msg-wykłady.doc

Wykład 1.

Podział wpółczesnego świata:

·         PKB-miernik efektów / sytuacji ekonomicznej

·         Na świecie: PKB=100% suma dóbr finalnych towarów i usług wytworzonych w określonym czasie ; przynależność terytorialna

·         USA co najmniej 40 mln ludzi nielegalnie

·         PNB- przez obywateli zalegalizowanych

USA » 26-27 % PKB

UE » 22-23 % PKB                                   »66% ®1/6 obywateli świata

Japonia » 10% PKB

Tygrysy Azjatyckie » 5-6% PKB             

Reszta świata » 34% PKB                                  

Reszta świata = Australia i Nowa Zelandia

                            Afryka

                            Chiny

                            Indie

                            ........

                            byłe kraje socjalistyczne »4,5 – 5 % PKB  (Polska » 0,55% PKB )

                            Ameryka Łacińska

Z punktu widzenia globalnego- Polski nie widać w świecie gospodarczym ( wszystko co < od 1 stanowi granicę błędu statystycznego)

Na świecie jest ok. 8 razy więcej aktywów finansowych niż aktywów rzeczowych. Bardzo dużo wolnych kapitałów. Paradoks-w Polsce jest brak kapitału.

Nadpłynność:nadwyżka kapitału : USA, Japonia(gospodarka uśpiona, stopy % - niewiele > 0, pokrywaja jedynie koszty administracyjne), UE

Kapitał nie wpływa do Polski , bo:

·         Problemy z absorbcją

·         Nie widać na mapie gospodarczej

·         Musi być zaufanie , że się rozwinie

Skąd tyle środków finansowych ?

·         Rozbicie systemu z Bretton woods : 1972-zawieszenie wymienialności dolarów na złoto

·         Do 1.wojny światowej-waluta złota-po wojnie-wyprodukowano więcej pieniadza papierowego ® za dużo. Żeby pozbyć się takiej ilości papierów®nabywanie sztabek złota za odpowiednie ilościpapierów

·         2.wojna światowa : produkcja pieniądza na uzbrojenie

1943- Bretto Woods : złota tylko tyle , że może zabezpieczać tylko $ amerykańsie. Dolary-

jedyna waluta wymienialna na złoto (dopiero $ ® na inne waluty)

Kurs stały 1$ = 4 DM

                            4 franki

                            etc.

·         Samochód ®benzyna ®ropa naftowa : USA, Europa – mało złóż

Ropa z byłych kolonii® OPEC ®tylko dolary

Mechanizm kursów krzyżowych : cena zakupu i cena sprzedaży  (patrz str.16)

Pertrodolary ®dodatkowa produkcja dolarów

·         Francja : nadwyżka $ ®do USA po złoto. By nie utracic płynności finansowej ®zawieszenie wymienialności na złoto

·         Wprowadzenie płynnych kursów walutowych

·         Pozwolono na operacje walutowe instytucjom innym niż banki komercyjne (fundusze emerytalne , inwestycyjne)

·         Instrumenty finansowe zabezpieczające

·         Koniec lat 90-tych : bardzo dużo instrumentów:

              z nadmiaru kapitału :

Stopa %             

t                             Świat

                            St %

t                             USA

USA : 0k 65 % walut wpółczesnego świata

          Ok. 95% dolarów – poza USA

USA : najwiekszy dłuznik świata

              Wierzyciel-ten kto posiada śr.finansowe

Malejaca stopa % ® (Europa Zach, Azja, USA) spadek inflacji

Oczekiwano , że w 2003 roku : inflacja = 0

Teoretycznie dobrze, ale: groziło bezrobociem, spadałaby wydajność pracy, przyzwyczajenie do odwrotnej sytuacji.

·         Wzrost ceny ropy naftowej i czynników energetycznych®wzrost inflacji

Wykład 2.

1.Ddoch. z oper. Finansowych

2.DPKB

3.t

4.Ddoch. ze sprzedaży towarów i usług

5.D doch. Z pracy

To zjawisko łączone jest z 2 efektami:najwięcej zarabia się operując instrumantami finansowymi (waluty, opcje – właściwie na rynkach nierzeczywistych)

Największe operacje finansowe- USA.

Relacje we wpółczesnym świecie- kształtuja się nie tylko na rynku, polityka z gopodarka się przenikają.

Unia Europejska:

·         Przyczyna powstania:

® militarno-polityczne : ucywilizowanie Niemiec (silni w produkcji stali i węgla) . Powstała    Europejska Wpólnota Węgla i Stali ® wpłynięcie n a ograniczenie produkcji.

® ZSRR : silny po wojnie, obawa pochodu żolnierzy radzieckich ze wschodu na zachód, obawa kontroli przez armię czerwoną

® konkurencja z USA

·         Procesy dezintegracyjne:

® od lat 80-tych poglądy: po co ponosic dodatkowe koszty?

® profesorzy uniwersyteccy : przez kilkadziesiąt lat istnienia Unii nie było wojny : SUKCES ®rozwój pokojowy.

® przyspieszenie integracji po wprowadzeniu euro.

USA-filozofia finansowa

Niemcy, Japonia-filozofia inżynierska

USA-nie musi nic produkować, wszystko może kupić za dolary.

RFN-der deutsche Bundesbank – chcieli tez umocnić DM.

Wprowadzenie euro powoduje :

·         Zmniejszenie kosztów transakcyjnych

·         Łatwiejsze porównywanie cen

·         Kwestie polityczne-zacieśnienie, integracja.

Dyskusja nad przyjęciem 6.kryterium przyjmowania do UE : bezrobocie                                                       

t

                                          t

scenariusz optymistyczny                                          scenariusz pesymistyczny

Wprowadzenie scenariusza optymistycznego:

·         problemy ze sprzedażą towarów i uług w i z UE ®pertutbacje w słabszych krajach (nie byłyby w stanie spłacić kredytów), naciski na wycofanie euro i wprowadzenie z powrotem walut krajowych.

·         Z punktu widzenia Polski:70 % towarów produkowanych w Polsce-sprzedawanych na rynkach UE®byłyby tanie, kupowaliby – rozliczenia przy pomocy dolara ®poprawa terms of trade ® hossa ® większe tampo wzrostu gospodarczego.

Wprowadzenie scenariusza pesymistycznego:

·         Z punktu widzenia świata: nikt nie jest zainteresowany zamiana dolara na inne waluty (np. euro) , brak zagrożenia kryzysu (czyli : napływ dolarów do USA z powrotem®dewaluacja®kryzys)

·         Dla świata-scenariusz dobry, dla Europy ( UE) korzystny : towary i usługi nabywane za dolary-względnie tanie ®wyższe tempo wzrostu gosp. niż prognozowano

·         Dla Polski: najgorszy scenariusz z możliwych:  towary i usługi nasze, które transportujemy sa wzglednie drogie (gdyby był gwałtowny wzrost wydajności mogłyby stanieć, ale: nakłady na inwestycje, edukację®brak wzrostu wadajności) Niska inflacja na rynku konsumentów, na rynkach inwestycyjnych- ujemna inflacja- nie opłacaja się inwestycje: dziś więcej zapłacę niż jutro zyskam. Import tow i usług za dolary (głównie surowce)®ja dolar wzrasta-płacimy więcej, jak euro spada-mniej zyskujemy.. Pogarsza się terms of trade-wpływ na bilans płatniczy.(pogarszanie pozycji finansowej danego kraju na arenie międzynarodowej)

Wkład 3.

Parytet-okr.przez siłę nabywcza danej jednostki pieniężnej.

Kryteria z Maastricht: poziom inflacji

                                     poziom st.%

                                     kryterium monetarne

                                     swobodne kształtowaniesię kursów walut

Kryt.monetarne:              ®deficyt budżetowy £ 3 % PKB         (Przychody/wydatki) x 100%

                                          Polska = 5,5 % PKB

                                          ®dług publiczny < 60 % PKB

                                          Polska = 55 % ale wzrasta.

Jeżeli gosp.Polski będzie się rozwijać średnio 3-5% rocznie to perspektywa za 15 lat- dobra.

Myślenie na krótki dystans:Polska wypada źle

Szanse pokojowego rozwoju,względy polityczne, wzgledy społeczne(zapał do pracy)

Wysoki poziom inflacji:

·         nadmierna ilość pieniądza w obiegu: zmniejszenie: równanie Fishera:

                            MV = PT (V-szybkość obiegu pieniądza, P-ceny, M-ilość pieniądza, zał: T=const)

·         Kotwica walutowa(lata 90-te)podwiązanie waluty krajowej do waluty zagranicznej (u nas do dolara : 1 $= 9500 zł)

·         Nic nie było w sklepach®rosła ilość pieniądza®presja na cenę

·         Kupowanie dolarów lub DM-bo ich cena też rośnie

·         Ocena na świecie kotwicy walutowej-zła

·         Obniżenie inflacji ale : wypływ kapitału

·         Podaż pieniądza : Zmniejszenie ilości pieniądza przez nie zwiększanie jego ilości i przez wykupywanie tego co jest na rynku przez podniesienie stóp % (zmniejszenie pieniądza bankowego : kredytu nie chcę)®zwiększają się depozyty gosp.domowych.

Deficyt budżetowy:

·         Zmniejszenie :  przez podniesienie podatków (zasadnicza część wpływów do budżetu)

·         Przed 1990 rokiem : 1-szczeblowy system bankowy (BC + 4 quasi banki-by prowadzic wymiane z zagranicą) Po roku 1990-utworzono banki komercyjne-sytuacja z deficytem budżetowym pogorszyła się. Ściąganie podatków od przedsiębiorstw: słabe, znikoma część®do budżetu.Zwrócenie ok. 85% kredytów do banków komercyjnych.

·         W bankach komercyjnych : nadpłynność finansowa, gosp.domowe: oszczędności do banków. Nikt nie chciał brać kredytów przy 90-cio % stopie. Budżet-pustka, banki komercyjne-pękały w szwach od pieniędzy.

·         Państwo: zebranie środków na pokrycie deficytu : zaciągnięcie długu publicznego: emisja bonów skarbowych : BC®do banków komercyjnych®złotówki do budżetu przez BC.-

Bony(0 stopień inflacji) : 5% powyżej oficjalnego poz.inflacji(oprocentowanie) ® po 3 tyg.żadnych zmian: źle przeszacowano ilość pieniądza.Początkowo nie spowodowało to zmniejszenia deficytu, przeszacowano ilość pieniądza na rynku, głównie przez wprowadzenie równocześnie liberalizacji cen. Nikktóre towary i usługi, które za komuny nie miały cen , dostały je (np.usługi dydaktyczne). Nowe bony-nowe złotówki-tak przez kilka lat.

·         W wyniku tego na rynku kapitałowym nastąpiła deformacja aktywów finansowych( za dużo było gotówki i kapitału w papierach wartościowych)

(Jeśli system bankowy ma zbyt dużą władzę : będzie działac jak KGB.)

·         W takiej sytuacji zagraniczny kapitał finansowy jest zainteresowany inwestycjami w polski rynek finansowy, aby na tym zarobić :kupuja od naszych banków złotówki , aby je zainwestowac w bony skarbowe:

·         Zagraniczne instytucje finansowe-nadmiar środków finansowych®za $ kupowanie złotówek ($ do banków komercyjnych), za złotowki: bony skarbowe ( złotówki do budżetu przez BC, bony do zagranicznych inst.finans.)

·         Spadająca stopa % na świecie, bony : wysoka stopa %®popyt na złotówki wzrasta : złotówka ma się dobrze. To powoduje wzrost wartości złotówki®silna waluta : spowodowane to jest nie dobra syt.gospodarczą, ale:wysokim poziomem stopy % ustalonym odgórnie.. Władza ustaliła : kurs walutowy nie kształtuje się swobodnie (ok. 90-95%), ukształtowane w wyniku walki z inflacja a nie walki popytu z podazą.

·         Część dolarów , zdeponowane w bankach komercyjnych, mogą służyc do obsługi kont i rachunków przedsiębiorstw, część zużyta na kredyty dewizowe (niewiele)

·         Postanowiono skupować te dolary do BC(bo będą zwiększały ilość piweniądza w obiegu) będą tworzyły rezerwy dewizowe. (pomysł absurdalny!)

·         Do banków komercyjnych : złotówki.Złotówki w bankach k.mogłyby spowodowac wzrost inflacji

·         BC-walka z inflacją przy pomocy stopy % (albo nie obniżanie), BC ostrożny – boi się inflacji, chce utrzymac stabilna złotówke

·    &...