scenariusz321internet-2010.pdf

(1596 KB) Pobierz
SCENARIUSZE ZAJĘĆ
Zajęcia 3... 2... 1... Internet! poświęcone są bezpieczeństwu dzieci w Internecie. Zostały
opracowane jako pomoc dydaktyczna dla pracowników irmy Microsot zaangażowanych
w program wolontariatu pracowniczego oraz nauczycieli realizujących zajęcia edukacyjne
w ramach programu „Dziecko w Sieci”, prowadzonego przez Fundację Dzieci Niczyje.
3... 2... 1... Internet!
Zajęcia 3... 2... 1... Internet! przewidywane są na dwie godziny lekcyjne i polegają
na pracy grupowej i indywidualnej uczniów przeplatanej projekcją atrakcyjnych kreskówek,
poświęconych różnym formom internetowych zagrożeń. Przygody bohaterów kreskówek
komentuje Krzysztof Hołowczyc - ambasador programu 3... 2... 1... Internet!
SCENARIUSZ ZAJĘĆ NA TEMAT BEZPIECZEŃSTWA
DZIECI W INTERNECIE DLA UCZNIÓW KLAS IV-VI
SZKÓŁ PODSTAWOWYCH
970796767.090.png 970796767.101.png 970796767.112.png 970796767.123.png 970796767.001.png 970796767.012.png 970796767.023.png 970796767.034.png 970796767.045.png 970796767.046.png 970796767.047.png 970796767.048.png 970796767.049.png 970796767.050.png 970796767.051.png 970796767.052.png 970796767.053.png 970796767.054.png 970796767.055.png 970796767.056.png 970796767.057.png 970796767.058.png 970796767.059.png
 
970796767.060.png 970796767.061.png 970796767.062.png 970796767.063.png 970796767.064.png 970796767.065.png 970796767.066.png 970796767.067.png 970796767.068.png 970796767.069.png
1.Wstęp
© Copyright by Fundacja Dzieci Niczyje 2012
Postęp w rozwoju nowoczesnych technologii, oprócz skutków pozytywnych,
wiąże się także z powstawaniem zagrożeń, których oiarami coraz częściej stają
się młodzi internauci. Z tego względu edukacja dotycząca bezpiecznego korzys-
tania przez dzieci z Internetu staje się zadaniem priorytetowym.
Niniejsze materiały przygotowane zostały jako pomoc dydaktyczna dla pracow-
ników irmy Microsot, zaangażowanych w program wolontariatu pracowniczego
oraz nauczycieli zainteresowanych realizacją zajęć edukacyjnych wśród uczniów
klas IV-VI szkół podstawowych, poświęconych bezpieczeństwu w Internecie.
Akcja edukacyjna 3… 2… 1… Internet! jest wspólnym projektem Fundacji Dzieci
Niczyje oraz irmy Microsot. Ambasadorem projektu jest Krzysztof Hołowczyc.
Fundacja Dzieci Niczyje
ul. Walecznych 59
03-926 Warszawa
tel. 22 616 16 69
fdn@fdn.pl
dws@fdn.pl
www.fdn.pl
www.dzieckowsieci.fdn.pl
Opracowanie: Julia Barlińska
Konsultacja: Łukasz Wojtasik
O zagrożeniach dzieci w Internecie
Coraz więcej dzieci korzysta z Internetu. Wraz ze wzrostem dostępności nowoczes-
nych technologii zwiększa się także skala zagrożeń internetowych, które mogą mieć
negatywny wpływ na prawidłowy rozwój i funkcjonowanie najmłoszych. Korzysta-
nie z Internetu przez dzieci może wiązać się z następującymi kategoriami zagrożeń:
Graika i skład: Ewa Brejnakowska-Jończyk, www.ewa-bj.pl
Kontakt z niebezpiecznymi treściami
Dzieci korzystające z Internetu narażone są na kontakt z materiałami, które
mogą mieć szkodliwy wpływ na ich psychikę. Do niebezpiecznych treści zalicza
się ilmy, zdjęcia lub teksty o charakterze pornograicznym, prezentujące prze-
moc, promujące postawy i zachowania zagrażające zdrowiu, tj.: hazard, używki,
anoreksję, zaangażowanie w działalność sekt itp. Część tych materiałów
publikowanych jest
w sieci nielegalnie (pornograia dziecięca, rasizm), inne – mimo szkodliwości wobec
najmłodszych internautów – publikowane są zgodnie z prawem.
Niebezpieczne treści występują w Internecie w ogromnej liczbie. Materiały
pornograiczne to najczęstsza kategoria treści publikowanych w tym
medium, na które młodzi internauci traiają zazwyczaj przypadkowo.
Niebezpieczne kontakty
Zdecydowana większość młodych internautów korzysta z komunikatorów, czatów
i portali społecznościowych. Dzieci zawierają w ten sposób nowe znajomości, co
naraża je na możliwość kontaktów z osobami niebezpiecznymi. Przez swoją niewiedzę
i łatwowierność młodzi internauci niejednokrotnie stają się oiarami przestępstw
z użyciem sieci: oszustw, wyłudzeń, włamań komputerowych i innych. Dzieci często
podają obcym w sieci prywatne informacje, tj. dane osobowe oraz umawiają się
z osobami poznanymi w Internecie na spotkania w rzeczywistym świecie.
O internetowych znajomościach dzieci zazwyczaj nie informują nikogo, udając się
na nie w pojedynkę lub z inną osobą nieletnią. Jest to szczególnie niebezpieczne
ze względu na liczne przypadki uwodzenia dzieci w sieci.
1
970796767.070.png 970796767.071.png 970796767.072.png 970796767.073.png 970796767.074.png 970796767.075.png 970796767.076.png 970796767.077.png 970796767.078.png 970796767.079.png 970796767.080.png 970796767.081.png 970796767.082.png 970796767.083.png 970796767.084.png 970796767.085.png 970796767.086.png 970796767.087.png 970796767.088.png 970796767.089.png 970796767.091.png 970796767.092.png 970796767.093.png 970796767.094.png 970796767.095.png 970796767.096.png 970796767.097.png
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to nowe oblicze przemocy rówieśniczej z wykorzystaniem różnych
technologii informacyjnych i komunikacyjnych, jak np.: poczta elektroniczna, czaty,
komunikatory, strony internetowe, blogi, serwisy społecznościowe itd. Akty cyber-
przemocy przyjmują różne formy: nękanie, straszenie, szantażowanie z użyciem sieci,
publikowanie i rozsyłanie ośmieszających lub kompromitujących zdjęć i ilmów oraz
podszywanie się pod cudzą tożsamość.
Charakterystyka zajęć
Na potrzeby realizacji zajęć 3… 2… 1… Internet! opracowane zostały scenariusze
lekcji trwających dwie godziny dydaktyczne.
Ideą zajęć jest propagowanie bezpiecznego korzystania z sieci przy użyciu po-
pularnych i lubianych przez dzieci metod: kreskówek, łamigłówek i innych form
edukacji poprzez zabawę.
Uzależnienie od Internetu
Różnorodność form aktywności w Internecie oraz ich atrakcyjność sprawiają, że istot-
nym problemem staje się ryzyko uzależnienia od sieci. Problem ten dotyczy szczególnie
dzieci, gdyż z racji swojej niedojrzałości uzależniają się dużo szybciej niż dorośli. Spędzanie przez
młode osoby wielu godzin dziennie przed komputerem zaburza ich rozwój, zwłaszcza
w aspekcie kontaktów społecznych i może prowadzić do uzależnienia – zarówno od Internetu,
jak i od komputera.
Odbiorcy Zajęcia adresowane są do uczniów klas IV-VI szkoły podstawowej.
Cele Podstawowym celem zajęć jest prezentacja efektywnego korzystania
z sieci jako alternatywy wobec zachowań ryzykownych:
cyberprzemocy,
spotkań z osobami znanymi wyłącznie z Internetu,
upubliczniania danych osobowych,
piractwa w sieci,
nadmiernego korzystania z Internetu.
Helpline.org.pl
W lutym 2007 r. w ramach programu Safer Internet w Polsce został uruchomiony projekt
Helpline.org.pl, którego celem jest pomoc dzieciom w sytuacjach zagrożenia w Internecie
oraz podczas korzystania z telefonów komórkowych.
Dostępne są trzy formy kontaktu z konsultantami Helpline.org.pl:
bezpłatny numer telefonu 800 100 100,
e-mail: helpline@helpline.org.pl,
rozmowa online – livechat – z poziomu strony www.helpline.org.pl.
Forma zajęć Proponowana jest forma edukacji przez zabawę. Dzięki temu dzieci
łatwiej i lepiej przyswoją ważne treści. Dlatego wykorzystamy:
kreskówki,
ćwiczenia indywidualne,
ćwiczenia grupowe.
Czas zajęć 90 minut (2 x 45 min)
Przy kolejnych elementach proponowanego scenariusza podajemy szacowany
czas niezbędny do ich realizacji.
Pomoc jest kierowana do DZIECI i MŁODZIEŻY w sytuacjach, gdy:
ktoś je ośmiesza, szantażuje, wysyła wulgarne wiadomości,
ktoś w czasie rozmowy na czacie lub przy użyciu komunikatora zadaje
im krępujące pytania, prosi o zdjęcia,
namawia na spotkanie,
mają kontakt ze szkodliwymi treściami (np. prezentującymi pornograię,
przemoc, propagującymi narkotyki, faszyzm, sekty),
mają objawy uzależnienia od Internetu.
Prowadzenie zajęć Zajęcia mogą być prowadzone w ramach godziny wycho-
wawczej, zajęć informatycznych lub w innym dogodnym czasie.
Wymagana wiedza Do prowadzenia zajęć wymagana jest jedynie podsta-
wowa znajomość Internetu. Ważne, aby przed zajęciami dokładnie zapoznać się
z niniejszym scenariuszem oraz prezentacją 3… 2… 1… Internet! Dla ułatwie-
nia, instrukcje do ćwiczeń proponowanych w trakcie zajęć zostały zaprezen-
towane w podręczniku na stronach 14-16. Pomocne będzie również odwie-
dzenie serwisów internetowych: www.321internet.pl, www.helpline.org.pl oraz
www.dzieckowsieci.fdn.pl.
W zależności od specyiki zgłaszanego przypadku, konsultanci Helpline.org.pl podejmują
odpowiednie działania, jak:
porada dla oiary,
kontakt ze szkołą oiary i/lub sprawcy,
kontakt z rodzicami oiary i/lub sprawcy,
kontakt z dostawcami usług i treści internetowych,
kontakt z policją, prokuraturą oraz innymi instytucjami.
Wymagany sprzęt Do przeprowadzenia zajęć będzie potrzebny sprzęt umożliwia-
jący odtworzenie materiałów zapisanych na płycie DVD lub pobranych ze strony
www.dzieckowsieci.fdn.pl (zakładka „Materiały edukacyjne”). Mogą to być:
odtwarzacz DVD (lub komputer z nagłośnieniem) podłączony do telewizora
odtwarzacz DVD z nagłośnieniem (lub komputer z nagłośnieniem)
podłączony do projektora mulimedialnego.
Konsultanci Helpline.org.pl udzielają porad również ro-
dzicom i profesjonalistom pracującym z dziećmi. Szczegóły
oferty Helpline.org.pl pod adresem: www.helpline.org.pl.
2
3
970796767.098.png 970796767.099.png 970796767.100.png 970796767.102.png 970796767.103.png 970796767.104.png 970796767.105.png 970796767.106.png 970796767.107.png 970796767.108.png 970796767.109.png 970796767.110.png 970796767.111.png 970796767.113.png 970796767.114.png 970796767.115.png 970796767.116.png 970796767.117.png 970796767.118.png 970796767.119.png 970796767.120.png 970796767.121.png 970796767.122.png 970796767.124.png 970796767.125.png 970796767.126.png 970796767.127.png 970796767.128.png 970796767.129.png 970796767.130.png 970796767.131.png 970796767.132.png 970796767.133.png 970796767.002.png 970796767.003.png 970796767.004.png 970796767.005.png
Prezentacja 3… 2… 1… Internet!
Odcinek 3. „Małe zdjęcie – duży problem” – ochrona danych w Internecie
Prowadzący zajęcia posługuje się prezentacją mulimedialną zapisaną na płycie DVD
lub pobraną ze strony www.dzieckowsieci.fdn.pl. Rozpoczyna ją zaproszenie do udziału
w zajęciach, wygłoszone przez Krzysztofa Hołowczyca, który następnie zapowiada i pod-
sumowuje kolejne pięć kreskówek.
Każda kreskówka poświęcona jest jednej z form zagrożeń, które dzieci poznają na pod-
stawie przygód Kuby, Ani, Sandry, Szymona i Piotrka – uczniów szkoły podstawowej.
Prezentacja każdego odcinka jest podzielona na dwie części. Przerwa pomiędzy nimi po-
jawia się w momencie, kiedy bohater staje przed wyborem zachowania bezpiecznego
bądź ryzykownego.
Kreskówka pokazuje możliwe konsekwencje zamiesz-
czania w serwisach społecznościowych zbyt wielu info-
rmacji na swój temat. Bohaterka kreskówki publikuje
w Internecie zdjęcia w dosyć „odważnych” pozach. Zna-
jomy zwraca jej uwagę, że powinna usunąć je ze swojego
proilu. Film zostaje przerwany w momencie wyboru:
usunąć z proilu część zdjęć?
w dalszym ciągu publikować tego typu materiały?
Zakończenia kreskówki:
1. Usunięcie części zdjęć pozwoliło na uniknięcie nieprzyjemnej sytuacji.
2. Zdjęcia stają się obiektem szyderstw w Internecie i w szkole.
Ankieta, zgłoszenie zajęć, zaświadczenie dla prowadzącego
Po realizacji zajęć prowadzący proszony jest o przeprowadzenie wśród dzieci ankiety
ewaluacyjnej (wzór na str. 17, do pobrania również z serwisu www.dzieckowsieci.fdn.pl),
a następnie wypełnienie sprawozdania z zajęć na stronie www.dzieckowsieci.fdn.pl/
sprawozdanie. Na podstawie wypełnionego sprawozdania prowadzący otrzyma za poś-
rednictwem e-maila zaświadczenie o przeprowadzeniu zajęć.
Odcinek 4. „Moja praca domowa” – poszanowanie własności intelektualnej
Bohaterka kreskówki poszukuje w Internecie materiałów
potrzebnych do przygotowania wypracowania. Traia
na tekst w pełni poświęcony tematowi zadanej pracy.
Zastanawia się, czy nie skopiować go w całości i oddać
jako własne wypracowanie. Film zostaje przerwany
w momencie wyboru:
oddać tekst jako własny?
opracować własny tekst na podstawie wiedzy z ksią-
Odcinek 1. „Dobry żart???” – cyberprzemoc
Kreskówka prezentuje sytuację przemocy rówieśniczej
z użyciem telefonu komórkowego i Internetu. Film
zostaje przerwany w momencie wyboru:
odpowiadać przemocą na przemoc?
ignorować sprawców, szukać pomocy?
żek i Internetu?
Zakończenia kreskówki:
1. Prawda o skopiowaniu pracy z sieci wychodzi na jaw.
2. Własna praca zostaje dobrze oceniona i uczeń ma satysfakcję ze zdobytej w uczciwy
sposób wiedzy.
Zakończenia kreskówki:
1. Eskalacja przemocy pogarsza sytuację bohatera.
2. Ignorowanie sprawców i uzyskanie pomocy rozwiązuje problem.
Odcinek 2. „Znajomi-nieznajomi” – kontakty online
Odcinek 5. „Komputeromania” – uzależnienie od Internetu
Kreskówka prezentuje historię znajomości w Internecie.
Film zostaje przerwany w momencie wyboru:
spotykać się z internetowym znajomym w rzeczy-
wistym świecie?
uniknąć spotkania?
Bohater kreskówki spędza bardzo dużo czasu w Inter-
necie. Cierpią na tym relacje ze znajomymi. Jego zna-
jomi planują wspólny weekendowy wyjazd. Film zostaje
przerwany w momencie wyboru:
spędzić weekend ze znajomymi?
zostać w domu i spędzić weekend przed komputerem?
Zakończenia kreskówki:
1. Dochodzi do spotkania, na którym bohater kreskówki zostaje źle potraktowany przez
internetową „znajomą”.
2. Bohater historii odrzuca propozycję i proponuje pozostanie przy kontaktach online.
Nieprzyjemna reakcja „znajomej” zdradza jej złe intencje.
Zakończenia kreskówki:
1. Pełen atrakcji wspólny wyjazd.
2. Zmęczony weekendem spędzonym przed komputerem bohater spotyka rozentuzjaz-
mowanych po wyjeździe kolegów.
4
5
970796767.006.png 970796767.007.png 970796767.008.png 970796767.009.png 970796767.010.png 970796767.011.png 970796767.013.png 970796767.014.png 970796767.015.png 970796767.016.png 970796767.017.png 970796767.018.png 970796767.019.png 970796767.020.png 970796767.021.png 970796767.022.png 970796767.024.png 970796767.025.png 970796767.026.png 970796767.027.png
Schemat zajęć
Scenariusz zajęć
2 x 45 min
Poniżej prezentujemy ogólny schemat zajęć zastosowany w scenariuszu.
1. Wstęp Stanowi wprowadzenie do lekcji służące nawiązaniu kontaktu z grupą oraz
naprowadzeniu na tematykę zajęć.
Liczba uczestników:
1-2 klasy szkolne
2. Prezentacja kreskówki Kolejne podpunkty (a-d) odnoszą się do prezentacji kolej-
nych odcinków kreskówki, z wyjątkiem ostatniego odcinka, w którym brak jest ćwiczenia
grupowego.
Materiały potrzebne do realizacji zajęć:
prezentacja 3… 2… 1… Internet!
ołówki/długopisy, kartki.
a. Prezentacja pierwszego fragmentu kreskówki
Stanowi wprowadzenie do sytuacji, kończy się w momencie, gdy bohater musi dokonać
wyboru pomiędzy zachowaniem bezpiecznym a ryzykownym.
Przebieg zajęć
WSTĘP – 5 MIN
b. Ćwiczenie indywidualne
Każdemu dylematowi bohatera kreskówki towarzyszy ćwiczenie indywidualne, wskazujące
tendencje w grupie, tzn. preferowany wybór – zachowań bezpiecznych lub ryzykownych.
Uczniowie w drodze głosowania podejmują decyzję, jak powinien się zachować bohater
historii. Instrukcja do ćwiczenia jest wyświetlana po zakończeniu projekcji pierwszej części
każdego odcinka. Treść slajdów z instrukcjami do ćwiczeń indywidualnych jest prezentowana
na końcu tego scenariusza (str. 14). Ćwiczenia indywidualne powinny trwać ok. 3-5 minut.
Powitanie i krótki wstęp
W trakcie dzisiejszych zajęć porozmawiamy o komputerach i Internecie. Podczas dwóch
lekcji będziemy oglądać kreskówki o przygodach waszych rówieśników, którzy tak jak
wy korzystają z Internetu.
Będziecie także brali udział w różnych ciekawych ćwiczeniach, zarówno w grupach,
jak i każdy osobno. Teraz zapraszam do obejrzenia wprowadzenia, w którym poznamy
narratora historii. Pomoże on nam lepiej zrozumieć, na czym polega bezpieczne surfo-
wanie. Znacie go na pewno z telewizji. Jesteście ciekawi kto to? Zobaczmy zatem.
c. Prezentacja dwóch wersji zakończenia kreskówki
Każdy z pięciu odcinków posiada dwie wersje zakończenia. W trakcie lekcji prezentowane
są obydwie wersje w kolejności zależnej od wyników głosowania uczniów – najpierw zakoń-
czenie wybrane przez większość dzieci, następnie wariant alternatywny. Morał płynący
z danego odcinka prezentuje Krzysztof Hołowczyc w podsumowaniu każdej części.
PREZENTACJA CZĘŚCI WSTĘPNEJ
d. Ćwiczenie grupowe
Służy pogłębieniu i doprecyzowaniu zasad bezpiecznego i kulturalnego zachowania w ryzykow-
nej sytuacji. Instrukcja do ćwiczenia jest wyświetlana po prezentacji obydwu wersji zakończenia
każdej z kreskówek. Treść slajdów z instrukcjami do ćwiczeń grupowych jest prezentowana
na końcu książeczki (str. 15-16). Ćwiczenia grupowe powinny trwać ok. 5-10 minut.
Wyświetl fragment pt. „Na początek”.
1. CYBERPRZEMOC – 20 MIN
Prezentacja pierwszego odcinka kreskówki.
A teraz zapraszam was do obejrzenia pierwszego odcinka. Oglądajcie uważnie, gdyż po
obejrzeniu tej części czeka nas ćwiczenie.
3. Podsumowanie Służy utrwaleniu i podkreśleniu najważniejszych kwesii dotyczących
bezpiecznego korzystania z Internetu, poruszanych podczas zajęć.
Zaprezentuj pierwszą część odcinka „Dobry żart???”.
Poniżej przedstawiamy szczegółową wersję scenariusza zajęć, z którym należy zapoznać
się przed przeprowadzeniem lekcji.
Pierwsze ćwiczenie indywidualne
Instrukcja do ćwiczenia wyświetla się w prezentacji po zakończeniu projekcji pierwszej
części odcinka (str. 14).
Cel: Diagnoza tendencji w grupie – wybór jakich zachowań dominuje: bezpiecznych czy
ryzykownych?
6
7
970796767.028.png 970796767.029.png 970796767.030.png 970796767.031.png 970796767.032.png 970796767.033.png 970796767.035.png 970796767.036.png 970796767.037.png 970796767.038.png 970796767.039.png 970796767.040.png 970796767.041.png 970796767.042.png 970796767.043.png 970796767.044.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin