utrw...