FasL (CD95L)
- wytwarzany głównie przez limfocyty T i komórki NK jako integralne białko błonowe
- pod wpływem metaloproteaz może być uwalniany z powierzchni komórek
Funkcje FasL:
1) indukcja apoptozy komórek docelowych mających na swojej powierzchni receptor Fas (np. komórki zakażone wirusami, komórki nowotworowe). Niektóre komórki nowotworowe mogą wytwarzać FasL i w ten sposób indukować apoptozę limfocytów T posiadających receptor Fas.
2) pobudzanie proliferacji limfocytów Tc
3) udział w wygaszaniu odpowiedzi immunologicznej –receptor Fas pojawia się na aktywowanych limfocytach T, komórki stają się wrażliwe na FasL (apoptoza limfocytów)
Receptory dla FasL
1) Fas – integralne białko błonowe posiadające w części zewnątrzkomórkowej trzy domeny bogate w cysteinę. Występuje też forma rozpuszczalna tego receptora. Związanie FasL z receptorem inicjuje apoptozę komórki.
2) DcR3 – wiąże FasL w nieaktywne kompleksy uniemożliwiając interakcję z receptorem inicjującym apoptozę.
Niektóre komórki nowotworowe, np. raka jelita grubego, wykazują dużą ekspresję DcR3 co zmniejsza ich wrażliwość na FasL.
TRAIL (TNF-related apoptosis including ligand)
- białko błonowe występujące w postaci homotrimeru
- może być wydzielany z komórek
Funkcje TRAIL:
- indukcja apoptozy aktywowanych limfocytów T
- indukcja apoptozy komórek nowotworowych
- eliminacja zakażonych komórek przez limfocyty Tc i makrofagi
Receptory dla TRAIL
5 receptorów dla TRAIL:
- TRAILR1 i TRAIL2 – receptory błonowe, przekazują sygnał do apoptozy w sposób identyczny jak Fas (receptory śmierci)
- TRAILR3 i TRAILR3 – receptory błonowe, wiążą TRAIL w nieaktywne kompleksy
- Osteoprotegryna – rozpuszczalny receptor wiążący TRAIL w nieaktywne kompleksy.
bombelspec