Waga mózgu człowieka 1280 - 1460 g
Ad. 1 DIAGNOSTYKA I METODY W NEUROLOGII
Badanie płynu mózgo-rdzeniowego, nakłucie lędzwiowe, nakłucie podpotyliczne
w celu uzyskania płynu.
Rezonans magnetyczny MR
Badanie rtg czaszki i kręgosłupa
Odma czaszkowa Arteriografia
Tomografia komputerowa Mielografia
Pneumomediastinografia - badanie kontrastowe śródpiersia Badania izotopowe
Echoencefalografia - przepływ tętnic szyjnych
E E G -elektroencefalogrofia
Elektromiografia - badanie pobudliwości nerwowej
Ad. 2 ZESPOŁY I OBJAWY obserwowane w przebiegu chorób neurologicznych.
1 Uszkodzenie poszczególnych nerwów czaszkowych 2 Uszkodzenie nerwów obwodowych oraz splotów nerwowych 3 Nerwobóle ( rwa kulszowa ! ) 4 Zapalenie wielonerwowe, które mogą być efektem zapalenia wirusowego , niedoborem witamin. 5 Choroby mózgu i mózgowia pochodzenia naczyniowego ( zmiany miażdżycowe ) , zawały mózgu , zakrzepy, przekrwienia lokalne tkanki mózgowej, zatory mózgowe.
6 Padaczka. 7 Guzy śródczaszkowe.
8 Choroby uciskowe rdzenia kręgowego
9 Choroby zakaźne ukł. nerwowego( Zapalenie opon mózgowych) w różnych postaciach
10 Choroby powodowane przez zarazki przesączalne ( chodzi o barierę mózgową)
Heine - Medina, KZM, Wśccieklizna, Półpasiec, Kiła ukł. nerwowego 11 Choroby o podłożu toksycznym ( Pląsawica ). 12 Choroby o podłożu demielinizacyjnym ( izolacja od kolejnych komórek nerwowych-SM ) 13 Choroby z zaburzeniami Awitaminozy ( Pelagra ). 14 Choroby ukł. pozapiramidowego ( Parkinsona , Pląsawica , choroba Huntingtona , Zwyrodnienie wątrobowo – soczewkowe . 15 Choroba zwyrodnieniowo- układowe ( Rdzeniowy postępujący zanik mięśni , Stwardnienie boczne zanikowe, Zaniki móżdżkowe, Jamistość rdzenia, Postępujące dystrofie mięśniowe, Miastemia, Zapalenie wielomięśniowe.
16 Urazy czaszkowo - mózgowe ( wstrząs, stłuczenie, nerwice pourazowe,
urazowe uszkodzenie mózgu , urazowe stłuczenie rdzenia ). 17 Zaburzenia naczyniowe i odżywcze ( choroba Rayda , Erytromelagia, obrzęki
angioneurotyczne, twardzina skóry), Postacie bólów głowy (migreny ). 18 Zatrucia ( szczególnie w zakresie chorób zawodowych).19 Następstwa urazów okołoporodowych (mózgowe porażenie dziecięce, wodogłowie).
UKŁAD NERWOWY
I. CUN II. OUN
III. AUTONOMICZNY UKŁ. NERWOWY ( ZALEŻNY OD WOLI )
1.Elementy CUN ; mózg , mózgowie , rdzeń kręgowy .OUN – Obwodowy Układ Nerwowy – nerwy rdzeniowe tworzą 4 podstawowe sploty;
szyjny, ramienny, lędźwiowy , krzyżowy i nerwy inne ( promieniowy, kulszowy ramienny itd. )
3 Autonomiczny ukł. nerwowy - niezależny od naszej woli (inaczej animalny
lub wegetatywny, część współczulna i przywspółczulna ) .
W każdym neuronie jest komórka - neuron - najmniejsza część mózgu :
Ciało komórki, neuryt i liczne drobne dendryty ( jest ich duża ilość ) .
Każdy neuron cechuje zdolność przewodzenia impulsów - pobudliwość - przewodnictwo nerwowe ; zasadniczą funkcją ukł. nerwowego .
Włókna nerwowe powstają z neurytów i dendrytów . Tkanka nerwowa w porównaniu z innymi tkankami ma słabą zdolność regeneracji, szczególnie wrażliwa na brak tlenu - tkanka kory mózgowej u dorosłych do 4 min., u dzieci do 7 min.).Ad . 3 Udział pielęgniarki w diagnozowaniu i leczeniu chorych neurologicznie.
Badanie neurologiczne: ocena i stan odruchów np. odruch źrenic na światło=odruch źreniczny
odruchy ścięgniste , odruch Babińskiego
brak odruchu jądrowego.
ODRUCH ŹRENIC - zwężenie źrenic przy zapalonym świetle .
W ocenie tego odruchu można również przeprowadzić reakcję konsesualną
( zasłaniając jedną ręką jedno oko powoduje rozszerzenie źrenicy – jasno/ciemno) źrenice muszą być równe
nierówność źrenic np. źrenice szpilki – udar mózgu ODRUCHY ŚCIĘGNISTE - możemy wywołać z obszaru różnych ścięgien
ODRUCH PROMIENIOWY np. z mięśnia ramiennego ze ścięgna mięśnia dwu- i trój- głowego ( młotek neurologiczny )
ODRUCH KOLANOWY zwany RZEPKOWYM - ośrodek odruchu w rdzeniu kręgowym L2 - L4
ODRUCH z zakresu ścięgna Achillesa ( kończyna dolna ) pacjenta posadzić na krześle z nogami na podłodze: lekarz kładzie rękę na
udzie badanego i uderza młotkiem w okolicę rzepki ( skurcz mięśni pod ręką ).
ODRUCH = REFLEKS ( jest to podstawowa czynność ukł. nerwowego)
Reakcja ustroju zachodząca za pośrednictwem UN na działanie bodźca, bez udziału naszej świadomości.
ODRUCHY MOŻNA PODZIELIĆ NA:
NABYTE (warunkowe – uczymy się ich ) DZIEDZICZNE ( bezwarunkowe )
ŁUK ODRUCHOWY:
1.DWUNEURONOWY- inaczej MONOSYNAPTYCZNY, który ma dwa neurony (czuciowy i ruchowy ) i jedną synapsę .
Dwuneuronowych jest niewiele w większości są
1. TRÓJNEURONOWE 2. WIELONEURONOWE - ZŁOŻONE
SKŁADOWE ŁUKU ODRUCHOWEGO
RECEPTOR- narząd odbierający bodźce
DROGA DOŚRODKOWA -włókna aferentne
OŚRODEK – następuje w nim przekazanie bodźca z włókna doprowadzającego na
na 4 WŁÓKNO ODPROWADZAJĄCE
EFEKTOR
Przerwanie da brak wystąpienia odruchu . Brak odruchu nie pozwala ściśle zlokalizować miejsca uszkodzenia .
Rodzaje odruchów
1.Zależne od mechanizmów ich powstania np. błędnikowe, odruch zachowania
równowagi 2.Odruchy w zależności czemu mają służyć - odruchy obronne 3.Odruchy postawne - do utrzymani odpowiedniej pozycji ciała ( dzieci wstawanie, siadanie ) .Odruchy głębokie - są efektem nagłego rozciągnięcia mięśni
5.Odruchy powierzchowne(skórne) reakcje wywołujemy przez podrażnienia różnych okolic ciała np.brzucha. głębokie - są efektem nagłego rozciągnięcia mięśni.
Odruchy informują nas o stanie nerwów .
Ocena odruchów ;
sprawdzamy czy np.w obu nogach są takie same i o tym samym natężeniu,
zróżnicowanie świadczy o zaburzeniach ukł. nerwowego.
Obustronne wygórowane odruchy i inne objawy lub dolegliwości ukł. nerwowego świadczą jako znamienny objaw uszkodzenia dróg korowo – rdzeniowych; bez obecności innych dolegliwości może o niczym nie świadczyć .
AREFLEKSJA- brak odruchu - może wystąpić w przypadku zachowania ciągłości
łuku odruchowego w wyniku szoku np. rdzenia
Jednostronne odchylenie w zakresie odruchu może dać informacje, po któej stronie zmiana się lokalizuje (prawa czy lewa), na wysokości osi ciała- na jakiej wysokości jest zmiana. Poprzez dokładną ocenę różnych odruchów można ustalić, która część elemetu tego łuku została uszkodzona.
Jeśli brak odruchu wystąpi łącznie z zaburzeniami czucia, a siła mięśni i ruchy będą prawidłowe, to uszkodzeniu uległa część doprowadzająca łuku odruchowego. Gdy jest brak zaburzeń czucia , a osłabienie siły mięśni i zaniki mięśni to zmiany są w części odprowadzającej łuku odruchowego.
Jeśli do tego przy zanikach mięśni wystąpi drżenie pęczkowe - to jest uszkodzenie w komórkach rogów przednich rdzenia kręgowego.
Odruchy patologiczne
I. Odruch Babińskiego- odr. podeszwowy
Wywołuje się ten odruch delikatnie drażnić okolice miedzy piętą a V- palcem stopy dosyć energicznie i zdecydowanie. Jego patologia polega na grzbietowym zginaniu palucha ( uszkodzenie dróg
piramidowych), dochodzi do odwiedzenia pozostałych palców stopy.
Dodatkowo może być zgięcie w stawie skokowym, kolanowym i biodrowym ( podciągnięcie całej kończyny do góry) Problemy z wywołaniem tego odr. mogą być przy zbyt dużym oziębieniu stóp.
II.Odruch Rossolimo
Polega na szybkich, rytmicznych, silnych uderzeniach w opuszki palców stopy.( lepiej palcami niż młotkiem neurologicznym). Jego patologia polega na zgięciu podeszwowym palców stopy.Występuje w przypadku uszkodzenia dróg korowo- rdzeniowych ( piramidowych ).Ten odruch łącznie z osłabieniem lub zniesieniem odruchów brzusznych i skórnych świadczy o procesach demienilizacyjnych ( np. SM ). Jednorazowe stwierdzenie tego odruchu nie powinno obligować do postawienia diagnozy ( należy wywoływać go kilkakrotnie ). Wzmocnienie lub odhamowanie odruchu stosuje się spięciu lub stresie chorego ( odwrócić uwagę chorego i jego zdekoncentrować)
Rozpoznanie neurologiczne
I.Wywiad- osobniczy i rodzinny ( genetyczny ), dokładnie przeprowadzić w miarę możliwości.
II.Analiza objawów klinicznych- jest związana z klasyfikacją pewnych chorób wg. Symptomatologii neurologicznej:
1.Urazy mózgowia i rdzenia
2.Zaburzenia naczyniowe i odżywcze np. niedokrwienie tętnic
3.Zatrucia i choroby zawodowe
4.Następstwa urazów okołoporodowych wczesne lub późne np.encefalopatia pożółtaczkowa, porażenie mózgowe dziecięce, nietrzymanie moczu.
III.Badanie przedmiotowe pacjenta- wykonuje się kilkakrotnie
Schemat postępowania oceny neurologicznej:
Stan psychiczny Stan nerwów czaszkowych
Stan układu ruchu Stan czucia
ad.A) Stan psychiczny- oceniać stan przytomności, pamięć wczesna, późna, zachowanie się, orientacja.W przypadku osób nieprzytomnych – próbować ocenić przyczynę utraty przytomności ( np. zapaść, ostre upojenie alkoholowe, uraz czaszkowo-mózgowy,
udar, śpiączka cukrzycowa –( hyperglikemiczna
– hipoglikemiczna), ostre zatrucia (ustalić środek np. leki, CO )Następnie ocenić kolejne układy np. serce, płuca, j. brzuszna
ad.B) Stan nerwów czaszkowych
Polecić wodzić gałką oczną za palcem badającego.
1 nerw węchowy - ocenić prawą i lewą stronę za pomocą wonnych olejków np. kamforowy, miętowy, nafty, benzyny .
2 nerw wzrokowy – ocenić zakres pola widzenia, badanie dna oka-szczególnie przed wykonaniem nakłucia lędźwiowego.
3 nerw okołoruchowy- unerwia 4 mięśnie gałki ocznej
4 nerw bloczkowy i 6 nerw odwodzący-unerwiają 2 mięśnie skośne gałki ocznej.
Nerw 3,4,6 ocenia zakres ruchomości gałek ocznych, dokładna ocena źrenic ( reakcja na światło, równość )
Nerw 2,3,4,6 unerwiają gałkę oczną.
5 nerw trójdzielny- ocena czucia w zakresie unerwienia na twarzy oraz mięśni żwaczy.
7 nerw twarzowy- unerwia mięśnie twarzy, zaciśnięcie powiek, wyszczerzenie zębów, zmarszczenie czoła.
8 nerw przedsionkowo-ślimakowy – ocena zmysłu słuchu i równowagi ( słuch- przyłożenie zegarka do ucha, wypowiadać szeptem np. cyfry z odległości ok. 6 m. bad. równowagi-pacjent powinien ustać bez zachwiania przy złączonych nogach z wyciągniętymi rękami.
9 nerw językowo-gardłowy- unerwia mięśnie podniebienia, języka, struny głosowe , bierze udział przy artykulacji głosu, połykanie , odruch gardłowy.
10 nerw błędny
11 nerw czaszkowy- unerwia mięsień czworoboczny grzbietu, m.obojczykowo-mostkowo-sutkowy ( ruchy skrętne głowy)
12 nerw podjęzykowy- ocena ruchów języka , mowy
AFAZJA – zaburzenia pochodzenia korowego
Afazja ruchowa- pacjent nie może powiedzieć
Afazja czuciowa- pacjent nas nie rozumie
Afazja amnestyczna- pacjent nic nie pamięta
ad.C) Stan układu ruchu pacjent prawo czy leworęczny po której stronie występuje napięcie mięśni stan troficzny mięśni, ewentualne zaniki, deformacje obecność drżeń wiązkowych możliwość wykonywania czynności ruchowych - czynnych, biernych) określenie siły mięśniowej
Badanie diadokokinetyczne- kończyna górna wyciągnięta-wykonywanie ruchów odwracania całej kończyny, wkręcanie żarówki, dotykanie palcem koniuszka nosa ( zaburzenie – indoksykacja )
ad.D) Stan czucia Badanie czucia : ocenić czucie powierzchowne ( ustawienie, gładki, ciepły,zimny)
ocenić czucie głębokie ( z torebek stawowych mięśni- unoszenie nogi czy jest w prawo czy w lewo )
ocenić czucie złożone – Gnozja * Stereognozja- ocena kształtu przedmiotu przy zamkniętych oczach *Barognozja- ocena wywieranego ucisku (delikatnie )np. pewnych okolic ciała -ocena subiektywna
Przy zaburzeniach równowagi ( obj. móżdżkowych ) należy wykluczyć przyczyny związane z uchem – najpierw laryngolog-bad.n.błędnego potem neurolog.
Badanie kończyn dolnych-polecamy dotknąć piętą prawej kończyny dolnej do lewego kolana.
Objawy oponowe
Obecność tych objawów świadczy o podrażnieniu opon mózgowo-rdzeniowych.Występują w zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych i w krwotoku podpajęczynówkowym.
1.Sztywność karku – miarą jest odległość między podbródkiem a mostkiem przy biernym zginaniu głowy do przodu.Powstaje wskutek napięcia mięśni karku, grzbietu, jest wynikiem podrażnienia korzonków nerwów rdzeniowych.
Opistotonus- łukowate wygięcie się pacjenta ( mocna obrona )
2.Próba Kerniga- bada się unosząc biernie do góry kończynę dolną zgietą w stawie kolanowym i po zgięciu jej w stawie biodrowym próbuje się ją prostowac w stawie kolanowym.Dodatni objaw Kerniga występuje gdy prostowanie natrafia na opór i jest utrudnione lub niemożliwe.Objaw Kerniga jest obustronny.
3.Objaw Brudzińskiego- bada się podobnie, jak sztywność karku. Podczas zginania głowy do przodu występuje lekkie zgięcie kończyn dolnych w stawach biodrowych i kolanowych. Brudziński 1- objaw górny lub karkowy Pajent leży na plecach , przygina głowę do klatki piersiowej , następuje odruchowe zgięcie k. dolnych w stawach kolanowych i biodrowych.
Brudziński 2- objaw dolny
Przy próbie zginania jednej nogi dochodzi do odruchowego zginania drugiej nogi.
Objaw łonowy Brudzińskiego- badanego uciska się na przednią górną krawędż spojenia łonowego. Dochodzi do odruchowego zgięcia k.dolnych w stawach kolanowych i biodrowych.
4.Objaw Flataua- midriatyczny
Przyginając energicznie głowę do klatki piersiowej następuje silna reakcja bólowa powodująca rozszerzenie żrenic. Ocena odruchów kończyn dolnych i chodu. Pacjent chodzi z otwartymi i zamkniętymi oczami.
Zaburzenia chodu 1.Chód paretyczny- niedowładny ( przy niedowładach wiotkich k.dolnych , po wylewach) drobne kroczki, trudności z przesuwaniem stóp ,, szuranie ,, 2.Chód brodzący- zaburzona koordynacja mieśni przewagi ,nasilenie w prostownikach stóp,nadmierne zginanie kolan, może być spowodowane opadaniem stopy , zaburzeniem
równowagi w mieśniach prostownikach, zapaleniem wielonerwicowym. 3.Chód kaczkowaty- nadmierne kołysanie w biodrach, może być efektem niedowładu mięśni w pasie biodrowym i udach.Występuje utrudnione wchodzenie po schodach typowe dla postępującej
dystrofii mięśniowej. 4.Chód spastyczny-kurczowy-chory z niedowładem kończyn dolnych ciągnie obie nogi po podłodze,szurając nimi.
5.Chód koszący- dominuje w spastycznych niedowładach połowiczych pochodzenia mózgowego nasilony w stopie ( chory zakreśla stopą niewielkie półkola) 6.Chód drobny- małymi, drobnymi kroczkami , brak koordynacji tułowia, z charakterystycznym wygięciem tułowia do przodu
( w zespołach parkinsonowskich)
7.Chód móżdżkowy- ,, na szerokiej podstawie,, chory chwieje się, zatacza, dla utrzymania równowagi rozstawia szeroko nogi ( ,,chód pijanego,,), występuje asynergia tułowia. 8.Chód tylno-podwrózkowy- chód niezborny w uszkodzeniu powrózków tylnych rdzenia, zapaleniu wielonerwowym ( chód niepewny, duże kroki stawiane pod kontrolą wzroku), występuje
dysmetria- kroki nierównej długości
IV.Badania dodatkowe, laboratoryjne
Badanie dna oka – przy pomocy oftalmoskopu po podaniu środka rozszerzającego żrenicę. Należy ocenić – tarczę nerwu wzrokowego stan naczyń tętniczych i żylnych – stan siatkówki . Badanie dna oka należy bezwzględnie wykonać przed nakłuciem lędżwiowym.
Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego-powstaje on w wyniku przesączu w splotach naczyniowych, w obu komorach bocznych oraz w komorze III i IV, krąży między oponą pajęczą i mózgowiem ( przestrzeń podpajęczynówkowa ), wypełnia zbiorniki ( wielki, mostu, międzykomorowy, skrzyżowania wzrokowego ) pł.m-rdz. Prawidłowy płyn m.-rdz.-*bursztynowo-żółtawy z odcieniem ciemniejszym *przejrzysty, klarowny, bez zmętnień.Produkcja płynu m.-rdz. 150 cm.3/ dobę .- Wzmożona produkcja – może być przy stanach zapalnych.- Zaburzenia absorpcji-wchłaniania Krew- świadczy o wylewie podpajęczynówkowym Ropa- świadczy o zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych Przeciwskazania do nakłucia lędżwiowego podejrzenie guza tylnego dołu czaszki ( gdzie leży móżdżek) -wzrost RR śródczaszkowego wszystkie zmiany, które mogą lokalizować się w obrębie potencjalnego miejsca nakłucia ( np. zmiany ropne, grużlica) zmiany zwyrodnieniowo- wytwórcze lędżwiowego odc. kręgosł. Miejsce nakłucia- III lub IV krąg lędżw. po grzbiet. str. kręgosłupa Próba Quikszteda- ma za zadanie zwięk. RR płynu mózg-rdz. i określenie drożności kanału kręgowego, polega na ucisku żyły szyjnej. Punkcja podpotyliczna- ostroż. nakłuwać , gdyż ok. 1,5 cm leży rdzeń przedłuzony.
Rezonans magnetyczny-MR – ocena drgań ( w określonym polu magnetycznym pewne jądra – jony wodoru ulegają drganiu. Szczególnie układ nerwowy, CUN, mózg, rdzeń kręgowy, serce. Dokładność jest zwiąazana z nieinwazyjnym oglądaniem wnętrza. Przeciwskazania do MR obce elementy w ciele np. rozrusznik serca, protezy, klipsy np.. w okolicy skroniowej
Spektroskopia MR – drgania pewnych atomów , polega na nieco innej technice, używa się preparatu GD- Gadolinum, stosowany w technice jądrowej ( kumuluje się w miejscach o zmienionej strukturze ).
Badania radiologiczne czaszki i kręgosłupa- należy do bad. rutynowych, rtg. czaszki-uwidocznić wewnątrzczaszkową strukturę siodła tureckiego w min. 2 projekcjach np. przedniotylne i boczne, gdyż w jednym zdjęciu może być artefag- błąd, skaza rtg. Przeglądowe szyjnego odcinka kręgosłupa
Odma czaszkowa- mózgowa (pneumoencefalografia ) wprowadzenie powietrza np. wodogłowiu wewn. – ocena symetrii komór Przeciwskazania do odmy – podwyższone RR śsródczaszkowe- guzy tylnego dołu czaszki ( niebezpieczeństwo wklinowania )
Arteriografia – Angiografia- wskazaniami są choroby naczyniowe mózgu i procesy uciskowe ( guzy, krwiaki ), polega na wstrzyknięciu środka cieniującego do tętnic mózgowych przez bezpośrednie nakłucie tętnicy szyjnej lub kręgowej.* braki obszarów w siatce naczyń – ropień mózgu * duża koncentracja naczyń- nowotwór
Tomografia komputerowa- TK – ocena absorbcji przez tkanki promieni rtg. Badanie korzystne przy miastemii.
Pneumomediastinografia- ocena śródpiersia
Mielografia – kont. celowane badanie rdzenia kręgowego , środek kontrast., powietrze lub jodowy środek cieniujący wprowadza się do kanału kręgow. przez nakłucie lędżwiowe lub podpotyliczne.
Wykonuje się w przypadku podejrzenia chorób rdzenia ( guzy, wypadnięcie jądra miażdżystego, torbiele zapalne )
Badania izotopowe – Scyntygrafia – polega na wstrzyknięciu dożylnym izotopów radioaktywnych np. Jod 123 Umożliwia to zlokalizowanie guzów mózgu, krwotoków oraz tkanki zniszczonej wskutek zmian naczyniowych.
Urazy czaszki i rdzenia kręgowego
następstwa mechanicznych urazów głowy
Powierzchowne uszkodzenia powłok czaszki
Uszkodzenia powłok czaszki ze złamaniem kości czaszki (pokrywy lub podstawy czaszki)
Obrażenia mózgu
złamanie podstawy czaszki
Złamanie przedniego dołu czaszki (uszkodzenie n.węchowego,wyciek płynu mózgowo-rdzeniowego z nosa ) Złamanie środkowego dołu czaszki (uszkodzenie n.twarzowego i n.słuchowego, krew w przewodzie słuchowym )Złamanie tylnego dołu czaszki (uszkodzenie nerwów czaszkowych IX,X,XI,XII ) owikłania pęknięć pokrywy i złamań podstawy czaszki
Krwiak przymózgowy Krwiak śródmózgowy
Ropne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu Ropnie mózgu
obrażenia mózgu ze względu na zespół objawówi patomorfologię dzielimy na: wstrząśnienie mózgu
stłuczenie półkul i pnia mózgu obrzęk mózgu
krwiak wewnątrzczaszkowy wstrząśnienie mózgu
Chwilowe lub rzadziej długotrwałe wyłączenie czynności tworu siatkowatego pnia, krótkotrwała niedomoga krążenia mózgowego
Zespół objawów charakteryzujący wstrząśnienie mózgu: utrata przytomności
zaburzenia krążeniowo oddechowe niepamięć wsteczna zawroty głowy Nudności i wymioty
stłuczenie mózgu Trwałe zmiany w strukturach mózgowia powstające na skutek chwilowego odkształcenia pod wpływem działającej siłyMechanizmy powstawania urazu:
zgniatająco-kompresyjny przemieszczający
stłuczenie półkul mózgu Wystąpienie pourazowych zaburzeń przytomności trwających ponad godzinę
Stwierdzenie objawów deficytu neurologicznego (niedowładów, zaburzeń afatycznych, napadów padaczkowych) Obecność ognisk stłuczenia w badaniach obrazujących (KT,MRI)
Pojawienie się psychoz pourazowych
procesy naprawcze w miejscu stłuczenia
Okres krwawienia (do 48 godz.), wytworzenie się martwicy krwotocznej i obrzęku
Okres resorpcji (do 3 tyg.) Okres proliferacji, rozwój tkanki glejowej i łącznej (do 3 miesięcy)
obrzęk mózgu Działanie czynnika zewnętrznego (uraz) – łańcuch reakcji w tkankach mózgowia
Uszkodzenie naczyń Niedokrwienie
Zaburzenia przepływu krwi
Hipoksja w wyniku działania łańcucha reakcji dochodzi do: przekrwienia tkanki mózgowej
zatrzymania płynów międzykomórkowych
obrzmienia komórki podział obrzęków mózgu ze względu na obszar występowania
Ograniczony lub ogniskowy – miejsce bezpośredniego urazu i jego okoliceRozlany – obrzęk uogólniony główne objawy obrzęku mózgu Bóle głowy Wymioty Bradykardia
Zaburzenia oddechowe Niepokój ruchowy
Senność i śpiączka krwiak wewnątrzczaszkowy
Powstają na skutek uszkodzenia naczynia tętniczego, żylnego lub zatoki żylnej
Podział ze względu na lokalizację:
krwiak nadtwardówkowy krwiak podtwardówkowy
krwiak śródczaszkowy
DIAGNOSTYKA
Wywiad i badanie fizykalne
Diagnostyka obrazowa – RTG, TK
Badanie neurologiczne
Krwiaki nadtwardówkowe
- Krwawienie tętnicze z a.meningea media,
- Często pęknięcie pokrywy kostnej czaszki,
- Objawy : niedowład twarzowo-ramienny po stronie przeciwnej, nierówność źrenic, zespół wzmożonego ciśnienia śródczaszkowego, zespół odmóżdżeniowy
Krwiaki podtwardówkowe
- Krwawienie żylne,
- Objawy narastają wolno,podstępnie, skąpoobjawowo,
- Objawy : wolno narastające objawy ciasnoty śródczaszkowej- spowolnienie psychoruchowe, bóle głowy, nudności, wymioty
Krwiaki śródmózgowe
- Niedowład połowiczy,
- Zaburzenia mowy o typie afazji,
- Ciasnota śródczaszkowa,
- Krew w płynie mózgowo-rdzeniowym,
...
susansue