329
1. Aktywność maskowania polega na nieustannym wprowadzaniu przeciwnika w błąd, co do zamiaru, położenia i działania wojsk oraz obiektów poprzez ich zakrycie i imitację oraz działania demonstracyjne. Powyższe przedsięwzięcia powinny doprowadzić przeciwnika do fałszywej oceny sytuacji i wywołać przeciwdziałanie zgodne z naszym zamiarem.
2. Ciągłość maskowania oznacza, że przedsięwzięcia te prowadzi się bez przerwy w każdej sytuacji, we wszystkich etapach walki, w każdych warunkach atmosferycznych, a przy maskowaniu różnych urządzeń i obiektów stałych - we wszystkich okresach ich projektowania, budowy i eksploatacji.
3. Wiarygodność maskowania polega na tym, aby prowadzone przedsięwzięcia były prawdopodobne, naturalne, odpowiadały warunkom terenowym, porze roku i konkretnej sytuacji.
4. Różnorodność sposobów maskowania polega na niestosowaniu szablonowości podczas wykonywania przedsięwzięć maskowniczych, niestosowaniu jednakowych, często powtarzających się, zamaskowanych obiektów.
Przedsięwzięcia maskowania pododdziały wykonują własnymi siłami, w sposób ciągły, bez specjalnych rozkazów i zarządzeń. Obowiązkiem każdego żołnierza jest wykorzystywanie w każdej sytuacji naturalnych warunków terenowych oraz etatowych i podręcznych środków maskowania.
Maskowanie bezpośrednie (rys. 10.9) obejmuje: ukrycie sił i środków oraz elementów ugrupowania bojowego pododdziału, zamiaru jego działania, maskowanie rozbudowy inżynieryjnej terenu, zapór, stanowisk dowódczo-obserwacyjnych, dróg manewru, dowozu i ewakuacji. Maskowanie powinno być realizowane poprzez przystosowanie sprzętu bojowego i uzbrojenia do szaty roślinnej i otaczającego terenu. Osiąga się to poprzez:
– wykorzystanie naturalnych warunków maskujących terenu;
– maskowanie świetlne i dźwiękowe;
– deformację sprzętu i obiektów wojskowych;
– wykorzystanie naturalnej i sztucznie ograniczonej widoczności.
Przeciwnik wykrywa i rozpoznaje wojska oraz ich działania po cechach wyróżniających ich w terenie, do których należą:
– kolor powierzchni obiektów;
– wymiary i kształt obiektów;
– cienie padające od obiektów i cienie własne;
– odblask od szkieł i części metalowych;
– działanie wojsk, manewr, dźwięk, ogień, dym, kurz, praca na radiostacjach itp.;
– ślady działania wojsk: wydeptane place i ścieżki, koleiny, nowe drogi, miejsca przed lufami armat, ślady ognisk, pozostałości materiałów budowlanych i opakowań środków materiałowych, świeży wyrąb roślinności;
– zdolności obiektów do odbijania fal elektromagnetycznych i promieni podczerwonych.
Podczas prowadzenia działań taktycznych wojska wykorzystują do maskowania bezpośredniego w pierwszej kolejności warunki naturalne środowiska, a następnie – w zależności od potrzeb – sprzęt i środki maskujące.
MASKOWANIE BEZPOŚREDNIE
WYKORZYSTANIE
ŚRODKÓW MASKOWANIA
WYKORZYSTANIE WARUNKÓW
DO UKRYCIA WOJSK I SPRZĘTU
BOJOWEGO
SZTUCZNE MASKI
WYKORZYSTANIE WARUNKÓW OGRANICZONEJ WIDOCZNOŚCI
WYKORZYSTANIE NATURALNYCH WŁAŚCIWOŚCI
MASKUJĄCYCH TERENU
POKRYCIE TERENU
WARUNKI NOCNE
MASKOWANIE DYMAMI
MASKOWANIE
ROŚLINNOŚCIĄ
RZEŹBA
TERENU
WARUNKI
ATMOSFERYCZNE
MASKOWANIE ŚWIETLNE
KONTRAST TŁA TERENU
MASKOWANIE DŹWIĘKOWE
PRZECIWTERMICZNE
Rys. 10.9. Ogólny podział maskowania bezpośredniego
A) Wykorzystanie warunków do ukrycia wojsk i sprzętu bojowego:
Wykorzystanie pokrycia terenu. Do pokrycia terenu zalicza się między innymi: lasy, zagajniki, sady, parki, zarośla, miejscowości, zabudowania. Lasy stanowią jedną z lepszych masek naturalnych. Podczas słonecznej pogody w lasach tworzą się cienie, utrudniające rozpoznanie rozmieszczonych tam wojsk i obiektów. O właściwościach maskowniczych lasu decydują: piętrowość i gęstość lasu, zwartość koron, gatunek drzew i ich wysokość.
Zwartość koron tworzy doskonałe właściwości maskownicze przed obserwacją powietrzną i fotografowaniem. Jednak , ze względu na duże zagrożenie pożarowe przebywanie (postój, odpoczynek) w terenie lesistym jest bardzo ryzykowne. Wykorzystać można również drzewa rosnące wzdłuż większości dróg ale pamiętać należy, że obiekty te będą podlegały szczególnej uwadze sił i środków rozpoznawczych przeciwnika.
Wykorzystanie warunków maskujących terenów zabudowanych w dobie szybkiego ich rozwoju ma coraz większe znaczenie na ówczesnym polu walki.
Rys. 10.10. Maskowanie wozu na drodze poprzez ściągnięcie do siebie koron drzew
Sady i parki w miejscowościach tworzą w odróżnieniu od lasów i zagajników uporządkowaną strukturę o znacznej przejrzystości. Fakt ten wymaga stosowania masek sztucznych, które w połączeniu z różnorodnym oświetleniem, tłem otaczającego terenu oraz roślinnością i zabudowaniami tworzą zróżnicowane tło kontrastowe, sprzyjające maskowaniu.
Rys. 10.11. Zastosowanie maski pochyłej i wykorzystanie cienia przy budynku
Podczas słonecznej pogody, cienie padające od zabudowań, ogrodzeń i innych przedmiotów jeszcze bardziej zwiększają kontrast tła, a tym samym poprawiają warunki maskowania. Żołnierze i sprzęt bojowy mogą być ukryci w samych zabudowaniach, odpowiednio do tego przystosowanych ruinach, za betonowymi płotami itp.
Rys. 10.12. Przykład wykorzystania „gotowego” stanowiska ogniowego w terenie
zabudowanym
Wykorzystanie rzeźby terenu (rys. 10.13). Do rzeźby terenu zalicza się: wzgórza, nasypy, wąwozy,, jary oraz inne nierówności i zagłębienia terenowe. Przy prowadzeniu rozpoznania przez przeciwnika, na przeciwstokach wzniesień, w wąwozach, w jarach, za nasypami tworzą się pola martwe (brak oddziaływania ogniem) i zakryte (niewidoczne dla przeciwnika). Tam właśnie należy rozmieszczać pododdziały, sprzęt i urządzenia własne.
Rys. 10.13. Wykorzystanie rzeźby terenu w celu ukrycia kadłuba wozu.
Wykorzystanie kontrastów tła terenu (rys. 10.14). W zależności od rodzaju rzeźby, pokrycia i tła terenu z pewnej odległości widoczne są tylko większe lub mniejsze plamy, odróżniające się od siebie jasnością kolorów, wymiarami i kształtem. Teren jednorodny, pozbawiony przedmiotów terenowych, w znacznym stopniu utrudnia ukrycie wojsk i sprzętu. Pojawienie się w takim terenie nowych plam (kształtów) geometrycznych o prostych, kanciastych zarysach, przyciąga uwagę przeciwnika.
Rys. 10.14. Kształty geometryczne sprzęty bojowego wyraźnie odstają od kształtów naturalnych
Aby zapobiec wykryciu środków przez przeciwnika należy je „wpisać w teren”. Osiąga się to poprzez rozmieszczenie ich stanowisk w miejscu gdzie nie wyróżniają się od otaczającego terenu oraz nadaniu im cech otaczających przedmiotów naturalnych.
Rys. 10.15. Odpowiednie ubranie i kamuflaż utrudnia wykrycie przez przeciwnika
Wykorzystanie warunków nocnych i atmosferycznych. Noc, mgła, opady i inne niesprzyjające warunki atmosferyczne obniżają możliwości rozpoznania przez obserwację i fotografowanie. Szczególnie sprzyjające warunki maskowania stwarza mgła, która umożliwia maskowanie działań zarówno przed rozpoznaniem w zakresie promieni widzialnych jak i w paśmie promieni podczerwonych. Gęsty i ciągły deszcz czy śnieg maskuje działania również przed prowadzeniem rozpoznania radiolokacyjnego. Falujące powietrze w upalne dni powoduje drżenie obrazu widzianego przez środki rozpoznania optycznego co znacznie utrudnia obserwację i posługiwanie się celownikami optycznymi. Noc, szczególnie przy dużym zachmurzeniu doskonale maskuje manewr sił i środków przed rozpoznaniem wzrokowym. Należy jednak pamiętać, że na współczesnym polu walki nasycenie środków elektronooptycznych jest tak duże, że ciemności nie stanowią większego utrudnienia w prowadzeniu skutecznej obserwacji. Dlatego też, każdy żołnierz powinien mieć świadomość, że trudności jakie on ma w obserwacji otoczenia nie dają mu żadnych gwarancji, że nie jest obserwowany w celowniku. Rolą dowódcy jest wpoić żołnierzom nawyk skrytego działania również w nocy i wyeliminować zbytnią pewność i swobodę podczas działań nocnych.
Kosztem pogorszenia warunków obserwacji polepszają się warunki słyszalności w nocy – co warto brać pod uwagę przy wykonywaniu prac fortyfikacyjnych, wykonywaniu manewrów sprzętem itp.
hermes50