Liwiusz Tytus - Dzieje Rzymu od założenia miasta k. XLI - XLV.pdf - Liwiusz Tytus - piotrzachu69

POLSKA AKADEMIA NAUK

KOMITET NAUK O KULTURZE ANTYCZNEJ

TYTUS LIWIUSZ

OD ZAŁOŻENIA

MIASTA

Księgi XLI-XLV

Periochy (Streszczenia) ksiąg XLVI-

CXLII

Przełożył i opracował

MIECZYSŁAW BROŻEK

DZIEJE RZYMU

WROCŁAW • WARSZAWA • KRAKÓW • GDAŃSK • ŁÓDŹ

ZAKŁAD NARODOWY IMIENIA OSSOLIŃSKICH

WYDAWNICTWO POLSKIEJ AKADEMII NAUK

MCMLXXXII

KSIĘGA CZTERDZIESTA PIERWSZA

PRZYDZIAŁ ZADAŃ I WOJSK NA ROK 178 p.n.e.

(Konsul Aulus Manliusz wylosował Galię, konsul Marek

Juniusz

Ligurię. Z pretorów Tytus Ebutiusz otrzymał Sardynię, Marek

Tytyniusz

Hiszpanię Bliższą, Publiusz Eliusz(?) Sycylię, Marek Tytyniusz

Kurwus

preturę miejską, Tyberiusz Klaudiusz preturą do spraw z

obcymi i do-

wództwo w Pisach, Tytus Fontejusz Hiszpanię Dalszą) 1 .

WYPADKI W RZYMIE

(Pożar zniszczył wiele zabudowań dokoła forum. Świątynia

Wenery

spłonęła doszczętnie. W świątyni Westy zgasł znicz. Westalka

została za

to ukarana batami. Zapewniała, że więcej nie zgaśnie) 1 .

W HISZPANII

(Tyberiusz Semproniusz Grakchus, prokonsul* Hiszpanii

Bliższej, po-

bił i przyjął w poddaństwo Celtyberów; na pamiątkę swych

osiągnięć

założył w Hiszpanii miasto Grakchuris. Również prokonsul

Lucjusz Po-

stumiusz Albinus podbił w Hiszpanii Dalszej Wakcejów i Luzy

tanów).

SYTUACJA W HISTRII

1. (...) mówiono, że (Epulon młodzież), którą ojciec jego

trzymał

w spokoju, uzbroił i dlatego miał duże wzięcie u żądnych łupu

młodych

ludzi.

1 Dane ujęte w nawias uzupełniono tutaj i w niektórych lukach w

tekście (w przekazie rękopiśmiennym) na podstawie innych źródeł, często wywo-

dzących się z Liwiusza, a nieraz na podstawie tekstu samego Liwiusza; por. XL

59, gdzie imiona trzech pierwszych pretorów przepadły.

2 Por. Juliusz Obsekwens, liber prodigiorum, 8, do r. 178 p.n.e. Pod r. 178 była

też mowa o oszacowaniu obywateli rzymskich przez cenzorów r. 179/8, M. Emi-

liusza Lepidusa i M. Fulwiusza Nobiliora; oszacowano, według periochy tej księ-

gi, dwieście sześćdziesiąt trzy tysiące dwustu dziewięćdziesięciu czterech ludzi.

8 Prokonsul — w rzeczywistości jeden i drugi byli wtedy propretorami, a nie,

jak podaje periocha, prokonsulami.

WOJNA Z HISTRAMI: PIERWSZE WOJENNE KROKI RZYMIAN

Kiedy konsul odbywał naradę w sprawie wojny z Histrami, jedni

wypowiadali opinię, że należy podjąć ją natychmiast, zanim

nieprzyja-

ciel zdąży zebrać siły, inni, że trzeba zasięgnąć rady senatu.

Przeważy-

ło zdanie, by nie odkładać terminu na później.

Konsul więc ruszył w drogę z Akwilei i rozbił obóz koło jeziora

Ti-

mawosu, leżącego tuż w pobliżu morza.

W to samo miejsce przypłynął jeden z dwu dowódców floty,

Gajusz

Furiusz, z dziesięciu okrętami. Ustanowiono bowiem przeciw flocie

ili-

ryjskiej dwuosobowe dowództwo dla obrony wybrzeży Morza

Górnego,

mające do dyspozycji dwadzieścia okrętów z bazą wyjściową w

Anko-

nie. Stąd wybrzeża po prawej stronie, aż do Tarentu, miał pilnować

Lucjusz Korneliusz, a po lewej, aż do Akwilei, Gajusz Furiusz. Jego

właśnie okręty wysłane zostały w kierunku najbliższego portu

histryj-

skiego łącznie z okrętami towarowymi i wielkim ładunkiem

zapasów.

Konsul, który poszedł z legionami, rozbił obóz w odległości

około

pięciu tysięcy kroków od morza. Rynek handlowy w porcie wkrótce

bardzo się ożywił i stamtąd wszystko dowożono do obozu. Dla

większe-

go bezpieczeństwa tych przewozów ustawiono dokoła obozu ze

wszyst-

kich stron wojskowe posterunki: od strony Histrii umieszczono stałą

za-

łogę obronną, a między morzem i obozem postawiono doraźnie

powoła-

ną pod broń kohortę z Placencji. Dla takiego samego

zabezpieczenia do-

wozu wody z rzeki kazano trybunowi wojskowemu Markowi

Ebutiuszo-

wi dorzucić do tego dwa oddziały żołnierzy z drugiego legionu.

Inni try-

bunowie wojskowi, Tytus Eliusz i Gajusz Eliusz, poszli z trzecim

legio-

nem drogą wiodącą do Akwilei celem zapewnienia

bezpieczeństwa fu-

rażerom i ludziom chodzącym po drzewo. Z tej też strony, w

odległości

około tysiąca kroków, znajdował się obóz Gallów. Naczelnikiem

był tam

Katmelus, mający nie więcej niż trzy tysiące ludzi uzbrojonych.

CHWILOWY SUKCES HISTRÓW, UCIECZKA RZYMIAN Z

OBOZU

2. Histrowie, gdy tylko Rzymianie ruszyli z obozem nad

jezioro Ti-

mawos, usadowili się w kryjówce za pagórkiem, po czym krętymi

dro-

gami szli w ślad za ich pochodem, baczni na każdą okazję. Nic z

tego,

co się działo na lądzie i morzu, nie uchodziło ich uwagi.

Spostrzegli, że posterunki wojskowe przed obozem nie są

silne, a mię-

dzy morzem i obozem uprawia handel liczny tłum ludzi bez

broni i bez

jakiejkolwiek osłony od strony lądu czy morza. Zaatakowali

więc jed-

nocześnie obie owe załogi rzymskie, kohortę z Placencji i

oddziały dru-

giego legionu, podejmując tę akcję pod osłoną rannej mgły.

Kiedy zaś

mgła pod wpływem pierwszego ciepła słonecznego zaczęła

rzednąć i wra-

cała widoczność, wtedy nie dość jeszcze wyraźne światło, jak to

bywa,

sprawiało, że oczom wszystko wydało się większe. I teraz

właśnie zwio-

dło to Rzymian wywołując wrażenie liczniejszej linii bojowej

wroga,

Liwiusz Tytus - Dzieje Rzymu od założenia miasta k. XLI - XLV.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: