mobbing -objawy.txt

FAZY MOBBINGU W ZAK�ADZIE PRACY I OBJAWY CHOROBOWE 

U OFIARY MOBBINGU

        Proces mobbingu rozwijaj�cy si� w czasie mo�e mie� u swojego �r�d�a konflikt z prze�o�onym, kt�ry jako pierwszy stosuje przemoc psychiczn�, a dopiero potem do prze�ladowcy do��czaj� wsp�pracownicy i koledzy z zak�adu pracy. 

Mo�e tak�e zacz�� si� od konfliktu w grupie wsp�pracownik�w, kt�rzy zaczynaj� maltretowa� psychicznie osob� ze swojego grona. W tym przypadku prze�o�ony do��cza do prze�ladowc�w p�niej. Fazy rozwoju mobbingu om�wiono poni�ej na tym drugim przyk�adzie.

 

Faza wczesna z faz� rozszerzania si� mobbingu

W pierwszej, wczesnej fazie mobbingu powstaj� konflikty, kt�re s� rozwi�zywane �le lub nie s� rozwi�zywane w og�le. Ich przyczyn� mo�e by� na przyk�ad z�a atmosfera pracy w restrukturyzowanym zak�adzie. Zatrudnione osoby nie informowane o zmianach, staj� si� zdezorientowane, niepewne. Osoba kt�ra zaczyna by� poddawana mobbingowi podejmuje racjonalne cho� nieskuteczne pr�by przyczynienia si� do z�agodzenia czy rozwi�zania konfliktu. Wreszcie dochodzi do typowych dzia�a� mobbingowych. Ten etap wydzielany jest przez niekt�rych autor�w jako faza druga. Szerzy si� plotki i pom�wienia o pracowniku. Podwa�a si� jego wiedz� i umiej�tno�ci, stopniowo prowadz�c do jego wyobcowania z grupy i obni�enia jego samooceny. Pod koniec tego okresu stabilizuje si� i umacnia �linia natarcia� wyznaczona przez prze�ladowc� (prze�ladowc�w). Prze�ladowany zmuszony jest do przyj�cia roli pokonanego, a w �rodowisku pracy nie znajduje �adnej pomocy. Ofiara ocenia b��dnie intencje stoj�ce za atakami ze strony prze�ladowcy. Podejmuje kolejne pr�by stosowania rozs�dnych argument�w, a niekt�re osoby broni� si� reaguj�c agresywnymi zachowaniami na stosowan� wobec nich przemoc psychiczn�.

Wskutek tych dzia�a� pojawia si� wyst�puj�ce przewlekle z�e samopoczucie ofiary a codzienny strach przed p�j�ciem do pracy i ci�g�e stany napi�cia nerwowego prowadz� do reakcji stresowej. 

Organizm wysy�a sygna�y alarmowe- b�le g�owy, b�le brzucha, b�le zamostkowe. Z czasem do objaw�w do��czaj�: nudno�ci, wymioty, wzrost ci�nienia t�tniczego krwi, bezsenno��, zaburzenia koncentracji i stany l�kowe oraz depresyjne.Cz�sto ofiara zaczyna nadu�ywa� alkoholu, lek�w uspokajaj�cych czy nasennych lub si�ga po inne u�ywki.

Faza �stabilnego mobbingu�

        W fazie drugiej, tu nazwanej faz� �mobingu stabilnego� osobie prze�ladowanej zostaje trwale wyznaczona rola �koz�a ofiarnego� w zaburzonej atmosferze zak�adu pracy. Zostaje ona tak�e zakwalifikowana jako na przyk�ad: m�drala,k�amca, kr�tacz, nadwra�liwiec lub pieniacz. Teraz (je�eli nie wyst�powa� w tej roli od samego pocz�tku) do g�osu dochodzi prze�o�ony. Niesprawiedliwe napomnienia, straszenie, degradacja pozycji w grupie przez przydzielanie mniej wa�nych zada�, cz�sto poni�ej kompetencji i umiej�tno�ci, to tylko niekt�re z pr�b utrzymania w ryzach zaistnia�ej sytuacji.

Ci�g�e nieuzasadnione pretensje i oskar�enia w �rodowisku pracy, poczucie ca�kowitej bezsilno�ci , mo�e u niekt�rych z prze�ladowanych os�b wyzwoli� zachowania agresywne. I one s� jednak k�adzione na karb dziwno�ci nadwra�liwca, pieniacza i odmie�ca. Reakcje obronne n�kanego nie spe�niaj� zupe�nie swojej roli. Wreszcie, pracuj�c w ci�g�ym napi�ciu i stresie, zdezorientowany i cz�sto nie potrafi�cy zrozumie� i racjonalnie wyt�umaczy� sobie sytuacji w jakiej si� znalaz�, zaczyna pope�nia� b��dy. Zaburzone relacje mi�dzy osob� prze�ladowan� a pozosta�ymi pogarszaj� si� jeszcze bardziej. Fatalna opinia o prze�ladowanym przekracza mury zatrudniaj�cego go zak�adu pracy i rozchodzi si� w �rodowisku zawodowym. Pr�by znalezienia pracy w innym miejscu cz�sto ko�cz� si� niepowodzeniem-�rodowisko zawodowe wie ju�, �e ten cz�owiek jest jaki� inny, dziwny i �e nie mo�na mu zaufa�, wiedz�c jakie k�opoty sprawia� poprzedniemu pracodawcy. 

Objawy i dolegliwo�ci psychosomatyczne zaostrzaj� si� i bezwzgl�dnie wymagaj� interwencji lekarskiej. Pozostawienie pracownika w takim stanie bez pomocy prowadzi do wyst�pienia r�nych chor�b, na przyk�ad do choroby wrzodowej �o��dka i dwunastnicy, zawa�u mi�nia sercowego, udaru m�zgu lub astmy oskrzelowej. Poddany mobbingowi coraz cz�ciej przebywa na zwolnieniach chorobowych.

Faza zaawansowana.

W fazie trzeciej, zaawansowanej sytuacja ulega dramatycznemu zaostrzeniu. Poszkodowana osoba nie potrafi sprosta� stawianym jej wymaganiom zawodowym i spo�ecznym. �wiadomo�� tego faktu oraz zagro�enie utrat� pracy a co za tym idzie pozycji spo�ecznej i �rodk�w do �ycia powoduje stany depresyjne lub, przeciwnie, niekontrolowane wybuchy w�ciek�o�ci i agresji kierowanej przeciwko wsp�pracownikom. Dalsze zatrudnienie na zajmowanym stanowisku jest niemo�liwe, teraz ju� z przyczyn obiektywnych. Niekiedy pracodawca pr�buje sk�oni� osob� do podj�cia leczenia psychiatrycznego, proponuje zmian� stanowiska pracy na inne lub sugeruje podj�cie stara� o rent� albo proponuje przej�cie na wcze�niejsz� emerytur�. 

Schorzenie, opisywane przez psychiatr�w jako potraumatyczne stany l�kowe (PTSD -posttraumatic stress disorder) wyst�puj�ce u takich os�b por�wnywane jest przez specjalist�w do stanu, jaki opisywano u os�b, kt�re przesz�y do�wiadczenie obozu koncentracyjnego.

Co dziesi�ty pracownik ma w zaawansowanej fazie mobbingu my�li samob�jcze a co setny podejmuje pr�b� samob�jcz�. Specjali�ci z Unii Europejskiej, po przeprowadzeniu bada� w Hiszpanii szacuj�, �e co pi�te samob�jstwo pope�nione w tym kraju zosta�o spowodowane przemoc� psychiczn� w miejscu pracy.