KONSTYTUCJA POLSKI.pdf

©Kancelaria Sejmu s. 1/51

KONSTYTUCJA

Opracowano na pod-

stawie: Dz. z 1997 r.

Nr 78, poz. 483, z

2001 r. Nr 28, poz.

319.

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

z dnia 2 kwietnia 1997 r.

W trosce o byt i przyszo naszej Ojczyzny,

odzyskawszy w 1989 roku mo liwo suwerennego i demokratycznego stanowienia

o Jej losie,

my, Naród Polski - wszyscy obywatele Rzeczypospolitej,

zarówno wierz cy w Boga

b d cego ródem prawdy, sprawiedliwo ci, dobra i pi kna,

jak i nie podzielaj cy tej wiary,

a te uniwersalne warto ci wywodz cy z innych róde,

równi w prawach i w powinno ciach wobec dobra wspólnego - Polski,

wdzi czni naszym przodkom za ich prac , za walk o niepodlego okupion

ogromnymi ofiarami, za kultur zakorzenion w chrze cija skim dziedzictwie Naro-

du i ogólnoludzkich warto ciach,

nawi zuj c do najlepszych tradycji Pierwszej i Drugiej Rzeczypospolitej,

zobowi zani, by przekaza przyszym pokoleniom wszystko, co cenne z ponad ty-

si cletniego dorobku,

z czeni wi zami wspólnoty z naszymi rodakami rozsianymi po wiecie,

wiadomi potrzeby wspópracy ze wszystkimi krajami dla dobra Rodziny Ludzkiej,

pomni gorzkich do wiadcze z czasów, gdy podstawowe wolno ci i prawa czowie-

ka byy w naszej Ojczy nie amane,

pragn c na zawsze zagwarantowa prawa obywatelskie, a dziaaniu instytucji pu-

blicznych zapewni rzetelno i sprawno ,

w poczuciu odpowiedzialno ci przed Bogiem lub przed wasnym sumieniem,

ustanawiamy Konstytucj Rzeczypospolitej Polskiej

jako prawa podstawowe dla pa stwa

oparte na poszanowaniu wolno ci i sprawiedliwo ci, wspódziaaniu wadz, dialogu

spoecznym oraz na zasadzie pomocniczo ci umacniaj cej uprawnienia obywateli i

ich wspólnot.

05-04-13

©Kancelaria Sejmu s. 2/51

Wszystkich, którzy dla dobra Trzeciej Rzeczypospolitej t Konstytucj b d stoso-

wali,

wzywamy, aby czynili to, dbaj c o zachowanie przyrodzonej godno ci czowieka,

jego prawa do wolno ci i obowi zku solidarno ci z innymi,

a poszanowanie tych zasad mieli za niewzruszon podstaw Rzeczypospolitej Pol-

skiej.

Rozdzia I

RZECZPOSPOLITA

Art. 1.

Rzeczpospolita Polska jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli.

Art. 2.

Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym pa stwem prawnym, urzeczywistniaj -

cym zasady sprawiedliwo ci spoecznej.

Art. 3.

Rzeczpospolita Polska jest pa stwem jednolitym.

Art. 4.

1. Wadza zwierzchnia w Rzeczypospolitej Polskiej nale y do Narodu.

2. Naród sprawuje wadz przez swoich przedstawicieli lub bezpo rednio.

Art. 5.

Rzeczpospolita Polska strze e niepodlego ci i nienaruszalno ci swojego terytorium,

zapewnia wolno ci i prawa czowieka i obywatela oraz bezpiecze stwo obywateli,

strze e dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochron rodowiska, kieruj c si

zasad zrównowa onego rozwoju.

Art. 6.

1. Rzeczpospolita Polska stwarza warunki upowszechniania i równego dost pu do

dóbr kultury, b d cej ródem to samo ci narodu polskiego, jego trwania i roz-

woju.

2. Rzeczpospolita Polska udziela pomocy Polakom zamieszkaym za granic w za-

chowaniu ich zwi zków z narodowym dziedzictwem kulturalnym.

Art. 7.

Organy wadzy publicznej dziaaj na podstawie i w granicach prawa.

Art. 8.

1. Konstytucja jest najwy szym prawem Rzeczypospolitej Polskiej.

05-04-13

©Kancelaria Sejmu s. 3/51

2. Przepisy Konstytucji stosuje si bezpo rednio, chyba e Konstytucja stanowi in-

aczej.

Art. 9.

Rzeczpospolita Polska przestrzega wi cego j prawa mi dzynarodowego.

Art. 10.

1. Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej opiera si na podziale i równowadze wa

dzy ustawodawczej, wadzy wykonawczej i wadzy s downiczej.

2. Wadz ustawodawcz sprawuj Sejm i Senat, wadz wykonawcz Prezydent

Rzeczypospolitej Polskiej i Rada Ministrów, a wadz s downicz

s dy i trybunay.

Art. 11.

1. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolno tworzenia i dziaania partii politycz-

nych. Partie polityczne zrzeszaj na zasadach dobrowolno ci i równo ci obywa-

teli polskich w celu wpywania metodami demokratycznymi na ksztatowanie

polityki pa stwa.

2. Finansowanie partii politycznych jest jawne.

Art. 12.

Rzeczpospolita Polska zapewnia wolno tworzenia i dziaania zwi zków zawodo-

wych, organizacji spoeczno-zawodowych rolników, stowarzysze , ruchów obywa-

telskich, innych dobrowolnych zrzesze oraz fundacji.

Art. 13.

Zakazane jest istnienie partii politycznych i innych organizacji odwouj cych si w

swoich programach do totalitarnych metod i praktyk dziaania nazizmu, faszyzmu i

komunizmu, a tak e tych, których program lub dziaalno zakada lub dopuszcza

nienawi rasow i narodowo ciow , stosowanie przemocy w celu zdobycia wadzy

lub wpywu na polityk pa stwa albo przewiduje utajnienie struktur lub czonko-

stwa.

Art. 14.

Rzeczpospolita Polska zapewnia wolno prasy i innych rodków spoecznego prze-

kazu.

Art. 15.

1. Ustrój terytorialny Rzeczypospolitej Polskiej zapewnia decentralizacj wadzy

publicznej.

2. Zasadniczy podzia terytorialny pa stwa uwzgl dniaj cy wi zi spoeczne, go-

spodarcze lub kulturowe i zapewniaj cy jednostkom terytorialnym zdolno wy-

konywania zada publicznych okre la ustawa.

05-04-13

©Kancelaria Sejmu s. 4/51

Art. 16.

1. Ogó mieszka ców jednostek zasadniczego podziau terytorialnego stanowi z

mocy prawa wspólnot samorz dow .

2. Samorz d terytorialny uczestniczy w sprawowaniu wadzy publicznej. Przysu-

guj c mu w ramach ustaw istotn cz zada publicznych samorz d wykonuje

w imieniu wasnym i na wasn odpowiedzialno .

Art. 17.

1. W drodze ustawy mo na tworzy samorz dy zawodowe, reprezentuj ce osoby

wykonuj ce zawody zaufania publicznego i sprawuj ce piecz nad nale ytym

wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego

ochrony.

2. W drodze ustawy mo na tworzy równie inne rodzaje samorz du. Samorz dy te

nie mog narusza wolno ci wykonywania zawodu ani ogranicza wolno ci po-

dejmowania dziaalno ci gospodarczej.

Art. 18.

Ma e stwo jako zwi zek kobiety i m czyzny, rodzina, macierzy stwo i rodziciel-

stwo znajduj si pod ochron i opiek Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 19.

Rzeczpospolita Polska specjaln opiek otacza weteranów walk o niepodlego ,

zwaszcza inwalidów wojennych.

Art. 20.

Spoeczna gospodarka rynkowa oparta na wolno ci dziaalno ci gospodarczej, wa-

sno ci prywatnej oraz solidarno ci, dialogu i wspópracy partnerów spoecznych

stanowi podstaw ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 21.

1. Rzeczpospolita Polska chroni wasno i prawo dziedziczenia.

2. Wywaszczenie jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy jest dokonywane na

cele publiczne i za susznym odszkodowaniem.

Art. 22.

Ograniczenie wolno ci dziaalno ci gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze

ustawy i tylko ze wzgl du na wa ny interes publiczny.

Art. 23.

Podstaw ustroju rolnego pa stwa jest gospodarstwo rodzinne. Zasada ta nie narusza

postanowie art. 21 i art. 22.

05-04-13

Art. 24.

Praca znajduje si pod ochron Rzeczypospolitej Polskiej. Pa stwo sprawuje nadzór

nad warunkami wykonywania pracy.

Art. 25.

1. Ko cioy i inne zwi zki wyznaniowe s równouprawnione.

2. Wadze publiczne w Rzeczypospolitej Polskiej zachowuj bezstronno w spra-

wach przekona religijnych, wiatopogl dowych i filozoficznych, zapewniaj c

swobod ich wyra ania w yciu publicznym.

3. Stosunki mi dzy pa stwem a ko cioami i innymi zwi zkami wyznaniowymi s

ksztatowane na zasadach poszanowania ich autonomii oraz wzajemnej nieza-

le no ci ka dego w swoim zakresie, jak równie wspódziaania dla dobra czo-

wieka i dobra wspólnego.

4. Stosunki mi dzy Rzecz pospolit Polsk a Ko cioem Katolickim okre laj

umowa mi dzynarodowa zawarta ze Stolic Apostolsk i ustawy.

5. Stosunki mi dzy Rzecz pospolit Polsk a innymi ko cioami oraz zwi zkami

wyznaniowymi okre laj ustawy uchwalone na podstawie umów zawartych

przez Rad Ministrów z ich wa ciwymi przedstawicielami.

Art. 26.

1. Siy Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej su ochronie niepodlego ci pa stwa i

niepodzielno ci jego terytorium oraz zapewnieniu bezpiecze stwa i nienaruszal-

no ci jego granic.

2. Siy Zbrojne zachowuj neutralno w sprawach politycznych oraz podlegaj

cywilnej i demokratycznej kontroli.

Art. 27.

W Rzeczypospolitej Polskiej j zykiem urz dowym jest j zyk polski. Przepis ten nie

narusza praw mniejszo ci narodowych wynikaj cych z ratyfikowanych umów mi -

dzynarodowych.

Art. 28.

1. Godem Rzeczypospolitej Polskiej jest wizerunek ora biaego w koronie w

czerwonym polu.

2. Barwami Rzeczypospolitej Polskiej s kolory biay i czerwony.

3. Hymnem Rzeczypospolitej Polskiej jest Mazurek D browskiego.

4. Godo, barwy i hymn Rzeczypospolitej Polskiej podlegaj ochronie prawnej.

5. Szczegóy dotycz ce goda, barw i hymnu okre la ustawa.

Art. 29.

Stolic Rzeczypospolitej Polskiej jest Warszawa.

05-04-13

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: