Czechow Antoni - Malcy.pdf - Czechow Antoni - akania

Antoni Czechow

Malcy

— Włodek przyjechał! — krzyknął ktoś na dworze.

— Włodzio przyjechał! — pisnęła Natalia, wbiegając do jadalni.

— Ach, mój Boże!

C ała rodzina Korolewych, która z godziny na godzinę wyczekiwała swego Włodzia,

rzuciła się do okien.

P rzed gankiem stały szerokie sanie, trójka białych koni buchała kłębami pary. Sanie były

puste, gdyż Włodzio stał już w sieni i czerwonymi od mrozu palcami rozwiązywał baszłyk.

Jego gimnazjalne palto, czapka, kalosze i włosy na skroniach pokryte były szronem, a cała

postać od stóp do głów wydawała taki smaczny, mroźny zapach, że patrząc nań, chciało się

przemarznąć i zawołać: — „Brrr!”— Matka i ciotka rzuciły się na niego i poczęły go ściskać i

całować. Natalia upadła mu do nóg i ściągała z nich walenki, siostry jęły świergotać, drzwi

skrzypiały, a ojciec Włodka wpadł do przedpokoju tylko w kamizelce i z nożycami w ręku i

krzyknął wystraszonym głosem:

— A myśmy cię jeszcze wczoraj oczekiwali! Czyś dobrze dojechał? Szczęśliwie? Ach,

mój Boże, dajcież mu się z ojcem przywitać! Czyż nie jestem ojcem?

— Hau! hau! — ryczał basem „Milord”, ogromne, tłuste psisko, uderzając ogonem o

ściany i meble.

Wszystko zlało się w jeden radosny gwar, który trwał dwie minuty. Kiedy pierwszy

wybuch radości przeszedł, Korolewowie spostrzegli, że prócz Włodka, znajduje się w

przedpokoju jeszcze jeden mały człowiek, otulony w chusty, szale i baszłyki i pokryty

szronem; stał on nieruchomo w kącie w cieniu dużego lisiego futra.

— A to kto jest, Włodziu? — spytała szeptem matka.

— Ach! — spostrzegł się Włodzio. — To jest… mam zaszczyt przedstawić, mój kolega

Czeczewicyn, uczeń drugiej klasy… Przywiozłem go ze sobą, jako gościa.

— Bardzo nam przyjemnie, prosimy serdecznie! — wyrzekł radośnie ojciec. —

Przepraszam, że jestem po domowemu, bez surduta… Pozwól pan! Niech Natalia pomoże

panu się rozebrać. Ach, mój Boże, zabierzcie stąd tego psa! Kara Boska!

Wkrótce potem Włodzio i jego przyjaciel, oszołomieni hałaśliwym przyjęciem i jeszcze

różowi od zimna, siedzieli przy stole i pili herbatę. Zimowe słonko, przenikając przez śnieg,

co się układał w desenie na szybach, drgało na samowarze i kąpało swe czyste promienie w

mosiężnej miseczce do płukania szklanek. W pokoju było ciepło i chłopcy czuli, jak w ich

przemarzniętych ciałach zmagało się wzajemne ciepło i zimno, nie chcąc sobie wzajem

ustępować.

— Oto i Boże Narodzenie za pasem — mówił ojciec, skręcając papierosa z ciemno-

rudego tytoniu. — A tak niedawno było lato i matka płakała, żegnając się z tobą… Czas

szybko leci. Ani się obejrzysz, jak starość przyjdzie. Panie Czybisow, niech pan je, proszę się

nie krępować. U nas bez ceremonii.

T rzy siostry Włodzia — Katia, Sonia i Masza — najstarsza z nich miała lat jedenaście —

siedziały przy stole i nie spuszczały oczu z nowego znajomego. Czeczewicyn był tego

samego wieku i wzrostu, co i Włodek, lecz nie taki pucołowaty i biały, ale chudy, śniady i

piegowaty. Włosy miał szczeciniaste, oczy — jak szparki, wargi — grube i w ogóle był

bardzo brzydki i gdyby nie mundur gimnazjalny, można by, sądząc z powierzchowności,

wziąć go za syna kucharki. Był ponury, milczał cały czas i ani razu się nie uśmiechnął.

Dziewczynki, patrząc na niego, od razu zmiarkowały, że musi to być bardzo mądry i uczony

człowiek. Przez cały czas myślał o czymś i tak był tym zajęty, że gdy go o coś zapytywano,

wzdrygał się, potrząsał głową i prosił, by powtórzono pytania.

D ziewczynki spostrzegły, że i Włodek, zwykle wesoły i rozmowny, tym razem mało

mówił, wcale się nie uśmiechał i nawet zdawał się niezadowolony, że przyjechał do domu.

Podczas herbaty zwrócił się do sióstr tylko jeden raz i to z jakimiś dziwnymi słowami.

Wskazał palcem na samowar i powiedział:

— A w Kalifornii, zamiast herbaty, piją dżin.

B ył również zajęty jakimiś myślami i, sądząc ze spojrzeń, jakie od czasu do czasu

zamieniał z przyjacielem, myśli ich były wspólne. Po herbacie wszyscy udali się do

dziecinnego pokoju. Ojciec z dziewczynkami usiedli przy stole i zajęli się robotą, przerwaną

przez przyjazd chłopców. Robili ozdoby i łańcuchy z kolorowego papieru na choinkę. Było to

pociągające i hałaśliwe zajęcie. Każdy nowy wykonany drobiazg dziewczynki witały

okrzykami zachwytu, nawet przerażenia, jak gdyby ta rzecz spadła z nieba; ojczulek również

się zachwycał i od czasu do czasu ciskał nożyce o podłogę, gniewając się, że są tępe.

Mamusia wpadała do dziecinnego pokoju, zakłopotana, i zapytywała:

— Kto wziął moje nożyczki? To znów ty je wziąłeś, Iwanie Mikołajewiczu.

— Boże drogi, nawet nożyczek nie dadzą! — odpowiadał płaczliwym głosem Iwan

Mikołajewicz — i odchyliwszy się na oparcie krzesła, przybierał pozę człowieka

skrzywdzonego, ale po chwili zachwycał się znowu.

P odczas swych poprzednich przyjazdów Włodek również brał udział w przygotowaniach

do choinki lub też wybiegał na dwór popatrzeć, jak furman z pastuchem usypują śnieżną górę,

lecz teraz ani on, ani Czeczewicyn nie zwracali żadnej uwagi na różnokolorowy papier i nie

byli ani razu w stajni, lecz usiedli przy oknie i zaczęli ze sobą coś szeptać, potem otworzyli

atlas i oglądali jakąś mapę.

— Z początku do Permu… — mówił cicho Czeczewicyn — stamtąd do Tiumeni…

potem Tomsk… potem… potem… do Kamczatki. Stamtąd Samojedzi przewiozą nas łódkami

przez cieśninę Behringa… Oto i Ameryka… Tutaj jest dużo zwierzyny.

— A Kalifornia? — spytał Włodek.

— Kalifornia jest niżej… Trzeba się tylko do Ameryki dostać, to Kalifornia już blisko.

Pożywienie zdobywać sobie można polowaniami i grabieżą.

C zeczewicyn stronił cały dzień od dziewczynek i spoglądał na nie spode łba. Po

podwieczorku przypadkowo pozostał sam z niemi przez parę minut. Nie wypadało milczeć.

Chrząknął więc poważnie, potarł prawą dłonią lewą rękę, spojrzał ponuro na Katię i spytał:

— Czy panienka czytała Mayne-Reida?

— Nie, nie czytałam… Czy pan się ślizga?

P ochłonięty swymi myślami Czeczewicyn nic nie odpowiedział na to pytanie, lecz wydął

policzki i westchnął, jakby mu było bardzo gorąco. Jeszcze raz podniósł wzrok na Katię.

— Kiedy stado bizonów pędzi przez pampasy, ziemia drży, a wówczas mustangi

wierzgają i rżą z przerażenia.

U śmiechnął się smutnie, po czym dodał:

— Również Indianie napadają na pociągi. Ale najgorsze — to moskity i termity.

— A to co takiego?

— To coś w rodzaju mrówek, tylko skrzydlatych. Bardzo mocno kąsają. Czy pani wie,

kto ja jestem?

— Pan Czeczewicyn.

— Nie! Jestem Montigomo Szpon Jastrzębi, wódz niezwyciężonych.

Z upełnie niezrozumiałe słowa Czeczewicyna, jego ciągłe ciche rozmowy z Włodkiem i ta

okoliczność, że Włodzio wcale się nie bawi z siostrami, lecz wciąż o czymś rozmyśla —

wszystko to wydawało się dziwne i zagadkowe. Toteż obie starsze dziewczynki, Katia i

Sonia, zaczęły pilnie śledzić chłopców. Wieczorem, gdy obydwaj kładli się spać, dziewczynki

podkradły się pode drzwi i podsłuchały ich rozmowy. Och! Czego się dowiedziały!

C hłopcy chcieli uciec gdzieś do Ameryki poszukiwać złota; mieli już wszystko gotowe:

pistolet, dwa noże, suchary, szkło powiększające, by rozniecać nim ogień, kompas i cztery

ruble. Dowiedziały się, że będą musieli przejść pieszo kilka tysięcy wiorst, walczyć po drodze

z tygrysami i z dzikimi, potem zdobywać złoto i kość słoniową, zabijać wrogów, brać udział

w wyprawach korsarskich, pić dżin i w końcu pojąć za żonę jakąś piękność i uprawiać

plantacje. Włodek i Czeczewicyn mówili z uniesieniem i przerywali sobie wzajemnie. Przy

tym siebie nazywał Czeczewicyn: „Montigomo, Jastrzębi Szpon”, a Włodzia — „mój

bladolicy brat”.

— Tylko nie mów nic mamie — powiedziała Katia Soni, idąc spać. — Włodek

przywiezie nam z Ameryki złota i słoniowej kości, a jak powiesz mamie, to go nie puszczą.

W przeddzień wigilii Czeczewicyn cały dzień studiował mapę Azji i coś zapisywał.

Włodek, smętny, jakby go coś ukąsiło, ponuro chodził po pokojach i nic nie jadł. Raz nawet

zatrzymał się przed ikoną, przeżegnał się i powiedział:

— Boże, wybacz mnie grzesznemu! Boże, zachowaj moją biedną, nieszczęśliwą mamę!

P rzed wieczorem rozpłakał się. Idąc spać, długo ściskał ojca, matkę i siostry, Katia i

Sonia wiedziały, co to ma znaczyć, ale najmłodsza, Masza, nic nie rozumiała.

Wczesnym rankiem w dzień wigilijny Katia i Sonia wstały cicho i poszły zobaczyć, jak

chłopcy będą uciekali do Ameryki. Podkradły się pode drzwi.

— Więc nie pojedziesz? — z gniewem pytał Czeczewicyn. — Mów, nie pojedziesz?

— Boże — cicho szlochał Włodek. — Jakże pojadę? Żal mi mamy.

— Bladolicy bracie mój, proszę cię, jedźmy! Zapewniałeś mnie przecież, że pojedziesz,

sam mnie namówiłeś, a jak przyszło do jazdy — toś stchórzył.

— Ja… ja nie stchórzyłem, ale mnie… żal mamy.

— Powiedz, pojedziesz, czy nie?

— Pojadę, tylko… zaczekaj. Chce mi się pobyć w domu.

— W takim razie, jadę sam! — zdecydował Czeczewicyn. — I bez ciebie się obejdę. A

jeszcze chciałeś walczyć, polować na tygrysy. Jeżeli tak, to daj mi moje kapiszony!

Włodek zapłakał tak gorzko, że siostry nie wytrzymały i również cicho zapłakały.

Nastąpiło milczenie.

— Więc nie pojedziesz? — jeszcze raz spytał Czeczewicyn.

— Po… pojadę.

— To ubieraj się.

I Czeczewicyn, żeby zachęcić Włodka, wychwalał Amerykę, ryczał, jak tygrys,

naśladował parostatek, klął, obiecywał oddać Włodkowi całą kość słoniową i wszystkie skóry

lwie i tygrysie.

I ten chudy, śmiały chłopak o szczeciniastych włosach i piegowatej twarzy wydał się

dziewczynkom czymś osobliwym i niezwykłym. To był bohater, stanowczy, nieustraszony

człowiek, a ryczał tak, że stojąc za drzwiami, można było rzeczywiście pomyśleć, że to tygrys

albo lew.

K iedy dziewczynki wróciły do swego pokoju i zaczęły się ubierać, Katia z oczami

pełnymi łez powiedziała:

— Ach, jak ja się boję!

A ż do drugiej godziny, to jest do obiadu, wszystko było spokojnie, ale podczas obiadu

spostrzeżono nagle, że chłopców nie ma w domu. Posłano do czeladnej, do stajni, do oficyny

rządcy — nigdzie ich nie było. Posłano na wieś, lecz i tam ich nie znaleziono. Herbatę też

pito bez chłopców, a kiedy siadano do kolacji, mamusia niepokoiła się bardzo i nawet płakała.

W nocy znów urządzono wyprawę na wieś, szukano nad rzeką z latarniami. Boże drogi, jakie

się zrobiło zamieszanie!

N a drugi dzień przyjechał strażnik, pisano w jadalni jakiś papier. Mama płakała.

L ecz oto przed gankiem zatrzymały się sanie, a z trójki białych koni buchała para.

— Włodek przyjechał! — krzyknął ktoś na dworze.

— Włodeczek przyjechał! — zaczęła piszczeć Natalia, wpadając do stołowego.

„ Milord” zaszczekał basem — hau! hau! — Okazało się, że chłopców zatrzymano w

mieście przy kramach miejskich (chodzili tam i rozpytywali, gdzie można dostać prochu).

Włodek, gdy tylko wszedł do przedpokoju, zaszlochał i rzucił się na szyję matce.

Dziewczynki z dreszczem przerażenia myślały o tym, co teraz będzie; słyszały, jak ojciec

zaprowadził Włodzia i Czeczewicyna do swego gabinetu i długo rozmawiał z nimi; mamusia

też mówiła i płakała.

— Czy to tak wolno? — upominał ojciec. — Dowiedzą się, nie daj Boże, w gimnazjum i

wyrzucą was. Wstyd, panie Czeczewicyn! Nieładnie! To pan wymyślił, spodziewam się też,

że rodzice ukarzą pana. Czy tak się robi? Gdzieście nocowali?

— Na dworcu! — z dumą odpowiedział Czeczewicyn.

Włodek potem leżał w łóżku i przykładano mu do głowy ręcznik, zmoczony w occie.

Posłano gdzieś telegram, a następnego dnia przyjechała matka Czeczewicyna i zabrała swego

syna.

K iedy odjeżdżał, miał twarz surową, wyniosłą i żegnając się z dziewczynkami, nie rzekł

ani słowa; wziął tylko zeszyt od Kati i napisał na pamiątkę:

„ Montigomo Szpon Jastrzębi”.

Czechow Antoni - Malcy.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: