Integrowana Produkcja Gruszek.pdf

Metodyka

INTEGROWANEJ PRODUKCJI

GRUSZEK

(wydanie drugie zmienione)

Zatwierdzona

na podstawie art. 5 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin

(tekst jednolity Dz.U. z 2008 r. Nr 133, poz. 849 ze zm.)

przez

Głównego Inspektora Ochrony Ro ś lin i Nasiennictwa

Warszawa, marzec 2010 r.

Zatwierdzam

Tadeusz Kłos

Opracowanie zbiorowe

Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Skierniewicach

pod kierunkiem prof. dr. hab. Remigiusza W. Olszaka

doc. dr hab. Anna Bielenin,

mgr Krystyna Jaworska,

doc.dr hab. Jerzy Lisek,

prof. dr hab. Augustyn Mika,

mgr Jerzy Mochecki,

prof. dr hab. Remigiusz W. Olszak,

doc. dr hab. Waldemar Treder

Metodyka: Integrowana Produkcja gruszek

marzec 2010 r

SPIS TRE Ś CI

WSTĘP....................................................................................................................... 4

I. PLANOWANIE I ZAKŁADANIE SADU GRUSZOWEGO ......................................... 5

1. Stanowisko.......................................................................................................... 5

2. Odmiany i podkładki............................................................................................ 5

3. Systemy sadzenia i rozstawy .............................................................................. 6

4. Obsadzanie obrzeŜy sadu................................................................................... 6

5. Przygotowanie gleby pod sad ............................................................................. 6

II. NAWOśENIE I WAPNOWANIE.............................................................................. 7

1. Pobieranie próbek gleby i liści do analiz ............................................................. 7

2. Wapnowanie ....................................................................................................... 8

3. NawoŜenie mineralne.......................................................................................... 9

4. NawoŜenie organiczne...................................................................................... 11

5. NawoŜenie sadu w poszczególnych latach ....................................................... 12

III. REGULOWANIE ZACHWASZCZENIA................................................................ 13

1. Mechaniczne metody zwalczania chwastów ..................................................... 13

2. Chemiczne metody zwalczania chwastów ........................................................ 14

IV. PIELĘGNACJA SADU......................................................................................... 15

1. Formowanie i cięcie drzew................................................................................ 15

2. Regulowanie wzrostu i owocowania ................................................................. 16

3. Nawadnianie grusz ........................................................................................... 16

V. OCHRONA GRUSZ PRZED CHOROBAMI ......................................................... 18

1. Wykaz najwaŜniejszych chorób i ich charakterystyka ....................................... 18

2. Progi zagroŜenia oraz sposoby i terminy prowadzenia lustracji ........................ 20

3. Sposoby zapobiegania chorobom..................................................................... 20

4. Niechemiczne metody ochrony roślin przed chorobami .................................... 20

5. Ochrona chemiczna grusz przed chorobami..................................................... 21

VI. OCHRONA PRZED SZKODNIKAMI ................................................................... 22

1. Wykaz najczęściej występujących szkodników i ich charakterystyka................ 22

2. Progi zagroŜenia oraz sposoby i terminy prowadzenia lustracji ........................ 24

3. Niechemiczne metody ochrony grusz przed szkodnikami................................. 25

4. Ochrona poŜytecznych stawonogów i ich introdukcja ....................................... 25

5. Rola drapieŜnych (owadoŜernych) kręgowców ................................................. 26

6. Ochrona grusz przed gryzoniami, zwierzyna łowną i ptakami........................... 26

VII. OGÓLNE ZASADY WYKONYWANIA ANALIZ NA POTRZEBY KONTROLI JAKO

ŚCI OWOCÓW W INTEGROWANEJ PRODUKCJI .......................................... 27

ZAŁĄCZNIKI............................................................................................................. 29

Załącznik 1. Najwartościowsze odmiany grusz i odpowiednie dla nich zapylacze 29

Załącznik 2. Zwalczanie chwastów przed załoŜeniem sadu gruszowego i w trakcie

jego prowadzenia ............................................................................. 30

Załącznik 3. Zwalczanie chemiczne chorób gruszy w Integrowanej Produkcji..... 31

Załącznik 4. Progi zagroŜenia oraz sposoby i terminy prowadzenia lustracji ....... 32

Załącznik 5. Zwalczanie chemiczne szkodników w IP gruszek ............................ 34

Metodyka: Integrowana Produkcja gruszek

marzec 2010 r

WST Ę P

Integrowana Produkcja jest to produkcja wysokiej jako ś ci mi ę dzy innymi

owoców, daj ą ca pierwsze ń stwo bezpiecznym metodom niechemicznym,

minimalizuj ą ca niepo Ŝą dane efekty uboczne stosowanych agrochemikaliów ze

szczególnym uwzgl ę dnieniem ochrony ś rodowiska i zdrowia ludzi.

W celu uzyskiwania wysokich i wysokiej jakości plonów, w IP dopuszczalne jest

stosowanie selektywnych lub wybranych częściowo selektywnych środków ochrony roślin.

Niezwykle waŜne jest równieŜ, aby chemiczne zwalczanie szkodników stosować tylko

wówczas, gdy ich liczebność przekracza przyjęty próg szkodliwości. Aby to jednak

stwierdzić, konieczne jest systematyczne prowadzenie lustracji pod kątem występowania

szkodników, chorób i chwastów – jest to podstawowy element racjonalnej ochrony roślin.

Owoce pochodzące z Integrowanej Produkcji są systematycznie kontrolowane na

obecność substancji szkodliwych, głównie pozostałości środków ochrony, azotanów oraz

metali cięŜkich. KaŜde gospodarstwo winno spełniać równieŜ wszelkie zasady Kodeksu

Dobrej Praktyki Rolniczej.

WaŜnym elementem IP jest moŜliwość identyfikacji miejsca pochodzenia

certyfikowanego produktu, gdyŜ kaŜdy z producentów juŜ w trakcie zgłoszenia się do

systemu IP otrzymuje swój niepowtarzalny numer ewidencyjny.

Przepisy prawne dotyczące Integrowanej Produkcji reguluje ustawa o ochronie roślin

z dnia 18 grudnia 2003 r. (Dz. U. 2008 r. Nr 133, poz. 849 ze zm.) oraz rozporządzenie

Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 26 lipca 2004 r. (Dz. U. 2004 r. Nr 178, poz.1834 ze

zm.). Jednostką koordynującą całość systemu Integrowanej Produkcji w Polsce oraz

kontrolującą prawidłowość prowadzenia upraw i wydawania certyfikatów jest Państwowa

Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa.

Producent chcąc uzyskać certyfikat IP musi spełnić następujące wymagania:

ukończyć 16-godzinne szkolenie IP,

zgłosić chęć prowadzenia upraw zgodnie z zasadami IP, w najbliŜszej jednostce

Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa,

prowadzić produkcję zgodnie z niniejszą metodyką szczegółową (dla określonego

gatunku),

prowadzić na bieŜąco Notatnik Integrowanej Produkcji,

przejść pozytywne kontrole: Notatnika, gospodarstwa w okresie wegetacji i jakości

płodów,

złoŜyć przed lub w trakcie zbiorów wniosek o wydanie certyfikatu IP.

Producenci, po otrzymaniu certyfikatu, mają prawo oznaczać swoje produkty zastrzeŜonym

znakiem (logo) Integrowanej Produkcji.

Niniejsza metodyka opracowana została przez zespół pracowników Instytutu

Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Skierniewicach na podstawie rezultatów wieloletnich

własnych badań oraz zgodnie z wytycznymi Międzynarodowej Organizacji Biologicznego

i Integrowanego Zwalczania Szkodliwych Organizmów i Chwastów oraz Międzynarodowego

Naukowego Towarzystwa Nauk Ogrodniczych.

Stosowane w niniejszym opracowaniu pojęcie dotyczące najwyŜszych dopuszczalnych

poziomów pozostałości środków ochrony roślin odnosi się do wartości najwyŜszych

dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów określonych w Rozporządzeniu (WE) nr

396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 lutego 2005 r. w sprawie najwyŜszych

dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów w Ŝywności i paszy pochodzenia

roślinnego i zwierzęcego oraz na ich powierzchni.

Metodyka: Integrowana Produkcja gruszek

marzec 2010 r

I. PLANOWANIE I ZAKŁADANIE SADU GRUSZOWEGO

1. Stanowisko

Przy wyborze stanowiska pod sad gruszowy naleŜy uwzględnić podobne czynniki jak

przy zakładaniu sadu jabłoniowego. Najodpowiedniejsze są tereny zróŜnicowane krajobra-

zowo, cechujące się duŜą stabilnością ekologiczną i rolniczą. Istniejące juŜ elementy

krajobrazu, takie jak zakrzewienia, Ŝywopłoty czy zadrzewienia – jeŜeli to moŜliwe – naleŜy

pozostawić w obrębie sadu lub w jego pobliŜu. JeŜeli natomiast ich nie ma, powinno się je

załoŜyć w miejscach do tego odpowiednich. W ten sposób powstaną korzystne warunki dla

bytowania organizmów poŜytecznych.

NaleŜy unikać stanowisk niekorzystnych, z którymi łączy się konieczność stosowania

zbyt duŜego nawoŜenia lub środków chemicznych do ochrony sadów. Powoduje to produkcję

owoców gorszej jakości. Szczególnie mało przydatne dla potrzeb Produkcji Integrowanej są

stanowiska naraŜone na szkody mrozowe i powodowane przez przymrozki wiosenne oraz

stanowiska podmokłe, na których drzewa często chorują. Pod sady gruszowe nie nadają się

równieŜ gleby bardzo lekkie i bardzo cięŜkie, poniewaŜ rosnące na nich drzewa są źle

zaopatrywane w składniki pokarmowe i nie wytwarzają pełnowartościowych owoców. Przy

planowaniu sadu, poza wyŜej wymienionymi elementami, naleŜy uwzględnić stopień

zagroŜenia skaŜeniami pochodzącymi z zakładów przemysłowych lub ciągów komu-

nikacyjnych o duŜym natęŜeniu ruchu.

Pod sad gruszowy trzeba wybierać lepsze siedlisko niŜ pod sad jabłoniowy. Grusze

rozwijają się wcześniej niŜ jabłonie i z tego powodu pąki kwiatowe łatwo są uszkadzane

przez przymrozki wiosenne i mrozy zimowe. Drzewa grusz marzną przy temperaturze

poniŜej -25°C, dlatego trzeba wybiera ć dla nich stanowisko wyniesione ponad tereny

sąsiednie. Pod grusze nieprzydatne są tereny nisko połoŜone w pobliŜu łąk i lasów,

bezodpływowe kotliny i wąskie doliny rzek. W górach odpowiednie są łagodne stoki,

z wyjątkiem dobrze nasłonecznionych stoków południowych, gdzie wczesny rozwój drzew

moŜe być przyczyną szkód przymrozkowych.

Grusze wymagają gleb głębokich, zasobnych w wodę, gliniastych lub piaszczysto-

gliniastych klasy II, III i IV. Na glebach piaszczystych grusze rosną gorzej niŜ jabłonie, a na

glebach podmokłych szybko giną. Na słabszych glebach, szczególnie gdy szczepione są na

pigwie, dla dobrego wzrostu i owocowania wymagać będą nawadniania kroplowego.

2. Odmiany i podkładki

Liczba odmian do towarowej uprawy jest w zasadzie ograniczona do trzech: ‘Faworytka’,

‘Konferencja’ i ‘Lukasówka’. Pozostałe, takie jak ‘Bonkreta Williamsa’, ‘Tryumf Packhama’,

‘General Leclerc’, ‘Carola’, ‘Dicolor’, ‘Erica’ i inne mniej popularne mogą być sadzone

lokalnie na dobrych glebach i ciepłych siedliskach, gdy jest zapewniony zbyt na owoce.

Wartość nowych odmian nie jest jeszcze dokładnie oceniona, aby moŜna je było polecać do

szerokiej uprawy. Spośród wymienionych trzech odmian podstawowych ‘Faworytka’ i

‘Lukasówka’ powinny by ć szczepione wył ą cznie na pigwie, natomiast ‘ Konferencja ‘ mo Ŝ e

by ć tak Ŝ e szczepiona na siewkach gruszy dzikiej, z przeznaczeniem na gorsze gleby. W

celu przyspieszenia owocowania wszystkie pozostałe odmiany, z wyjątkiem odmiany

‘Bonkreta Williamsa’, mogą być szczepione na pigwie. Dla ‘Lukasówki’ potrzebny jest dobry

zapylacz. Grusze wytwarzają mało nektaru w kwiatach, toteŜ pszczoły odwiedzają kwiaty

grusz niechętnie. Zapylanie kwiatów moŜna poprawić hodując w sadzie pszczołę murarkę.

Amerykanie polecają ‘Bonkretę Williamsa’ lub ‘Faworytkę’ sadzoną w proporcji 1 zapylacz na

16 drzew ‘Lukasówki’. Wykaz odmian i zapylaczy podano w załączniku 1.

W naszych warunkach z podkładek karłowych pod grusze najlepsza jest pigwa S 1 ,

dobrze się zrasta z większością odmian, jest wytrzymała na mróz i toleruje lekkie gleby.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: