ROBERT E. HOWARD L. SPRAGUE DE CAMP LIN CARTER CONAN OBIE�Y�WIAT TYTU� ORYGINA�U: CONAN THE WANDERER PRZEK�AD ZBIGNIEW A. KR�LICKI ROBERT P. LIPSKI Mapa na wyklejce powsta�a na podstawie notatek i szkic�w Roberta E. Howarda oraz map stworzonych przez P. Schuylera Millera, Johna D. Clarka, Davida Kyle�a i L. Sprague�a de Campa. Notki biograficzne przed opowiadaniami zosta�y napisane na podstawie artyku�u P. Schuyleta Millera i dr. Johna D. Clarka Prawdobny przebieg kariery Conana (A Probable Outline of Conan�s Career) opublikowanym w The Hyborian Age (Los Angeles, 1938) oraz na podstawie rozszerzonej wersji tego eseju p.t. Nieoficjalna biografia Conana Cymeryjczyka (An Informal Biography of Conan the Cimmeriam), kt�rego autorami s� P. Schuyler Miller, John Clark i L. Sprague de Camp, a kt�ry zosta� opublikowany w czasopi�mie po�wieconym tw�rczo�ci Howarda Amra (tom 2, nr 8). Blatck Tears: pierwodruk w 1968 roku w tym tomie. Shadows in Zamboula: pierwodruk w pa�dziernikowym numerze Weird Tales, 1935. The Devil in Iron: pierwodruk w sierpniowym numerze Weird Tales. 1934. The Flame Knife: pierwodruk w Tales of Conan, Gnome Press, 1955 WST�P Tw�rca Conana, Robert E. Howard (1906�36), urodzi� si� w Peaster w Teksasie, a wi�kszo�� swego �ycia sp�dzi� w samym �rodku tego stanu, w Cross Plains. W ci�gu swego kr�tkiego �ycia (zako�czonego samob�jstwem w wieku trzydziestu lat) wyprodukowa� ogromn� ilo�� popularnej beletrystyki: sportowej, kryminalnej, historycznej, przygodowej, western�w, science fiction i opowie�ci grozy, nie wspominaj�c ju� o wierszach i licznych utworach fantasy. Z kilku jego cykli heroic fantasy najwi�ksz� popularno�� zyska�y opowie�ci o Conanie. Osiemna�cie z nich doczeka�o si� publikacji za �ycia autora, osiem innych (w r�nych stadiach zaawansowania: od lu�nych fragment�w i szkic�w fabu�y do kompletnych r�kopis�w) znaleziono w papierach Howarda po roku 1950. Niekompletne opowiadania zosta�y doko�czone przez Lina Cartera i przeze mnie. Ponadto we wczesnych �atach pi��dziesi�tych przerobi�em cztery niepublikowane teksty Howarda � przygodowe opowiadania osadzone w realiach �redniowiecznego lub wsp�czesnego Orientu � na opowie�ci z cyklu conanowskiego: zmieni�em imiona, usun��em anachronizmy i wprowadzi�em elementy zjawisk nadprzyrodzonych. Okaza�o si� to nietrudne, gdy� bohaterowie Howarda s� do siebie podobni jak garnitury szyte z tego samego materia�u i ostatecznie opowie�ci te s� przynajmniej w trzech czwartych lub czterech pi�tych oryginalnymi dzie�ami Howarda. Najd�u�sz� z nich jest �P�omienny n�. Howard napisa� j� w roku 1934 jako licz�c� 42.000 s��w kr�tk� powie�� o przygodach we wsp�czesnym mu Afganistanie, zatytu�owan� �Przeznaczenie o trzech ostrzach�. Jej bohaterem by� Francis X. Gordon, nale��cy do wielkiej howardowskiej rodziny muskularnych, awanturniczych, irlandzkich poszukiwaczy przyg�d wyst�puj�cy w kilku opublikowanych opowiadaniach o przygodach w krainach Wschodu. W �Przeznaczeniu o trzech ostrzach� odkrywa tajemnice kultu, kt�ry jest wsp�czesnym wariantem �redniowiecznych Asasyn�w. Gdy pierwotnej wersji utworu nie uda�o si� sprzeda�, Howard skr�ci� j� w roku 1935 do 24.000 s��w, ale i ta nie znalaz�a nabywcy. Opowiadanie wykazuje wp�ywy Harolda Lamba i Talbota Mundy�ego. Obecna wersja, kt�rej jestem wsp�autorem, liczy 31.000 s��w i pod wzgl�dem d�ugo�ci jest kompromisem pomi�dzy obiema wersjami Howarda. Carter i ja napisali�my te� kilka pastiszy opartych na wzmiankach w notatkach i listach Howarda, aby wype�ni� luki w sadze. Prezentowane w niniejszym tomie �Czarne �zy� s� jednym z nich. Wszystkie te opowiadania nale�� do podgatunku literatury fantastycznej, kt�ry znawcy okre�laj� jako �heroic fantasy� lub czasami �literatur� szermierki i magii�. Akcja takich utwor�w rozgrywa si� w wymy�lonej staro�ytno�ci lub �redniowieczu � czasami na Ziemi takiej, jak� by�a dawno temu albo b�dzie w odleg�ej przysz�o�ci, czasami na innej planecie albo zgo�a w innym wymiarze � w ka�dym razie gdzie�, gdzie dzia�a magia, a nowoczesna technologia jeszcze nie zosta�a odkryta. Przyk�adami tego gatunku � poza cyklem o Conanie � mog� by� �The Worm Ouroboros� E.R. Eddisona, trylogia �W�adca Pier�cieni� J.R.R. Tolkiena, �The Well of the Unicorn� Fletchera Pratta i opowie�ci Fritza Leibera o Fafhrd i Grayu Mouserze. Dobrze napisane utwory tego gatunku s� �r�d�em najlepszej zabawy, jak� mo�na znale�� w literaturze. W�r�d kilku sztandarowych postaci howardowskiej fantasy Cymeryjczyk Conan jawi si� jako bohater nr 1. Conan �y�, kocha� i podr�owa� w �wiecie wymy�lonej Ery Hyboryjskiej, oko�o dwunastu tysi�cy lat temu, pomi�dzy zatoni�ciem Atlantydy a pocz�tkiem znanej nam historii. �w, gigantycznej postury, barbarzy�ski awanturnik z pos�pnej, zacofanej krainy na p�nocnych kresach, Cymerii, w bitwach, pojedynkach i karczemnych burdach przemierzy� p� �wiata brodz�c w rzekach krwi i pokonuj�c wrog�w zar�wno �miertelnych, jak i nadprzyrodzonych, by w ko�cu zosta� kr�lem pot�nego hyboryjskiego kr�lestwa � Akwilonii. Przybywszy do kr�lestwa Zamory (patrz mapa) jako surowy, niezgrabny i nie uznaj�cy �adnych praw m�odzieniec, przez kilka lat wi�d� Conan tam i w s�siednich krajach niebezpieczny �ywot z�odzieja. Zm�czony w ko�cu t� g�odow� egzystencj�, zaci�gn�� si� jako najemnik do wojsk Turanu. Przez kolejne dwa lata wiele podr�owa� i pog��bia� swoje umiej�tno�ci �ucznicze i je�dzieckie. W rezultacie k��tni o kobiet� ze swoim zwierzchnikiem Conan uciek� z Turanu. Po zako�czonej niepowodzeniem pr�bie poszukiwania skarb�w w Zamorze i kr�tkiej wizycie w rodzinnej Cymerii rozpocz�� karier� najemnego �o�nierza w kr�lestwach hyboryjskich. Okoliczno�ci � jak zwykle gwa�towne � czyni� ze� pirata u wybrze�y Kush. Towarzyszy mu shemicka piratka Belit i za�oga krwio�erczych czarnosk�rych. Po �mierci Belit Conan zostaje wodzem jednego z czarnych plemion, potem s�u�y jako najemnik w Shemie i po�udniowych pa�stwach hyboryjskich. Jeszcze p�niej pojawi� si� jako przyw�dca kozak�w � banit�w, w�druj�cych po stepach pomi�dzy krajami hyboryjskimi a Turanem. Dowodzi� te� pirackim statkiem na wielkim, �r�dl�dowym Morzu Vilayet. S�u��c jako kapitan w gwardii kr�lowej Taramis w Khauranie, Conan zosta� schwytany przez wrog�w kr�lowej, kt�rzy go ukrzy�owali. Gdy nadlecia� s�p, pr�buj�c wydzioba� mu oczy, Conan odgryz� ptakowi g�ow�. (Nie znajdziecie twardszego bohatera.) Zaporoskanin Olgierd W�adys�aw, przyw�dca bandy Zuagir�w (koczownicze plemi� wschodnich Shemit�w, zamieszkuj�ce pustyni�), natkn�� si� na Conana w tym krytycznym momencie i uratowa� go � zreszt� dla swoich w�asnych cel�w. Gdy naros�y tarcia pomi�dzy Conanem a Olgierdem, zawzi�ty Cymeryjczyk bezlito�nie pozbawi� Olgierda przyw�dztwa bandy, kt�r� � po przywr�ceniu tronu kr�lowej Taramis � poprowadzi� na wsch�d, by �upi� Tura�czyk�w. W tym miejscu zaczyna si� ta historia. L. Sprague de Camp prze�. Ryszard Borys CZARNE �ZY Black Tears L. Sprague de Camp Lin Carter Pom�g�szy kr�lowej Taramis odzyska� tron Conan udaje si� ze swymi Zuagirami na wsch�d grabi� tura�skie miasteczka i karawany. Cymeryjczyk ma trzydzie�ci jeden lat i jest w szczytowej formie. Ju� drugi rok sp�dza w�r�d syn�w pustyni � najpierw jako zast�pca Olgierda, a p�niej jako ich w�dz. Jednak okrutny i energiczny kr�l Yezdigerd szybko reaguje na wyczyny Conana; wysy�a silny kt�ry ma go z�apa� w pu�apk�. 1 W POTRZASKU Bezlitosne s�o�ce pra�y�o z rozpalonego do bia�o�ci nieba. Nagie, wyschni�te piaski Shan� e�Sorkh, Czerwonego Pustkowia, k�pa�y si� w tym buchaj�cym jak z pieca �arze. Nic nie porusza�o si� w nieruchomym powietrzu; nieliczne kolczaste krzaki porastaj�ce niskie, obsypane piachem pag�rki wznosz�ce si� murem na skraju Pustkowia nawet nie drgn�y. Tak samo, jak ukryci za nimi �o�nierze, kt�rzy czujnie obserwowali szlak. W tym miejscu jaki� pradawny konflikt si� natury pozostawi� g��bok� szczelin� w skarpie. Wieki erozji poszerzy�y j�, lecz wci�� by� to w�ski par�w � idealne miejsce na zasadzk�. Przez ca�y d�ugi, upalny ranek na szczytach pag�rk�w kry� si� oddzia� tura�skich �o�nierzy. Omdlewaj�c z gor�ca w swoich d�ugich kolczugach i �uskowych pancerzach, czekali z obola�ymi kolanami i po�ladkami. Ich kapitan, emir Boghra Chan, kln�c pod nosem znosi� niewygody d�ugiego oczekiwania razem ze swoimi podkomendnymi. Gard�o mia� wyschni�te jak stary rzemie� i piek� si� w swojej zbroi niczym jagni� na ro�nie. W tej przekl�tej krainie �mierci i pal�cego s�o�ca cz�owiek nawet nie m�g� si� porz�dnie spoci� � suche powietrze pustyni chciwie wypija�o ka�d� kropl� wilgoci, pozostawiaj�c cia�o wyschni�te jak pomarszczony j�zyk stygijskiej mumii. Emir zamruga� i potar�szy powieki zmru�y� oczy przed blaskiem, wypatruj�c kr�tkich b�ysk�w �wiat�a. To ukryty za wydm� zwiadowca lustrem przekazywa� sygna�y oczekuj�cemu na szczycie pag�rka dow�dcy. Niebawem mo�na ju� by�o dostrzec chmur� py�u. Oty�y, czarnobrody szlachcic tura�ski u�miechn�� si� i zapomnia� o niewygodach. Zdrajca�informator chyba rzeczywi�cie zas�u�y� na te ogromne pieni�dze, kt�re mu wyp�acono! Wkr�tce Boghra Chan m�g� ju� rozr�ni� poszczeg�lnych wojownik�w, jad�cych rz�dem na drobnych, pustynnych konikach. Kiedy banda odzianych w powiewne, bia�e cha�aty Zuagir�w wy�oni�a si� z chmury py�u wzbijanego przez kopyta wierzchowc�w, tura�ski oficer m�g� dojrze� nawet ich ciemne, wychud�e twarze o orlich rysach � tak przejrzyste by�o powietrze pustyni i tak jasno �wieci�o s�o�ce. Tura�czyk upaja� si� tym widokiem niczym czerwonym, aghrapurskim winem z prywatnych zapas�w m�odego kr�la Yezdigerda. Ta banda rabusi�w od lat grasowa�a na pograniczu Turanu, pl�druj�c miasta, sk�ady handlowe i podr�uj�ce t�dy karawany kupieckie � najpierw pod wodz� zatwardzia�ego zaporoskijskiego zb�ja, Olgierda W�adys�awa, p�nie...
amok10