Konwencja o ochronie praw człowieka.pdf

(144 KB) Pobierz
Konwencja o ochronie
Konwencja o ochronie praw człowieka i godności istoty ludzkiej
w odniesieniu do zastosowań biologii i medycyny :
Konwencja o prawach człowieka i biomedycynie 1
Oviedo, 4 kwietnia 1997 roku
European Treaty Series ( ETS ) / Série des traités européens ( STE ) Nr 164
Preambuła
Państwa członkowskie Rady Europy, inne Państwa i Wsplnota Europejska, sygnatariusze
niniejszej konwencji;
uwzględniając Powszechną Deklarację Praw Człowieka, ogłoszoną przez Zgromadzenie
Oglne Narodw Zjednoczonych w dniu 10 grudnia 1948 roku;
uwzględniając Konwencję o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności z 4
listopada 1950 roku;
uwzględniając Europejską Kartę Społeczną z 18 października 1961 roku;
uwzględniając Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych oraz
Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych z 16 grudnia 1966
roku;
uwzględniając Konwencję o ochronie osb w związku z automatycznym przetwarzaniem
danych osobowych z 28 stycznia 1981 roku;
uwzględniając rwnież Konwencję praw dziecka z 20 listopada 1989 roku;
uznając, że celem Rady Europy jest osiąganie większej jedności jej członkw oraz że jedną
z metod, dzięki ktrym można ten cel osiągnąć, jest przestrzeganie i rozwj praw człowieka i
podstawowych wolności;
świadome szybkiego postępu w biologii i medycynie;
przekonane o konieczności poszanowania osoby ludzkiej, zarwno jako jednostki, jak i
przedstawiciela gatunku ludzkiego oraz uznając znaczenie zapewnienia godności jednostce
ludzkiej;
świadome, że niewłaściwe wykorzystanie biologii i medycyny może zagrażać godności
ludzkiej;
potwierdzając, że postęp w biologii i medycynie należy wykorzystywać dla dobra obecnych
i przyszłych pokoleń;
podkreślając potrzebę wspłpracy międzynarodowej, tak aby cała ludzkość mogła
skorzystać z osiągnięć biologii i medycyny;
1 Tłumaczenie ma charakter nieoficjalny.
 
uznając znaczenie promowania dyskusji publicznej na temat problemw wynikających z
zastosowania biologii i medycyny, a także możliwych rozwiązań tych problemw;
pragnąc przypomnieć wszystkim członkom społeczeństwa ich prawa i obowiązki;
uwzględniając dorobek Zgromadzenia Parlamentarnego w tej dziedzinie, w tym Zalecenie
1160 (1991) w sprawie opracowania Konwencji bioetycznej;
w zamiarze stworzenia koniecznych środkw gwarantujących godność ludzką i podstawowe
prawa i wolności człowieka w dziedzinie zastosowań biologii i medycyny,
uzgodniły, co następuje:
ROZDZIAŁ I
POSTANOWIENIA OGìLNE
Artykuł 1
Cel i przedmiot
Strony niniejszej konwencji chronią godność i tożsamość osoby ludzkiej i gwarantują każdej
osobie, bez dyskryminacji, poszanowanie dla jej integralności oraz innych podstawowych praw i
wolności wobec zastosowań biologii i medycyny.
Państwa Strony podejmą w prawie wewnętrznym konieczne środki w celu zapewnienia
skuteczności przepisw niniejszej konwencji.
Artykuł 2
Prymat istoty ludzkiej
Interes i dobro osoby ludzkiej przeważa nad wyłącznym interesem społeczeństwa lub nauki.
Artykuł 3
Zasada sprawiedliwego dostępu do opieki zdrowotnej
Uwzględniając potrzeby zdrowotne oraz dostępne środki, Strony podejmą w ramach swoich
właściwości, stosowne działania w celu zapewnienia sprawiedliwego dostępu do opieki
zdrowotnej o właściwej jakości.
Artykuł 4
Standardy zawodowe
Jakakolwiek interwencja w dziedzinie zdrowia, w tym badania naukowe, musi być
przeprowadzona przy poszanowaniu norm i obowiązkw wynikających z zasad postępowania
zawodowego, jak rwnież reguł postępowania, ktre mają zastosowanie w konkretnym
przypadku.
2
ROZDZIAŁ II
ZGODA
Artykuł 5
Postanowienia oglne
Nie można przeprowadzić interwencji medycznej bez swobodnej i świadomej zgody osoby
zainteresowanej.
Przed dokonaniem interwencji osoba zainteresowana otrzyma odpowiednie informacje o
celu i naturze interwencji, jak rwnież jej konsekwencjach i ryzyku.
Osoba zainteresowana może w każdej chwili swobodnie wycofać zgodę.
Artykuł 6
Ochrona osb niezdolnych do wyrażenia zgody
1. Z zastrzeżeniem art. 17 i 20, interwencja medyczna może być dokonana wobec osoby,
ktra nie ma zdolności do wyrażenia zgody tylko wtedy, gdy jest to dla niej bezpośrednio
korzystne.
2. W stosunku do małoletniego, nie mającego, zgodnie z obowiązującym prawem, zdolności
do wyrażenia zgody na interwencję medyczną, interwencja taka może być przeprowadzona za
zgodą jego przedstawiciela ustawowego, odpowiedniej władzy albo innej osoby lub instytucji
ustanowionych w tym celu na mocy przepisw prawa.
Stanowisko małoletniego jest uwzględnione jako czynnik, ktrego znaczenie wzrasta w
zależności od wieku i stopnia dojrzałości.
3. Jeżeli, zgodnie z obowiązującym prawem, osoba dorosła nie ma zdolności do wyrażenia
zgody na interwencję medyczną z powodu zaburzeń czynności psychicznych, choroby albo
innych podobnych powodw, interwencja medyczna może być przeprowadzona za zgodą jej
przedstawiciela ustawowego, odpowiedniej władzy albo innej osoby lub instytucji
ustanowionych w tym celu na mocy przepisw prawa.
Osoba poddana interwencji medycznej powinna, jeśli jest to możliwe, uczestniczyć w
podejmowaniu decyzji.
4. Przedstawiciel ustawowy, odpowiednie władze albo inna osoba lub instytucja,
wymienione w ust. 2 i 3, powinny w tych samych okolicznościach co osoba zainteresowana
otrzymać informacje, o ktrych mowa w art. 5.
5. Zgoda, o ktrej mowa w ust. 2 i 3, może być w każdym czasie wycofana dla dobra osoby
zainteresowanej.
Artykuł 7
Ochrona osb z zaburzeniami psychicznymi
3
Osoba cierpiąca na poważne zaburzenia psychiczne może, bez wyrażenia zgody, zostać
poddana interwencji medycznej mającej na celu leczenie tych zaburzeń, jeżeli brak interwencji
stwarza ryzyko znacznego uszczerbku dla jej zdrowia, pod warunkiem zachowania gwarancji
określonych przez prawo, obejmujących nadzr, kontrolę i środki odwoławcze.
Artykuł 8
Nagłe przypadki
Jeżeli, ze względu na nagłą sytuację, nie można uzyskać wymaganej zgody, interwencję
medyczną można przeprowadzić bezzwłocznie, jeśli jest niezbędna z punktu widzenia korzyści
zdrowotnych danej osoby.
Artykuł 9
Życzenia wcześniej wyrażone
Należy brać pod uwagę wcześniej wyrażone życzenia pacjenta co do interwencji medycznej,
jeżeli w chwili jej przeprowadzania nie jest on w stanie wyrazić swojej woli.
ROZDZIAŁ III
PRYWATNOŚĆ I PRAWO DO INFORMACJI
Artykuł 10
Prywatność i prawo do informacji
1. Każdy ma prawo do poszanowania jego życia prywatnego w odniesieniu do informacji
dotyczących jego zdrowia.
2. Każdy ma prawo zapoznania się z wszelkimi informacjami zebranymi o jego zdrowiu.
Należy jednak respektować życzenia osb, ktre nie chcą zapoznać się z tymi informacjami.
3. W wyjątkowych przypadkach prawo wewnętrzne może wprowadzić, w interesie osoby
zainteresowanej, ograniczenia w wykonywaniu praw określonych w ust. 2.
ROZDZIAŁ IV
GENOM LUDZKI
Artykuł 11
Zakaz dyskryminacji
Każda forma dyskryminacji skierowana przeciwko danej osobie ze względu na dziedzictwo
genetyczne jest zakazana.
4
Artykuł 12
Genetyczne testy prognozujące
Testy prognozujące choroby genetyczne albo testy, ktre mogą służyć do identyfikacji
nosiciela genu odpowiedzialnego za chorobę, oraz testy, ktre mogą wykryć genetyczne
predyspozycje lub podatność na zachorowanie, mogą być przeprowadzone wyłącznie dla celw
zdrowotnych albo dla badań naukowych związanych z celami zdrowotnymi, oraz podlegają
odpowiedniemu poradnictwu genetycznemu.
Artykuł 13
Interwencja wobec genomu ludzkiego
Interwencja mająca na celu dokonanie zmian w genomie ludzkim może być przeprowadzona
wyłącznie w celach profilaktycznych, terapeutycznych lub diagnostycznych tylko wtedy, gdy jej
celem nie jest wywołanie dziedzicznych zmian genetycznych u potomstwa.
Artykuł 14
Zakaz dokonywania wyboru płci
Wykorzystywanie technik medycznych wspomaganej prokreacji jest zakazane, jeśli celem
tych technik jest wybr płci przyszłego dziecka, z wyjątkiem sytuacji, gdy wybr taki pozwala
uniknąć poważnej choroby dziedzicznej zależnej od płci dziecka.
ROZDZIAŁ V
BADANIA NAUKOWE
Artykuł 15
Postanowienia oglne
Badania naukowe w dziedzinie biologii i medycyny prowadzone są w sposb swobodny, z
zastrzeżeniem postanowień niniejszej konwencji i innych przepisw zapewniających ochronę
osoby ludzkiej.
Artykuł 16
Ochrona osb poddawanych badaniom
Przeprowadzanie badań naukowych na ludziach jest dopuszczalne, jeśli zostaną spełnione
wszystkie następujące warunki:
i. brak metody o porwnywalnej skuteczności, alternatywnej do badań na ludziach;
ii. ryzyko podejmowane przez osobę poddaną badaniom jest proporcjonalne do potencjalnych
korzyści wynikających z tych badań;
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin