Ustawa_o_ochronie_informacji_niejawnych.pdf

(310 KB) Pobierz
Ustawa o ochronie informacji niejawnych
Dz.U.05.196.1631
2006.07.24
zm. Dz.U.06.104.708
art. 184
2006.08.31
zm. Dz.U.06.149.1078
art. 2
2006.10.01
zm. Dz.U.06.104.711
art. 36
USTAWA
z dnia 22 stycznia 1999 r.
o ochronie informacji niejawnych
(tekst jednolity)
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1. 1. Ustawa określa zasady ochrony informacji, które wymagają ochrony przed nieuprawnionym
ujawnieniem, jako stanowiące tajemnicę państwową lub słuŜbową, niezaleŜnie od formy i sposobu ich
wyraŜania, takŜe w trakcie ich opracowania, zwanych dalej "informacjami niejawnymi", a w szczególności:
1) organizowania ochrony informacji niejawnych;
2) klasyfikowania informacji niejawnych;
3) udostępniania informacji niejawnych;
4) postępowania sprawdzającego, w celu ustalenia, czy osoba nim objęta daje rękojmię zachowania
tajemnicy, zwanego dalej "postępowaniem sprawdzającym";
5) szkolenia w zakresie ochrony informacji niejawnych;
6) ewidencjonowania, przechowywania, przetwarzania i udostępniania danych uzyskiwanych w związku
z prowadzonymi postępowaniami o ustalenie rękojmi zachowania tajemnicy, w zakresie określonym
w ankiecie bezpieczeństwa osobowego oraz w kwestionariuszu bezpieczeństwa przemysłowego;
7) organizacji kontroli przestrzegania zasad ochrony informacji niejawnych;
8) ochrony informacji niejawnych w systemach i sieciach teleinformatycznych;
9) stosowania środków fizycznej ochrony informacji niejawnych.
2. Przepisy ustawy mają zastosowanie do:
1) organów władzy publicznej, w szczególności:
a) Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej,
b) Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,
c) organów administracji rządowej,
d) organów jednostek samorządu terytorialnego,
e) sądów i trybunałów,
f) organów kontroli państwowej i ochrony prawa;
2) Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i ich jednostek organizacyjnych, zwanych dalej "Siłami
Zbrojnymi", a takŜe innych jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub
przez niego nadzorowanych;
3) Narodowego Banku Polskiego i banków państwowych;
4) państwowych osób prawnych i innych niŜ wymienione w pkt 1-3 państwowych jednostek
organizacyjnych;
5) przedsiębiorców, jednostek naukowych lub badawczo-rozwojowych, zamierzających ubiegać się,
ubiegających się o zawarcie lub wykonujących umowy związane z dostępem do informacji
niejawnych albo wykonujących na podstawie przepisów prawa zadania związane z dostępem do
informacji niejawnych.
3. Przepisy ustawy nie naruszają przepisów innych ustaw o ochronie tajemnicy zawodowej lub innych
tajemnic prawnie chronionych.
4. W zakresie nieuregulowanym w ustawie do postępowania sprawdzającego, postępowania
odwoławczego oraz postępowania bezpieczeństwa przemysłowego stosuje się przepisy art. 6-8, art. 12,
art. 14-16, art. 24 § 1 pkt 1-6 i § 2-4, art. 26 § 1, art. 28, art. 29, art. 30 § 1-3, art. 35 § 1, art. 39, art. 41-
47, art. 57-60, art. 61 § 3 i 4, art. 63 § 4, art. 64, art. 97 § 1 pkt 4 i § 2, art. 98, art. 101, art. 104, art. 105,
art. 107, art. 112, art. 113, art. 156-158 oraz art. 217 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks
postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, z późn. zm. 1) ).
tezy z piśmiennictwa
pisma urzędowe
Art. 2. W rozumieniu ustawy:
1) tajemnicą państwową - jest informacja określona w wykazie rodzajów informacji, stanowiącym
załącznik nr 1, której nieuprawnione ujawnienie moŜe spowodować istotne zagroŜenie dla
podstawowych interesów Rzeczypospolitej Polskiej dotyczących porządku publicznego, obronności,
bezpieczeństwa, stosunków międzynarodowych lub gospodarczych państwa;
2) tajemnicą słuŜbową - jest informacja niejawna niebędąca tajemnicą państwową, uzyskana w związku
z czynnościami słuŜbowymi albo wykonywaniem prac zleconych, której nieuprawnione ujawnienie
mogłoby narazić na szkodę interes państwa, interes publiczny lub prawnie chroniony interes
obywateli albo jednostki organizacyjnej;
słuŜbami ochrony państwa - są Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego i SłuŜba Kontrwywiadu
Wojskowego;
4) rękojmia zachowania tajemnicy - oznacza spełnienie ustawowych wymogów dla zapewnienia ochrony
informacji niejawnych przed ich nieuprawnionym ujawnieniem;
5) dokumentem - jest kaŜda utrwalona informacja niejawna, w szczególności na piśmie, mikrofilmach,
negatywach i fotografiach, nośnikach do zapisów informacji w postaci cyfrowej i na taśmach
elektromagnetycznych, takŜe w formie mapy, wykresu, rysunku, obrazu, grafiki, fotografii, broszury,
ksiąŜki, kopii, odpisu, wypisu, wyciągu i tłumaczenia dokumentu, zbędnego lub wadliwego wydruku,
odbitki, kliszy, matrycy i dysku optycznego, kalki, taśmy atramentowej, jak równieŜ informacja
niejawna utrwalona na elektronicznych nośnikach danych;
6) materiałem - jest dokument, jak teŜ chroniony jako informacja niejawna przedmiot lub dowolna jego
część, a zwłaszcza urządzenie, wyposaŜenie lub broń wyprodukowana albo będąca w trakcie
produkcji, a takŜe składnik uŜyty do ich wytworzenia;
7) jednostką organizacyjną - jest podmiot wymieniony w art. 1 ust. 2;
7a) jednostką naukową - jest jednostka naukowa w rozumieniu przepisów o zasadach finansowania
nauki;
8) systemem teleinformatycznym - jest system, który tworzą urządzenia, narzędzia, metody
postępowania i procedury stosowane przez wyspecjalizowanych pracowników, w sposób
zapewniający wytwarzanie, przechowywanie, przetwarzanie lub przekazywanie informacji;
9) siecią teleinformatyczną - jest organizacyjne i techniczne połączenie systemów teleinformatycznych;
10) akredytacją bezpieczeństwa teleinformatycznego - jest dopuszczenie systemu lub sieci
teleinformatycznej do wytwarzania, przetwarzania, przechowywania lub przekazywania informacji
niejawnych, na zasadach określonych w ustawie;
11) dokumentacją bezpieczeństwa systemu lub sieci informatycznej - są Szczególne Wymagania
Bezpieczeństwa oraz Procedury Bezpiecznej Eksploatacji danego systemu lub sieci
teleinformatycznej, sporządzone zgodnie z zasadami określonymi w ustawie.
orzeczenia sądów
tezy z piśmiennictwa
(1)
Art. 3. Informacje niejawne mogą być udostępnione wyłącznie osobie dającej rękojmię zachowania
tajemnicy i tylko w zakresie niezbędnym do wykonywania przez nią pracy lub pełnienia słuŜby na
zajmowanym stanowisku albo innej zleconej pracy.
tezy z piśmiennictwa
Art. 4. 1. Zasady zwalniania od obowiązku zachowania tajemnicy państwowej i słuŜbowej oraz
sposób postępowania z aktami spraw zawierających tajemnicę państwową i słuŜbową w postępowaniu
przed sądami i innymi organami określają przepisy odrębnych ustaw.
2. JeŜeli przepisy odrębnych ustaw uprawniają organy, słuŜby lub instytucje państwowe albo ich
upowaŜnionych pracowników do dokonywania kontroli, a w szczególności swobodnego dostępu do
pomieszczeń i materiałów, jeŜeli jej zakres dotyczy informacji niejawnych, uprawnienia te są realizowane z
zachowaniem przepisów niniejszej ustawy.
tezy z piśmiennictwa
3)
Rozdział 2
(uchylony).
Rozdział 3
Organizacja ochrony informacji niejawnych
Art. 14. 1. SłuŜby ochrony państwa są właściwe do:
1) kontroli ochrony informacji niejawnych i przestrzegania przepisów obowiązujących w tym zakresie, z
uwzględnieniem prawidłowości postępowań sprawdzających prowadzonych przez pełnomocników
ochrony, z wyłączeniem postępowań, o których mowa w art. 30;
2) realizacji zadań w zakresie bezpieczeństwa systemów i sieci teleinformatycznych;
3) prowadzenia postępowania sprawdzającego według zasad określonych w ustawie;
4) ochrony informacji niejawnych wymienianych przez Rzeczpospolitą Polską z innymi państwami i
organizacjami międzynarodowymi;
5) szkolenia i doradztwa w zakresie ochrony informacji niejawnych;
6) wykonywania innych zadań, w zakresie ochrony informacji niejawnych, określonych odrębnymi
przepisami.
2. (2) SłuŜby ochrony państwa, w zakresie koniecznym do wykonywania swoich zadań, w celu
ochrony informacji niejawnych mogą korzystać z informacji uzyskanych przez Centralne Biuro
Antykorupcyjne, Policję, StraŜ Graniczną, śandarmerię Wojskową oraz organy kontroli skarbowej, a takŜe
zwracać się do tych słuŜb i organów o udzielenie niezbędnej pomocy przy wykonywaniu czynności w
ramach prowadzonych postępowań sprawdzających.
3. Kierownicy jednostek organizacyjnych współdziałają ze słuŜbami ochrony państwa w toku
przeprowadzanych przez nie postępowań sprawdzających, a w szczególności udostępniają
funkcjonariuszom albo Ŝołnierzom, po przedstawieniu przez nich pisemnego upowaŜnienia, pozostające w
ich dyspozycji informacje i dokumenty niezbędne do stwierdzenia, czy osoba objęta postępowaniem
sprawdzającym daje rękojmię zachowania tajemnicy. Organy i słuŜby, o których mowa w art. 30,
udostępniają pozostające w ich dyspozycji informacje i dokumenty wyłącznie w przypadku, gdy w ich
opinii osoba ta nie daje rękojmi zachowania tajemnicy; w przeciwnym przypadku informują, Ŝe nie
posiadają informacji i dokumentów świadczących, Ŝe osoba objęta postępowaniem sprawdzającym nie
daje tej rękojmi.
4. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres, warunki i tryb:
1) przekazywania słuŜbom ochrony państwa informacji i udostępniania dokumentów, o których mowa w
ust. 3;
2) udzielania słuŜbom ochrony państwa pomocy, o której mowa w ust. 2.
5. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 4, określa się w szczególności:
1) szczegółowy zakres, warunki i tryb przekazywania przez kierowników jednostek organizacyjnych
słuŜbom ochrony państwa informacji oraz udostępniania im dokumentów niezbędnych do
stwierdzenia, czy osoba objęta postępowaniem sprawdzającym daje rękojmię zachowania tajemnicy;
2)
zakres, warunki i tryb udzielania przez Centralne Biuro Antykorupcyjne, Policję, StraŜ Graniczną,
śandarmerię Wojskową oraz organy kontroli skarbowej niezbędnej pomocy przy wykonywaniu
czynności w ramach prowadzonych postępowań sprawdzających.
akty wykonawcze z Dz.U. i M.P.
Art. 15. (4) W stosunkach międzynarodowych Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Szef
SłuŜby Kontrwywiadu Wojskowego pełnią funkcję krajowej władzy bezpieczeństwa.
Art. 16. W zakresie niezbędnym do kontroli stanu zabezpieczenia informacji niejawnych
stanowiących tajemnicę państwową upowaŜnieni pisemnie funkcjonariusze lub Ŝołnierze słuŜb ochrony
państwa mają prawo do:
1) swobodnego wstępu do obiektów i pomieszczeń jednostki kontrolowanej, gdzie informacje takie są
wytwarzane, przetwarzane, przechowywane lub przekazywane;
2) wglądu do dokumentów związanych z organizacją ochrony tych informacji w kontrolowanej jednostce
organizacyjnej;
(3)
3) Ŝądania udostępnienia do kontroli sieci lub systemów teleinformatycznych słuŜących do wytwarzania,
przechowywania, przetwarzania lub przekazywania tych informacji;
4) przeprowadzania oględzin obiektów, składników majątkowych i sprawdzania przebiegu określonych
czynności związanych z ochroną tych informacji;
5) Ŝądania od kierowników i pracowników kontrolowanych jednostek organizacyjnych udzielania ustnych
i pisemnych wyjaśnień oraz posiadanych przez nich informacji dotyczących działalności
wywiadowczej albo terrorystycznej skierowanej przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej, jej Siłom
Zbrojnym, przedsiębiorcom, jednostkom naukowym lub badawczo-rozwojowym, w odniesieniu do
prowadzonej produkcji albo usług stanowiących tajemnicę państwową ze względu na bezpieczeństwo
lub obronność państwa, a takŜe na potrzeby Sił Zbrojnych;
6) zasięgania, w związku z przeprowadzaną kontrolą, informacji w jednostkach niekontrolowanych,
jeŜeli ich działalność pozostaje w związku z wytwarzaniem, przechowywaniem, przetwarzaniem,
przekazywaniem lub ochroną informacji niejawnych stanowiących tajemnicę państwową, oraz
Ŝądania wyjaśnień od kierowników i pracowników tych jednostek;
7) korzystania z pomocy biegłych i specjalistów, jeŜeli stwierdzenie okoliczności ujawnionych w czasie
przeprowadzania kontroli wymaga wiadomości specjalnych;
8) uczestniczenia w posiedzeniach kierownictwa, organów zarządzających lub nadzorczych, a takŜe
organów opiniodawczo-doradczych w sprawach dotyczących problematyki ochrony tych informacji w
kontrolowanej jednostce organizacyjnej.
Prezesa, wiceprezesa i pracownika NajwyŜszej Izby Kontroli - przysługują odpowiednio Szefowi,
zastępcy Szefa i upowaŜnionemu funkcjonariuszowi Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz
Szefowi, zastępcy Szefa i upowaŜnionemu Ŝołnierzowi albo funkcjonariuszowi SłuŜby Kontrwywiadu
Wojskowego.
1a. Czynności, o których mowa w art. 16 pkt 1-5 i 8, dokonywane przez słuŜby ochrony państwa w
stosunku do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej oraz Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, wykonywane są w
uzgodnieniu odpowiednio z Marszałkiem Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i Marszałkiem Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej. Uzgodnienia dokonuje Prezes Rady Ministrów, a w przypadku braku
uzgodnienia czynność nie moŜe być wykonana.
2. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb przygotowania i
prowadzenia kontroli w zakresie ochrony informacji niejawnych, w tym uzgadniania kontroli w stosunku do
Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, uwzględniając zadania
funkcjonariuszy i Ŝołnierzy słuŜb ochrony państwa nadzorujących i wykonujących czynności kontrolne,
dokumentowanie czynności kontrolnych oraz sporządzanie: protokołu kontroli, wystąpienia pokontrolnego
i informacji o wynikach kontroli.
akty wykonawcze z Dz.U. i M.P.
Art. 18. 1. Za ochronę informacji niejawnych odpowiada kierownik jednostki organizacyjnej, w której
takie informacje są wytwarzane, przetwarzane, przekazywane lub przechowywane.
2. Kierownikowi jednostki organizacyjnej podlega bezpośrednio pełnomocnik do spraw ochrony
informacji niejawnych, zwany dalej "pełnomocnikiem ochrony", który odpowiada za zapewnienie
przestrzegania przepisów o ochronie informacji niejawnych.
2a. Kierownik jednostki organizacyjnej moŜe powołać zastępcę pełnomocnika ochrony.
3. Pełnomocnikiem ochrony w jednostce organizacyjnej moŜe być osoba, która:
1) posiada obywatelstwo polskie;
2) posiada co najmniej średnie wykształcenie;
3) posiada odpowiednie poświadczenie bezpieczeństwa wydane przez słuŜbę ochrony państwa po
przeprowadzeniu postępowania sprawdzającego, o którym mowa w art. 36 ust. 1;
4) odbyła przeszkolenie w zakresie ochrony informacji niejawnych.
3a. Zastępcą pełnomocnika ochrony w jednostce organizacyjnej moŜe być osoba, która spełnia
warunki określone w ust. 3.
(5)
Art. 17. 1. Do czynności, o których mowa w art. 16, dokonywanych przez słuŜby ochrony państwa,
mają odpowiednie zastosowanie przepisy art. 28, art. 29 pkt 1, art. 30-41 i art. 49-64 ust. 1 ustawy z dnia
23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli (Dz. U. z 2001 r. Nr 85, poz. 937, z późn. zm. 2) ), z tym Ŝe
przewidziane w tej ustawie uprawnienia i obowiązki:
1) NajwyŜszej Izby Kontroli - przysługują słuŜbom ochrony państwa;
2)
4. Pełnomocnik ochrony kieruje wyodrębnioną, wyspecjalizowaną komórką organizacyjną do spraw
ochrony informacji niejawnych, zwaną dalej "pionem ochrony", do której zadań naleŜy:
1) zapewnienie ochrony informacji niejawnych, w tym ich ochrony fizycznej;
2) zapewnienie ochrony systemów i sieci teleinformatycznych, w których są wytwarzane, przetwarzane,
przechowywane lub przekazywane informacje niejawne;
3) kontrola ochrony informacji niejawnych oraz przestrzegania przepisów o ochronie tych informacji;
4) okresowa kontrola ewidencji, materiałów i obiegu dokumentów;
5) opracowywanie planu ochrony informacji niejawnych w jednostce organizacyjnej i nadzorowanie jego
realizacji;
6) szkolenie pracowników w zakresie ochrony informacji niejawnych na zasadach określonych w
rozdziale 8.
4a. Kierownik jednostki organizacyjnej moŜe powierzyć pełnomocnikowi ochrony wykonywanie
innych zadań, o ile ich realizacja nie naruszy prawidłowego wykonywania zadań, o których mowa w ust. 4.
5. Pracownikiem pionu ochrony w jednostce organizacyjnej moŜe być osoba, która:
1) posiada obywatelstwo polskie;
2) posiada odpowiednie poświadczenie bezpieczeństwa wydane po przeprowadzeniu postępowania
sprawdzającego, o którym mowa w art. 36 ust. 1;
3) odbyła przeszkolenie w zakresie ochrony informacji niejawnych.
6. Pełnomocnik ochrony, w zakresie realizacji swoich zadań, w razie wprowadzenia stanu
nadzwyczajnego, ma prawo Ŝądać od komórek organizacyjnych w swojej jednostce organizacyjnej
udzielenia natychmiastowej pomocy.
7. W zakresie realizacji swoich zadań pełnomocnik ochrony współpracuje z właściwymi jednostkami i
komórkami organizacyjnymi słuŜb ochrony państwa. Pełnomocnik ochrony na bieŜąco informuje
kierownika jednostki organizacyjnej o przebiegu tej współpracy.
8. Pełnomocnik ochrony opracowuje plan postępowania z materiałami zawierającymi informacje
niejawne stanowiące tajemnicę państwową w razie wprowadzenia stanu nadzwyczajnego.
9. Pełnomocnik ochrony podejmuje działania zmierzające do wyjaśnienia okoliczności naruszenia
przepisów o ochronie informacji niejawnych, zawiadamiając o tym kierownika jednostki organizacyjnej, a
w przypadku naruszenia przepisów o ochronie informacji niejawnych, oznaczonych klauzulą "poufne" lub
wyŜszą, równieŜ właściwą słuŜbę ochrony państwa.
akty wykonawcze z dzienników resortowych
Art. 18a. 1. W jednostkach organizacyjnych, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 2, pełnomocnik
ochrony, oprócz realizacji zadań określonych w art. 18 ust. 4 i 4a, zapewnia równieŜ ochronę fizyczną tych
jednostek.
2. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zadania
pełnomocników ochrony w zakresie ochrony informacji niejawnych w jednostkach organizacyjnych jemu
podległych i przez niego nadzorowanych, szczególne wymagania w zakresie ochrony fizycznej informacji
niejawnych, tryb opracowywania oraz niezbędne elementy planów ochrony tych jednostek, a takŜe sposób
nadzorowania ich realizacji.
3. Rozporządzenie, o którym mowa w ust. 2, określi w szczególności zadania dotyczące
koordynowania oraz nadzorowania działalności pionów ochrony przez pełnomocników ochrony
bezpośrednio nadrzędnych jednostek organizacyjnych, podstawowe wymagania, jakim powinny
odpowiadać plany ochrony, podział stref bezpieczeństwa na rodzaje, a takŜe warunki dostępu do tych
stref.
akty wykonawcze z Dz.U. i M.P.
projekty ustaw
Rozdział 4
Klasyfikowanie informacji niejawnych. Klauzule tajno ś ci
Art. 19. 1. Klasyfikowanie informacji niejawnej oznacza przyznanie tej informacji, w sposób wyraźny,
przewidzianej w ustawie jednej z klauzul tajności, o których mowa w art. 23 i 24.
2. Klasyfikowanie informacji niejawnej zawartej w materiale, a zwłaszcza utrwalonej w dokumencie,
polega na oznaczeniu tego materiału odpowiednią klauzulą tajności.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin