Jak ocenić ryzyko zawodowe 2010.pdf

(193 KB) Pobierz
untitled
Czesław Kowalczyk
ryzyko zawodowe?
Warszawa 2010
Jak ocenić
Projekt okładki
DOROTA ZAJĄC
Wstęp i podstawy prawne
MACIEJ SOKOŁOWSKI
Opracowanie redakcyjne
MONIKA KOLITOWSKA-SOKÓŁ
Opracowanie typograficzne i łamanie
JAN KLIMCZAK
Copyright © Główny Inspektorat Pracy 2010
PAŃSTWOWA INSPEKCJA PRACY
GŁÓWNY INSPEKTORAT PRACY
WARSZAWA 2010
1. WSTĘP
Ryzyko zawodowe to możliwość utraty życia lub doznania przez pra-
cownika uszczerbku na zdrowiu w czasie wykonywania zadań na stano-
wisku pracy. Dochodzi do tego wskutek procesów i zdarzeń niepożąda-
nych, które mogą się na tym stanowisku pojawić. Zdarzenia niepożądane
związane z wykonywaną pracą (np. upadek z wysokości, porażenie prą-
dem elektrycznym, zetknięcie się z gorącymi lub zimnymi powierzchniami
itd.) mogą spowodować u pracowników niekorzystne skutki zdrowotne,
w wyniku zagrożeń zawodowych, występujących w środowisku pracy lub
w sposobie jej wykonywania.
Ocenę ryzyka zawodowego należy rozumieć, jako szczegółowe spraw-
dzenie i ocenienie, co w miejscu pracy może zaszkodzić lub wyrządzić
krzywdę pracownikom. Dzięki takiej ocenie pracodawca sprawdzi, czy za-
stosował wystarczające środki ograniczające lub eliminujące zagrożenia
oraz czy określił, co trzeba jeszcze zrobić, aby do tego doprowadzić.
Dzięki przeprowadzonej ocenie ryzyka zawodowego, pracodawca bę-
dzie mógł zminimalizować zagrożenia w miejscu pracy. Ten sposób działa-
nia służy ochronie ludzkiego zdrowia i życia oraz oszczędza pracownikom
i pracodawcom stresu, strat finansowych i innych kłopotów związanych
z ewentualnymi wypadkami przy pracy i chorobami zawodowymi.
Zdrowie i życie ludzkie to wartości bezcenne. Straty finansowe, obcią-
żające pracodawcę można obliczyć. Jeśli dojdzie do wypadku przy pracy
obciążą go koszty utraconego czasu pracy, zastępstw, zakłóceń w funk-
cjonowaniu przedsiębiorstwa, strat materialnych, napraw, świadczeń, po-
mocy medycznej itp.
Dodatkowo ma to wpływ na kondycję przedsiębiorstwa. Wypadki
przy pracy i choroby zawodowe wpływają bowiem na nią bardzo nega-
tywnie. Są przyczyną zmniejszenia wydajności pracy i produkcji. Mogą
doprowadzić do zwiększenia wysokości składki na ubezpieczenie wypad-
kowe i do pojawienia się kosztów postępowań sądowych.
Prowadzenie oceny ryzyka oznacza zatem dla przedsiębiorstwa korzy-
ści ekonomiczne, i wpływa na lepsze samopoczucie pracowników oraz
na atmosferę w pracy.
3
Jak pomocna jest praktyka i doświadczenie życiowe?
Każdy z nas nieraz korzystał z efektów oceny ryzyka, a nawet sam ją
przeprowadzał np. w swoim domu. Ograniczał lub eliminował niebezpie-
czeństwa i zagrożenia.
Przykłady:
W mieszkaniach montuje się gniazdka elektryczne bezpieczne dla dzie-
ci z zamykaną klapką lub z przesłoną otworów. Gazownik, co roku spraw-
dza szczelność przewodów gazowych oraz drożność i sprawność prze-
wodów wentylacyjnych. Czasem doradza zmianę piecyka gazowego
na bezpieczniejszy np. samowyłączający się w przypadku uwalniania się
spalin. Występujące w tych przypadkach zagrożenia stwarzają duże ryzy-
ko utraty zdrowia, nawet życia.
Ta bletki leków produkowane są w różnych kolorach, wielkościach
i kształtach. Dzięki temu osoba przyjmująca różne leki nie pomyli się w ich
dawkowaniu, np. nie weźmie dwóch takich samych tabletek, jeśli tego nie
zlecił lekarz. Ryzyko byłoby niedopuszczalne.
Nie przechowuje się w jednym miejscu przypraw czy innych produk-
tów żywnościowych razem z przydatnymi w domu artykułami chemii go-
spodarczej. Nikt przecież nie chce ryzykować zatrucia.
W obawie przed urazem wykorzystuje się w łazienkach np. w wannie
lub na zewnątrz, elementy antypoślizgowe. Jest to szczególnie ważne
w przypadku ludzi starszych.
Każdy z nas mógłby podać wiele przykładów, świadczących o tym, że
potrafimy określać zagrożenia i oceniać związane z nimi ryzyko oraz po-
dejmować działania, które mają nas chronić przed potencjalnym nieszczę-
ściem.
Wystarczy przenieść taki sam sposób działania na grunt pracy zawo-
dowej – dla dobra zarówno pracowników jak i pracodawców.
Podstawowe pojęcia na przykładzie jazdy samochodem
Poziom ocenianego ryzyka zależy od:
prawdopodobieństwa wystąpienia niepożądanego zdarzenia np.
wypadku samochodowego.
4
konsekwencji tego zdarzenia (np. uszkodzenia samochodu lub
urazu użytkownika).
Prawdopodobieństwo – wskazuje, jak często w ustalonym okresie
czasu np. ile razy w roku może dojść do wystąpienia niebezpiecznego,
niepożądanego zdarzenia.
Przykład – jak często w ciągu roku samochód może uczestniczyć w wy-
padku? Czy jest to prawdopodobne, możliwe czy mało prawdopodobne?
Konsekwencje zdarzenia – to możliwe jego następstwa.
Przykład – kolizja z udziałem szybko poruszającego się samochodu
prawie zawsze pociąga za sobą jego poważne uszkodzenia i urazy lub
śmierć osób biorących udział w takim wypadku.
Zagrożenie – to obiekt, efekt fizyczny lub warunki mogące potencjal-
nie doprowadzić do uszkodzeń i obrażeń ciała kierowcy, pasażerów, in-
nych użytkowników drogi oraz do uszkodzeń samochodu.
W przypadku prowadzenia samochodu można zidentyfikować nastę-
pujące zagrożenia :
– osoby przechodzące lub przebiegający przez drogę,
– inni użytkownicy drogi zmieniający nagle pas jazdy,
– samochody z przodu, które mogą nagle zahamować,
– samochody z tyłu, które mogą przyśpieszyć lub przejechać na czer-
wonym świetle,
– niesprawność samochodu,
– brudne szyby i lusterka,
– niedyspozycja kierowcy: zmęczenie, wpływ alkoholu lub leków,
– trudne uwarunkowania atmosferyczne.
Działania profilaktyczne.
Ograniczenie ryzyka wypadku samochodowego
Nikt nie chce polegać jedynie na szczęściu, aby chronić się przed wy-
padkiem drogowym. Kierowca wykonuje wiele czynności dla zmniejsze-
nia ryzyka takiego wypadku, np.:
– uczestniczy w kursach doszkalających,
– zapewnia, że samochód jest w dobrym stanie technicznym. Ma spraw-
ne hamulce, bezpieczne opony, a szyby i lusterka są czyste,
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin