IPN-Poznański Czerwiec.pdf

T EMAT MIESIÑC A

POZNANSKI

Poznaski czerwiec 1956 r by pierwszym buntem przeciwko reimowi komunistycznemu

Dziesi tysicy robotnikw wyruszyo 28 czerwca na ulice Poznania by na oczach zagranicznych goci przybyych

na Midzynarodowe Targi Poznaskie zmusi wadze do uwzgldnienia ich da min podwyki pac i obnienia

wyrubowanych norm pracy Bunt poznaniakw zosta krwawo stumiony z uyciem wojska i broni pancernej

Zgino ponad 7 osb gwnie demonstrantw Historia „czarnego czwartku” staa si przedmiotem tabu dla

oficjalnej propagandy do lat 8

Szef poznaskiego UB z czerwca 1956 r

dr Waldemar Handke

OBEP IPN Pozna

Ju wkrtce w czerwcu i lipcu tego roku pozna

niacy bd mogli przyjrze si twarzom z prze

szoci Poznaski oddzia Instytutu Pamici Na

rodowej wzorem innych zaprezentuje wystaw

„Twarze poznaskiej bezpieki” na ktrej ukae

pewien wybr dokonany przez historykw tam

tejszego Oddziaowego Biura Edukacji Publicznej

IPN Pokazanych zostanie blisko stu funkcjona

riuszy reprezentantw kilku tysicy ubekw

i esbekw ktrzy na przestrzeni 45 lat wiernie

suyli jako „tarcza i miecz” komunistycznego

panowania w Poznaniu i w Wielkopolsce

Tyle ju napisano i cigle si pisze

o wydarzeniach „czarnego czwartku”

w czerwcu 1956 r w Poznaniu Wci

pojawiaj si nowe wtki nowe oko

licznoci Historycy nieustannie

uszczegawiaj i ucilaj poszcze

glne elementy opisu tamtych wyda

rze

Szkoda e tak mao miejsca powica

si w tych badaniach tym ktrzy byli

sprawcami tamtej tragedii funkcjona

riuszom powszechnie znienawidzonego

przez Polakw Urzdu Bezpieczestwa

O tym e nawet sami oprawcy tak to

odczuwali troch ju pisano Dodatko

wo wiadczy o tym take to e szczel

nym murem odgrodzili si oni od zwy

kych mieszkacw polskich miast

i miasteczek

Sprbujmy przyjrze si yciorysowi

czowieka ktry wwczas kierowa Wo

jewdzkim Urzdem ds Bezpiecze

stwa Publicznego w Poznaniu Niech

nie zmyli czytelnika ta zmieniona na

zwa pod wpywem przemian „wiej

cych ze Wschodu” po mierci Stalina

rwnie polscy komunici udzili si e

wystarczy tylko niewielki makija sys

temu wystarczy troch zmieni nazw

znienawidzonego urzdu a durni Pola

cy dadz si omami uwierz e to nie

ci sami oprawcy

Wwczas gdy robotnicy akadw

im Stalina (tak polscy sualcy nazwali

poznaskie zakady Hipolita Cegiel

skiego) wyszli na ulice a za nimi inni

NIEZALE˚NA

GAZETA POLSKA

Warszawa, 1 czerwca 2007 r.

CZERWIEC

P OZNA ƒ SKI CZERWIE C

Feliks Dwojak kierownik Wojewdzkiego

Urzdu ds Bezpieczestwa Publicznego

kiem Warto zwrci uwag na ten

szczeg 32letni funkcjonariusz bez

dowiadczenia frontowego jeli nie li

czy oczywicie „dowiadczenia” na

froncie wewntrznym w zncaniu si

nad polskimi patriotami z niepodlego

ciowego podziemia a ju podpukow

nik bezpieczestwa

aczyna sw karier standardowo

w lutym 1945 r napisa podanie do

Miejskiego Urzdu Bezpieczestwa Pu

blicznego w Radomiu w ktrym wyja

nia ch podjcia suby „Prob

motywuj chciami do walki z wrogami

wewntrznymi mojej wolnej Demokra

tycznej Polski Niech yje Demokra

tyczna Polska i jej sprzymierzeniec

wizek Radziecki” askakujco

szybko tow Dwojak awansuje nie ko

czc adnej ubeckiej szkoy Wida

zapa by duy aczyna w WUBP

w Kielcach a ju w lipcu przeniesiono

go na Dolny lsk do WUBP we Wro

cawiu skd awansowa do WUBP

w odzi a stamtd do MBP w Warsza

wie Std w ramach „odnowy” aparatu

w czerwcu 1955 r zosta skierowany na

stanowisko kierownika Wojewdzkiego

Urzdu ds Bezpieczestwa Publiczne

go w Poznaniu Co robi a co odpo

wiada w Poznaniu w 1956 r O tym pi

sano ju wielokro

Sprbujmy przyjrze si jakie byy

dalsze losy tego wyprbowanego funk

cjonariusza aparatu bezpieczestwa

Czy zosta zwolniony Czy postawiono

mu jakie zarzuty A moe odpowie

dzia przed jakim sdem

Ale skd Towarzysz Feliks Dwojak

28 listopada 1956 r w uznaniu zasug

jakie pooy w topieniu we krwi wyst

pienia poznaniakw obj stanowisko

naczelnika Wydziau IV Departamentu

III „odnowionego” Ministerstwa Spraw

Wewntrznych araz te rozpocz stu

dia w „renomowanej” Wyszej Szkole

Nauk Spoecznych przy KC PPR

w Warszawie gdzie w 1963 r uzyska

tytu magistra historii () za prac pt

„Wadze bezpieczestwa w Polsce w la

tach 19261939 (organizacja i zada

nia)” Pod dyplomem tego „historyka”

podpisali si „wybitni uczeni” tej par

tyjnej Alma Mater prof dr M Pohoril

lo (rektor) i doc dr M ychowski (dzie

kan) W midzyczasie w 196 r ten

dobrze zapowiadajcy si adept nauk

historycznych znw awansowa jako

historyk zosta zatrudniony w Central

nym Archiwum MSW a rok pniej by

ju zastpc dyrektora tej zacnej pla

cwki

Na tym nie skoczya si „kariera”

teraz ju pukownika magistra w 1965 r

zosta starszym inspektorem do zada

specjalnych w Departamencie Kadr

i Szkolenia MSW Przecie takiego na

ukowca nie mona byo marnowa

Oczywicie gdy znw przysza po

trzeba i tow Jaruzelski potrzebowa po

mocy pk mgr Dwojak stan w szeregu

w 1982 r zosta st inspektorem Wy

dziau IX Biura „B” MSW W 1986 r

otrzyma tak midzy innymi ocen

„Posiada due dowiadczenie w pracy

operacyjnej i kierowaniu zespoem

ludzkim lubiany w kolektywie

Pracuje z osobowymi rdami informa

cji Na swoim kontakcie posiada 13

z ktrymi pracuje planowo i systema

tycznie Uzyskane przez niego in

formacje s wyprzedzajce i ujawniaj

ce zamiary przeciwnika Posiada

wysokie odznaczenia pastwowe

min Order Sztandaru Pracy II kl

Poza sub interesuje si rodzin oraz

upraw dziaki pracowniczej”

Niewtpliwie Sztandar Pracy mu si

nalea 45 lat pracy w komunistycz

nym aparacie bezpieki to kawa czasu

i kawa „dobrej roboty”

No i c to przecie taki zwyky

przecitny magister historii lubicy

prac na dziace pracowniczej No

i c e dosta si w tryby historii

Pewnie zupenie nie jego wina

poznaniacy by domaga si tego co do

historii przeszo w lapidarnym skrcie

„Wolnoci i chleba” na czele pozna

skiego UB stali „dowiadczeni” i „za

ufani” towarzysze z bezpieczestwa

W czerwcu 1956 r szefem pozna

skiej bezpieki by Feliks Dwojak

sprawdzony zaufany towarzysz z 11let

nim dowiadczeniem w aparacie bez

pieczestwa Urodzi si 23 wrzenia

1924 r w Radomiu Mona powiedzie

e wwczas zasad byo e w Poznaniu

kierownicze funkcje penili funkcjona

riusze bezpieczestwa z centralnych

i wschodnich rejonw kraju Tak byo

te z ju wtedy ppk Feliksem Dwoja

Koszula ze ladami krwi

Marta Szczesiak

OBEP IPN Pozna

Najbardziej znan najmodsz ofiar „czarnego

czwartku” by trzynastoletni Romek Strzakow

ski ktrego odnaleziono martwego na terenie

dyspozytorni Wojewdzkiego Urzdu Bezpiecze

stwa Publicznego przy ul Kochanowskiego Oko

licznoci jego mierci nigdy nie zostay wyja

nione a pene zbadanie tej sprawy uniemoli

wia wczesna wadza W pamici poznaniakw

Romek yje jako chopiec ktry podnis flag

upuszczon przez tramwajark postrzelon

przed gmachem UB

Wydarzenia poznaskiego Czerwca

1956 r stanowi niezmiennie od lat

przedmiot bada i docieka naukow

cw doczekay si te szeregu publika

cji w ksikach i artykuach Niemniej

wiele wtkw tej historii wci czeka na

wyjanienie Akta IPN wraz z relacjami

wiadkw tworz wielopaszczyznowy

obraz wydarze tamtych dni W potocz

nej wiadomoci funkcjonuj wizane

z nimi symbole Romek Strzakowski

tramwajarki pochd robotnikw zdo

bycie wizienia przy ul Myskiej ha

sa „Chleba” i „Wolnoci” Wiemy e

bunt robotnikw w Poznaniu ktry

przeksztaci si w wielk manifestacj

wolnoci spoeczestwa pocign za

sob wiele tragicznych czsto przypad

kowych ofiar ktrych dokadna liczba

jest nadal trudna do ustalenia

Modziecze zafascynowanie

Szczeglnie tragiczny wydwik

maj historie zakoczone mierci

dzieci i nastoletniej modziey Udo

kumentowano 15 takich ofiar wro

dzon sobie ciekawoci wiedzeni

perspektyw przeycia przygody

omieleni licznym tumem ktry da

wa zudne poczucie bezpieczestwa

maoletni docierali tam gdzie co si

dziao O ich obecnoci wiadcz

min zdjcia na ktrych wida ich na

czele pochodw a take wrd duych

skupisk ludzi achowao si rwnie

wiele relacji wiadkw mwicych

o udziale dzieci i modziey w czwart

kowych wydarzeniach ul Mar

chlewskiego (dzi Al Niepodlegoci)

sza w kierunku ul Kochanowskiego

grupa dzieci z chorgiewkami i trans

parentem „damy religii w szkole”

Chopcy pojawili si take przy wi

NIEZALE˚NA

GAZETA POLSKA

Warszawa, 1 czerwca 2007 r.

P OZNA ƒ SKI CZERWIE C

Wiesaw Kunicki 16letnia ofiara poznaskiego

Czerwca

wiednim miejscu i czasie Jeszcze czte

ry dni przed tragicznymi wydarzeniami

24 czerwca obchodzi swoje szesnaste

urodziny spacerujc ze swoj koleank

Krystyn po usanej fiokami Cytadeli

zachwycajc si kwitnc przyrod Ra

do modych ludzi bya tym wiksza

i 23 czerwca ukoczyli rok szkolny co

zapowiadao tygodnie swobody i wypo

czynku

Dzisiaj pani Krystyna ciepo wspomi

na tamten okres Wiesiem znali si

praktycznie od dziecka Ich rodziny za

przyjaniy si mieszkajc naprzeciw

ko w kamienicy przy Grnej Wildzie

w czasie okupacji Mama Wiesawa

opiekowaa si dziemi w czasie gdy

rodzice pani Krystyny pracowali i cho

cia by to ciki okres wspomina go

z sentymentem podkrelajc jak bar

dzo rodzina dbaa o dzieci separujc je

w miar moliwoci od problemw tego

okresu

najomo z Kunickimi kontynu

owali po przeprowadzce na Dbiec Po

wojnie rwnie rodzina Wiesawa

zmieniaa miejsce zamieszkania prze

noszc si na ul Gwardii Ludowej

(dzi ul Wierzbicice) Pomimo odle

goci a take rnych szk do kt

rych uczszczali (Wiesaw do I klasy

Wydziau Modzieowego Technikum

Geodezyjnego Centralnego Urzdu

Geodezjii i Kartografii p Krystyna do

V eskiego Liceum im Klaudyny Po

tockiej) modzi spotykali si podczas

przyjacielskich wizyt obu rodzin

a take wsplnych spacerw i zabaw

Koleanka wspomina Wiesawa jako

wesoego aczkolwiek zadumanego

chopca

Trudno jednoznacznie odpowiedzie

na pytanie o wiadomo polityczno

spoeczn nastoletniego Wiesawa

chocia jak wspomina p Krystyna

rodzice wychowywali ich w duchu pa

triotycznym opierajc si na przedwo

jennych ideaach i wartociach Szcze

glny wkad mieli w ksztatowaniu ich

wiadomoci rwnie przedwojenni

nauczyciele nieprzyjmujcy wpiera

nych im nowych idei Chocia by to

czas beztroski nieznajcy trudw co

dziennego ycia oraz skali narastaj

cych problemw to jednak nieuczest

niczenie w pochodzie 1majowym

uznawali oni za punkt honoru Dlatego

te robotnicy z wczesnych akadw

im Jzefa Stalina przechodzcy ul

Gwardii Ludowej stanowili dla mode

go Wiesawa interesujce zjawisko na

tyle ciekawe e chopak ktry wy

szed z domu po zakupy przyczy si

do pochodu

O tym e Wiesaw nie wrci do do

mu jego koleanka dowiedziaa si pra

wie dwa dni pniej Wbrew ostrzee

niom rodzicw (na Dbcu stay wwczas

czogi) wybraa si wraz z kuzynk do

centrum eby zorientowa si co na

prawd dzieje si w Poznaniu Dotary

a do ul Kochanowskiego a w drodze

zieniu na ul Myskiej ktrego bram

sami otworzyli

Niektrym z biorcych udzia w zaj

ciach w pobliu ul Kochanowskiego

w rce dostawaa si miercionona

bro wczesny student Politechniki

Poznaskiej Bogdan aremba odebra

przechodzcemu obok maoletniemu pi

stolet maszynowy ktrym chopiec nie

umiejtnie si posugiwa siejc wok

postrach

Modziecze zafascynowanie spra

wiao e nastolatkowie wiernie towa

rzyszyli dorosym w rnorodnych dzia

aniach i suchali ich polece W trakcie

szturmowania gmachu UB dostarczali

skrzynki z butelkami wypenionymi

pynnym paliwem a nastpnie zapalali

je i rzucali (z reguy celnie) w kierunku

budynku wychylajc si zza domw

Warto zaznaczy i znajdowali si

wwczas na gwnej linii frontu najbar

dziej naraeni na kontratak co miao

tragiczne skutki Na stojcej w pobliu

gmachu UBP opuszczonej przyczepie

pozostao pod obstrzaem dwch pitna

stoletnich chopcw ktrzy nie zdyli

si schowa Andrzej Wojciechowski

ukryty pod plandek i Jurek Jankowiak

ktry zgin od postrzau w gow

Chopcy nie posiadali adnej broni

Niedaleko od tego miejsca rozegra si

inny dramat Kule dosigny pitnasto

letniego Andrzeja Gliskiego (strza

w gow) i szesnastolatka Wiesawa

Kunickiego (postrzelonego w serce)

To wanie posta Wiesawa Kunic

kiego o ktrym tak niewiele wiemy

warto przybliy W jego historii mao

jest jednoznacznych faktw natomiast

wicej osobistych wspomnie odczu

i skojarze

Wesoyazadumany chopiec

Nikt ju dzisiaj nie wie jak to si sta

o e Wiesaw Kunicki znalaz si tak

jak inni nastoletni chopcy w nieodpo

Nastoletni uczestnicy wydarze czerwcowych

NIEZALE˚NA

GAZETA POLSKA

Warszawa, 1 czerwca 2007 r.

III

P OZNA ƒ SKI CZERWIE C

powrotnej spotkay ciotk Wiesawa

ktra powiedziaa i nie wrci on na

noc do domu Brak wiadomoci zagro

enia a take jakichkolwiek informacji

o tym co zaszo w Poznaniu sprawi e

Krystyna dopiero po pewnym czasie za

namow mamy wybraa si do znajo

mych by zapyta o Wiesawa Tam do

wiedziaa si o tragedii swojego kolegi

Pod wpywem ogromnego szoku jakie

go doznaa nie zapamitaa zbyt wielu

szczegw tego spotkania ani tego co

dziao si krtko potem Dzisiaj wspo

mnienia te rwnie nie ukadaj si w ra

cjonalny cig zdarze a raczej w obrazy

z przeszoci nacechowane wielkimi

emocjami odzwierciedlajce wczesne

spojrzenie modych ludzi na wiat

„To byo ocknicie”

Postrzelony Wiesaw Kunicki zo

sta przewieziony do Szpitala im

Pawowa (dzisiaj Szpital Kliniczny

Przemienienia Paskiego Akademii

Medycznej przy ul Dugiej) ktry

obok Szpitala Raszei by gwnym

miejscem udzielania pomocy rannym

Pani Krystyna do dzisiaj pamita po

kazan przez mam kolegi koszulk

z ladami krwi i dziur po kuli

Chopca nie udao si jednak urato

wa mar o godz 1415 dwie godzi

ny po przywiezieniu go do szpitala

Stamtd przetransportowano zmarego

do prosektorium Tylko dziki znajo

memu ktry go rozpozna rodzice

dowiedzieli si o mierci syna Nie

mia on bowiem przy sobie adnych

dokumentw

Pogrzeby ofiar czerwca odbyway si

czsto pod oson nocy i byy nadzoro

wane przez UB Wadza w sposb

szczeglny nie chciaa nagania spra

wy dziecicych ofiar

Dopki rozmawia si o ludziach

Czerwca 56 dopty bd oni yli

w naszej pamici jako konkretne osoby

ze wszystkimi charakterystycznymi ce

chami Oprcz docieka na temat prze

biegu wydarze czerwcowych warto po

chyli si nad duchowym wymiarem

tych dramatw i pamita e dla wielu

skoczy si wwczas czas beztroski

niewiedzy i poczucia bezpieczestwa

O wartoci tej zbiorowej ofiary mog

wiadczy sowa p Krystyny „To byo

ocknicie” Jake prorocza bya nie

spodziewana proba modego chopaka

przekazana koleance tu przed czerw

cowymi wydarzeniami W trakcie spo

tkania nagle powiedzia aby w razie je

go mierci pochowa go na cmentarzu

junikowskim yczenie zostao spenio

ne Dzi spoczywa tam w jednym grobie

ze swoj matk

BIBUA

Arkadiusz Mayszka

OBUiAD Pozna

28 czerwca 1956 r doszo w Poznaniu do pierw

szego krwawego starcia komunistycznego syste

mu ze spoeczestwem W powstaej w cigu

tych kilkudziesiciu godzin atmosferze wita

wolnoci pojawio si oprcz wznoszonych

okrzykw oraz pisanych na murach i tramwajach

hase wiele indywidualnych ulotek Autorami

byli przypadkowi ludzie piszcy krtkie teksty

o charakterze postulatywnym ktre mogy si

sta zalkiem programu gdyby powstanie po

znaskie trwao duej

Dwa powstae w chwili wolnociowe

go uniesienia teksty zachoway si do

naszych czasw dlatego e funkcjona

riusze bezpieki znaleli je przy Janie

uczaku studencie Wyszej Szkoy

Rolniczej i podjli w ich sprawie ledz

two Student wzi udzia w wydarze

niach przede wszystkim z ciekawoci

jak wielu wczesnych modych ludzi

eznajc przed por Kazimierzem Fol

tyniakiem przysanym z Warszawy

funkcjonariuszem Komitetu ds Bezpie

czestwa Publicznego wyjani

„Pierwszy raz w moim yciu spotkaem

si ze strajkiem i podobn manifestacj

Dalsz przyczyn ktra skonia mnie

do wzicia udziau w manifestacji byo

to e manifestujcy wysuwali midzy

innymi danie obniki cen tym

daniem zgadzam si i w caej rozci

goci je popieraem” W czasie przej

cia ul Armii Czerwonej (obecnie w

Marcina) otrzyma jak twierdzi od nie

znajomego mczyzny ulotk

„Towarzysze i Obywatele My chce

my aby Polska bya krajem zdemilitary

zowanym gdy tylko w rozbrojeniu wi

dzimy realn szans poprawy naszych

warunkw materialnych damy za

przestania wykupywania od wizku

Poznaniacy na placu Jzefa Stalina (obecnie plac Adama Mickiewicza)

Radzieckiego licencji dla naszych za

kadw gdy one drogo nas kosztuj

Czy Polscy inynierowie i technicy nie

umiej projektowa i opracowywa r

nych prototypw Precz z dotychczaso

w polityk przemocy” Ulotka ta doty

kaa kolejnego problemu ktry uwiera

cz polskiego spoeczestwa

Student przeczyta kartk zapisan

atramentem i schowa do kieszeni na

leziono j podczas rewizji osobistej co

zwikszyo jego kopoty Drug ulotk

ktr przy nim znaleziono napisa sam

owkiem w marszu podkadajc pod

kartk podrcznik z botaniki jaki akurat

mia przy sobie W powstaej pod wi

zieniem na ul Myskiej ulotce napi

sa „Rodacy Czy zapomnimy dzi

gdy nie ulklimy si naszych terrory

stw i wyszlimy na ulic zamanifesto

wa nasze niezadowolenie i zada

zmian zmian na lepsze nie zapomnij

my i o naszych przywdcach ducho

wych naszym Prymasie Kardynale Wy

szyskim o ksiach ktrzy za nie

opaczne sowo wypowiedziane zostali

zamykani i gin w mczarniach” Autor

wyjani oficerowi ledczemu i stojc

pod wizieniem i syszc rne dania

podnoszone przez manifestujcych na

NIEZALE˚NA

GAZETA POLSKA

Warszawa, 1 czerwca 2007 r.

P OZNA ƒ SKI CZERWIE C

pisa ulotk w ktrej „postawi zagad

nienie” prymasa Wyszyskiego i innych

ksiy aresztowanych przez wadze Jak

sam przyzna ulotk sporzdzi aby j

rozpowszechni Chcia eby manife

stanci przy wysuwaniu innych da

uwzgldnili take spraw aresztowa

nych ksiy Podobno jednak nikomu

nie zdy jej pokaza

Przesuchujcemu funkcjonariuszowi

przyzna i spory wpyw na to e wzi

udzia w manifestacji mia fakt sucha

nia audycji Radia Wolna Europa Jak

sam wyjani „audycje te byy skiero

wane przeciwko ustrojowi i stosunkom

panujcym w Polsce Suchajc audycji

Wolnej Europyonaszym yciu spo

ecznym gospodarczym i politycznym

zaczem wierzy w niektre z nich

i one wytworzyy we mnie nieprzychyl

ny stosunek do naszych wadz” Szcze

glnym impulsem ktry jak zezna

skoni go do napisania „wrogiego”

tekstu bya ulotka znaleziona podczas

wicze terenowych w Puszczy ielon

ce Ot w maju 1956 r w lasach do

wiadczalnych WSzR znalaz ulotk

wysan przez Radio Wolna Europa

„ktra w swej treci poruszaa midzy

innymi spraw kardynaa Wyszyskiego

i innych ksiy uwizionych przez Bez

piek”

Sprawa bya powana bowiem led

czy z UB porucznik Ryszard Wierzbic

ki oddelegowany z WU ds BP w Krako

wie postanowi postawi studentowi za

rzut i dopuci si przestpstwa

przewidzianego w art 23 1 Dekretu

Manifestanci nie dostali chleba Przeciw nim wyprowadzono czogi

z 13 czerwca1946 r czyli Maego Ko

deksu Karnego Jego przestpstwo mia

o polega na tym i „sporzdzi w celu

rozpowszechniania ulotk zawierajc

w swej treci faszywe wiadomoci mo

gce wyrzdzi istotn szkod interesom

Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej” Na

szczcie student ktremu zarzucano

pocztkowo take „udzia w zamiesz

kach majcych na celu obalenie przemo

c ustroju PRL” opuci areszt po czte

rech miesicach uwizienia Stao si tak

dlatego i powia nowy wiatr historii

ktry w padzierniku 1956 r doprowa

dzi do zmian na szczytach komuni

stycznej wadzy mienia si rwnie

ocena buntu poznaskiego czego wyra

zem byo odstpienie od wykonywania

wydanych ju wyrokw oraz umarzanie

prowadzonych postpowa

Komentarze prasy krajowej o poznaskim Czerwcu

1956 r i ich odbir w Wielkopolsce

Agnieszka uczak

OBEP IPN Pozna

Stworzony w Polsce lat 5 system zarzdzania

i kontroli prasy by jednym z instrumentw

sprawowania wadzy cakowicie podporzdko

wanym KC PZPR Prasa i radio suyy celowej

dezinformacji spoeczestwa i znieksztacaniu

obrazu rzeczywistoci

Edwarda Gierka w mowie pogrzebowej

nad grobami kilkunastu wybranych

ofiar wypadkw Identyczna interpreta

cja wydarze zostaa zaprezentowana

w licie KC PPR z dnia 28 czerwca

1956 r rozesanym do wszystkich Ko

mitetw PPR W myl tej wykadni de

monstracje i zamieszki uliczne byy

efektem „starannie przygotowanej akcji

prowokacyjnodywersyjnej” przez wro

gw ustroju Poznaniakom zapady g

boko w pami sowa o „rce odrbanej

w interesie klasy robotniczej” Nastp

nego dnia po przemwieniu po miecie

wiele osb chodzio z rk ostentacyjnie

ukryt pod ubraniem

Pierwsze oficjalne doniesienia praso

we spotkay si z nieufnoci i oburze

niem spoeczestwa W caym kraju

w lipcu i sierpniu 1956 r poznaski

bunt sta si wiodcym tematem roz

mw i dyskusji we wszystkich rodowi

skach stajc si jednoczenie w byska

wicznym tempie oglnonarodow le

gend Sposobem przeamania przez

spoeczestwo monopolu pastwowej

informacji byy ulotki i napisy rozpo

wszechniane we wszystkich moliwych

miejscach gdzie miay szans dotrze

do czytelnikw Wobec braku swobod

nych moliwoci wypowiedzi i podjcia

otwartej dyskusji oglnonarodowej taki

niezaleny obieg informacji by jedy

nym sposobem spoecznego komuniko

wania si Reakcj ludnoci nie mogo

by nic innego jak rozgoryczenie i roz

powszechnianie coraz liczniejszych po

gosek i plotek na temat poznaskiego

Czerwca

Kategoryczne potpienie „prowoka

cji” w Poznaniu przez pras ulego

zmianie mniej wicej w tydzie po

wypadkach 6 lipca w „Trybunie Lu

du” ukaza si artyku Krzysztofa Wo

lickiego pt „Pierwsze wnioski” Ana

lizujc wydarzenia czwartkowe autor

przeama obowizujcy schemat in

terpretacyjny Wolicki podkrela ist

nienie dwch nurtw poznaskiego

buntu wskazujc na „nurt robotnicze

go niezadowolenia i rozgoryczenia

oraz nurt wrogiego wystpienia prze

rodowisko dziennikarskie zostao

poddane starannej selekcji Nic zatem

dziwnego e pomimo atmosfery odwil

y panujcej w tym krgu trudno zna

le w prasie wydawanej w czerwcu

1956 r komentarze o narastajcym kon

flikcie i rozgoryczeniu poznaskich ro

botnikw

awarta w gazetach wydanych na

stpnego dnia po poznaskim buncie

opinia o zamieszkach odzwierciedlaa

oficjalne stanowisko premiera Jzefa

Cyrankiewicza w przemwieniu radio

wym do mieszkacw Poznania Drug

wytyczn dla oceny wydarze byo

przemwienie sekretarza KC PPR

NIEZALE˚NA

GAZETA POLSKA

Warszawa, 1 czerwca 2007 r.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: