38. Ubezpieczenie społeczne w FUS, a ubezpieczenie społeczne w KRUS
System ubezpieczeń społecznych w Polsce obejmuje dwa odrębne podsystemy. Pierwszy to Fundusz Ubezpieczeń Społecznych (FUS), z którego są finansowane gwarantowane przez państwo wypłaty świadczeń należnych ubezpieczonym osobom i ich rodzinom, z wyłączeniem rolników i ich rodzin. Świadczenia z tytułu ubezpieczenia społecznego na rzecz rolników i ich rodzin są wypłacane z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS). Istnienie dwu opcji w zakresie ubezpieczenia społecznego w praktyce nierzadko staje się źródłem różnego rodzaju kombinacji, by zmniejszyć obciążenia finansowe z tego tytułu. Pokusa jest duża, bowiem składki do FUS są znacznie wyższe niż do KRUS. Efektem różnic w wysokości składki jest stosowanie m.in. „strategii na rolnika” przez osoby niemające nic lub niewiele wspólnego z rolnictwem.
FUS
Reforma ubezpieczeń społecznych z 1999r polegała na tym, że:
1) Utworzono tzw. 3 filary ubezpieczeń
2) Wyodrębniono 4 rodzaje ubezpieczenia społecznego
3) Dla wszystkich osób podlegających ubezpieczeniu społecznemu przyjęto w jednakowej wysokości stopy procentowe dla poszczególnych rodzajów ubezpieczeń, z wyjątkiem ubezpieczeń wypadkowych
4) Określono odrębne podstawy wymiaru składek dla poszczególnych grup ubezpieczonych.
Zgodnie z przepisami ustawy, obowiązkowi ubezpieczenia społecznego podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są m.in. pracownikami, osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność gospodarczą, osobami wykonującymi pracę nakładczą, osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy-zlecenia albo innej o świadczenie usług.
System ubezpieczenia społecznego obejmuje:
1) Ubezpieczenie emerytalne
2) Ubezpieczenie rentowe
3) Ubezpieczenie chorobowe
4) Ubezpieczenie wypadkowe
Stopy procentowe składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe są jednakowe dla wszystkich ubezpieczonych i wynoszą:
· na ubezpieczenie emerytalne - 19,52% podstawy wymiaru,
· na ubezpieczenie rentowe - 6,00% podstawy wymiaru,
· na ubezpieczenie chorobowe - 2,45% podstawy wymiaru.
Od 1 stycznia 2003 r. składka na ubezpieczenie wypadkowe podlega różnicowaniu. Zasady różnicowania stopy procentowej tej składki określa ustawa oraz rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej.
Składka na ubezpieczenie emerytalne (19,52%) jest płacona po połowie przez pracodawcę i pracownika. W przypadku osoby fizycznej prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą składka w całości jest płacona przez przedsiębiorcę.
KRUS
Zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, ubezpieczenie to obejmuje, na zasadach określonych w ustawie, rolników, ich małżonków i pracujących z nimi domowników.
Ustawa przewiduje dwie formy objęcia ubezpieczeniem. W zależności od warunków spełnianych przez osobę zainteresowaną, objęcie to następuje w trybie obowiązkowym (z mocy ustawy) lub dobrowolnym (na wniosek, w przypadku gdy nie są spełnione warunki obowiązkowego ubezpieczenia). W ubezpieczeniu społecznemu rolników wyodrębnia się dwa rodzaje ubezpieczenia:
· ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie,
· ubezpieczenie emerytalno-rentowe.
Rolnik płaci miesięczne składki na powyższe rodzaje ubezpieczeń. Wysokość składki na ubezpieczenie emerytalno - rentowe wynosi 10% emerytury podstawowej. Wysokość emerytury podstawowej jest ogłaszana przez Prezesa ZUS w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".Rolnik, którego gospodarstwo rolne obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 50 ha przeliczeniowych, opłaca na ubezpieczenie emerytalno-rentowe również dodatkową składkę miesięczną w wysokości:
1. 12% emerytury podstawowej - w przypadku gdy gospodarstwo rolne obejmuje obszar użytków rolnych do 100 ha przeliczeniowych;
2. 24% emerytury podstawowej - w przypadku gdy gospodarstwo rolne obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 100 ha przeliczeniowych do 150 ha przeliczeniowych;
3. 36% emerytury podstawowej - w przypadku gdy gospodarstwo rolne obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 150 ha przeliczeniowych do 300 ha przeliczeniowych,
4. 48% emerytury podstawowej - w przypadku gdy gospodarstwo rolne obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 300 ha przeliczeniowych.
Miesięczna składka na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie za każdą osobę (w tym także za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą) podlegającą temu ubezpieczeniu w pełnym zakresie będzie miała równą wysokość (odpowiadającą jej pojedynczemu wymiarowi). Składkę na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie ustala Rada Rolników.
chomikSGHowy