2002 nr 011 IPN.pdf

BIULETYN

INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ

ISSN 1641-9561

N R 1 1 ( 2 2 )

listopad

2002

INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ

ADRESY I TELEFONY ODDZIAŁÓW IPN W POLSCE

BIAŁYSTOK

15-637 Białystok, ul. Warsztatowa 1a

Tel. (0-85) 664 57 03

GDAŃSK

80-308 Gdynia, ul. Witomińska 19

Tel. (0-58) 620 67 00

KATOWICE

40-061 Katowice, ul. Kilińskiego 9

Tel. (0-32) 609 98 40

KRAKÓW

31-012 Kraków, ul. Reformacka 3

Tel. (0-12) 421 11 00

LUBLIN

20-071 Lublin, ul. Wieniawska 15

Tel. (0-81) 534 59 11

ŁÓDŹ

91-479 Łódź, ul. Orzeszkowej 31/35

Tel. (0-42) 616 27 45

POZNAŃ

61-487 Poznań, ul. Rolna 45a

Tel. (0-61) 835 69 00

RZESZÓW

35-060 Rzeszów, ul. Słowackiego 18

Tel. (0-17) 860 60 18

WARSZAWA

00-207 Warszawa, Pl. Krasińskich 2/4/6

Tel. (0-22) 530 86 25

WROCŁAW

51-168 Wrocław, ul. Sołtysowicka 23

Tel. (0-71) 326 76 00

BIULETYN INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ

Redaguje Biuro Edukacji Publicznej IPN

Zespół redakcyjny: Barbara Polak, Elżbieta Lewczuk,

Dorota Mazek, Władysław Bułhak, Paweł Machcewicz

Projekt graficzny: Krzysztof Findziński

Adres: 00-839 Warszawa, ul Towarowa 28

Tel. (0-22) 581 89 25, fax (0-22) 581 89 26

E-mail: bep@ipn.gov.pl

www.ipn.gov.pl

łamanie i druk: Zakład Wydawniczo-Poligraficzny MPiPS

BIULETYN

N R 11 (22)

LISTOPAD

2002

SPIS TREŚCI

KALENDARIUM IPN ........................................................................

ROZMOWY BIULETYNU

O KARACH ŚMIERCI W LATACH 1944–1956 z Krzysztofem Szwagrzykiem

i Janem Żarynem rozmawia Barbara Polak ................................................

PRAWO I HISTORIA

Piotr Szubarczyk – „CZŁOWIEK, ŻYWA ISTOTA MYŚLĄCA, Z DUSZĄ” ........

KOMENTARZE HISTORYCZNE

Grzegorz Majchrzak – W IMIENIU ZWIĄZKU RADZIECKIEGO ...................

Piotr Semków – KARA ŚMIERCI DLA HEINZA BAUMANNA ........................

Jacek Żurek – POEZJA W CELI ŚMIERCI .................................................

Krzysztof Madej – KARA ŚMIERCI ZA MIĘSO ............................................

Grzegorz Majchrzak – WYROKI ŚMIERCI W STANIE WOJENNYM .............

RELACJE I WSPOMNIENIA

Michał Bierzyński „Sęp” – SFINGOWANY WYROK ....................................

KONFERENCJE I WYSTAWY

Teodor Gąsiorowski, Zdzisław Zblewski – DZIAŁACZE WiN I PSL

PRZED SĄDEM KOMUNISTYCZNYM ......................................................

Tomasz Kurpierz – SESJA NAUKOWA „PODZIEMIE

NIEPODLEGŁOŚCIOWE NA PODBESKIDZIU 1939–1947” ......................

INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ

KONFERENCJE I WYSTAWY

Kalendarium IPN

październik 2002

33 października

października

śladami dziecię-

cych łez – dzieje obozu pracy dla dzieci w Dzierżąznej 1943–1945”

rajd „Jesienna lekcja historii –

Jesienna lekcja historii – śladami dziecię

śladami dziecię

cych łez – dzieje obozu pracy dla dzieci w Dzierżąznej 1943–1945”. W raj-

dzie wzięło udział 274 uczniów szkół gimnazjalnych i licealnych. Musieli wykazać

się wiedzą historyczną i umiejętnościami terenoznawczymi w grupach zadanio-

wych. „Żywą lekcję historii” zakończyło wspólne ognisko oraz koncert polskiej

muzyki poważnej na cytrach.

– Kolegium IPN wybrało nowego przewodniczącego i wiceprzewodniczących na

kolejną roczną kadencję. Przewodniczącym został prof. Andrzej Paczkowski, jego

zastępcami sędzia Maria Myślińska, dr Franciszek Gryciuk i dr Teofil Wojcie-

chowski.

10–11października – w Gdańsku odbyła się zorganizowana przez OBEP w Gdańsku oraz Uniwersytet

Gdański I Ogólnopolska Sesja Naukowa „Propaganda PRL-u”

I Ogólnopolska Sesja Naukowa „Propaganda PRL-u”, w której wzięli

udział czołowi znawcy problematyki. Podczas dwudniowych obrad analizowano

zasady funkcjonowania aparatu propagandowego państwa i jego rolę w kreowa-

niu ówczesnej rzeczywistości. Konferencji towarzyszyła wystawa

wystawa plakatu i grafiki

„Propaganda PRL w latach 1944–1989”. Uroczystego otwarcia sesji dokonał

wiceprezes IPN Janusz Krupski.

– na Roztoczu odbył się, zorganizowany przez OBEP w Lublinie, rajd „Szlakiem

rajd „Szlakiem

żołnierzy wyklętych” połączony z konkursem wiedzy o podziemiu zbrojnym na

Lubelszczyźnie w latach 1939–1956, przeznaczony dla uczniów szkół gimna-

zjalnych. Podczas rajdu młodzież musiała wykazać się przygotowaniem kondycyj-

nym oraz umiejętnościami harcerskimi i terenoznawczymi (czytanie mapy, musz-

tra). Zadaniom sprawnościowym towarzyszył sprawdzian wiedzy historycznej.

11 października

uroczystości pogrzebowe

w związku ze śmiercią dyrektora warszawskiego Oddziału IPN Piotra Chrusz-

uroczystości pogrzebowe

w związku ze śmiercią dyrektora warszawskiego Oddziału IPN Piotra Chrusz-

czyńskiego

czyńskiego. W uroczystościach wzięli udział przedstawiciele NSZZ „Solidarność”,

lokalnych władz oraz Instytutu Pamięci Narodowej. Wcześniej w intencji Zmarłe-

go odprawiona została msza św. w poznańskim kościele oo. Dominikanów.

15 października

– odbyło się posiedzenie Sejmowej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka do-

tyczące rozpatrzenia projektu ustawy budżetowej na rok 2003. Podczas posiedze-

nia komisja przyjęła przedstawioną propozycję budżetu Instytutu Pamięci Na-

propozycję budżetu Instytutu Pamięci Na-

rodowej na rok przyszły.

16 października

sesja na-

ukowa „Podziemie niepodległościowe na Podbeskidziu w latach 1939–1946”

sesja na-

ukowa „Podziemie niepodległościowe na Podbeskidziu w latach 1939–1946”.

Otwarcia sesji dokonał wiceprezes IPN Janusz Krupski.

– Sejmowa Komisja do spraw Służb Specjalnych przyjęła przedstawioną przez

prof. Leona Kieresa roczną informację w sprawie udostępniania funkcjona-

roczną informację w sprawie udostępniania funkcjona-

riuszom służb specjalnych dokumentów gromadzonych przez IPN

roczną informację w sprawie udostępniania funkcjona-

riuszom służb specjalnych dokumentów gromadzonych przez IPN.

17 października

– w Pałacu Arcybiskupim we Wrocławiu prezes IPN prof. Leon Kieres przekazał na

ręce ks. kardynała Henryka Gulbinowicza, metropolity wrocławskiego, kopie

kopie

materiałów zarekwirowanych podczas rewizji w klasztorze w Bardzie Śląs

kopie

materiałów zarekwirowanych podczas rewizji w klasztorze w Bardzie Śląs-

kim w 1949 r

omaszowi Sapecie, skazanemu przez Sąd Apelacyjny

we Wrocławiu na karę dwóch lat więzienia. 1 marca 1950 r. ks. Sapeta zmarł

w Więzieniu Nr 1 przy ul. Kleczkowskiej. Materiały te zostały odnalezione i przy-

gotowane do udostępnienia przez pracowników OBEP we Wrocławiu.

– podczas spotkania we Wrocławskim Towarzystwie Naukowym prezes IPN prof.

Leon Kieres

. ks. Tomaszowi Sapecie

omaszowi Sapecie

Leon Kieres wygłosił wykład „Czy warto zajmować się przeszłością”.

wykład „Czy warto zajmować się przeszłością”.

– OBEP w Łodzi zorganizował rajd

rajd

Jesienna lekcja historii –

cych łez – dzieje obozu pracy dla dzieci w Dzierżąznej 1943–1945”

10–11października

I Ogólnopolska Sesja Naukowa „Propaganda PRL-u”

wystawa

„Propaganda PRL w latach 1944–1989”

żołnierzy wyklętych

– Na Cmentarzu Junikowskim w Poznaniu odbyły się uroczystości pogrzebowe

w związku ze śmiercią dyrektora warszawskiego Oddziału IPN Piotra Chrusz-

czyńskiego

rodowej na rok przyszły

– w Bielsku-Białej odbyła się zorganizowana przez OBEP w Katowicach sesja na-

ukowa „Podziemie niepodległościowe na Podbeskidziu w latach 1939–1946”

riuszom służb specjalnych dokumentów gromadzonych przez IPN

materiałów zarekwirowanych podczas rewizji w klasztorze w Bardzie Śląs

kim w 1949 r

kim w 1949 r. ks. T

. ks. T

Leon Kieres

22 października

– w Poznaniu odbył się wernisaż zorganizowanej przez OBEP w Poznaniu wystawy

wystawy

„Sowieckie piekło 1939–1956”, którą otworzył prezes IPN prof. Leon Kieres.

W uroczystości udział wzięli między innymi wiceprezydent Poznania Maciej Fran-

kiewicz, prezes Wojewódzkiego Oddziału Związku Sybiraków Tadeusz Chwiedź

oraz przedstawiciele Rodzin Katyńskich i Zarządu Regionu NSZZ „Solidarność”.

Ekspozycja przedstawia losy Polaków, którzy znaleźli się pod okupacją sowiecką

w 1939 r. Wystawie towarzyszył przegląd filmów dokumentalnych.

23 października

– na kolejnym posiedzeniu Kolegium IPN pozytywnie zaopiniowało projekty umów

o współpracy pomiędzy Instytutem Pamięci Narodowej a Instytutem Yad Vashem

oraz o współpracy pomiędzy IPN a Federalnym Urzędem ds. Dokumentów Służ-

by Bezpieczeństwa Państwa b. NRD (Instytutem Gaucka). Kolegium przyjęło także

informację o stanie przejmowania materiałów archiwalnych oraz wstępnie roz-

patrzyło projekt porozumienia z Agencją Bezpieczeństwa Wewnętrznego regulu-

jącego kwestie przekazywania dokumentów do tak zwanego zbioru zastrzeżonego.

24 października

– w warszawskiej siedzibie IPN odbyło się spotkanie

spotkanie „Pamięć, która dzieli...

„Pamięć, która dzieli...

Polacy–Ukraińcy 1939–1947”, w czasie którego zaprezentowano rezultaty

prowadzonych przez BEP prac badawczo-edukacyjnych dotyczących stosunków

polsko-ukraińskich w latach 1939–1989; wystawę „Polacy–Ukraińcy 1939–

wystawę „Polacy–Ukraińcy 1939–

–1947”, pakiet edukacyjny

pakiet edukacyjny Stosunki polsko

Stosunki polsko-ukraińskie 1939–1947

-ukraińskie 1939–1947 oraz książ-

książ-

Antypolska akcja OUN-UPA 1943–1944. Fakty i interpretacje . Prezes IPN

prof. Leon Kieres podsumował dotychczasową działalność BEP IPN związa-

ną z tą problematyką oraz poinformował, że w ostatnich dniach IPN zwrócił się

do władz Ukrainy z prośbą o udostępnienie dokumentów, które odsłonią kulisy

działań UPA na Wołyniu i w Galicji Wschodniej w latach 1943–1944, kiedy to

doszło do masowych zbrodni, których ofiarami padło około 65–90 tys. Polaków.

Antypolska akcja OUN-UPA 1943–1944. Fakty i interpretacje

Opracowali: Agnieszka Bajor-Zagórska i Tomasz Poręba

STATYSTYKA PRZYJMOWANIA WNIOSKÓW O UDOSTĘPNIENIE DOKUMENTÓW/ZAPYTANIE

O STATUS POKRZYWDZONEGO

październik 2002 r.

od początku wydawania

BIAŁYSTOK

727

GDAŃSK

1877(559*+240**)

KATOWICE

1271

KRAKÓW

1318

LUBLIN

591

ŁÓDŹ

679

POZNAŃ

1285

RZESZÓW

805

WARSZAWA

1389

WROCŁAW

838

BUiA

220

1220(58)* **

KONSULATY

205

RAZEM

238

12151

WNIOSKI ZREALIZOWANE

1324

wnioski przyjmowane w delegaturach: *Bydgoszcz, **Koszalin, ***Radom

„Sowieckie piekło 1939–1956”

spotkanie

24 października

spotkanie

„Pamięć, która dzieli...

Polacy–Ukraińcy 1939–1947”

–1947”

pakiet edukacyjny

Stosunki polsko

-ukraińskie 1939–1947

kę Antypolska akcja OUN-UPA 1943–1944. Fakty i interpretacje

kę

Antypolska akcja OUN-UPA 1943–1944. Fakty i interpretacje

październik 2002 r

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: