ATM_marzec_2008.pdf

Nr ind. 352136 ISSN 0239-6440

ZROZUM SWÓJ SAMOCHÓD Nr 3 (600) marzec 2008

Cena 7,90 zl (w tym 7% VAT)

VW tIguaN

terenie

2 8 S t r O N

na nowym

Historia motoryzacji / Fiat Croma

3/2008

łego wieku w historii Fiata był

okresem ważnych zmian. Co praw-

da małe i oszczędne auta wpisywały się

w ogólną tendencję działań producentów

zrażonych szokiem spowodowanym kry-

zysem paliwowym z roku 1973, ale kiedy

sytuacja na rynku zaczęła się ponownie

stabilizować, wielki koncern kierowany

od roku 1980 przez Cesare Romitiego po-

trzebował także nowoczesnego samocho-

du klasy średniej lub wyższej. Dotychczas

produkowane modele Fiata w tej kategorii

miały napęd tylny. Był to Fiat 130 zapre-

zentowany w roku 1968 i produkowany

do roku 1977 oraz Fiat 132 wytwarzany

od 1972 roku. Jednak na początku lat 80.

większość europejskich producentów na-

wet w dużych samochodach odchodziła

już od stosowania napędu klasycznego.

Po przejęciu Lancii w roku 1969 Fiat wzbo-

gacił się o gotowe i sprawdzone rozwiąza-

nia konstrukcji aut z przednim napędem

stosowanym tu od roku 1960 (Lancia Fla-

via). Koncern mógłby na tym poprzestać,

pozostawiając ów segment Lancii, ale ze

względów prestiżowych postanowiono

zaprojektować całkiem nowy samochód

– Fiata, który miał zastąpić wysłużoną ko-

lejną wersję modelu 132, czyli Argentę.

W blasku

Cromy

Pierwsza Croma – samochód sprzed prawie ćwierć-

wiecza – wyznaczyła Fiatowi nowe kierunki rozwoju.

tekst: Andrzej Glajzer

Fiat 130

ustawionym zespołem napędowym. Jego

zawieszenie stanowiły kolumny MacPher-

sona z przodu i niezależny układ drążków

podłużnych i poprzecznych z tyłu.

Wybierając stylistę fiatowskiej wersji

wspólnej platformy „Type 4” szef rozwo-

ju Fiata Dante Giacosa zdecydował się

na Giorgio Giugiaro. Ten, uwzględniając

szczególny charakter zamówienia, zapro-

ponował niespotykaną dotąd formę bryły

nadwozia. Na pierwszy rzut oka samo-

chód był czterodrzwiowym sedanem, ale

dostęp do bagażnika umożliwiała nie jak

zwykle w tego typu nadwoziach pokrywa

mocowana poniżej linii okna, lecz uno-

szone ku górze drzwi zawieszone na tylnej

krawędzi dachu. Nadwozie Cromy, bo tak

nazywać się miał przyszły samochód Fiata,

było więc pięciodrzwiowym liftbackiem.

Tę samą koncepcję wykorzystał i nadal

stosuje w swoich autach Saab.

Nowe szaNse, Nowe Nadzieje

Prace nad projektem rozpoczęto na po-

czątku lat 80., co zbiegło się z rozpoczę-

ciem współpracy ze szwedzkim Saabem

i włączeniem do struktury Fiata marki

Alfa Romeo. Za jednym pociągnięciem za-

mierzano zaprojektować samochód, który

przy wykorzystaniu tej samej platformy

podłogowej i pewnych elementów nadwo-

zia produkowany miał być w Trollhättan

jako Saab 9000, w fabryce Lancii jako The-

ma, u Alfy jako model 164, a przede wszyst-

kim miał być pierwszym dużym Fiatem

z napędem na pr zed nią oś i poprzecznie

Fiat 132

Fiat Argenta

sukces rodzi sukces

Prezentacja Fiata Cromy miała miejsce

podczas salonu samochodowego w Tury-

Pierwsza generacja Cromy to pierwsze

w historii motoryzacji nadwozie

liftback wraz z napędem na przednie

koła w autach klasy średniej.

auto technika motoryzacyjna

www.autotechnika.com.pl

K oniec lat 70. i początek 80. ubieg-

marzec 2008

Historia motoryzacji / Fiat Croma

W dużym samochodzie Fiata po raz pierw-

szy zamontowano silnik poprzecznie.

Nowością było też niezależne zawieszenie

tylne oparte na wahaczach trójkątnych.

o mocy 116 KM oraz dwa silniki ben-

zynowe – 2.0 i.e. 16V z Lancii, a tak-

że po raz pierwszy silnik w ukła-

dzie V6 (2.5 i.e.) i mocy 160 KM

pochodzący z Alfy Romeo. Ten

ostatni pozwalał na uzyskiwanie

prędkości maksymalnej 215 km/h.

Zmianie uległy również elementy wypo-

sażenia wnętrza wpływające na zwiększenie

komfortu jazdy oraz koła, których średnicę

zwiększono do 15 cali. Podczas obu modyfi-

kacji nie dokonano zmian w konstrukcji za-

wieszeń ani podstawowych wymiarów. Od

rozpoczęcia produkcji w roku 1986 do czasu

jej zakończenia w roku 1996 wynosiły one:

rozstaw osi 2660 mm, długość 4495 mm,

szerokość 1775 mm i wysokość 1425 mm.

Po dziewięciu latach nieobecności nazwy

Croma postanowiono użyć jej ponownie

w nowym samochodzie zaliczanym do seg-

mentu „D”, który podobnie jak poprzed-

nia generacja jest wspólnym dziełem tego

samego stylisty Giorgetto Giugiaro, Fiata

i General Motors, w skład którego wcho-

dzi również Saab. Platforma „Epsilon”

oprócz nowej Cromy stanowi podstawę

konstrukcji Alfy Romeo 159, Opla Vectry

i Saaba 9–3. Ale czy Croma II nawiązuje swą

stylizacją do pierwszego projektu sprzed

23 lat? Chyba tylko w ten sposób, że tak jak

i poprzednio jest bardzo nietypowa...

nie w grudniu 1985 roku. Rok wcześniej

Fiat Uno, jako trzeci w minionym dziesię-

cioleciu po modelach 124 i 127, uhono-

rowany został tytułem „Car of The Year”.

Oczekiwano, że pewne podobieństwo for-

my stylistycznej i „dobra aura” pozytywnie

wpłyną na tak ważny dla marki debiut.

I rzeczywiście, znalazło to swoje potwier-

dzenie w doskonałej opinii, jaką cieszyła

się Croma, oraz długim czasem produkcji

i liczbą sprzedanych aut, która przekroczy-

ła 450 tysięcy.

Pierwsze egzemplarze Fiata Cromy wypo-

sażane były w czterocylindrowe gaźniko-

we silniki benzynowe 1,6 l i mocy 83 KM,

oraz dwulitrowe o mocy 90 i 100 KM ozna-

czone symbolem CHT (Controlled High

Turbulence). Po roku dołączyły do nich

jednostki napędowe 2000 i.e. z elektro-

nicznym wtryskiem paliwa Weber-Marelli

oraz katalizatorem spalin. Dzięki nowe-

mu systemowi zasilania silniki te uważa-

ne były wtedy za wyjątkowo nowoczesne.

W zależności od wersji uzyskiwały moc

od 113 do 120 KM. Później użyto now-

szej generacji wtrysku (Bosch LE2 Jetro-

nic) i turbodoładowania (turbosprężarka

Garrett T3 i intercooler). Przy tej samej

pojemności moc wzrosła do 153 KM.

W samochodach wyposażonych w te jed-

nostki napędowe oznaczone jako „2.0 i.e.

Turbo” po raz pierwszy standardowo zna-

lazł się również opracowany przez Boscha

system ABS.

W roku 1988 produkcja Cromy przenie-

siona została do zakładów Termoli, uważa-

nych wtedy za najnowocześniejszą fabrykę

samochodów na świecie. Ważnym etapem

w powiększeniu oferty Fiata Cromy było

opracowanie i wdrożenie do produkcji od

roku 1988 silników wysokoprężnych o po-

jemności 1,9 l z wtryskiem bezpośrednim

i turbodoładowaniem, oznaczanych jako

1.9 D i.d. Wyposażone w pompę paliwa

Bosch VE oraz turbosprężarkę KKK K16

silniki 1.9 D i.d. osiągały moc 92 KM. Było

to pierwsze zastosowanie diesla z bezpo-

średnim wtryskiem w samochodzie osobo-

wym. Równolegle stosowano także dwa inne

diesle, wolnossący 2500 D o mocy 75 KM

i turbodoładowany 2500 TD, dostarczane

przez firmę VM.

Przekrój silnika CHT pokazuje, jak rozwiązano kolek-

tor dolotowy o zmiennej pojemności i długości

kanałów. Przy wyższych obrotach wału otwierała

się dodatkowa przepustnica, przy niższych ładunek

przepływał węższym kanałem, ale z większą pręd-

kością. Dziś to rozwiązanie jest typowe, wtedy było

wręcz pionierskie.

Nowsze, ale Nie Nowe

Pierwszej modernizacji nad-

wozia Cromy dokonano

w 1991 roku, ale ze

względu na niewielkie

zmiany ograniczające

się do kształtu zderzaków,

reflektorów i pasa przed-

niego, nie zdecydowa-

no się na wprowadze-

nie określenia „druga

generacja”. Istotne wte-

dy było wyposażenie

samochodu w podusz-

kę powietrzną umiesz-

czoną w kierownicy.

W roku 1993 podczas dru-

giej modernizacji Croma

otrzymała trzy nowe jed-

nostki napędowe. Były nimi turbodo-

ładowany 2,5-litrowy diesel (2.5 TDE)

auto technika motoryzacyjna

www.autotechnika.com.pl

Prezentacja / Fiat Croma

3/2008

Wysokie

Fiat podszedł do swojego flagowego modelu z otwartą głową

– zamiast zwykłego kombi przedstawił samochód wyraźnie

przewyższający konkurencję. Dosłownie.

Z dodatkowych centymetrów wzrostu Croma potrafi

zrobić dobry użytek.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: